De rebus gestis Alexandri Magni regis MacedonumQuintus Curtius. Cum annotationibus Des. Erasmi Roterodami

발행: 1518년

분량: 188페이지

출처: archive.org

분류: 전쟁

181쪽

LIBER DECIMUS LXXXVI trucidatos, adiectumq; stragi tot sitioin patrem.E septem liberis, quos genuisset ipse unum superet se.Ipsum Dariu floruisse paulisper, ut cru

delius posset extingui. Ad ultimii dolori succumbit, obuoluto P capis te assidetes genibus suis neptem nepotem auersata, cibo pariter ab itinuit Sc luce. inito,postea si mori statueraqdie extincta cst. Magnuprosedio Alexandro indulgentiae in ea, iustitiso in omnes captiuos documentu est mors huius.Quae cum sustinuisset post Dariu uiuere,A lexandro esse superstes erubuit. Et hercule, iuste aestimantibus regem lisquet bona naturae eius suisse,uitia uel sortunae uel aetatis,uis incredibis lis animi laboris pati en tia propemodu nimia.Fortitudo non inter reo

Res modo excellens,sed inter illos quo*, quoru haec sola uirtus suit. Liberalitas saepe maiora tribuentis, qua a d is petunt, clementia in deuis s.Tot regna aut reddita quibus ea dempserat bello,aut dono data.

mortis,cuius metus caeteros exanimal ppetua c5temptio.Gloris,laus

disq; ut iusto maior cupido, ita ut iuueni R in latis admittenda rebus. Iam pietas erga parentes, quoru olympiada immortalitati consecrare decreuerat, Pnilippu ultus erat. Iam in omnes sere amicos benignitas, erga milites beneuolentia.Consiliu par magnitudini animi.Et quanta uix poterat aetas eius capere solertia. modus imodicarum cupiditatu, ueneris iuxta naturale defyderiu usius. Nec ulla nisi ex permisso uoluaptas.Ingentes profecto dotes erantVitia fortunae dris square se,& ccelastes honores accersere, & talia suadentibus oraculis credere, & dedis nantibus uenerari ipsum uehementius si par esset iraschin externu haltu mutari corporis cultum, imitari deuictaru gentium mores, quas ante uictoria spreuerat.Na iracundia & cupidine uini sicuti iuuenta irritaverat, ita senectus mitigare potuisset. Fatenduintia,cum plurimuuirtuti debuerit,plus debuisse sortulas, qua solus Oim mortaliu in potestate habuit.Quoties illum a mortereuocauit qties temere in pericula

uectu perpetua salicitate protexitet His quo finem eudem illi,quem gloriae statuit.Expediauerecusata,dum Oriente adomito,adito p O ceano quicquid mortalitas capiebat,impleret, huic regi duciq; succesi r qu ebat.Sed maior moles erat, u ut unus subire eam possietata

nomen quo eius, & fama rerum in totum propemodum orbem res

ges ac regna diffudit. Clarissimi sunt habiti, qui etiam minime parti

tantae fortunae adhaeserunt.Caeterv Babylone inde enim diuertit orastio corporis eius custodes,in regiam principes amicoru ducesq; copiam aduocauere,secuta est militum turba cupientiu scire,in quem Ales Nandri fortuna emet transitura. Multi duces frequentia militu exclusi regiam intrare no poterant,cum preco exceptis, qui notatim citarene

adire prohiberet. Sed precariu spemebat imperium.Ac primum eiulatus ingens, ploratust renouatus est. Deinde suturi expectatio inhibis

182쪽

. LIBER DECIM Vstis lachrymis flentiu secit.Tiinc Perdica regia sella in cospectum uulgi data in qua diadema uesti'ν Alexandri cum armis erant, annulli libi

pridie traditu a rege, in eadem sede posuit quorum aspectu rursus obsortae omnibus lachrymae integra uere Iussitum. Et Perdica ego quidem inquit, annulu,quo ille regni atq; imper a uires obsignare erat solitus, traditu ab ipso mihi reddo uobis. Caeterum quanu nulla clades huic, qua astedii sumus,par ab iratis diis cogitari potest, tamen magnitus

dinem rerum, quas egit intuentibus crederelicet,lantu uirum deos a comodasse rebus humanis,quarum sorte completa cito repeterent eustiae stirpi. Proinde quoniam nihil aliud ex eo superest,u quod semper ab immortalitate subducit,corpori nominiq; siprimu iusta soluamus haud obliti in qua urbe,inter quos simus quali rege ac prsside spoliati.

