Caesarau Gustana bonorum, siue emphiteosis de Mareca : facti

1쪽

fuatagustae.&in domo eorundem beneficiorum in festiui. tate omnium Sanctorum, et per mensem post, siumptibus di experi sis spsas se tri,& sti celsorum . Secundo, quod toties quoties dicta Villa,& bona per via donationis,testameit,vel ab intestato,vel alio titulo gratuito perueniant ad manus aliorum,illi tales noui possessores teneantur infra sex meses a die quo fuerint requisiti, se obligare de soluendo dicto tributo, & de obseruandis conditionibus contentis in eodem instrumento concessionis, vel accipere dictam Villam, & bona ab ipsis concedentibus de nouo ad tributumcum conditionibus in dicto instrumento contentis.

Tertio, quod non possint dicta Villa, & bona diuidi in

partes, neque dari,seu alienari, neque per testamentum relinqui , lampadae, Mauris, leprosis,neque alteri persenae potenti, seu priuilegiatae,sed tantum in filios eorum, aut persionaς,penes quas dictum tribu tum,& alia stuperius expressa

sint tuta, clam dicto tamen tributo, oneribus, conditionibus contentis in instrumento concessionis.

Quarto, quod in euentu, in quem dictus Petrus&Qccessi resin dicta Villa, & bonis, non soluerint dictum tri butum anno quolibet,modo&forma silperius expressis,&non adimplebunt, dc obseruabunt Omnia,&singula onera, & conditiones superius expressas, ceciderint, & cadant in comissum, & utile dominium consolidatum fit, &aplicatum directo: dc ipsi Archidiaconus,& Caritaterius propria authoritate,possin t comissare si eis videbitur & ingredi possessi ione pacificam dicta: Ville,& bonorum cum omnibus melioramentis in eis factis,&de illis disponere uti de bonis proprijs eorum beneficiorum deuolutis,& dictus

2쪽

petrus,& successores amisisse dicantur omne iuς quod in il lis haberen seu quouis modo praetendere possent,& nihilominus teneantur soluere tributum decursium,& non solutu, cum omnibus damnis & interesse exinde passis, & patiedis,& alias,prout in instrumento desuper celebrato, cuius copia datur Marchionissa de Mon caro,quae ultimo habuit, & possedit dicta Villa de bona,postquam cessauit per trientum istuc re tributu Chenta terio,& per annu,videlicet i6oo.D. Archidiacono,decessit die et9.Septembris t6m.&post illius obitu fuit reperta quaeda apoca qua plica vocat) in Archivo Collegij Societatis Iesu dictis Ciuitatissubscripta manu illius,&Domnae Franciscae Cornel eius Filiς,δε sigillata, & confecta die x .Februarij eiusdem anni,& ut dicitur cum interuentu,&praesen tia nonnullorum Religiosiorum dicti Collegij: In qua plica dicta Marchionissa relinquit dicta: Franciscae suae filiae omnia sua bona, & inter ea dictam Villam, & bona de Marecara ea decedente sine filiis,seu sine dispositione, tum substituit,& reliquit eadem bona Rectori,& Collegio pr*fato ad effectum fundandi aliud Collegium,seu Domum pro fessa,& haec plica,sue dispositio fuit quoq.c5firmata, in δ' data ob sicru ari per dictam Marchionissam in suo ultimo

testamento.

RursisS in eada plica reperitur, quod dicta Marchionissa reliquit & legauit D. Iacpbo Garces unum campum zx ς xi dς Mareca,quem ipse maluerit eligere pro se, iuvq. filii , quibus deficienti bus substituit dictum Collegium De dicto Mense Septebri, defunctis dicta Marchionissa,& eius filia sine alia dispositione,Rector& Patres dicti Collegij statim appraehenderunt posiςssionem dictorum bono A i rum,

3쪽

rum,de quibus habita notitia per Agentes Reuerendisi. D. Archidiaconi,& per D. Charitaterium, illi declararunt deuolutionem,& bona praedicta incidisse in commissum,& ad

euitanda sicandala,Regia Audientia associante, praehenderunt postestionem,&nunc eis prosequentibus causam iuxta stilum in similibus casibus seruari ilitum in Regno Aragoniae; quaeritur de iure partium : & pro D. Archidiaco no,& Charitaterio respondendum videtur ex sequenti

bus.

