장음표시 사용
11쪽
cum ita sint, reclo sane iudicio Bildebrandus particulam que integra et inlacla codicis lectione explicari posse negat; sed quod cum plurimis editionibus melius quo ducentes substituit, id quomodo fieri potuerit, cum Deliter Vix capio. Uuumquam ne vix quidem intelliguntur quae ipsi Oeliter placuerunt. Is enim non satis habuit corruptissimam codicum lectionem restituere,' sed totum locum se hucusque graviter laborantem salsa interpunctione ' ita dispunxit, qui quid sani ante his ommenta supererat, dirissimo veneno necaverit. 'la enim dispungit meliusque ducetis quin immo, potius etc. Nova Sane est Numque particula immo rem priorem amplificantis ut corrigentis, maiora Vel graviora substituentis est, que autem similia addentis ut quomodo coniungi possint nescium. At interpellet aliquis, in ipsis libris Arnobianis I. 59 haec leguntur: pompa 3 ista sermonis et iratio missa per regulus concionibus, litibus, soro iudiciisque servetur deturque illis immo, qui Volu-platum delenimenta quaerentes omne suum studium Verborum inlumina contulerunt Scilicet in ipso hoc loco movissimi editores, Ililde-brandus et Oehlerus, linenliorsit aures praebere debebant neque erat quod male illum rem gessisse negligenterque eius Vestigiis institisse Oberihurium alter vir doctus tanquam ex tripode edicerct e Recte enim ille et Ste echius, cuius et ipse coniecturam improbandum esse puto, que et immo coniunctas ferri non posse intellexerunt, quam causum tantum rabsuit ut Hildebrandus perspiceret, ut quin particulae positione decepti essent nihil dubitaret Quam particulum elium post aliquot verba collocari uno loco Arnobiuno III 19 comprobari opinatur addere poterat III. 12. quamquam utroque loco non post aliquot, sed post primunt vocabulum legitur, de qua re conserendus est Boelticherus Lex. Τacit pag. 12l; tertio autem loco in Arnobio quidem non legitur, legitur autem quinquies et tricies. Quue cum ita sint, alterum etiam praeter illud vulnus Deliterus loco de quo dispulatur Arnobiano, immo sermoni Latino inflixit. Scio quidem esse qui in huius quidem aetatis scriptoribus nihil non serendum existiment stiloque Arnobiano perversissimum quodque imputare non reformident. Sed hic ipse locus quam laciunt male docebit Solet enim Arnobius coniunctas illas particulas quin immo, qui bonorum scriptorum spud Ciceronem quidem non inVeniuntur mos est, quemadmodum ipsorum vocabulorum Vis atque natura fingilat, iis sere Verbis anteponere, quibus superiora amplificantur corrigunturve, ut ea quibus major est Vis atque dignitas vocabula aut ab illis incipiant aut, ubi substantivum cum adiectivo quod dicunt altributivo in altera sententiae parte inest, particulae illae mediae, i. e. altero loco inter diectivum et substantivum interponantur. Cuius generis sunt haec: I. 64 securioris
quin immo e X spectationis impleret et III 44 Trebiani quin immodii sunt. In reliquis locis triginta novem primo loco leguntur ua cum ita sint, Oeliterum male fecisse apparet, qui particulam quin immo non modo tertio loco positam,' sed eliam, in qua re iidebrandum socium habet, eum vocula quo cdniunctum sustinuerit. Iam vero ipsum illud quod subsequitur potius apud Am
nobium quidem tantum secundo vel tertio vel quarto, immo quinto, nusquam primo loco positum invenitur, ut quin immo cum potius quemadmodum IV. 18. legitur coniungendum eamque quae ante Deliterum fuerat Interpunctionem re stituendam esse paleat uamquam ne sic quidem sententia sana est Quid enim antecedat necesse Si Sententia minus gravis, quae Voce quin immo et quae sequuntur 9mplificetur corrigaturVe, quam sententium frustra quaesiVeris Atqui in verbis meliusque ducetis mendum ualere supra demonstravi, facili opera tollendum. Scripserat enim librarius meliusque duce his i. e. meliusque ducere his videlicet inscientiae atque ignorantiae sinibus permanere), quibus post notam illam quae fuerat superscripta neglectam male contractis librorum, quibus
