장음표시 사용
71쪽
innotuerit plenitudo, Omnis consummatio nis fine inuento Christi baiulus ipsum serata n pectore, ipsum gerat in mente, & omni tempore habitatori suo dicta & facta, iubilatione
consona laudes resonent, &gratiarum actio nes decantent. Hinc celeberrimi viri doctrina sanctitatate consipicui, considerantes maiestatem tanti iacramenti, constituerunt differentiam interiam sensibilem habent. Nam Eucharistia scilicet Christum, in quo fiunt omnes thesauri sapientiae, ac cognitionis absconditi. Bapti-1mus tamen continet aliquam rem sacram in ordine a d aliud, virtutem videlicet ad sanctificandum. Elideo Eucharistiae Sacramentum in ipsi materiae consecratione perficitur. Alia vero perficiuntur in ipsa materiae appli catione ad hominem sianctificandum.
in f h Istrarentia, nam in Eucha - ristiae sacramento, illud quod est res & fiammentum, est in ipsa Cteria, illud 'aut in Nec silentio praetereundum est,in omni si
72쪽
cramento tria esse origo dumtaxat, perfectio,& finis. Sacramentorum origo, ipsa Christi pastio est de cuius latere sacramenta fluxeruti Sacramenti perfectio est, quia stini gratiae vasa ut dictum est finis tamen duplex est, utpote propinquus qui est recipientis sanctificatio,& vltimus, qui est vita aeterna. Quae tria e cellentissimo modo sunt in Eucharistia.Hoc si quidem Sacramentum institutum est in me moriam dominicae passionis ut Seruator in quit. Haec quotiescunq; seceritis in mei me moriam facietis. Quantum autem ad origi nem spectat, vocatur hostia. Quia obtulit seipsum sine macula Deo hostiam in odorem suauitatis. Et alibi, qui non cognouerat peccatu m, factus est peccatum, hostia pro peccato. Estq; ut unico dumtaxat me expediam verbo)consummatio omnium sanctificatio num, na significata olim a tempore Melchisedech,prodeunt sacramenta,& filijs Abrahami iacientibus opera eius summus Sacerdos panem profert & vinum. Hoc est, inquit, cor pus meum: Manducauerant & biberat de eodem pane secundum speciem visibilem, inquit sanctus ille Christi martyr Cyprianus, secundum sermam visibilem, sed ante verba illa cibus ille communis tantum nutriendo corpori commodus erat, vitae corporalis subsidium ministrabat. Sed ex quo Dominii, dictum est, hoc facite in meam commemorationem, haec est caro mea, & hic est san
73쪽
guis meus, quotiescunque his verbis,& hac sta de actum est, panis iste substantialis, & calix benedictione solenni consecratus existens, prosicit ad totius hominis vitam sanandam salutemq;, simul medicamelum, & holocaustum ad sanandas infirmitates, & purganda
iniquitates affert. Sunt autem in hoc Sacramento tria distin guenda,' num quod tantum est sacramentum, alterum quod est sacramentum, et res: Te tium quod est res & non sacramentum. Sacramentum & non res, est species panis visibilis& vini. Sacramentum & res, caro Christi propria,&sanguis. Res& non sacramentum, my stica eius caro, porro illa species visibilis, ia-cramentum est geminae rei, quia Vtranq; rem significat, & utriusque rei 1imilitudinem g rit expressam. Nam quemadmodum panis prae caeteris cibis corpus reficit &sustentat,&vinum hominem laetificat atque inebria ita caro CHRISTI interiorem hominem plu caeteris gratijs spiritualiter reficit,& sicut vianum laetifiςat cor hominis atque inebriat, ita sanguis exhilarat animam hominemque saginat. Calix meus inebrians quam praecla
Habet etiam Symbolum cum re mystica, quae est unio fidelium. Nam quemadmodum ex multis granis conficitur unus panis, &e pluribus acinis vinum in unum cofluit, ita ex
multis fidelium persisnis unitas ecclesiastica
74쪽
constat. Ideo Apostolus inquit, unus pa- i Cor imnis&vnum corpus multi sumus, quide Uno pane & de uno corpore participamus. Et A gustinus inquit. Vnus panis & Vnum co Inopuppus ecclesia dicitur, pro eo quod sicut unus culo de apanis ex multis granis & unum corpus ex muI ftis membris componitur, sic ecclesia, ex multis fidelibus charitate copulante connectitur.
