Nouae Academiae Florentinae opuscola. Aduersus Auicennam, & medicos neotericos, qui Galeni disciplina neglecta, barbaros colunt. Elenchum sequens pagina demostrabit

81쪽

so DE VENAEAE n bane retenti indreuissentio In mora gida doloribus convenire,umm non ex qua η' μέμην in omnibu3,uiscilicet usque ad animi desinu sanguis mittatur,aut venter saluatur. Sed eo casu=olum, ubi ex insematione aequa dolor adsit,uebui diu is,ocularim, capiatis, ei. si uiso dolor dictentione neruo oriatur, iam primum laedit principium,as iccirco mors imminet, a fictu uirum,quam ob rem non semes tune totum vacuo se expeditota partiri oportet. Sed quomodocuns haec siebabeant,non admotam Ete nobis bine Galeni sententia proponit. Dicere enim in primis ebres quibus adueniestasimus,non aliud est,quam de s Umo sicco loqui, bis enim est qui febribus aduenit.Praeterea quid a mnutione emendum dicistboe enim est uene siessionem e medio tollere. QMdsi ut ali interpretati sunt, in legas ea uerba, minoretur 'lebotomia, iam nec adhuc proposito stat facis, neque enim parcius mitti sanguinem suadet G lenus, sed non uno impetu, timens virium imbeae ta

supra pluries rixerast. Ante stilum se mimae ,i si possibile est,quieuisse expedit. Sed er paulo ante item in Uribus non acutis a principis uenae fessi ' nem damnat,sterum er paulo post, caue inquit etiam in febre sanguinea multam innutionem, etiam a principio, , sed potius post maturirum. Horum diadem usus est μαtionem reddere boelom,quin ait: Et similiter oportet ut ex minutisne febricitantis, cuius febris non est ex mintroisonae, Orum ' propterea ut adreMuenda febre thesauria relinquatur.Haec Fie omnia inde pedem

niactura

82쪽

SEcTIONE. si ridentur de er plurimi ipses errores. Gaem maeslibro virus curuiue undecimo, mulam sanguinis missio. min a principio detrectasse uidem , bis scilicet qui para considerare ea excipiunt.eius hec fiunt uerba:Tatum singuinis in omni tum corporis temper ento,tum corpo

ris stitu detrahi par erat,quant-μpra naturalem babitam fuerat inaudivi:uerum quonia nes obseuctio, nesputredo, rari per sanguina mi sione potest,ut quae dia exposcis a ilia, risoni sanguinis aliquid ad curationis statum oportebit.Sed quomodo haec dicat, qui alius pia deliqui- aegros perdaxerasas id in morboru iniatiis α enim resuadebat Hippocrates in principi)s mouedum.Ηineis e parebit error Aummae, σ quomodo

ueriste dimo utilia quaedam aggressus it. Erit igitur

conlisis ueritas apud GG-,d principio maxime mia mendum sanguinem,quod Cr tu paulo post is,dum dicis er properare est inelius, nempe quae fidi sententia Meni in liso de uenefectione.Vnicum autem sanguianu misione uibus est emper moliri Galenus, nisi inquid urgeat, atque eam ubi expediat, maximam, praesierim aprincipis,ut omnia ipsius tum verba, Opera monta' t.Videamus modo quid bi uolaerit in Therapeutices libro Grininmonet illi nos, ne eadem mensura fanguinem unicuis minuamin. Aliqui enim seuntiquos si sanguinis misione ad animi deliquiu perducas, vires omniano deiicies.siel uri uis periditabuntior, uel intempestaue effare oportebit: quare er tibi proponit pro exemplo corpora quedam laxa,moti sub Mida,atq; omnino paucisanguinis,uel imbecilliam iuri . conqcere imp

83쪽

εα DE VENAE omnes medie- ωπο- titatum, bac ratione rae tiones moderari. Qi iam enim fiunt talia, ut si etiam adde vivi perduras,niihil es, ita ut erad sinusci: durare adhuc possint:quod strui illius curatio munis μου iQuedam uero erantra parciori phlebotomia 'eontenti erat:is is ad morbi terminim durare possint, nes enim ea ad animi deliq- -deducenda sunt. Nec item ex his habes pluries secando esse uenam: ars in principio parcius,institu uero uberius: haec enim somnia omnino in Gutinisu domisa esse uident inis ario clara . ut ampliori distulationem egeant. colligere eisdem uidetur suum deseranda vena fiententiam Misenna, ubi er plurimas cautelas afri bis uerbis:

Et si fortis inflammationis non fuerit seris, er fuerit

item putria attede decem re M. Haec quide in primis proponit,nempe quae siuperioribus coueniunt,ubi er c iidas Pres exceperat,U putridas in fui principio. Mox derem iubet attendere regulis,quM tmen tribus tantum complessi poterat, Galani instir, qui tantum tres ρUM lsrentinis mirendi scopostmorbi inquam magnitudinem, uirium robur,dis erum florentem: quod A bee omniaeonueniunt, oeuldisio fungin mumduwest. Sunt mistem er aliae inritationes,quae quidem fiam uim habent, non ut uene siessionem e medio tollant: sed ut modum alique ei tribuant,ut maior minor ue fiat. Tu vero nec quae primae forent indicationes monuini: sed ino ordine eaε ponebas,quasi magum inriserenter Uue nos hortari

84쪽

s E c T I O N E. 83 Que uero deinde addit,Postea intuere in minia, ersi urina fuerit risea er prosa,er piabus rim faerit mutagnus,er facies tumida,eν fibris in suo motu non propere pNebotoma in bona qua stomachus a cibo est uacuus. Ex his quae modo proponit, plurima subvirium roborem Mendi posunt:nam sanguinismiltitudinem monstrant,pribus magnus,σ facies t ida.Ea uero quae de urina dicit,penitus a Galeno aiena fiunt: nes enim ipse somniauit unquam ullum esse mittendi sanguiuis ab iniana significationem,ut quae nihil aliud monstrarit: qua uenuenti generis coctricem, atque humorum coctione:quo

uero rubea magis fuerit, nihil aliud est, s disere ipsam magis ab idea sanorum distare, atque eo magis puriasinivitestiri. sed er nobis experientia confirmatum est tantia modo febris ualida sit, er uires Midae, etia si tenuissima

extiterit urina,commode uenam ferari,ac non minori utilitare,qu si admodumbrae. Quin er tibi ipsi contrais dicis Avicenna,quo pacto enim si ad pHebotomiam, statum morbi,aut expectare, aut praeterire fluides,cosiliumas urinae rubedine er crinities reme. enim cocto iamorbo bi ficemodi apparere potest. Dicamus demum Omniae stu plurima quae hoc loco collegisti,eum Albaestritum infinitis extitisse errandi occasionem,Cr miseris

aegris necis.

QMd uero paria post addit,quarido miliendi sanguinis indieationem ab ipsiuwmet sanguinis colore si it: meis monstrat, quanti ipsie friendus sit. QNpeqinea quae priuatim essu aliquo expedire dixerat GHmus, i e ueluti umersis regulas accepit, quum dicit:

85쪽

ι , ' i

s 4 DE VENAEAmptas siti is qui egreditur colorem attende, σ βflami subtilis Abiami tures,inuam illim retine.Huiuscemodi nans uerba ex Gulano prociddiduo bilissunt,ubi in Therapeutici ad Gitaeonem, at in cura qua α,

ex melandrolico er eruso sans ne potius aegritudo e Rhi. At plerans aedilis, uel quando is et aegritua ,ues etiam quando iam incoepit uenae mionem oppor ne adhiberi,non tamen apparint eo tempore sauris, aut colare,aut sit statis, asiua nastura alienus. Ita enim: Hippocrates secta tabiti uena, in lugeris phlegmone, primo quidem laudabilem mittit:non laetae primae mcr in febribuι sinoctis,priusquam putredo accidat, saris

guinem mittet medicus,neque adhue hilaudissem. Q- re neque Auice e regula dereptanda est, neque ipsam ex Gaeno,aut ad ipsius mentem elicere uidetur. Proponit postmodum uerba quaedam,que etia in ore

omnis esse solent, iam de uenae fessione mentis ALEev summopere inquit tilbi edis,ne aegrum ad uram duorum perducis,chol, inqua fruorem, viae 'gidorum eruis ditatem. Ego vero nes o quo nam pacto huiuscemodico mentus sit Arueena. Si enim Galeni autoritate bee dixit, uti soletimentiturineque enim GAenus id us est unquam me pertimescere, et in ardentifima fiscit refrigerari Unum, acines sibi a Mere naturam vidit, nempe qMe una cum sanguine etiam bilioso succo exoneis retur. Neque enim bilis praeterquum in mea uesica perst