Dadiandum est comilitones cogitan du*,ut uictoriam partam inter hos,de quibus parta est obtinere possimus.Capite opus est.Hoc ne u/no, an pluribus in uestra potestate est. Illud scire debetis militarem sine duce turbam corpus esse sinespiritu.Sextus mensis est,ex quo Roxane praegnans est. Optamus ut marem enitatur,euius reῖnum diis appro Dantibus suturum, quando adoleverit. Interim a quibus regi uelitis destinate Haec Perdica. Tu Nearchus Alexandri sanguinem ac stirpem

regiae maiestati conuenire neminem ait posse imitari. Caeterum expoctari nondu ortum regem, & qui iam sit prsteriri nec animis Macedonu conuenire nec tempori reru. Esse ab Arsine filium resis huic diadema dandii. Nulli placebat oratio. Ita* suo more hastis scuta quatienotes obstrepere perseuerabant. Ian prope ad seditionem peruenerat. Nearcho pulcacius tuente sententiam. Tum Ptolemaeus digna prorosus est soboles inquit,quae Macedonuimperetgenti Roxanis uel Arasinae filius, cuius nomen q* in Europa dicere pigebiti maiore ex parate captiui.Cur Persas uicerimus,ut stirpi eorum serviamus Quod ius sti illi reges Darius & Xerxes tot millium agminibus, tantisqueclassi/bus nequicu petiuerunt. Mea sententiali est,ut sede Alexandri in res a posita, consiliis eius adhibebant coeant, ities in comune cosulto opus fuerit Eoo quod maior pars eoire decreuerit,stetur.Duces prinestam copiaru his pareant. Ptolemso quidam pauciores Perdi assentiebant Tum Aristonus orsus est dicere,Alexandru consultu. cui relinqueret regnum,uoluisse optimii deligi. Iudicati im aut ab ipso optimuPerdicam cui annutu tradidisset. Neo enim unu eum assedisse morisenti sed circularente oculos ex turba amicorum delegisse cui traderet.

Placere istit summa imperii ad Perdica desereri. Nec dubita uere quin

Dera celaceret Ita uniuers procederem mediu Perdicam,®is an/nutu tollere iubebant.Haerebat inter cupiditatem pudorem &quo modestius quod expetebat,appeteret, pulcacius oblaturos esse credeo

183쪽

LIBER DECIMUS LXXXVII. bat. Ita* cuctatus diuq; quid ageret,incertus,ad ultimu tamen recesss N post eos qui steterant proximi constitit. At Meleager unus edus cibus confirmato animo, quem Perdicaecumstatio erexerat,necd a Buerit inquit ut Alexandri fortuna, tanti regni fastigiu stos humeros rua holes certe non serent.Nihil dico denobilioribus si hic est,sed de uiris tantu, quibus inuitus nihil ppeti necesse est. Nec uero interest Roxanis, situ quandocun*genitus erit, an Perdica regem habeatis, cuiste sub tuteis specie regnu occupaturus sit.Ita nemo ei rex placet nisi qui nondu natus est.Et in tanta omniu sestinatione non iusta mo/do,sed etia necessaria exactos menses solus expectat, Sc la diuinat mas rem esse conceptu quem uos dubitatis paratu esse uel subdere.Si mediusfidius Alexander hunc nobis regem pro se reliquisset, id solu ex his, quae imperasset,non faciendu esse censerem. in igit ad diripiendos

thesauros discurritis haru enim opum regiarum utiq; populus est haeres.Haec elocutus per medios armatos erupit.Et qui abeunti uiam desderant, ipsum ad praenuntiata praedam sequebant. Iano armatorum circa Meleagrii frequens globus erat,in seditionem ac discordia uersa concione,cum quidam pleriso Macedonum ignotus ex insima plebe,