Nam pro caducitate,& commisso tria adducuntur primo cessatio Elutionis per annum D. Archidiacono quod sine dubio sufficit, stante pacto expresso in instrumen to concessitonis dictorum bonorim,quod tributum debeat solui quolibet anno,abas dicta bona cadant,&cecidisse di cantur in commissum,ac dominium utile cum directo coniblidatum dicatur, quod pactum habet vim legis particula

ris inter contrahentes,&successores,&est omnino seruandum , non Obstante, quod de iure communi requiratur cescessare dispositionem legis . Praeterea cessatum fuit insitu. trone trium pensionum annui Cononis, soluendi Cha fraterio scilicct anni IS9s. Π99.& l6oo.Ex quo etiam fuit declarata caducitas, qua: non impeditur praetextu quorun dam solutionum quae factae dicuntur Capitulo Sedis tae saraugustanae,scu eius Procuratoris quia dominium spectat ad Charitaterium, non vero ad Capitulum, & non constat competere aliquod ius ipsi Capitulo, & per consequens praetenta solutione , tamquam illegitimo domino factae non releuant, cum ius concedentis non reperiatur immutatum,vel translatum in fauorem Capituli. Non

4쪽

No obstat quod ista caducitas & comissum, fuelut deesarata post obitu dictae Marchionissae quae cessauit in solutione,quia cum dictum tributum exigeretur a Procuratore affictuarij omnium reddituum Dignitatis, Agentes D. Archidiaconi non habuerunt notitiam,nisi post quam viderunt bona peruenisse ad Collegium &sic cum ex capite iustae ignorantiae,non possit eis astribi aliqua negligentia,&ces et praesiumptio quod noluerint commissare viae te D . Marchionissa,sifficit eos fecisse declarationem statim quod habue

runt notitiam.

Secudo,n5 obstat quod dicitur n5 stetisse per Marchionis sam, quominus solueret in tepore,qui: semper fuit diliges in solutione sied per Procuratorem Ametuarij D. Archidiaconi qui λlebat exigere dictu tributuique pluries fuisse requisitupra supponitur pro parte Marchionisis,ut daret apocha lationis de manu Didaci Casales,quia erat parata siluere tributu,& ille Procurator resip5debat se id facturii quia istae diligetice negatur in facto esse verae pro parte D. Archidiacon i,& ideo debet velificari per Collegiu,& in omne casium videtur quod n5 relevet,quia ad euitadam caducitatem debebat Marchionissa facere depositum. Tertiomo obstat quod dicitur dictum Procuratorem fecisse apocham Etutionis,& quod per illam cesetur remissa caducitas ex isto capite,& quod idem Procurator deciarau Crit iasi stetisse per Marchionissam sed per eu quominu tuis

set solutum in tempore. - pro pὸ te D.Archidiaconi respodetur,quod hicῖῖς po-cha facta fuit per Procuratore Arctuarii per D Ouc hi ψ pD acceptatu comissium, & caducitate, di sic Hop xint psGI:

dicare iuribus D.Arces1idiaconi sino eiu speciali madato: ite

5쪽

dicitur quodno fuit secuta realis solutio,sed tantum seripta apocha sub spe futurae solutionis,praesertim quod illa fecit dictus Procurator cu alia declaratione praedicta,propter importunas & nimias intercessiones,&sblicitationes Procuratas ab Agentibus dicti Collegij. Secundo pro caducitate adducitur diuisio bonoru dictae Villae de Mareca facta perdictam Marchionissam in eade plica, tum ipsa legauit Unum Campum D.Iacobo, & siuis filiis, quod est cotra pactum expressum in dicto instrumeto cocos silonis, ubi dicitur quod n6 possint dicta Villa & bona diuidi in partes. Nec potest dubitari quin per istam,&alias cotrauetiones dicatur incursa poena caducitatis,tu quia de iure emphiteola cotrauenies pactis cotentis in instrumeto emphiteosis, incidit in eam, tum quia incasse nostro adest pactu expressum c in eodem in strumeto quod per n5 adimplemetum omnium

Onerum & conditionum in eo colentorum,& cuiuslibet earum,bona cadant & cecidisse dicatur in commissum,& utile dominium consolidatum cum directo.

No obstat quod dicitur dictam Marchionissam in dicta Villa de Mareca habuisse plura alia bona propria,& no compraehensa in instrumeto concessionis factae Petro Cornet,&quod in dubio relictu dicti Campi factum dicto Iacoboluit& intelligi debet de bonis propriis,de quibus dicta Marchionissa poterat libere disponere. Quia pro parte D. Archidiaconi negatur hoc esse veru in facto,&Collegiu tenetur illud probare, quia Reueredissimus D. Archidiaconus fundat in tetionesiam in instrumeto co- cessionis,in quo coceditur Petro Villa de Mareca cum suis iurisdictione, liaereditatibus, montibus,&pertinetiis sivis,& sic

