장음표시 사용
301쪽
ex longinquis in aximo sim isto remedio, ex propinquioribus, ut ex brachio ed semper secundu in rectum: non quod ex opposito e.
tiam non ira, sed serius. Et ratio et . quia aperta vena tali inouetur retrorsu in impetu humor tim ab ea parte quae sibi respondet ratione rectitudinis. Sic enim consentiunt sibi parte corporis, dextra: quidem dextris Sec. Succedit alius scopus derivandi simul Se vacitandi quod impactum eli, id vero debet fieri per proxima via S, ratione, quam heri adduxtinus' quonia in cuna non ac ira retrahatur materia, necesse est ut ali ilia vis attrahens adsit, quae rion nisi vacui ratio. re cum fiat, etia in ex pro inio esse oportet. Sic enim vis vacui cito perirent et ad partem laetam. Et haec ei phlcbotomia qua viatimur, cum sedatus estim 'etus, Sc morbus iam a uetus, idoue ex eade raparte . Nam similiter ex opposita, aut exietium cst auxi .gram, aut quod non cito sentiatur . sed serius. Atio, , elociter iuuari aegruin volumus in morbis acutis. xiod mirandum et , Mes qui cum ex opposito facere velit, vult expectare coloris mutationem. Videte quanti referat sine me thodo legere, transcribere. Prius enim totus sanguis pectoris hauriretur, quam ad oppositam partem alteratus ille sanguis veniret. Contra laborantibus extremi a conixage . Respondetur, in extre in is membris hoc ita, quia aliter itera nequit . Nec enim superiores venae iuuabunt, quod non trahere possint, Sevacuare materiam iam impactam Vneque eiusdem partis venae inscidi possunt, quod laesa membra scarificanda non sunt, ciun mi sta eii citratio. Nam potiremo, cuin iam desist motus, 3 vacuatum est corpiis, etiam ad partem cucurbites is utimur.
Sed num praeterea purgatione utendum sit Hippocrates soliniae axetitur, ubi dolor initima affligit Calenus huic non re pugnat, e fatetur usui esse, sed non esse tutum propter febrem: propterea tiod non nouimu semper aegrinaturam, ut se habeat ad pii rgatione si alia incommoda, quae ibi narrat ideo praeeligit hic venae sectionem, quem sequitur Rases. Nos dicimus cxcommimi methodo quarto Metho Se decimo tertio, in cura phte ninone, patere. Quod si aere vitioso succo abundet esse etiam ad
libene a sed qua minime angat cuiusmodi sumlatiae se in multa sunt extirpia,&multi is Suriin turri praesertim si morbos non pro is ire constiterit, sed adlluc sem- Der augeatur. Aliquando igitur ca utcnetur, aliquando sat erit Uy
302쪽
Galenus autern praeeligit phlebotomiam respectu purgationis acrioris, quae fit a peplio,&belleboro. Sed num ut in xlijsphlegmonis, ita hic utendum repellentibus et Nullus eorum meminit, Me sue excepto, qui etiam titubat. Nec etiam nos ra aetate quinquam ius utitur,rationem tamen non asserunt, nisi Auer qui videtur dicere, illis prohiberi in ateriae effluxionem, quae assidue fit per tenuem illam mem
Fini Praelectionum humani corporis particulirium morborum, Domini Leonar iva chim Emportensii Meduci excetn
305쪽
LEO NARDI IACCHINIME DICI EXCELLENTISSIMI. Praelectiones anni in Nonum Ibbrum Rasi de Particularibus
CTVR de Cordis affectibus necesse est in
memoriam reuocare quae sit Cordis natura: ut quae sit similarium temperies instrumenti fabri.ca instrumentirua enim quod da in est . quisv- sus 3 quam praeitans. Ex his enim omnibus ali. quid ac affectui curatione indicatur. Ne i vero unam quanque eius particulam enarrando pro sequar, sed eas, quae manis nobiles sunt, a quibus scilicet maxime pendet opus. Scopem inlaeso Cor igitur quod ad propriam sub stantiam attinet calidum rein peramento ei praeoinnibus parti- tibiis: quod tactus indicat Calidi enim de frigidi tactus ipse sit tu deae,inquit Galenus contra eos, qui rationibus certabant de calo re pueri iuuenis imo fontem natiui calidi, de vi respir. 3 sexto de sui artium esse ait, nono Metho. io , quinto de Loc primo domicilium sexto Epid quarto. Quam ob rein non sat est illi simplici ter calidum esse sed semper feruere instar flain maris opiis de Pul. via de foetus formatione. Insccitate vero .cia eo inusculi. substantia recolore. Se fibrarum textura similes esse videntur multu in tamen eos excellit siccitate id est duritie. vii vero simpliciter in genere secora poni debeat, discordes authores, ideo Avicenna cocedit Galenus negat. Ego quoque huin id ius esse arbitror 3 iudex estia eius ex mollitie natore, qualia in cute scateat Sat est quod viscera o innia siccitate excellit. Striae ura vero quod ad primas eiusmodi est. Constat enim car.