Quid opus est in quit armis, ciuilio bello habentibus regem, que quγritis Arithdeus Philippo genitus Alexandri paulo ante regis ister, sit

crorum caerimoniarum* consors modo nunc solus haeres praeterit a

uobis. o merito suo quid uesecitae cur etiam gentium csim uni iure fraudet Si Alexandro similem qritis,nunu reperietis.Si proximin hie solus est.His auditis concio primo silentiu uelu t iusta habuit. Conclasmant deinde pariter Arithdeu uocandum esse,mortemq; meritos,qui concionem sine eo habuissent.Tu Philon plenus lachrymarum ordit dicere.Nunc uel maxime miserabilem esse Alexandru, qui tam bonos ru ciuium militum* fructu, & praesentia seaudatus est. Nomen enim memoriamo regis sui tantum intuentes ad caetera caligare eos. Haud ambigue iuuenem cui regnum destinabat, impensa probra, quae masgis ipsi odium, in Arithdeo contemptu attulerunt, quippe dum mis Tent,etiam fauere coeperunt.Igitur non altu seu eum qui ad hanc spem enitus esset remare pertinaci acclamatione declarant, uocarim Arisi deuiubent.Quem meleager infestus inuisusq; Perdicae strenue peraducit in regiam.& milites Philippu consalutatum regem appellat. Caeterum haec uulgi erat uo principu alia sententia. E quibus Philon cosilium Perdicae exequi coepit, tutoresin destinat filio G Roxane futuro Perdica in & Leonatum stirpe regia genitos,adiecit,ut in Europa Craterus& Antipater res administrarent.Tum iusiurandum a singulis exactum suturos in potestate regis geniti Alexandro. Meleager haud insiuri3 metu supplicii territus cum nis secesserat.Rursus Philippum πυ

184쪽

LIBER DECIM Vshens secum irrupit in regiam, conclamitans suffragari rei publicae de

nouo rege paulo ante concepto,robur aetatis inperum tu modo stirapem Philippi, &filium,ac statrem regum duoru sibimet ipsis potissimum crederent.Nullum profundu mare,nullum vastum sectu &pro.

cellosum tantos ciet fluctus, quantos multitudo motus habet. Utiq; si noua & breui duratura libertate luxuriat. Pauci Perdics modo electio, plures Philippo quam sperauerasi imperi u dabant. Nec veliquec nolle si diu poterant, poenitebat modo consit J, modo poenitentiae ipsius, ad ultimum tamen in stirpem regiam declinauere studin s. Cesserat ,

concione Arith deus principum authoritate conterritus,& abeunte il/lo conticuerat magis, quam languerat militarissa uor. Ita reuocatus

uestem statris eantipsam, quae in sella posita suerat, induitur.Et Melea re thorace sumpto capit arma, noui regis satelles sequit. Phalanx astis Hypeos quatiens expletura se sanguine illoru, qui assectauerant, nihil ad ipsos pertinens regnum minabatur,in eadem domo familiam imperii uires remanturas e se gaudebant,haereditarium imperium stirpem regia uendicatura, assuetos se nome ipsum colere uenerario, nec quena id capere nisi genitu ut regnaret. Igitur Perdica territus conclave in quo Alexandri corpus iacebat,asseruari iubet. dc.cum ipso erant spectatae uirtutis. Ptolemaeus quo Pse adiunxerat ei, puerorum r gia cohors.Caeterum haud disticulter a tot millibus armatorum clau/stra perfretusta sunt.Et rex quo irruperat stipatus saleslitu turba, quorum princeps erat Meleager.Iratuis Perdica hos, qui Alexandri corapus tueri uellent,seuocat, sed qui irruperat,eminus tela in ipsum iacies bant, multisq; uulneratis tandem seniores demptis galeis, quo facilius nosci possent precari,qui cu Perdica erant,coepere,ut abstinerent bessio. regiq; dc pluribus cederet.Primus Perdica arma deposuit caeterissiidem secere. Meleagro deinde suadente ne a corpore Alexandri discoderent,insidi js locum qu fri rati, diuersa regiae parte ad Euphratem su/pam intendunt.Equitatus, qui ex nobilissimis iuuenum constabat Perdicam N Leonatum frequens sequebat, placebato excedere urbe, &tendere in campos. Sed Perdica ne pedites qui de secuturos ipsum de

sperabat.Itaq; nc abducendo equites abrupisse a caetero exercitu uideretur,in urbe subsistit.At Meleager regem monere non destitit. Ius imperi j Perdicar morte sanciendum esse, ne Occupetur impotens animus rerum nouarum,meminisse cum quid de rege meruisset.Neminem autem ei satis si dum esse, quem metuat. Rex patiebatur magis quam asssentiebatur. Ita Meleager flentium pro imperio habuit. Misitq; respis nomine. qui Perdicam accerserent.Iisdem mandatu ut occiderent. si uenire dubitaretMerdica nuntiato satellitum aduentu, sedecim om/nino pueris regiae cohortis comitatus in limine domus suae constitit.