'fistit.Sed plar famam iamst a' Non itaque porti

86쪽

est Galati operibus inhamites, atque in- imitati, etiam , usque ad animi deliquisi minime formidentishi expediat. α QMd si rationi innixus raee dicat, nullam ine addidit. a Quod uero expositores dicunt, Sanguinem uelati Minti num bilios humoris essee. Si quidem intelligunt,minus cai M- ae βα- esse corpus, dum magis sangme abunisa dat loc Er nos atemur: non tine credisus uacuato san i ginne,qui iam una cum biles et,reddi ex eo corpus ca. lidius. Sed refrigerari potius, uacuato struente ac bilioso a sangian naturam illico reliqua bibem edomare,ac peri notas vias pellere, s et opere ita esse mostrauit Galenus, i non aiutem imaginario, qualia plurima bunt quae tu dia, cis. QMd etiam ex viduersio dicit,reddis anguine vacua i to humores crudiores,nullam aliam rasionem habere uia

i detur,praeterquam quod concoctris paulo in Beriaior dia sit,as eo deicilius concoquit. Vera addidi*e opori tuit, non esse in omni sanguinu m ne hoc timendum: 1 sed solummodo, ubi admodum cruris plenus sit aegerii cui rei iam supra occurrebat Galenus, quando eum, , qui eruditibus Iahoraibat, uacuare docuit: enim iustisi ceris, nequaquam huius nodi pericula obibis. prefmnia deinde hominis istius inconsiderata, atque inconstins domitia:ut qui toties,tot, er tantis pr- spericulis, a ume fectione nos deterrebat, uoluit mo do etiam sine necepitare sanguinem mittere, quocirca haec numst is monstrant, quod sura diximus: hunebrilicet passim colligere uera, iuba,ac demum quaecunque scripta

87쪽

M DE VENAE it era uillo desectu habito. Sed er ea plerinque currum,ut de Galeni sententi r supra monaraui . Multoties bis uio phlebotomia in si us licet necessariano

sit,sicit ut natura,super materiam Dufiat. Fatemur igitur er nos d- reliqua suadent,in omni febre quae ex putredine est ut inquit Galenus opportune uenamsecari, quo saltem breuior fiat morbus, Cr tunc necis aris quidem erit, non quo de uita alias periclitetur aeger: sed quia ea ratione naturam concoquentem iuri

uamus.

Revertitur postmodum ad ea quae debor tur, asiae omnia fere uno capite comprehendit: caue inquit sanguinis miluonem in frigido temperamento, ac regio G:in forti item dolore:post it- quoque, Cr in aetate quae est ante quare decim : er in edite flenum. Necisse. Ex quous plurima fissa diei,plarima uero perperam accepta rac uia apparebit. Quae quidem de sorti dolore svra reprobarabunt,no expedit me iteru in censim uerinire. Sed haec que dicit modo, mentem thias aperte monstrant nihil ueri basere,quin omnino atque Afiolari uoce phlebotomiam probibere uideatur. At de coitu quid dicam s aut que nam indieario ea est ubi enim ualeant uires, nihil mediam mouere debet , siqua exolutio per coitum facta fit, neque enim ex quolibet eoitu uires dea 'ere credendum est. circa hoe Avicennae dictum plurimis errandi fa extitit, ut qui non a Wribus co filiam sumerent,sed a uenereur quae quidem omnino Manae flectionem prohibere credebant. Que uero de adori

88쪽

s E c T I O N E Metues ripasu procedere uelle, baiaue disis. Adolescenti enim citra quart-decim- nunquam μαnibus uero Hiquando sanguine matere possumM. Sed er senibus nihil determinae loquut Minee entesignasti, quae eam prohibeat. Sunt enim er qui quadragesimum

annum agunt fenes,at non de his intelligendus est locuti Praeterea quum adolescentes ordine quodum phisbotoaraiasuescere doces, nequaquam Er quos adolescentes ditas signassi,nec bene scimus nin aetate quae arate quam t iacimum est,comprehendas : quando conditiones corpor quas subinde olyra, de colore, repletione, er genrem amplitudine, uidentur suadere medico ut considat, quemadmodum etiam in bene, er in puero quoque ante debum otem uenam siecari, quod men omnino negauit Galenus . cuius rationem si uia

disset Aiacema, ipsam procudubio posivisere, quani

libro Therapeutices nono GHenus tetigit, nempe comporis Boolutionem, quae in eiusmodi aetate es unde convitingit. caum uero deinde CT extenuata corpora, er obesa, seu camosa excipere uidelia oportuit fortem crinitia i terstinguere:quedam enium cum exilitate uenaram Ut, qualia ea corpora sunt que erasa ualde fecundum nutum ram,dixit Hippocrates, ais in bis proculdubio uera est lemne sententia.