6쪽

sic dum relinquitur Iacobo unus Campus ex terris de Mareca dicitur relicuim factum de comprehensis.in dicta conccs sione, quae est generalis de Villa cum omnibus sivis licereditatibus,& pertinentiis. Tertio pro caducitate adducitur alienatio facta ad fauore Rectoris,& Collegij praedictorum,quod est contra formam alterius conditionis appositae in instrumeto,quod dicta bona non postsint alienari, neque relinqui in testamento ad fauorem lampadae,& perssinae potentis seu priuilegiatae, qu*omnia concurrunt in casti nostro', ex quo dictus Rector,& Collegium habent Ecclesiam cum lampade semper acce-sa nam hoc significat prohibitio,iae possit relinqui lampadae sunt etiam potentes,&priuilegiati,non silum quia sunt exempti a iurisdictione ordinariorum, sed etiam quia gaudent omnibus priuilegiis ordinum Mendicantium,v psi met fatentur, & infra dicam,& hodie vix reperitur alia Religio adeo potens artibus sui est notorium & sic non potest dubitari, quin sint de comprehensis in pacto prohi bi tuo. Non obstat quod opponitur prohibitionem alienationis in lampadas,&per nas potentes ,&priuilegiatas praesumi appositam a Notario ex suo capite sine ordine Archidiaco'ni,Sc Charitaterjj,ex eo quod de stilo Notatij in similibu i' strumetis soleat apponere dictu pactu prohi bitiuu,etia qW04 partes ΠΗ dixerint,& quod nihilominus a temporc immς morabili, & citra,emphiteorq&tributar alienarux xςli'

7쪽

concludenter probare: cum sit fundamentum suae exceptionis.

Non obstat secudo quod opponitur Societate Iesu esse ordinis Medicantiu ut constare asseritur per Bullam Pij V. sub Dat. Romae die r. Iulij upi.& quod gaudeat omnibus priuilegiis concessis , dc Concedendis, quibusiuis Religionibus ordinis Mendicantium vigore Breuis Gregorij XIII. sub die 3. Maij is 73. ac quod ordo Mendicantium potest obtinere quaecumque bona istud alia & emphi leotica,etiam Ecclesiastica quocumque titulo sibi concessa, tam inter vivos, quam ex testamentis, ut constare dicitur per Bullam

Caelestini V. ad fauorem Congregationis Cadestinorum s. Kal. Octobris. Pontificatus sit anno primo, de Leonis X. sub quinto Kal. Februarij. 1j19 . ad fauorem Archi confraternitatis Charitatis Vrbis. Nam respondetur, quod licet adsint talia priuilegia ha

bilitantia dictos Ordines ad obtinendum bona emphi leotica de taudaba aduersius iuris dispositionem, non tamen habilitant aduersius particularia pacta & couentiones apposita in instrumento ConcesSionis, proutin casi nostro,

cui Papa non censetur Voluisic derogare in praesudicium Domini directi. Non obstat tertio quod dicitur per Constitutiones Synodale; illius Archiepiscopatus Caesaraugustani disponi,quod

quotiescumq per nae Ecclesiasticae commissaverint bona tributaria ob non solutionem, vel ex alio quocumq. capite, quod facta solutione tributi&expens irum per dominos utiles&tributarios, Domini directi teneantur eis restitue

re bona tributaria.

Quia n5 costat a dictis costitutionib',& quaten'costaret no

8쪽

releuant, quia intelliguutur quoad personas capaces, & node per nis, quae ex instrumznto concessionis, vel alio iure sivit incapaces dictorum bonorum prout in casti nostrosin t Rector & collegium. Non obstat ultimo quod dicit Collegium, saltem illi deberi aestimationem dictorum bonorum, ex eo quod quando bona emphiteotica & tributaria deueniunt ad Ecclesia, locum pium, vel alias ad manum mortuam debent vendi,&solui aestimatio: nam dicta conclusio non procedit ubi adest pactum prohibitiuum alienationis ad fauorem Ecclesiae,&similium locorum, & quod in euentum confra-uetionis incurratur ipis iure poena caducitatis, & comisit prout adest pactum expressum in casu nostro. Minus obstat quod dictum pactum prohibituum sit conforme iuri communi, & quod proinde recipiat omnes declarationes,&limitationes datas per Doctores a iure communi quia cum constet de expressa voluntate contrahentium,quod in euentu alienationis ad fauorem lampadae,personae potentis, & priuilegiatae,bona cadant in comissum,&c. non est locus alicui declarationi, sed debet obseruari pactum contentum in instrumento. Ultimo stuplicatur considerari modum cautelosium, quo usi fuerunt Rector&patres dicti Collegij pro obtinendo lς gato istorum bonorum, nam procurarunt consci illam plicam per dictam Marchionissam & suam filiam, sino pyr Rrtia aliquorum consanguineorum siue testium claudi i gillari, & postea eidem Rectori consignario VriR 'situ'

9쪽

quo al iud non fecerunt quam se remittere ad dictam plicam , d eclarando,& mandando quod contenta in ea adimplerentur,& obseruarentur pro earum ultima voluntate,&testamento. Vnde absionum admodum videtur quod isti R ector, & Patres ex isto modo adeo cauteloλ, ne dicam fraudulento, debeant reportare commodum, ad vulgarem regulam, quod nemo debet reportare commodum ex eo quod potius meretur pinnam & priuationem. Quare,&c. Coe