185쪽

LIBER DECIM Us LXXXVIII.

Castigatosq; & Meleagri mancipia identide appellans, sic animi uul/tuso conliantia terruit,ut uix mentis compotes fugerent. Perdica pueris equos iussit conscendere, & cum paucis amicorum ad Leonatum peruenit. Iam firmiore praesidio uim propulsaturus si quis inferret.Pouero die indigna res Macedonibus uidebatur.Perdicam ad mortis pe riculum addui tum, & Meleagri temeritatem armis ultum ire decreues rant. Atque ille seditione prouisa, cum regem adisset interrogare eum

coepit,an Perdicam comprehendi ipse iussisset. ille meleagri instinctu se iussislse,respondit.Caeterum non debere tumultuari eos, Perdicam enim uiuere. Igitur concione dimissa Meleager equitum maxime dessectione perterritus , inopsty consi', quippe in ipsum periculu recides rat,quod inimico paulo ante intenderat,triduum sere consumpsit inscerta consilia uoluendo.Et pristina quidem regie species manebat. R legati gentium regem adibant, & copiarum duces aderant, & uestis bulum satellites armatio compleuerant. Sed ingens sua sponte mestistia ultimae desperationis index erat,Suspectito inuicem non adire propius,no colloqui audebant, secretas cogitationes intra se quoqr uoluetes,& ex comparatione regis noui desyderium excitabatur amissi, ubi ille esset. cuius imperium,cuius auspicium secuti erat,requirebant.Desstitutos se inter infestas indomitasin gentes, Expetituras tot cladium suarum poenas, quandocunq3 oblata esset occasio . His cogitationis bus animos exedebant,cum annuntiatur equites, qui sub Perdica es.sent,occupatis circa Babyloniam campis, frumentum quod in urbem inuehebatur,retinuisse. Ita inopia primum,deinde fames esse coepit. Et qui in urbe erant aut reconciliandam gratiam cum Perdica, aut ars mis certandum esse censebant. Forte ita acciderat,ut qui in agris erant populationem uillarum uicorum ueriti confugerent in urbem. Opspidani cum ipsos alimenta descerent urbe excederent, & utriq3 gen ri tutior aliena sedes, quam sua uideretur. Quorum consternationem Macedones ueriti in regiam coeunt, quae* ipsorum sententia esset,exsponunt. Placebat autem legatos ad equites mitti de finienda discora dia armisque ponendis. Igitur a rege legatur Pasas thes aliis. R AmiGsiis Megalopolitanus,&Perilaus, qui cum mandata regis edidissent, non aliter posituros arma equites, quam si rex discordiae authores dedidisset, tulere responsum. His renuntiatis sua sponte milites aroma capiunt, quorum tumultu e regia Philippus excitus, Nihil in quit, seditione est opus . Nam inter se certantium praemia,qui quieuerint occupabunt. Simul mementote rem esse cum ciuibus, quibus spem gratiae cito abrumpere, ad bellum ciuile properantium est. AIte

ra legatione an mitigari possint, experiamur , & credo nondum regis corpore sepulto ad praestanda es iusta omnes esse coituros.

186쪽

LIBER DECIMUS. iod ad me attinet reddere hoc imperi u malo,u exercere ciuium sanaguine.Et si nulla alia concordiae spes est,oro, quaeso eligite potiore. Obortis deide lachrymis diadema detrahit capiti, dextra, qua id teneo bat plendens, ut si quis se digniore profiteret,acciperet. Ingente spem

indolis ante eu diem fratris claritate suppressam ea moderata excitasuit oratio.Ita cunctii instare coeperunt, ut qus agitasset,exequi uellet. Eosdem rursus legat petituros,ut Meleagru tertium ducem acciperet.

