Svecia, sive, De Svecorum regis dominiis et opibus. : commentarius politicus

141쪽

est Quidquid vero sic tollitur ab aliis quo per sententias 3c rationes, si judicabitur postea restituendum, restituat tunc unusquisque prout caeperit cum juramento; Nec tales punientur poena raptorum , quia recipiebatur per sententia dc rationem. CAP. XXII. De gravato in executione.

Uod si quis dicat se gravatum suis se in executione, quia aestimatores plus ceperunt quam poena fuit, standum est tunc juramento aestimat rum, qui aestimatores iurabunt se non plus extraxisse quam poena poscebat. CAP. XXIII. De executione ubi aes alii enum est in bonis Rei. QVando ille contra quem debet fi ri executio, habet intus secum grarium vel decimas , hujusmodi non aestimetur pro poena Quod si plures cum eo in bonis communicant, vel habent in depositum , vel societatem in grege cum aliquo contractam in praesentia testium , hoc non cadit sub aestimationem pro poena, sed est segregandum deinde mulcia extra-

142쪽

QVandocunque est facienda execuistio contra aliquem , tunc debent aestimatores intrare domum Rei, dc aestimare de bonis pro unoquoque litis consorte quod illi debetur, ae relinquere partem principalis Actoris, donec partem suam requirat. A P. X X V. Me poena xii insess-rum nolantium absolvere vel

condemnare.

nentur unum collitigatorum absolvere dc alium condemnare, ad non faciunt in eodem Placito, solvat quilibet ipsorum 11 marcas, nisi illi xii qui Regis judicium praeferre debent, jurant caussam non satis manifestam, ideoque sequenti Placito dijudicandam: In omnibus vero probationibus, juramentis 3 testimoniis debent esse viri domicilia habentes. A p. XXVI. De praconi tione quaestper bacillum, vulgo Budkama. QVando nuntius Regis venerit, aut litterae Regis , Praeses intimationem faciat in Contracta, emittendo

143쪽

Sud affla , vel quando furitim est in

Contracta commisitim, vel homici. dium sit factum, aut quis deprehenditur cum alterius uxore, vel mulier violatur, vel aliquis ab ecclesia extrahitur violenter, vel a coemeterio, qui ibi potuit immunitate gaudere.

Signum id scilicet Lud asste , quod

facit Praeses in qualibet trium partium Contracta, debet procedere & non retrocedere; Vidua autem non obligatur ad transferendum tale signum , nisi habeat filium qui xv compleverat annum Quod si signum illud allatum fuerit ab oriente in villam, exeat ab occidente in si a meridie ad septentrionem vadat. Omnes vero obligati sunt ad transferendum illud signum , tam tributarii quam coloni, semicoloni, sive sint liberi a tributo, sive non, sive coloni sunt eorum qui liberi censentur, sive eorum qui libertate fruuntur:

Qtiod si qui contendant, latius dicit signum illud allatum, alius negat, praesumitur pro illo qui dicit signum allatum cum duobus testibus, adem fit de illo juramento sicut de aliis. Qui denique procurat quod signum tale recta via non vadat, aut supprimatur pro Legisero vel Praeside , solvat iii

144쪽

118 AE oras; sed qui hoc facit impediendo ne Placitum fiat, cum venerit nuncius Regis, solvat similiter III oras. C A r. XXVII. De Obeditione quam facit Exactor contra aliquem.

QVandoExactor objicit alicui quod

vulnus inflixit, vel sanguinem fudit,lam alias verberavit, aut qualecunisque crimen objiciat, 'eus dieit se occulte contentasse illum cui damnum intulit, at ipse negat, si Exactor habet ii testes idoneos qui hoc volunt

jurare, quod id visum, declaratum in eodem die ,habeat Exactor idem jus convincendi Reum sicut Principalis; At ille Principalis jus perdat quod habuit, inui deliquit solvat poenam tam Regi quam Contractae Quod si Exactor non potest probare, ut est dictum , Principalis in nullo condem

ne tur.

CAP. XXVIII. De desistente ab agendo.

QVando Actor venit ad Placitum,& alteri aliquid objicit, ac postea

desistit a persecutione caussae, prosequatur tunc Exactor, cibi Actora

cendo situm iis perdit.

145쪽

sin emdarit, Regio. Vm Rex vult videre Nem pdarios suos, debet tunc Praeses nominare XII ex Contracta pro medietate nobiles liberos, o pro reliqua medietate tributarios , in quos consentiunt litigatores Si homines de Contracta; Praeses autem debet veridicos nominare, S: non mendaces, aut lites habentes, vel voluntarie favorizantes, S

Piaeses pro se debet esse unus deNemindariis S nemo alius in ejus loco, nisi impedimentum habeat, ut prius est dictum. Quando nominatur aliquis in Nem pdarium in Placito praesens,&non vult intrare,solvat II marcas tributarius, S liberii marcas. A p. XXX. De exceptioni lim contra ex dariosfaciundis.

QVando Actor aut Reus suspeistum habet aliquem de Nem pdariis, de-hetiti spectus surgere rac alius ejus loco deputari donec causia terminetur; Quem deinde illi xii condemnave in vel absolverint, pro tali invio-l abiliter habeatur contra illam

bilem pdam nemo potest appellare, nisi appellare velit priusquam juraverit, S

I non

146쪽

Ap. XXXI. QEliter quandos a Ne da appellandum.