temporum iniuria pepercit, lectio originem debet. Verba autem subsequentia et ipsa labem contraxisse primus perspexit Ursinus, qui magis illud minime serendum ratus omissa particula docum persanasse sibi visus est , De sententia quidem recte. Quamquam superiora Verba si intellectus nobis adsuerit de regis ac principis nec per impias Vagari suspicionum Voluerimus insanias non plane eliminandum illud vocabulum, sed adiectivum aliquo su stituendum esse docent, quod quale fuerit subtili sane iudicio eMerus indagavit. Scribendum enim: meliusque ducere, his, quin immo potius agi in inscientiae sinibus atque ignorantiae permanere, quam sine deo dicere nihil fieri. Itaque Christiani melius ducunt se his, i. e. quibus post Christum natum qui de loco quidem de quo disputatur controverso nihil aperuerit aut revelaverit circumscripti sint finibus teneri, ut certi sint humanae cognitionis fines, immo vel vagis illis inscientiae finibus circumscribi, quibus ante eum gens humana suerat, ut homines per suspiciones, iam post Christum natum impias et insanas, cogerentur vagari quam sine deo dicere nihil fieri, ut mala etiam cuncta Voluntate eius intelliga tu enasci quae extrema verba ipsius Arnobi sunt II. 54 . Quae subsequuntur verba vix dici potest quantas viris doctis turbas moverint, usquedum rellius et Oehi
res viam qua Verum inveniretur monstraVerunt; quorum ille per Voluntatem glossema ad explicanda verba sine deo adscriptum, hic cum sequentibus ea esse coniungenda censet. Etenim universam sententiam per Voluntatem ut simul intellegatur et malis eum causas dare et miseriarum esse innumerabilium conditorem pro glossa esse habendam tum rationis structura tum
singula vocabula vincunt Atque primum quidem haec ipsa sententia in capite antecedenti diligenter explanata salisque expositum est, quid illud sibi velit sine deo aliquid fieri tum verba per voluntatem ut simul intellegatur fieri non potuit ut explicandi causa ab Arnobio adderentur, nisi si ea ipsa Vox quae explicaretur, Voluntatem dico, antecessisset; deinde dictio per voluntatem
intellegitur interpretis stilum sapiens cs Scholiast. Vergil Muelleri ad Eclog. II 1. per Cor 3 donem hic Virgilius, per Alexim Alexander puer intellegitur ab usu Arnobiano alienissima est Quae cum ita sint, eiecta glossa e ca-
12쪽
exhibeo: si intellectus nobis adsuerit dei regis ac principis nec
per impias vagari suspicionum voluerimus insanias, respondeamus necesse est, nescire nos ista nec quae nullis possent sacultatibus compraehendi expetisse aliquando aut studuisse cognoscere,
meliusque ducere, his, quin immo potius vagis in inscientiae sinibus atque ignorantiae permanere, quam sine de dicere nihil fieri. Sequitur locus I. 58 Sed ab indoctis hominibus et rudibus scripta sunt quae de Christo narrantur et idcirco non sunt acili auditione credenda. Vide, ne magis haec sortior causa sit, cur illa sint nullis coinquinata mendaciis, mente simplici prodita et ignara lenociniis ampliare. Integra sine dubio codicis est scriptura, ut hic locus praeter ceteros iidebrando iis adnumerandus sit visus, quibus particula comparatiVoadposita redunde Fals id quidem. Namque tantum abest ut magis cum comparativo sortior sit coniungendum, ut universae sententiae additum sit. Ita enim licet simplicem orationem adsumta elocutione circumscribas: Vide ne magis sit ut haec sit fortior causa, de quo dicendi genere disputavi supra pag. 4. Eiusdem generis est Iocus Vergilianus cl. I. 11 non equidem invideo, miror magis i. e. magis est ut mirer, et Sta Achiil. I. 140 sed longum cod. Ampionian si longum est cuncta enumerare Vetorque, trade magis, i. e. magis erit ut tradas. De qua dicendi ratione Vereor ne ea qua adsolet diligentia andius exposuisse Videatur. Neque multum interest, uirum magis an potius his quidem et similibus locis legatur, ut Servius Vergilianum locum interpretetur dicit se admirari potius quam invidere. Adiuvat eam quam posui expliciatonem usus particularum magis quam, quibus alterum non laisse, alterum fuisse declaratur sive alterum prae altero nihil aut habendam aut habitum esse dicitur, de qua re legendus est Dielachius ad Sallust Iug. 35. 7. Etenim illud ipsum de quo dispulamus magis ab hac ratione ita differt, ut altera quae in comparationem Vocatur res non commemoretur, sed e antecedentibus in tolligatur. Admodum similia sunt quae IV. 30 leguntur Sed non istam suscepimus in eo sermone quem facimus Vel perulam vel Voluntatem ut ostendamus et publicemus, quinam suerint hi omnes quos deos esse singilis. Istud nobis propositum est ut, quoniam nos impios et irreligiosos Vocatis, vos contra . . . et deorum contenditis esse cultores, demonstrare atque in medio ponere, ab hominibus magis nullis ignominiosius eos tractari quam a Vobis Turbatum apparet et graviter dilictum locum. Nam ut anacoluthon condonandum sit scriptori, unum vel plura vocabula excidisse patet. Quamquam sententia plana est. Hoc dicit
