De scriptoribus Frisiae, decades XVI & semis in quibus non modo peculiares Frisiae, sed et totivs Germaniae commnunes antiquitates plurimae indicantur ...

151쪽

so D scn Ir TORI Bus FRIII Allh O Graecae linguae professione decoratur, eadem ista asquam postea nos Iouanio ex imgruallo vocati uinus. In qua quam dextre, quantoque cumfluctu rei literi raria versatus sit, ipsa adhuc niuersitas testatur, 1 numenta ipsius declarant, qua posteritati reliquit Glificente deinde in ea nouersitate Religionis disio, cum aduersus Lutherum tringere calamum coepisset,

indignationem quorundam incurrit, qui illi nocere psrerant:Quod ille semiens cessi inuidia, ct Lysiam se contidit,ubi cum aliquandiu ιυillisset inliam retiocatus est, ubi sacris lartiatus non admodum diu β- peruixit. Mortuus est autem circa anni 11 o. Scripsit multa sed non iniura in lucem prodierunt ob immasuram suthoris mortem.

Hesiodi vera is dies carmitu reddidit, ita risin gidos Graecos versa fingabis Latinis xprimeret Ninseruire illis,qui utram, linguam conferre eupiunt: Georgius Ratallerus idem opus transluuiit infra diximus d uberiorisylo: Michael Oxngrini Vlpj v hoc impres t Basilea anno 11 o. Graeciso Latina exegione oppostitis. Scripstito colliatanea quadam prouerbiorum, qua

in Chiliud bus Erasimi non habentur: Scripsit etia ad Henricum Saxorii Ducem Aegiamgratulatoriam. Scripstu etiam nonnullos tractatus aduersus Lutherum,quos olim excuses vidimus, sed nec recordamsir satis quales ut nec amissos recuperare unquampo ruim ἰu Clarisi. V. I. Doctor Cyprianus Vmeliuου, qui

152쪽

Cisiae Ecclesiastae Franeherensi.

A Iternuvῖ1 de in Fram aera tuum; Orantem Iulio lauda et Tussius ore. Vberis eloqui, copia antasuit: Tecfuerat Graro leuis ei sermone beatus Quin etiam Grace diceretromptus erat Claruit η patria Dcundae munere lingua

Esciues do uir carbica uisa suos: Tegnasuum poterat celebrare per extera normen P ponti notisse peregirina locis: Terra parens igitur corpiis venerabile nati Mollliter Uouea Lector avuce, roga: Nam mens sancta Viris uitur te dulcisdias: angelii, os inter psistit ouati Choros. Aliud eiusdem, in eundem. Ortutis hic recubat iuuenabibus Vlpii innu Pararistia nostrae Pieridumili decus: Foetibus instenti toti inclarescere nitindo Coeperat a quantumsteifera Parca rapis: Qua tamen ante diemDii m*numentasupremum aEdidit in viti ausa perentus erunt: 6. . Petrusci Labor ita. FPetrusIacobi buinis alis virideturLaicus inTha. Is prope necamfuit Is patrem habui sol uar-dia At ipse tradid Iacobum Nauperum τιruturin

153쪽

P velut in tutum rito ortamst recepit quanquam

lingua utina non admodum peritusfuerit,tamen artium Mathematicarum,se praesertim Geometriae cognitionem habuit quibus istinviis fisseret ct patriasiua ureainsuam probaret quoi ve merofecit in agrorum ac mum controuersister nota Daqueo Caroli Quintus eius opera sus est, inmensura a terra Bilaia,una cum M.Martino DelphFsiqui huic negotio praefectus erat. Fuit aute hic F. P trus non modoctaeIusu'sed etiaνmnera Frigia valde utilis tum con filiis, siri is: Confri u enim supplementum Historia Frsenice ad Domonum Vor perum Thaboritam de de quosvra actum est, paulatamen altius exorsus quam unde ille destiterat ab annoscillae r ι Quo Christis dem Frisia succeseit ac producit seriem annalium usque ad annum Ggo, quaquamsitu,qui illi non νltra almum /sa . Descendere asserant,ct quod excurrit alteri deberi. Vtcumque hoc it,nossupplementi titulo siti tatu nomine in riptis nastris allegamus, pilector intelligat, quosidere debeat. No hocsript eius manusiriptum hab mus duobus ex muribus,rt supra diximus in Vor-isso. per Tribortia Vixit auctc circa annum sto. 7. Stephanus Sylvius. C 'banus Diutus in Vmgieterpo natus qui passus es erritori r erlamitam, cum parentes hab νε ο uros Desua industria his praeluxit perceptis