QVando quis vult amem pda appel

lare priusquam juraverit, ponat tunc invadium Actor I marcas, &quilibet de Nem pda marcam unam, de quibus vi accipiat Rex, , apponentes; Qiiod si appellans succubuerit, solvat vi marcas, III Regi WIII Nem pdariis omnes vero tes e coram Rege , vel Legifero, aut Praeside seu Nem pdariis producti, debent urare super omnibus in quibus testincantur, de rogare Deum sic sibi esse propitium , cui ipsi velint verum testina oniti perhibere in illa caussa Quod si tales telles reprobantur in judicio

Regis, solvant tunc I ii marcas dividendas in rio partes nunquam postea erunt capaces facultate placitandi, jurandi aut tellificandi Sed vi tentur tanquam infames a subeant poenitentiam, excludanturque .ut per-juri ab Ecelesia dc solvant Episcopo

147쪽

CAp. XXXII. Eando Ne darii non sunt concordes, quod standum sitsintentia majoris partis. QVando Nem pdari non concoris dant, quem via ex illis absolvunt, sit absolutus, inuem condemnant, sit condemnatus: Aod si illi xii neque volunt absolvere, neque condemnare antequam Placitum dissolvatur, solvat tunc quilibet de Nem pda III marcas, in tres partes dividendas, Regi, Contractae dc Actori. C A P. XXXIII. De expensi pro Nemptariis faciundis.

QVando Nem pda talis est haben- .da , debet tunc Praefectus regius illis providere de expensic illi quidem qui iudicium Regis habet cum

vi II equis, Cancellario cum II De

quis, praefecto clam v quisci Praeses autem provideat de expensis egi sero cum III equis , S cuilibet Armigero de Nempda cum ii equis, cuilibet tributario de uno equo in pro eo quod Praeses debet huiusmodi expensas facere, levabit omnes mulctas, quilibet in sua Contracta, 1 CAP.

148쪽

CA P. XXXIV. mando appellandum est a fatentia Legi latoris vel Praesidis' Vm Legifer aut Exactor Senten- tiam protulerit condemnatus vult appellare, debet tunc appellare in eodem Placito ubi Sententia fuit lata,

postea sublata est illi potestas ab illis appellandi. CAP. XXXV. aliter appestatur

a Praesdei

QVando quis appellat a Praeside,

ponat in vadium XI oras,& Pr se iii marcas ad Legiferum Si succumbit appellans, capiat Praeses mediam arcam, mediam Achor,Legi serdc Contracta mediam Quod si Praeses

succubuerit, tollatinam arcam appellans, aliam Lesiseri, tertiam Con- Tracta. CAp. XXXVI. De appellatione Praestat te alteriis a Legifero.QVando Praeses vel alius appellare

vult a Sententia Legista toris, ponat Praeses, vel alius, in vadium iri marcas, Legifer autem VI marcas; Quod si succumbit Praeses aut alius appellans, tollat Legifer arcam unam,

149쪽

Da sim DP aerii. 3sunam, aliam ex tertiam Contracta; Quod si egifer succubuerit , tollat tunc appellanci marcas, II Rex, id ii Contracta. C A P. XXXVII. De pana violan tu sintentiam Praesidis.

QVi violat Sententiam Pr sidis, solis

Vat III marca' pro Sententia Legi seri vi marcas. Istae autem causae debent terminari perNem pdam de Contracta videlicet quando agitur de juramento regio violato vulgo Ed δre, E causa capitales quando quis venit vita plectendus, vel agitur simul ad perditionem vitae de bonorum, aut de homicidio clariclesii no vel ejus poena, seu rapina, dc si sint majores vel minores causi, Omnes etiam causi e super violationibus Sententiarum tam Legiferi quam Praesidis, nisi subjaceano Nem pdae regali. CAP. XXXVIII. De examine veritatis inquisitione per Regem

re iteranda.

D Ex potest de veritate inquirere, ipse potest retractare male examinata, quaecunque gravamina cognoscere: At Legifer debet caussa si ex

150쪽

QVando Rex vult generalem inqui

titionem de administrata justicia

facere per totum regnum, vel qui eius autoritate fungitur, debet tunc hoc Rex protinus intimare in quolibet teris ritorio, per vi septimanas priusquam id facere velles Omnes tunc veniant ad proponendum querelas contra illos, qui ipsos injuste laeserunt Postis

quam autem sunt lectae litterae Regis

in primo Placito, vel apud Ecclesiam ubi non est Placitum , debet quilibet

suum adversarium citare intra a

dies, Rex vel illius vicem gerens nihilominus ad judicandum procedet,

sedet non ille contra quem proponitur querela fuerit praesens: Hoc tenetur autem Rex intimare omnibus per suas litteras, quando vult talem reformationem seu tale placitum facere, ut dic tum est, & tunc non eo minus, quod quis venire recusat, debet Rex vel ejus vicem gerens justiciam ministrare in omnibus caul sis, ut jam est dictum, aetatis coimpareret, nisi legitimum subsit impedinaentum. Hacte-