Arnobius se nolle disputare de deorum originibus et causis, sed, cum Christiani irreligiosi agentilibus dicantur, qui sibi ipsi videantur castissimi deorum cultores, id a se demonstratum iri, tantum abesse mi illi piis deos animis colant, ut
nullis hominibus ignominiosius dii tractentur quam ab illis. uod consilium iam ipso librorum suorum initiora. a. professus fuerat. uippe hoc etiam loco magis
ad universam Sententiam pertinet, ut inferior sententiae pars comparetur cum S periori. Circuniscripta enim sententia haec est mi is est ut nemo Vobis im
miniosius deos tractet quam ut ingenui deorum cultores possitis praedicari. Vel, si idetur, TnonSinum Vocabulum potius substitue rem habebis expeditam, ut quo iure rellius comparaliVos particula magis more Arnobii adposita amplificari dicere potuerit, IIildebrandus ab eius partibus stare sustinuerit, ipsi viderint. Quamquam reliquus est locus I 29 ergo ne impiae religionis sumus apud Vos rei, et quod caput rerum et columen venerabilibus adimus Obsequiis, ut con Vicio utamur Vestro, infausti et athei nuncupamur Et quis magis rectius horum seret in Vidiam nominum, quam qui alium prae hoc deum aut novit aut sciscitatur aut credit: I e quo loco viris doctis eo minus dubitandum est visum, quod magis comparativo proxime praecedit, ueniadmodum sit apud Apuleium Metam. XI. 10. Bild. 8 sinistra manus videbatur aequitati magis aptior quam dextera qui locus huic Arnobiano etiam propterea similis est, quod modo recte supra dispuluVerim, pud uirumque scriptorem praeter hos nos nullus invenitur locus, ubi de particula illa sitne comparatiVo coniungenda possis ambigere. Quamquam de Apuleio res intacta erit relinquenda, donec liber ille vetustissimus Florentinus cs. II. elli Observati criticae in Catonis et Varronis libros de re rustica pag. 77 sqq. de quo et Elmeuhorstius et Lindenbrogius male minata negligentia rettulerunt cs. Hildebrandi Protegomena ad Apulei. I. pag. LXIX-LXXI qui par est diligentia excussus uerit. In locum autem Arnobianum glossam eius generis illatum putare possis, quibus in continuam scriptoris orationem admissis lactum est ut Arnobius Nonrmis vocabulis συνδέτως iuxta positis ab omni omnium scriptorum ratione recedere diu visus sit multisque adhuc viris doctis videatur, de qua re diligenter et prudenti usus iudicio iidebrandus disputavit Praes ad Arnob pag. VI-ΙΑ , sollicitandus ille, ut tandem aliquando promissis stare et de singulis harum corruptelarum generibus quid censendum Vide tur exponere Velit. At audio qui interpellent, volgatum et tritum vocabulum, sive magis sui sive rectius, interpretatione nulla egere, ut vix fieri potuerit ut vel ipsorum glossatorum male sedula industria glossam adleverit. iii vero . 58. et IV. 9 verbo ignorare adscripsit nescire, qui IL 75 perpetuis saeculis addidit in sinitis, qui ad voces L 11 explicare, perferre L 63 malis, IL 29 intrepidus u. 78 ambigimus, III 41 es unctorum, IV. 12 accidere, V. 39 gestum, iura aperite temperare sibi non potuit quin has glossas
adpingeret dissol Vere, sustinere, morbis, securus, dubitamus, mortuorum, fieri, laetum, monstrate, eum quis tanta modestia suisse putaverit ut alterutrum Vocabulum vili notula sua adspergere vereretur Sed hoc etiam loco magis non cum comparativo rectius, sed cum universa --
13쪽
tentia esse coniungendum, modo diligentius in scriptoris verba inquisiveris, apparebit. Ergone, ridens scriptor interrogat, infausti atque athei convicio vestro appellamur, qui unum deum colentes innumeros quibus Vos supplicalis deos despiciamus At potius vel magis i. e. quam ut haec crimina redarguamus quaesiverim quis rectius illorum nominum invidiam seret quam Vos, qui alium prae hoc deum creditis cs and Turseil. III 557 6 Atheos enim neque Chri stianos neque gentiles iure dici licet, qui utrique esse divinum numen statuant;