ii multis librarum generibus adnascitur. I nde e ti rut, qui conliant nos altria genere. Se inuoluen ii 8 haerente ine in brana 3 his membranis, ilia auriculas vocant.&bis. quae pro operimento sunt vasoruin, luae ad cauitates termi
rixiatur Magnitudo, 3 figura nota est visui. Cauitates duae sunt, de actra maior. vii de Scea parte caro tenuior est. Sinistra minor, ad quas
306쪽
quatuor vasa terminantur: ad dextram quidem caua Vena, quae in sinum illum sanguinem desert Attrahit vero cor vacui ratione defaeniliariu vi attractrice, ut sexto de subar ad dextram item vena arterialis, quae sanguinem inde in pulmonis alimentum defert It
continuum eius laborem compens et Vena est, quia sanguinem co-tinet arterialis, quia arteriarum more duplici tunica est contexta. Ad sinistrum simum arteria masna, quam Aortam Vocant, terminatur, inde proculdubio orta deserens elaboratum sanguinem rex tenuatum Diritus materia, spiritu plenum in uniuersum corpus.. me mavis Transitus vero a dextro ad sinistrutii insensili via fit, ut elaboratior euadat. Huc quoque terminatur arteria Venalis, quaeae emi pulinone defert ad cordis ref igerium Situs vero est in medio ad basim, cuspide, ad leuam deflectit, qua sipulsus sentituri qua
uis Galenus in sinistri ventris partem pullum referat, quasi non&dexter pulset. Inuoluitur solida membrana non haerente, sed velut sacculo quodam, litam Peri cardiora dicunt. Ex his patet colligantia ad partes alias, ad pulmonem maxime per duo vasa, ad hepar per
cauam venam, ad omnia membra per magnam arteriam.
scis vero primus, qui dictus est, caloris innati fontem esse, a quo omnes hauriant,unde actiones suas perficiat quocirca eo affecto omnes male asticiantur quinto de Loc primo Est etiam ipsius operatio indefessi motus. Quam primum enim animal vivit, usqueqUo moriatur,perpetuo mouetur quam actionem arterijs quoque impartit, vim ipsis mouendi tribuens quam vitalem appet
lant: quae mouet quidem ut natura, non et anima, id est, sine eleetione Vius autem in olus cordis fere dictus est, ut sanguinem attrahat, remittatq: Vt refrigeretur, her crementa fumosa mittat. Idem
est&arteriarum officium ad tuendum calorem, qui in partibus est. Sed haec in libro de Pul usu, tare spirationis satis sunt explicata. Ex his praestantia patet quoniam quod ad vitam attinet, usu eius o- omni biis praestat quanquam cerebri opera meliora sint, ne inpecognitio sed ad vitam eatenus facit, quatenus motum efficit respirationis per musculos, quo priuatum animal ex cordi intemperie, perire est necessarium.