yd uero addit,caue ne Miditu phlebotomes: sed prolonga ipsum actoe ut sistim eius Meratur. Videnatur haec quidem ureba esse Galeni, quum pluries dicit, Non esse mittendum sanguin , nisi ubi ea quae uri in

89쪽

- is D E V E N A E. uratre in Ginprmsucius noteoncocti. Dd si boe modo intelligit misenna, optime dicit, ne scilicet erudi humores in uera ulterin trahanturuaeram signanda erat baec ratio, nec toties isto libro istudmet repete

dum Astrat. Quod fi per Midium, iusta quandam is

ad uomitum procliuirum intelligat,no rideo quomodo omnino vertatem babea,plurimi enim aegri fiunt,quiburi iuscemodi vitio laborantes,sanguinis notone postmodu situ quo ad uomtum, e barent.Verum tamen est Garilanum eos qui ore ventris p imam liginis propter se open, quae inde accidis, sanguinem mittere ueritum esse:quam rem tu subsequentibus uerbis monstrare videans,quum de imbecillitate oris uentris meministi. Suadet deinde Aulerim, piarn primum sanguis msesus est properandum silico esseμ de sanniine quod reuo llatum fueri restauretur. Sed si *rrit se' cura assum s linquit carnis,quoniamsi digeritur dicit ine, multum . trit,er bene. Regula haec admodum mihis erue eis lque enim quae uacuata sunt corpora ad ea refeleda prori lperare debemus,tum quia ut dicit, quoniam paulo imberi l cillior existit coctrix uirtus,tum quia periculum: immi lnet,ne cruda ashuc in uenas prae inopia inlatur. Q is ire sarius duxerim,via premam aut inquam cara es ian lexpediat, atque omnino quie fata, concoctu μn ' egro iexbioere: quo bui modi pericida Aliamus. Sed ersiis iquis tua nerba ita absolute atque un-rsaliter . -lara,

intelligat mira enim folent disciplinarum propos tionesese, ut per sie er in omnibus uere sint etiam ii aeutis properast ut nutriat, tuo scilicet con m ci inlis.

90쪽

sECTIONE. εν QMd quam abfur Edrint. Docet deinde nos conditiones qι - bene exercen Lephlebotomis, cis inter eas DL primum non uno impetu fert,ci cens:Et ad se melius est ut phlebois remis uices sint miliae. QMd quidem eonfilum non modo inutile est,uerim er damno :quaeidos eo morido acies,sinpunem quidem mittes, ver illo minus aegrin iuua u:quod er abunde Galenus docuit in lium quide uetuesectione inferibitur. QMdestiterio quod deinde dicit, Et pNAUD quum non est necessaria cholarum rabeam ebullire fici squum paulo ante mare eam in Dribus dixerit, abis eo quod necessariast. Qui iterum pluribus modis dici

queat,non necessari tu tinen uniuersaliter boe decidere asserisinescio ego quam nere:erit enim non necessaria corpori omnino sanoaerit er aegro quandos, si parua aegritudine labore non necessaria. Nescio imen cur omnino

malam hoe issequi debeat,uenae statonem Mure bilem finia efferueficere. Sed G de his Aupra alias mentio μα- Neia licis uero er Epilepticis dicis in bora qua μlet somnus inrepercimedia scilicet nocte,mittendum eis sanguinem esse, oportere ut gladius acutus sit, asangustum visus,ne sanguinis milli nimius exitus acri dat. Q anus er hoc uniuersaliter bonum esse dicas, aliterare opus no sit. Hibi uero scitu dignum uidetur, curnam eam horam eligas,atq; aegro quietem tollas: quodiscuns enim pro causa afferatur, muginam procresilio erit,ac β-.GAram quoi,quamin magna Serene ac intriin mutendo sinpune noctem non perumsatis a mane