Haud aegre id impetratu est. Na & abducere Meleagri Perdica a rege cupiebat,&unu duobus imparem sutum esse censebat.Igit Meleagrocu phalange obuiam egresso,Perdica equitum turmas antecedens o currit.Utruncp agmen mutua salutatione facta coit,in perpetuu ut arabitrabant concordia Sc pace firmata. Sed iam fatis admouebant Macedonii genti bella ciuilia. Nam &insociabile est regnu,& a pluribus

expetebat .Primu ergo collegere uires, deinde disperserunt,&cu plurisbus corpus,a capiebat onerassent,caetera membra deficere coeperui.

aiiodcv imperi u sub uno stare potuisset, dii a pluribus sustineε, ruit.

Proinde iure meritoq; populus Romanus salute se principi suo debes re profitet cui noctis,quam pene suprema habuimus, nouu sydus illus xit.Huius Hercule non solis ortus lucem caliganti reddidit mundo, cusine suo capite discordia membra trepidarent. Quot ille tu extinxit fasces quot condidit gladios quanta tempestatem subita serenitate disscussit Non ergo revirescit solu,sed etiam floret imperiu. Absit modo

inuidia,excipiet huius seculi tempora, eiusdem domus utina perpetua certe diuturna posteritas. Caeterv ut ad ordinem a quo me contemplatio publicae salicitatis auerterat redeam. Perdica unicam spem salutis suae in Meleagri morte deponebat, uanu eundem & infidum celeritera res nouatum,& sibi maxime infestum occupandu esse. Sed alta dissimulatione consilium premebat, ut opprimeret incautum. Ergo clam quosdam ex copiis, quibus prserat, subornauit ut quasi ignoraret ipe conquererent palam Meleagrii aequatum esse Perdicae, quoru sermos ne Meleager ad se relato serens ira Perdicae qus comperisset,exponit. Ille uelut nouare exterritus admirari, queri, dolentisin speciem ostentare ci coepit.Ad ultimu conuenit, ut comprehenderent tam seditioquocis authores.Agit Meleager gratias,amplexuso Perdicam,fidem esus in se ac beneuolentia collaudati m comuni consilio rationem opprimendi noxios ineunt.Placet exercitu patrio more lustrari, & probabilis causa uidebatur praeterita discordia. acedonum reges ita lustrare soliti erant milites, ut discissae canis uiscera ultimo in campo, in quem deduceret exercitus,ab utracp abiberentur parte. Intra id spatiu armati omnes starent, hinc milites, hinc equites, illinc phalanx. Ita in eo die, quem huic sacro destinauerant,rex cum equitibus Elephantisq; costis

187쪽

LIBER DECIMUS LXXXmterat contra pedites quis Meleager preerat. Iam equestre agmen mosuebat,& pedites subita sormidine ob recentem discordiam naud sane pacati quicu expecitanteS Parumst addubitauere, an in urbem subdus

cerent copias,quippe pro equitibus Planities erat.Caeteru ueriti ne tesmere comilitonum sidem damnarent substiterepparatis ad dimicat, 'duammis,si quis uim inferret. Iam agmina coibant, paruuiu interuablu erat quod aciem utranq3 diuideret. Ita o rex cu una ala obequitare .

seditibus coepit discordis authores quos tueri ipse debebat instinctu erdice ad supplicia deposcens minabatq; omnes turmas cu Elephantis induetiam se recusantes.Stupebant improuiso malo pedites. Nec plus in ipso Meleagro erat Aut consilii aut animi. Tutissimu ex prssentibus uidebat expectiare potius, si mouere fortunam. Tum Perdica ut torpentes & obnoxios uidit.ccc.sere qui Meleagria erumpentem ex cScione,quae prima habita est, post mortem Alexandri secuti erant, a caeteris diicretos elephantis in conspectu totius exercitus obricit, omneum beluaru pedibus obtriti sunt,nec prohibente Philippo authore. Apparebatin id modo pro suo uendica turu, quod approbasset euentus. Hoc belloru ciuilium Macedonibus Romen &principiu suit. Meleager sero intellecta fraude Perdice tum quidem quia ipsius corpori uis

non afferebat,in agmine quietus stetit. Et mox damnata spe salia tis,carius note quem ipse secerat restem, in pnitiem suam abeunteis uideret inimicos confugit in temptu.Ac ne loci quidem religione defensus o cidit. Perdica adinsto in urbem exercitu consiliu principum uirotat habuit in quo imperili ita diuidi placuit,ut rex quidem summa eius oblis neret. Satrapes Ptolemaeus Aegypti & Africae gentiu quae in ditione erant,Laomedonti Syria cu Phoenice data est.Philotae Cilicia destinas ta .Lyciam cu Pamphylia & maiore Phrygia obtinere iussus Antigos nus. In Caria Cassander, Menander in Lydia missi. Phrygia minorein