enim utcumqux litetis humanioribus, sacrascripturastrinopys ordinem Sacerdotalem si epit Oue adeptus ludet mutterarium aperuit domisua. Qua Catione eam ioticiorabas, Templa o princti bus res

154쪽

scholasese renue exerceret,id consecutus est,ut inter Sacerdotes audimassylsa memoria pare nati habere crederetur,multo tempore in Frim:Itaque cuτtramque ob hanc causamsaepius ex alijs in abos pagos electione populari multat s transemigraret,iande Pastor in Tazumma electus est, quipagus saerritori Frane frani. Ibi cum aliquandiu versaretur, rem

Ecclesia promouenda is profliganda Barbariti

Irennuam egit: Nam ct nos eius disicipulos complures cognouimus,in'traque lingvafeliciter institutos qui ct Reipublica gubernacula postea tenuerunt: Hanc igiturfama consecutus Stephanus istinc Leο-uardiam vocatus est, non vi Scholam administraret, sed ut pastoratum Parochia susciperet ad Sanctum ritum in oliveteri: Ubi quamulorennue munuspasorale obiret, q1ιicquid tamen oti, negotijs Eccles-asticis subducere poterat literis excolendis impenderoselebat. Ideoque damisia priuatim discipulos admistiebat, non quuem promiscue quo ubet,sed eos tantu, in quibus*i minimo negotio suctus plurimumD-ctutus videbatur Leouar post annos aliquot vocatus

est Gruningam,ubi Pastoratusummo ad S. VValbum gam per aliquot annosfunctus diemsuum objt ann. I O .atatisfere o.Scripta eius hactenus excusa quidem nulla vidised astendit mihi olim Leouardie a s/IF . Grammaticam, quam carmine conseripserat,

euius exemplaria apud eius disicipulos etiam extare arbitror ostendit θ in Theologia tractatus aliquot, quorum iam nansatis memisi Epitaphium suum hu

155쪽

Floruit maxime urca annum Chr. II Fb. 7. Gemma Frisius.

EMMA Fristus Doccomi, honestis parentibus na tus est circa annum IJoo ct ob bella qua tum iu terfactiosos in Frii feruebant Grunmgam ad ami- c. missus seu ijs ibidem educatus es: Cums adolerces ibi in literis mirum in modum profecisset Lovamu adgrauiorastudia capscenda ablegatu est,rbiis a

ditatem, qua uti posset ad petenda ab avii 4 Gruninga iustudiorum necessaria Nam cum Frisia,ctertimuria laure dient Iouanio, nec promde in die tidissia Parentibus uis haberepsint, quibus ad vita ad studia opus habent, Collegia nationusuarum se consensu uniuersitatis costituerunt,quasngula peculiare tactu sustentare possent, quifatis teporibus ex patria tameatuo pecuniam ct catera necessaria apportet: Genia igitur u parentibus admodii adhuc puer orbatis esset,κοniri O cident sed Gruni . collegiose adiunxerat ob causassupradictas, Trex ipso saeptus audiuimus, cte eitu etia sorore ita Louani, multis annis no, fra memoria habitauit Gemittata mulsis ob causu modo relatas Grunmg.s habitis quaquam Doccom. esset: Studuit autem Gema Louani, Mathematicis artibus ac madesin an illis quatum valuerit ripta impublica tegantur InMedicina doctoratum consecutuso professioni e pubiu , inter praecipuos eius uniuersita, tis medicos habitusfuit: In Theoxta acutus ac tritus in praxiftaix Mathematicas artes prillatim in adibus