quod si alterutra pars hoc nomine notanda sit, rectius adversarios esse notandos adfirmat, qui Vero deo fictilia numina substituere non erubescant. Solet sulem Arnobius in respondendo, cum adversariorum argunaenia reiciat, continuati quodnmmodo sententiis copulativam particulam et adhibere, ubi alii scriptores at adve
sativo sere utuntur, ut recte iidebrandus II. 2. III. 21 codicum lectiones restituerit, male Oehlerus VII. 20 at substituerit quem quae VII. 51 leguntur meliora docebunt. Ex exemplis quae sunt plurima satis habe ea nolasse, quae huic loco sunt simillima II. 43. IV. 21. V. 10 42. I. 3. . VII. 3. 4. 5. 16 21. 28. Fuerunt quibus nonnullis locis Arnobium sormis ecquis, ecquid, ecqui ditare placuerit. Velut has formas, ab hoc quidem scriptore alienas, male fecit Oehlerus quod I. 35. IV. 18 Arnobio obtrudere voluit quamquam II 30 recte genuinam
Ne tamen quid videar relicuisse, legitur VII. 13 an numquid alterius alteri deo minus gratior et iucundior sanguis est, alteri Ver alterius Voluptatem insundit et gaudium duo loco omnes, quod sciam,
interpretes minus cum comparaliV coniungendum clamant, ad quam sententiam probandam cum illud magis compurativis adpositum in auxilium Vocant, tum
praeter eum quem andius in urseil. III. 620 adfert locum Celsianun VI.6 29 ad Florum IV. 2 4 provocant. At hoc quidem loco sed nec minus admirabilior illius exitus belli ipsa verborum collocatio exitum belli comparari docet cum bello ipso bellum autem admirabilius suisse exposuerat scriptor quam vulgo bella solerent esse addit sed nec minus i. e. item admirabilior quam seri solet illius belli sui exitus. De loco autem Celsiano iam non dubitatur. Cum enim in antiquissimis editionibus recte legatur: quantoque minor generis huius impetus, tant sinis minus expeditus est, tum idem novissimus editor Darembergius ex optimis libris restituit. Iam ad locum Aritobianum redeo. 0ui ut nunc quidem in libris et scriptis et editis legitur, ab ipsa sententia laborat. Solet enim Arnobius pronomine alter pro alio eoque diverso uti I. 34 VII. 9. 13 3 al. Echstein ad ossi Aristarch. pag. 18), ut hoc loco alii de aliam hostiam probari dicat. Duae autem sunt sententiae partes: in altera alii aliud minus probari dixit, ut in altera alii aliud magis probari addendum esse Atqui ipsum illud quod salva sententia deesse non potest desideratur, videlicet alii aliud maiorem voluptatem insundere, ut, qualis nunc quidem res est, comiplum locum esse paleat. Iam ero Vilium in priore sententias
parte latere inde perspicuum est, quod ipsum illud de quo dispulatur inviscum comparativo praeter hunc locum in literis latinis non legitur. Atque praesto est facillima nisi salio medela. Ita enim res se habet in codice arche po, in quo scribendo nolas suisse adhibitas ex iis quae infra adserentur exemplis apparebit, librarius hoc compendio usus suisse Videtur alteri mun is gratior, qua nota neglecta id quod saepe actum esse postea exemplis probabo is qui Parisinum
codicem Xaravit prono errore num inter munis et minus in libris manu scriptis non multum interest bona fide pro illo hoc substituit, ut iam universus locus ita restituendus sit annumquid alterius alteri muneris gratior et iucundior sanguis est, alteri Vero alterius voluptatem insundit et gaudium Munus hostia est deo oblata. Τandem aliquando post mulio Variosque errores quos Vereor ut effugere possint quicunque huic scriptori, quo nullus in latinis quidem literis est corruptior, emendando peram dare olent, unde exii eo redeo. Iam enim iis quae supra disputari salis probari puto, illud de quo agitur magis saepe ita ab Arnobio usurpari, ut res in comparationem Vocanda e praecedenti sententia cogitatione supplenda sit, unde actum est, ut vel ipsi scriptores latini, quid inter utramque particulam
intersit minus curantes, magis et potius nonnunquam perinde haberi adfirment, posteriores autem scriptores alter alterius loco ut re vera soleant. Velut Servius ad Vergil. Aen. I. 609): Urbano tamen hoc displicet et dicit