Hellesponto adiuncta Leonati prouincia esse iusserim t. Cappadocia Eumeni cu Paphlagonia cessit.Praeceptu est ut regionem eam uso ad Trapezunta defenderet bellu cum Arbate Rereret. Solus hic detrectias ba t impertu .Phiton media. Leonnachus Thracia. apposita sua Thra ciae ponticasgentes obtinere iussi. Qiii Indiae, qui*Bactris&Sogdianis,ceteris p aut Oceani, autrubri maris accolis preerant,qbus quis sinibus habuisset imperi j etia ius obtineret. Decretii est ut Perdica curege essiet, copi j so Praeelsset, quae regem sequebantur. Credidere qui/dam testamento Alexandri distributas esse prouincias. Sed famam eius rei quanil ab authoribus tradita est uanam fuisse comperimus: Et quidem suas qui'; opes diuisis imperii partibus tuebantur, quas ipsi sendauerant Si unqua aduersus immodicas cupiditates terminus, staret, appe paulo ante regis ministri specie imperii alieni procurassi.

188쪽

LIBER DECIMUS. singuli ingentia inuaserant regna sublatis certaminu causis, cum & osmnes eiusdem gentis essent, di a caeteris sui quis imperii regione dissereti. Sed difficile erat eo contentos esse,quod obtulerat occasio quiype sordent prima, cu maiora qus speranε. lta oibus expeditius uis debat augere regna, si fuisset accipere. Septimus dies erat, ex quo cor pus regis iacebat in solio, curis Oim ad sorinandum publicu statum a tam solenni munere aversis. Et non alqs a Mesopotamiae regioni sero uidior aestus existit, adeo ut plera ani malia, quae in nudo solo depres hendit,extinguat.Tantus est uapor solis&coeli,quo cuncta uelut igne torrent. Fontes aquaru & rari sitan i, R incolentiu fraude cflantur. Ipsis usus patet. Ignotus est aduenis. Ut tande urare corpus exanimia asinicis uacauit, nulla tabe ne nimio quidem liuore corruptu uidere,qui intrauerant Vigor quo*,qui constat ex spiritu, non destituerat vultu Itam Aegyptia Chaldaeio iusti corpus suo more curare,primo no sunt ausi admouere uelut spiranti manus. Deinde precati ut ius fasin esset mortalibus attrectare eti, purgauere corpus, repletum est odoribus. Aureum sol tu & capiti adiecita sortiin seriis insigniaVeneno necatu esse credidere.Pleriq; siliu Antipatri inter ministros Iollam nomine pastris iussu dedisse. Saepe certe audita erat uox Alexandri, Antipatru res tu assectare fastigium maiorem esse praesecti opibus, ac titulo spartanae uictoriae inflatu, omnia a se data asserentem libi. Credebant etiaCraterum cu ueterum militum manu ad interficiendum eum missium. Vim aut ueneni quod in Macedonia gignit,talem esse constat, ut serorum quo exura ungula iumenti dumtaxat patiente esse constat. Sucistygena appellant sontem, ex quo pestiferum uirus emanat. Hoc per Casiandrum allatu traditum in fratri Iollae,& ab eo suprems regis potioni inditum. Haec utcun* sunt tradita, eoru quos rumor asperserat, mox potentia extinxit Regnum etsi Macedonis Antipater, & Graecia quo inuasit. Soboles deinde excepit, intersectis omnibus quicuno Alexandrum etiam longinqua cognatione contigerant.Caeterum corpus eius a Ptolemeo cui Aegyptus cesserat, emphim,&inde paucis post annis Alexandriam transsatum est, omnisi memoriae ac nomis ni honos habet.

FINIS

Aigentorati ex Aedibus Schue - et rii mense Iunio Anno

SEARCH

MENU NAVIGATION