156쪽

suis doceresolebat,ubio nos eu dolent studioseo Anno Clidiuimus: Erat emissingularis in eo doce di dexteritas acgratia: Duxit Gema uxorem Lovaxij, ex qua seu habuit Corneliu Gemma vi dem Meduis o Mathemaiticu, ct qui patre uu non modo eruditione fido nomine ipso obscurauerit fuit enim huis in matheso iis medierna patre no Uerior onome appriu habuit,Corneliin,cognomhistigemafuit, ' Patri erat nomen Iroprium, qui cognomen nullii aliud habuit qua a patriae, ex qua dictus es Frisiιs: quamquao apal re habere potuerit,qui Cornelius appellatusfuit Est aut Gema apud riseros nomensequenso statu,illa tantsegenti Dialecto conseruata, s literavi sonii literae I Ritem Linprovanciatione vulgari edat:Fuit aut Gemma in suminagratia apud Car. V. maaime ob astronomiamo Geometriam,in quibus amperator non m feliciter versutus erat, adeo quidem, viis Gemmam,rroris admonuerit in mappa mundi, quam postea er- Tore sublato id Gemma dedicauit: ob easdem artes Mashematicas Gemma domi sa, estis Magnatibus Aulicis visitabatur,qui ct ipsium spe Bruxellas euocabant,non ingrati pro opera praestita frat Gemma Lotiani ob moris comitategratus omnib. ομιοτίχνοις s suis medicis, inter quos unum praecipuefamiliare habebat DAIieremiam Triuelium . Cum hoc aliquando

consteritiis inpublica, essigere non potur fas cuiusdafacetiari,qui dixit esse Hieremiam ct Gemmam Lot aniensiit medicorum par inpar:Gemma era at aras mediocri erat nembris,gracilibus, facie pallida. Bieremias illo non paulo procerier acie ri bicti I-

157쪽

blice explicantem Aphori os Hippocratis: si stequenter dicebat,nihil infelicius se aegrotanti medicor opterea a 4mU b in promptu 1set illud Medii eiu rite ipsum. id quod illi tunc impossibilefactu esset, tή- diciope morbum turbato Ideoque Gemmasibi medicum siquando aegrotaret,praestipulatus erat; ct Gemma vi. Om illumsibi itaque cum eum siet, ut morb. pestilenti coireptis Ilieremias Gemmam ascerseret, Gemma,vivent siet, Hieremiam hortat is est ustren- mepraecederet,nulla alta re opu esse,quam deli Comitese non longo interuallo eademvia sub secuturum Flers igitur Deui temporis statio natum alijs multis viri egregijs peste sumptus est anno G t. Neuter medicamentis uti voluit aduersusfatalem necessitatem,quam praesentem esse intelligeret Scripta reliquit Gemma quod eqvidem comperi itulla in mede

mis,in Mathematicis autem complura:.quesunt

Methodus Arithmetica impressa Antuevia anni De locorum describendorum ratione,deque distaliis eorum inueniendis. Item de usu annuli astronomici, Iibellii hi fiunt inise res ibidem cum Petri iani Comographia anno. Chartasiue mappa ut vulgus VocatJqua continetur generalis totius orbis descriptio,partim ex veteribus partim x recentioribus Medii Carolo Qmnis sufful dedicata impressa Lo Van annoj IJ o. .

158쪽

Item libellus de Annuli Astronomicius,excusisunt apud ioannem Stel in anno IJ.δ inci. Eiisdem demoni rat.oves Geometricae,de Uuia

di s 'Onomici, seu Aegida Hipparchi excusa sunt

. orithmeticae Methodus excusi est Pari, is cum Amnotatistabus. Addaizombas quibusdam Iacobi Pe

lerarj. . . .

. Em dem de astrolabio Catholico biber, quod rismepatenti instrumenti multiplex usus explicatuν qui quid siqua rerum Mathematicaru tradi pos- cstuontinetur Intueviae anno IIIo. Floruit auctorni iniec circa ann in ChrIJJI. Rean eius Praedinius.