rurum esse hoc magisque contrarium. Non ita Arnobius, qui non plane reiecta allera sententia alteram iodo magis alere dicit, ut a bonorum scriptorun usu huc quidem in re discessisse non sit dicendus. ualis is est locus, quem primum huius disputationis esse volui, . . In quo loco impietatis crimen uChristianis removeri ildebrandus recte perspexit, quamquam quae Subsequuntur verba Arnobiana illi ipsi reperiuntur criminis istius rei non ipsum impietalis crimen dicunt, sed id crimen, quod nonnulli qui se plurimum Sapere crederent I. 1. in Christianos coniecerant, videlicet ex quo Christianum nomen interris esse coepisset, tot tantaque generi humano imposita esse mala mundumque aberrasse a legibus suis. Etenim cum in iis quae subsequuntur hoc crimen Solum respicit, tum ne gentiles quidem theos dicit de qua re conserenda sunt quae
ad locum l. 29 pag. 12. disputavi et mala ista unde sint se nescire ingenus saletur II. 55). suamquam III. 11 et V 31 ipsos gentiles miseriarum Omnium causam esse adfirmat, quod cave ne salso interpreteris qui enim nullos esse deos sibi persuasisset, eumne re vera deorum gentilium ira illa fieri putasse, quos ipse aut a suis cultoribus aut a Christianis ossensionum furialium causas ac cipere alio loco praefracteris 15. negaret Immo quam absurda sint gentilium de diis placita expositurus iam ponit esse deos quales a cultoribus suis esse dicantur, qui si sint, seri non posse quin iniuriarum sibi ab illis illatarum ira exa . descentes mala illa humanis rebus immittant. Atque universa disputatio quo spectet breviter complectens, statim ab initio libri sui quid cogite eloquitur tantum
14쪽
abest, inquit, ut impii nos simus, ut, si sint dii quorum vos profitemini esse cu tores, Vos ipsi eorum iram innumeraque illa mala concitasse sitis dicendi quibus res humanae premuntiir. Utrumque Arnobius pro sua fide negat; si autem a terum, i. e. mala a diis immitti hominibus, ex adversariorum persuasione fieri possit, magis hoc esse quam illud demonstraturus est. Restat ut de inusitata verborum collocatione magis sed illi ipsi reperiantur pauca adduntur. In qua re Arnobius mulluni sane a bonorum scriptorum usu recedit ut, qui sere posteriorum temporum mos est, ad poetas tiroxime accedere videatur. Omissis igitur locis, quibus aliue particulae apud Arnobium contra plimorum scriptorum usum postponuntur, ipsius particulae sed postpositae exempla adseram. Ex quibus Hildebrando hae nccepta refero I. 53 maledicta . . . nihil ei Ocitura qui secit, periculum adlatura sed vobis V. 34 quae ... ipsis ab historicis sensa sunt, nec per voces proprias, signi sicationibus sed aliis explicata VI. 12 cum pile Vulcanus et malleo, manu liber sed cxtera, quibus addendus est locus VI 21 Dion rsius ille sed iunior, quem rccle iidebrandus, male Oehlerus interpunxerunt.
Iam exeniplis nonnullis restat ut comprobetur, librarius codicis Par. ham Bruxellensem qui inde exscriptus est non moror notas quae in codice archeirpo fuerunt quam non intellexerit, unde innumeras comptelas ortas esse
Legim in cod. Par. I. 2 ipsi homines denique, quos per inhabita
hines. Ora terrae sparsit prima incipiensque nativitas, non matrimonia copulant nuptiarum solemnibus iustis Ubi cum viri docti homines in inhabitabilibus terrae partibus habitantes matrimoniaque iungentes serri non posse lacile intellexissent, vix dici potest quam misere se torserint, ut ipsum illud quod inhabitabile est habitabile esse demonstrarent. Etenim Beraldus inhabitabiles , ait, pro simplici habitabiles, ut inhabitare pro habitare , cui, si ita appellare licet, explicationi Oeliterus subscripsit, rellius in Appendico pag. 4. ex ipso Arnobio Vll. 47 0r. VII. 50. Hild et Oehi. alterum eumque
corruptissimum locum, Scilicet quo res absurdissima probaretur, adscripsit, satis ille ab ildebrando notatus pag. 8, quo tamen loco quae de codice leguntur, corrigas secundum ea quae pag. 504 adseruntur . Verum enim vero inhabitandi verbum nisi uno loco apud Arnobium non invenitur, qui locus est l. 17: eos Veneramur, quos dedicati infert sacra et fabrilibus effieit inhabitare simulacris, ubi tertium cum hoc Verbo coniungi casum patet.