Nunc de eius membri morbis agamus. Si igitur struetiaram so lum consideres,nihil vetare videtur, quin omne morbi genus patiatur. Nam quo adsimilares intemperantias, pati potest . Siccius e nim multo euadit inlecticis: humidius in anasarca morbo Quo modo enim toti communicaret intemperies, nisi cor afficiatur: de Veii seist. de For foetuum Is . Sic calidam rite iri periem in sobre,
fiigidam in morbo senili. Similiter verissimile est Aphi
307쪽
ae demata pati posse, de instrumentales morbos, ut obstructiones, vel vacuitat cin nimiain cauitatum, set init renarum, seu eius in qua
Patitur Se e X lnilni affectibu Spercontet altilia, Se aliarum parti utramini in ventris Cae te ruin uiliores de paucis in orbis meminere.
quod vel ante iam sentiantur in ipso latim initio interimant, vel non mulio pol . Sic enim cialenus timuit quinto de Loc. primo. Laborat vero Mintemperie venenosa aliquando, ut in pelle, vel alias venenis, quorum proprium est spiritu in vitalem extinguere, aut inutilem reddere praua facta alteratione. Sed vel plum quoque cor. pus cordis suci potest ex inspirato aere, ut inultra lana peste, cuius Cialenus meminit, tertio de Praesag expui s. I ii qua pulsus a naturan: hi quod sensile esset immutabatur, citassim tamen morte sequebantur.
Nos ieitur de tremore agamus, ac primo videndum uid per voce cetur. Expositores non distinguunt hoc, sed dicunt hosai le ordine tenere, ut prii num debilitas sit virtutis cordis. scilicet pulsatiuae Mox aucta haec in ordinatos motus faciat. Rursus aucta tremores, mox syncopem . Sed qui dicit debilitate in auctam facere haec, non nouit, quod debilitas virtutis motricis facit paruos, raro Se tardos pulsus nisi alia causa adiit simul quae inordinatos vel irregulares faciat. Imo si sit debilitas exiri ore, neque cliud inpedimentum adsit tonouebitur exiguis, tardis a motibiis Scraris. Tremor non video cui succedere possit vel pulsus Praeterea dicere hic authorem syncopas quoque complecti falsum est cxi insidiuersas causas prorsus, Se diuersam curam habeat. Verti in his mos est omnia confundere, Scomnia sine ratione dicere, modo imaginari aliquo pacto possint quan uis verisimilia non sint sed neque
qui sint hi motus tremuli, vel palpitationes exposuerunt Graeci de in habent treinorem salmiatione in . Sed quantum inutiles, qui neque definitant, nec diuiuunt, nec causas reddunt. Sola quae dam Galeni verba ne qui dein declaratione addita inducunt. Nos dicamus i iis ne in inisse Galenum, qua multos laborasse
ait. Sc nos lari , in ius queri de hoc symptolia a te. Certum et i in
proprie per similitudinem quandain dici palpitationes Nec eni inutiliae ex fiat tioso spiritu exitu in quaerente sunt neq similem prorsus in otia in quale in in palpitanti biis musculis conspicimus debemus intelligere. sed genere motus in ordinati sunt, in hoc palpi, tantibus similes. Sc inaequales, ut ali maiores, ali minores senti an tur, ut quida in aliquando iras saltus appareat unde saltum albae cere. Tremor vero dicitur cum in inores sunt pulsationes decre- Aa a
308쪽