I Eρηer si s natus est in pago Vinsem, quιGrhmvssa non longe distat: Praedoeius enim νο De frit m cariuolua, quod rurio in praedis ese natus: Is cum peracri ingenio esset, perceptis in patria viri ris guaifundameriti Lovaniurn se contulit, o Philosophia pr:mum deinde etiam maloribiis qua vocant ocultatibu3b operam rennatam impendit Reuersus inpa-irium cuni ad diuersa munia in Repub. ob. finda ma- aniso precibus ct praemiis inuitaretur,ad nudum sius optendu commoueri potu:t, qua ad administratione schola publicae, tuis quod in hoc plurimouctus Re . adferreptist si arbitaretur, timi etiam quo genitιm sum huc maxime propensum esse sentiret: in eptam Eail ueriininga hunc Sparshamsi ornauit, ut vicina

159쪽

Erat enim in hocinro rebondita eruditio, ct eloquentia ingularis, ct qtiod praecipulum eligiobernandae iuuentutis mirabilis quaedam dexteritas uassi non m do ex Grumta a Frisia Orientali, ct Occidentali, ex Vel'halia,Transii ulania, G rra, Brabant Ia Flandria sed etiam Gallita Italia ei audiendigratia, cruxingam non modo studiosi mittebansi r sido eruditiqMoque unu ad scademiam celibrem conflue bant: Et procedebunt ex eius si hola adoles entes, uasdeliter instituti ac iam solide docti, ut cum ad Academiasse conferrent omnobus essent admirationi, quorunon pauci mihi Louani, ct cognitio amicitia conjun-mfuerunt Scholam per mestos annos administraui ct ad extremum, que piritum insolita docendi contentione perseuerauit.Cum autem ille diemsuum bi

ium urbis Grani ana Syndicu erat, ct Leucre ηd . Dom. D.Stephanus yluius quisummus ibi Pastor ad SValburgam erat Erphordiam literis datis petiverutut ego eam scholamgubernandam usi perem quodsi vellems magi Iratu urbis bonis ration luscindi. cturos, τι mihi ea preuincia publicis literis osseretur. Sin minus, causis ncere perscriberem cur recusarem Restondi oncere, ct cursusilpere Prouinciam istam non possem causas duas reddidi primum quod haberem in Asademia liberaprofessonem utrius, linguae ad qua Louanio publice accirmessem,ut parum honeste possem permutationem istam subire etiamsiforte apud Grunmganos 'endium amplis foret. Secundo qMdprosticerem actum iri,de existimatione eius,quisiquis Pr

160쪽

adimo hi Rectoratum proximo si su eretur. Nam cu11 Anno C hiiaeta inglilari gratia polisisset pulsuos aliditο- res visibi persi asium haberem onmes, Martem ex salterum ratum lon esse , non tibitabam contemp-ptum iri, eum qu uon idem ct eodem modo praesare quod Regnerio , etia' forte pri staret ima mei us . Quam diu mm Regneri vox trecὐλος erat, issonare in asmbus auditor Ismui uexum. qi orum iudicium adhuc inma rurum erat , nihil aliud expectari poterat quam: ex desiderio solitipreceptori fastidiiii Prac foris insolentis. Doluit c da haec ratio meatum Stephano uti etiam Hesio,

cum deinde ad Met stratis petitionem scholam Ulain gubernandam si fιp1sent vir omuibus modis dorct finium Gerardinetopstersim ipsius radinjqtiondam disi pidus,experietia Pitu anti' doclus do fuit sibi qtioque in metuem non venis re integra,

tituum istam carisam recusationis meae: Mortuus es autem Grκning Prinduitus, sepultus est prope Tem pluma Valburga non longe a hola,in semita quassequento olebat deambesare Sopuli hrt m eius tectum es lapide Ugm,in cuiussipersciesriptum est. Hics

rius Regncrus Praedintus, in CH R i Scoci mortitis annositae alatis qtlinquagesimo primo Dom; ni vero IJJρ. Die /δ. sprilis. Multa emn sirit se inte lexi, quae tamen adrnanus meas haecten s non peruenerunt. Audistis ripta eius non referre gratiam qua viva vox habuit, eadem a Catholicis esse notata. Sub