Quid quod Il. 20 ipsa vox habitabilis invenitur, ut quae causa scriptoremniovere potuerit, ut altero loco ambiguo illo vocabulo, quod in literis latinis illa
quidem notione nusquam legitur, uti maluerit Verear ut quisquam mecum excogitet. Uuae cum ita sint, male secerunt lexi graphi quod, perversum interpretum Asenobianorum' iudicium secuti Vocabulum inhabitabilis de loco qui habitari possit , interpretati sunt uamquam audiendus videtur Hildebrandus, qui huic vocabulo propter additam Voculam in similicationem quandam intensivam in a notationibus cum ad eum de quo disputatur locum, tum ad II 59 pag. 214, tum ad Apulei Metam. I. 16 pag. et adscriptis nescio quomodo Vindicare sustinuit, seductus ille, ut Videtur, salsa Veterum quorundum grammaticoram auctoritale, de qua conserendus est GossraVius ad Vergil. Aen. VI. 810 De Elmenhoreti enim Indice Apuleiano s. v. immerito , ad quem provocare iidebrandus non erubuit, praestat silere, ubi ne locos quidem quibus miracula sua substruxit ille doctus homo addere voluit, qui tamen qua sint i et Buctoritate inde, pulo, a
parebit quod vocabulo insibula vocem sέbula intendi ait, cum apud Tertullianum, cuius vocabulam esse insimulatur, legatur de Pallio 1): in si bulae
morsu humeris acquiescebat, quodque quam praeteres adfert vox in neus nultu omnino est, ut, cum apud eundem Tertullianum hocce monstrum inveniri
adfirmet, haud sciam an illud in accusatus, quod legitur Apolog. 57, ad Nat. I. 2, ridiculum sane Elmenhorsti errorem effecerit. Beliqua aulem exempla securus omitto, nulli modice docto homini errorem incussura uid quod singulari tu dare casu uccidit, ut ipsum illud immerito, quod tot tantosque errores genuisse vidur, Hildebrandus in altera Apulei dilione contrario suo merito loco cedere iusserit. Sed ad Arnobium redeamus. Oras quas dicit non Eonas esse inde apparet, quod consentiens antiquorum hontinum iudicium duas esse ponit gonas habitabiles, quarum altera sit ea quam nos incolimus, altera australis, ignota nobis Cicer Tusc. I. 28 68 Atqui in altera eaque ignota matrimonia copulari quomodo Arnobius dixerit' Quodsi de gonis ageretur, oportebat eum de una, non de duabus oris verba sacere; quippe unam noverat. in Posidonio autem, qui solus quattuor tonas habitabiles Maluisse perhibetur es Forbigeri Geograph antiq. I. pag. 544 hunc scriptorem lacere quis sibi persuaserit Unde oras de partibus τῆς οἰκοημένης dictas esse perspicuum est, quae apud antiquos homines sere sunt tres, Enropa Asia Africarios Creuge ad Hecataeum Miles pag38 sqq. Quae cum ita sint, si locum corruptum emendo ipsi homines denique, quos per tres habitabiles oras terrae sparsit prima incipiensque nativitas etc. Scriptum enim erat in codice archei po quos per in i e tres habitabiles oras terrae, quo numero male lecto pejusque eo quod subesse videbatur cum insequenti vocabulo coniuncto codicis Parisini errornatus est. Idem error conspicuus est in Servio Burmanniano ad Vergi Eclog. II. 1), apud quem cum male legatur nam Virgilius dicitur in pueros habuisse alium amorem, recte soboliastes emensis Muelle exhibe V, nam
Virgilius dicitur tres pueros Labuisse in tali amores cs. Progrtutum g n. Rudolph. anni 1847 pag. 9 .
15쪽
tisque curriculis non multi post temporis spatium ci Vitatem c- coepisse pestilentia vastari. Ubi quae Hildebrandus adfert ad probandum, i, terminatis idem esse quod terminatis, nauci sunt neque illud Vocabulum praeter hunc locum nisi plane contraria notione usquam invenitur. Reliqui editores praeter
Oeliterum, cui cum Ilildebrando codicum lectio probatur, ludis deinde iam terminatis emendasse sibi visi sunt, male quippe ipsum illud quod substituerunt iam propter ludos profligatos de quo verbo consulendi sunt Gellius XV. 5, eer-Μage ad Liv. XXI. 40 11 Osenbrueggen ad Cic. pro Rosc. Amer. 13 38 locum non habet. Erroris origo dittographia est, quam in codice archelSpo cum librarius
cod. Par invenisset hanc deinde interminatis, male iunctis verbis locum corrupit Sublato enim altero dein genuina lectio prodibit ludis dein terminatis. Neque minus aperta res est L 3, ubi Arnobius illud crimen defendit, quo
gentiles quaecunque mala genus humanum Oppressissent, ea a diis odio Christianorum stagrantibus terrae immissa esse adfirmabant. Namque ante quan Clu'istiani in terris esse coepissent, antiquos homines nomina illarum pestium noVisse,
id quod quomodo fieri potuisse, nisi ipsae res his appellationibus signatae ante Christiana fidei tempora suissent Pestilentiam, pergit, grandines qua potuit antiquitas natione signare aut inter sua Voces, quibus ratio
explicabatur, adsumere Quae verba haud dubie corrupla omnes dilores ita emendaverunt, ut aut notione aut ratione substituerent. Illud uueni cur serri non possit, bene iidebrandus exposuit quamquam inconsiderale alterum ratione tuetur, in qua re pedissequum habuit Oeliterum. Etenim cum signare nude positum pro nomine signare non dici recto perspeXisset, quamvis a vero inveniendo proxime abesset, Optime tamen illud verbum intelligi consolatur, a qua temeraria sane disputandi ratione abstinuisset, credo, si in usum Arno-bianum diligentius maluisset inquirere. Apud quem III 31 legitur liquoris obtentio nominis huius appellatione signatur, III 39 divos hac praedicant appellatione signari, V. 42: Virati corporis nuncupatione signatus, VII 33 ex numinum appellatione signari. Ergo ut ,,οptiine M illud signare per se intelligatur, Arnobius quidem ipse ne hoc loco ita intelligatur velat. Quid plura In codice archetypo scriptum sui natione,
qua nota cum Vocabulum nominatione designari is qui cod. Par scripsit non intellexisset, ad nostra usque tempora salsum illud vocabulum natione uxit. Quae cum ita sint, restitue pestilentiam grandines qua potuit nomina
Eiusdem generis est VII 43 inoboeda cessati ubi cum eursius codicis arcte pi eompendium inoboeda a librari cod. Par. male intellectum inauditae et improbae voci inoboeda originem dedisse bene docuisset, Drellius tamen, Hildebrandus, Oehlerus exicographique huius aetatis Salmasio ad Solin pag. 24 aures praebere maluerunt, ut iam in libris Arnobianis et in lexicis novissimis illud
nequam vocabulum legentium admirationem moveat et risum fge 2 cum Meursio in oboedientia cessatio. cf. A. Flecheiseni tantii Artihel pag. M.