brae, pulsu languido S crebro similes. Sic enim externo tremulo in otia similatur:& haec duo simul huius libri tithor o inprehendere voluit, ne i simpliciter de debilitate agere, nec de syncopi Nain. de hac seorsum erat acturus, ut sympto in es aciitarum febri Inaa, quod e Galenus facit. Cum ergo haec symptomata sint in ipsius
pulsi liuo motu: morbos a quibus oriantur inuenire opori et . . Dicunt recentissime scribentes ab omni eo, quod praeter naturam coras licit fieri posse. Miror aliquando hominum temeritatem, ne .gligentiam. Quomodo enim a contrarijs causis id fieri possit, explicari oportuit, bene perpendere, num omnis intemperies idio sit efficere. Quis unquam vidit hecticos tabidos ardente febre
correpto S, haec facere, aut pati aut quae necessitas, Ut calfactum, vel
refrigeratum cor hoc sympto in patiatur, quan uis scia nixa ab omni intemperi facultatem redis Sed non sunt late imbecilla facultatis, qua talis est, symptomata legebant hi Galenum, sed minimo Curio So, secundo Aphor. i. exolutio fit crebra ob vires imbecillas,ut illi coligit, qui cuin exolueretur forti cordis palpitatione Vexabatur, qui repent8obijt, ut illi, qui acutissimis cordis syncopis capiuntur. Intellige debilitatem, non causam palpitandi, sed comitari palpitationem quoniam ab eadem causa primum palpitatio, mox
victa natura mors. Contra, exolutio cum debilitate. Quomodo ergo cum palpitatione, praeserti in fortis Respondetur, cum exolui coepit, non cum magna erat exolutio. Ego igitur ex Galeno quantum habere possum, dico, in unicam causam apud eum reduci, scilicet vim vitalem grauantem. Nam si Vel causas, qua explicat, adii ertas, vel remedia quae adhibet, consi de res,ola ine in banc, nam reduci videntur. Fit, inquit, repleto cordi externo inuolucro aqua,ut impediatur cum attollitur, id est ita, ut non libere attollatur Nam in constrictione nonnihil attollitia r. atque erigitur, quando ipsius motum sentimus, contra in arter s. Cum igitur impeditur, fit ut dum vis est valida, ad pulsione inconcitetur eius, quod grauat: hsaliat, quod palpitare dicitur velut resarciat impcdito motus uno maiori, vel utraque causa. Quod si vis sit imbecillior, 3 paruo pulsus facie C. qtiod tremere dicimus. Iinpeditur vero ex repleto pacto, non secus ac arteriae in mulieri bus obesis. Sed securationes omnes apud Galenum hanc unam causain respicere videntur si quidem omnibus sanguinem mittit,3 extenuate victu utitur; quasi in relu liberare velit. Nam&hane causam esse censendum, seu scilicet in pliciter copiam, seu una cras sitiem humorum, lentorem. Illa grauat, sit motum impedit:
haec tum grauat, tum oscilla visciditate obstruit, ut libero, celeri
309쪽
ter perineare non possit in ventres sanguis, ut in dilatatione, constrictione fieri debet. Sic ego obstructionem inali ita ventris subito periisse quendam vidi Alterii in obstructione arteriae venalis ex huiusmodi luccisiae A. Falpitatio Num vero solatu temperie tremores fiunt' palpitationes Ca aciem or. lanus certe, atit e peramentator alius. se vidiste non ait. Nam nec in magni araoribus hos motus videas, sed magno priimina pulsus, mox parvos recrebras, Se syncope aste eti pereunt, id es Iubito cordis viribus ex eo malo cocidentibus ob intemperiem, pereunt. Sed non debet hic tremor dici: neque enim quantum ui motu Spamia, sit, deprauatus est motus ut in ectigatione sed diminutus dicetur.