13 eo itur Christianorum, inquiunt, causa mala omnIa II erunto interitus comparatur ab superis frugibus. Ita quidem a pruna manu od Par. a secunda emendatrice dii serunt, quod plurimi editores reo nerunti Ophlerus inserunt suo Marte. At in codice archetypo scriptum suisse videtur oruut, unde neglecta lineola superinducta codicis illud erunt uxit, quae vox cum sensu careret, manus illa emendatri serunt superscripsit. Emenda: mala omnia dii eruunt. Ante Christianos enim nulla in terris suisse mala gentiles insimulant, Christianorum demum causa illas pestes esse erutas. Quippeoruere est latentem aliquam rem in medium proserre, quae Ierba sere sunt
Benue admorat Serm. I. 4. 25. Sic etiam Apuleius Metam. VILI pag. 470
Oud. 7 ΙΙild. totis ergo prolatis erutisque rebus cf. Arnob. v. b. V. 5. Burinan ad Petr0n. 33 'g 178 I 36 Indigetes illi, qui flumen repunt et in alveis Numici cum ranis et pisca culis degunt in cod. et editiones ad unum omnes. At quis unquam audivit, rependi verbum construi cum quarto casu Quam singularem sano constructionem Iildebrandus ex analogia Verborum motum significantium defendi ratus egregie fallitur neque assis sunt quae ad probandum hoc desperatum iudicium adfert uid praeterea est hoc repere flumen Ex Hildebrandi quis dem sententia eius est, qui in Numico uliginoso et arundisse contecto lonis et cessim nutat. Iam vide quam inconsiderate rem suam agat ' Quippe Verba tum si nificantia ita cum solo quarto casu iunguntur, ut ad aliquem tuum accedatur; bonoam autem in flumine facit nutantem. Accedit quod is qui cum ranaso piscibus vitam agere dicitur, in imo umine versetur Vol undis obrutus su necesse est . minime vero summae aquae innatet. Denique fama fert Aeneam
post pugnam cum Mezentio Tuscorum rege commissam nusquct comparuisse: Numini fluminis gurgite haustum esse putatum Schol Veron. ad Vergil. Aon I 2594s 83 gess) uam sabulam ab Arnobio irrideri bene perspexit Pro terus Mythul Rom. pag. 3 et 84 , ut Aeneas non casu quodam perisse, sed hostibus pugnaeque elapsus undas fluminis subrepsisse dicatur, ubi cum ranis et pisciculis vitam de Indigete dignissimam degeret Quae cum ita sint; me a Itoro mondabis Indigetes illi, qui lumen arrepunt e. q. s. Error inde natus est, quod librarius codicis archeirpi notam repunt non intellexit. Je bum autem irrepor apud Amobium absolute, ut dicum sere positum legitur ses II 65 III 18 VI 20. VII 47), uno loco translate cum praepositione In O iungitur V 29 in animum . Apuleius autem eum quarto casu coniungere solet, . de uua re vide Oudendorpium ad Metam. VII. 1 pag. 448.
VI 14 ciba isto non error est, non, ut proprI d Icatur, ment Ia, deum credere quem tute ipse formaris, supplicare tremibundum fabricatae a te rei et, cum scias et certus sis tui esse peris et
16쪽
digitorum partem, pronum in aciem ruere eici EXhibui cod. lectionem; partum cum Ursino et Meursio Ilildebrandus et Deliterus, artem reliqui malu runt. Nihil onmino mutandum censeo, modo compendio adhibit in codice arche typo sic exaratum fuisse lalueris partem, quo compendi neglecto librarius cod. Par partem scripserit. Restituenda pristina et unice Vera Scriptura per ariem. Simillimus est locus Lactanti quem Arnobio usum esse magistro constat in Div. Insiit. IV. 1 2 coeperunt enim relicto parente et constitutore deo insensibilia digitorum suorum sigmenta Venerari; s. etiam eiusdem libri II. 2. 11 et 12. VII. 23 Ita nihil prodest promereri velle per hostias deos laevos, cum, sive illud seceris sive contra non seceris, agant suam naturam et ad ea quae lacti sunt ingenitis legibus et quadam necessitate ducantur duae cod. verba qui emendasse sibi adhuc visi sunt, utilissimis commentis sere in peius corrupisse Videntur. Solus Heralitus sanum locum esse opinatur Verba enim ad ea quae facti sunt hellenismum sapere idemque esse atque πρὼς δ ἐγεννήθησαν quae quidem explicandi ratio ne digna quidem est quam resules Canter ad ea quae sati sunt recte explosit rellius in Appendice pag. 72). Qui quae ipse proposuit ad ea ad quae facti sunt quamvis reliquorum Virorum doctorum commentis longe praeserenda putem, tamen scriptoris Sententiae, ut infra docebitur, non plane respondent. Multo infelicior Hildebrandi coniectura est, quae praeterea ipsas sermonis tulini leges violet Vult autem ad ea quo saeti sunt, ut quo se insolita ratione M dictum sit pro ad quae, ad quam rem sane quam insolentissimam probandam ineptissima adseruntur exempla; quippe quo de locis, ad quae quis movetur, diei docendi non cramus, docendieramus de consilio illud dici posse quo quis creatus sit, id quod vereor ut possit fieri Oeliterus ad ea quia acti sunt coniecit, ut Verba ad ea tum pertineant ad facti sunt quam ad ducantur, quam quidem constructionem sebreviloquentiam stili Arnobiani praedicat duae cuiusmodi sit me quidem nescire libere profiteor qui, cum multae sint Arnobiani Sermonis, ut illa est aetas, virtutes, tantum abest ut breviloquentia Arnobianae aut Volam adhuc inVenerim ut v stigium, ut multorum Verborum hominem pulare soleam. Locus autem IV. 22, quem istius breviloquentiae eXemplum esse Vult ita est comparatus, ut Bpertam quam laudat Delitem elegantiam solus adhuc sensisse Videatur, reliqui editores, quorum indicio subscribo, in verbis ex Leda et eodem Iove Dioscoris nomen est nonnulla intercidisse statuant. Sed ut Arnobius illa constructione usus sit, neque verba illa ad ea habent quo reserantur et universi loci sententia mendum non in eo vocabulo latere demonstrat in quo hucusque Viri docti offenderunt. Est autem haec parce hostiis et muneribus tuis, quibus malignum et atrocem dei ad noeendum proni animum desperandum est ore ut propitium tibi et lenem reddas; nam ut vipera vel scorpio, etiamsi blanditiis mulceas, tamen facient quae lacero ingenita naturae suae Vi iubentur, ita malignus etiam, quem dicis, deus contra
naturam Suam agere nequit, ut, quamVis splendidissimis muneribus eius animum placaveris, tamen acturus Sit ad quae ingenita inviciaque quadam naturae suae necessitate cogitur. Videlicet iratum in praesens quidem deum esse non nescitis qui munera sua offert, offert autem, ne ille in laturum irascatur, ut iam doce dus sit, frustra peritura munera Sua quippe deum facturum quae non sacere non possit. Uuid plura ipsa sententia futurum aliquod tempus poscit, non praeSens. Duo suturum lenissima medela loco Arnobiuno Vindicatur. Ita enim res, puto, se liubet In codice archeirpo cum legeretur: ad ea quae actus uni, is qui cod. Par exaravit bona fide eXscripsit quidem, male tamen neglexit notulam illam supe Scriptam. Quamquam praeterea etiam est quod ferri nequeat. Quid enim est illud suam agere naturam In quibus Verbis nullum miror offendisse interpretum. Intercidit praepositio. uippe cum in codice archetypo legeretur agant scd'm Suam naturam, librarius cod. Par. alterum Vocabulum, sive quod insequentiis millimum est sive quod scripturae compendium non intellexit, omisisse Videtur. Iam tu emendatum iubebis locum ita nihil prodest promereri velle per hostias deos laevos, cum, sive illud seceris sive contra non feceris, gant secundum suam naturam et ad ea quae facturi sunt ingenitis legibus et quadam necessitate ducantur. Sed iam finis huic disputationi imponendus est uae restat commentationis pars de lacunis et glossematis in aliud tempus reservabitur.