Sic se frigidam intemperiem lacere contingit. Quod si paruae sint intemperies pulsus de respirationem variabunt prae sui ratione, ut ex libris de pulsibus; de difficili respirati ianeh-bctur Ah ir, esivi de casum inedici illius cluarto de Loc. vlii in o. Num i vene rite die ea. nis eoo innes naturas venenorum legens syncopa quaedam sus.facere audiui cordis palpitationem non audiui. Sic neque in his quae per conseris in ab alis membris eueniunt. Hi enim affectus possunt qui detri pullus formicantes reddere, reor dis pulsum adparuitatem, Se raritare in ducereri quod vero palpitationem faciant Cialenus non memini et cum de uteri sympto in alicae eret capite penultimo quan uis pulsus, quos vocant sentiantur. Vnde capite de Cardiacis,Aetius pulsus cordis inquit, magnos hvehement echabent. Dicunt Mi balteri cu ore. ut in iratis. timentibus. Quod vero dicunt Ancopas non differre, nisi maiori si minori ratione, selsum videtur. Nam tametsi syncope ad easdem causas aliquando sequatur cum maiores fuerint attamen multas alias causas sequi syncope potest, luce Palpitatione: non faciunt, ut intemperie S,S postemata, cuin cordis, tu oris ventris: omnino per consensum fit; venenis, Sca vacuationibus. Ipsi vero volunt semper in omniabus causis ante svncopas hae cyraecedere Se ideo in hoc capite comprehendi quod climi stria sit, esset etiam damnosum Alia enime ibi ncopas curandi ratio, siue imminentes, siue praesentes, ut sequenti capite docebimus, Sed Rases has solas causas tetigisse videtur, duo membra facies. Pe alida affluit siue multitudine obstruat, siue arte capitis: secundum de ea, quae eae catis ain peri cardi rito itide n septimo Coni harum solum inc minit, t I: sa puc Galenum legerat quem diligentissime lenit quod alis non aduertunt. In libro diuision uiri videtur ponere secunda in spe. mem hi Crominatam, esse ex debilitate prorsus, 3 sic accipia tremo,
310쪽
rem improprid. Prioris igitur affectius signa ponit pulsus velocita,
tem dctebrem, volens significare copiam calidi sanguinis circa ventres cordis: Vnde cor intemperatu ad calidum febre in faciat. Quandocunque enim cor calorem conceperit, necessees totum corpus
permutari,&ita febricitare. Cosueuit hic solum maximos casus, repraecipites ponere, ouoniam non singillatim de unoquoq; affectis agere intendit. Per hos enim talios intelligi voluit&curatione.
Galenus autem praeter hunc casum irieminit eorum, quibus sanis eueniebat, hila materia non erat adeo calida, ut febrem faceret, sed
sanguis crassitie, Sc lentore peccans, ubi alijs signis erit opus. Sed prior alia signa habebit, scilicet sentientem stum, respirationem vitiatain,ad magnam, velocem. At praeter haec, quota sanguine obstruente moni rabit anni tempus, quod Vere euenit, cum funduntur humores, per corpus mouentur. Sed iopiam animaduerates in venis, quae potius crudiorem sanguinem ignificet, emetetate, temperamento Victu ratione, colore corporis synali tomatis sonant, in appetentiae, haliorum de qui biis in libro de Plenitudinegitur De hac potius Galenus, utpote saepius eueniente Sc insanis,&non praecipiti, ut curalia suscipere possit nam altera periculosor. Signa vero euenientis ex aquositate in pericardio sunt quae ex Galeno quoniam sine manifesta causa emaciantur, Sciabidi fiunt. Sed cur id eueniat, non dicit. Aliud signum ex aegrorum relatione, uod ipsis videtur quasi cor aqua innatet S inde comprimatur, ceterius pulset. Causa vero emaciationis est, quoniam succedit hectica febris: nam ex cordis angustia febricula fixa necessario oritur. Nam supercalfieri es necessiarium, si non libere attrahat aere iri gnitur vero, aceruatur auctis mussis naturalibus, ut scilicet densa admodum tunica sit, multaq: humiditas circa viscus Vt in mulieribus plus aggregari accidit; hanimalibus h timidis, sicut ex dissectione patet. Paulus bene duas causas nulla erat copiam solam,vel etiaferuore sanguinis.Vnde facilis utrobiq; erit agnitio: ab intemperie vero sola fieri ait pulsus, respirationis alterationes. Prognostica quae ex aqua in peri cardio similem dissicultate mixbet cum heectica. Nam notidie noscitur affectus, nisi ex illis signis Curatio bis, quae cum euenere, noli et spes salutis squod si accidat a princi pio tale quid sentiri; victu siccante, Sc medicamentis utemur, ut sint exiguo potu contenti, e Xercitatione acuta ieiuni utantur, in aere sicco legant. Medicamenta sunt Theriaca, Mithridarium, Gallia, se exteritis quoque siccantia aromatica in sacculis, ea odorent, ut eum aere ad cortendant. Ignis quoque ex lignis aromaticis Iu-