Hoc mysteriti pacis& vilitatis nostrae, Chri stus in sua mense consecrauit, qui accipit hoc mysteri u unitatis, & non tenet vinculum pacis, n on accipit hos mysterium pro se, sed con Ephesstra se. Ideo Augustinus inquit. Cuius etia sacramentum, est corpus Christi proprium de De blas Virgine sumptum: quia ut corpus Christi ex phomi multis membris purissimis 3c immaculatis constat, ita societas ecclesiastica ex multi spe sonis ex criminali macula liberis consistit. In cuius rei typo facta est A rcha de lignis S thim imputribilia&spinae albae similia. Est ique tandem panis hic agimus ut martyr Cyprianus asseuerat & orthodoxe, cibus Verus nM& syncerus per speciem & sacramentum nos tactu sanctificat, fide illumina veritate Christo consormat. Et sicut panis communis i
quem quotidie edimus vita est corporis ita panis iste supersubstantialis vita est animae, &finitas mentis.
Sed inquiet quispiam, quorsum haec, num Dubi ris, Christi corpus realiter esse in synaxi & in uo ipsa Eucharistia
75쪽
Vtiq; 6 amici ac fratres, fratres enim vos appello adhuc, etiam si animos in nos geratis non admodum fratem os,sententia enim no-itram quae orthodoxa fuit, & in mentibus bonorum est, obfirmabimus, non eo modo, ut equi feroces ac intractabiles se re excusso: Et Iligionis freno, quo alioqui nostro commodo coarcemur,dissipato, ultra metam si ramur, Vt miseris hisce temporibus videmus. bea intra terminos verbi Dei, & sianctorum patrum sententiis detineamur. Ne in Aemptui poregrinoru Assyriorum luxu dilabamur. Ne cum Beringario & Asse clis cantemus canticum Domini & absq; V ritate In terra aliena'Etenim quia eius robur. quo veritati reluctentur, ξ suis ipsoru decretis nonauppetit, idem hoc in nostris & diminuin ea parte, qua eis suffragari videri possunt,
quoniam in diuinis literis fiant abdita
quaeuam, quae noluit Deus omnibus reuela
ih 'RR' 'i' si spenetrare, ita ut cum in
lii, 60 ς rpus Christi vn o lum existens: hocm in coelo ab oculorum in
76쪽
tuitu semotum, sit in sanctissimo Sacramento altaris, aut ita, sanctissima Sertiatoris θ - naxi& communione realiter: In quo sacra mento si penetrare conamur, quato fuerimus altius ingressi, lato magis, ac magis caligabimus, quod si cognosceremus,& diuinae mai statis lumen in pervestigabile, & mentis humanae imbecillitatem notam haberemus, tot monstra, tot ideas, tot portenta non commentati fuissent homines. Si enim veritatis aduersarij animaduertic Ex Pom-sent, & recta menteco siderassent, exemplum ponio de specu Coricior, qui ut fertur, primum iucunda quadam amoenitate accedentes allectat, ac ducit ad se, donec altius atq; altius in gresilas, tandem horror quidam, numinisque maiestas illic inhabitantis, eos submoueat. Tanti Sacramenti si maiestatem, qua perscrutari nulla ratione valemus, si a mundi illece bris non absoluti , si cupiditatibus irretiti, si humanis rationib' voluerimus inuenire, nul- .lum erit fidei meritum, ubi humana ratio ex
hibet experimentum. Es enim fides, illud Heb.ic quod facit ut extent, quae sperantur, &'quod
demonstrat,quae non videntur. Omnes enim η Reg 6.
scimus, quid Ozae contigit, qui prophanis
manibus archam ausus est attingere, aut quid esset comminatum his, qui proprius montem P-r II sumigantem,accederensi formidarent. Mens
itaque longe quam par esset curiosior,atque ἔμ' 'nimia literarum &ingenii sui siducia, Berin C s sarium,
77쪽
, parium, Zuinglium , Ioannem Oecolampa dium, Ioannem Caluinum, Petrum martyre Vermilium, & Asilaesas, quorum pereat me moria eorum cum sonstu,quia Dominus pera manebit in aeternum, in hanc insaniam deduxit, ut hi omnes negent corpus, corpus inqua Christi, realiter esse in sacramento altaris, sed solu in signo, & figura,ibi esse fateatur. Que ad modii contihebatur in alijs rebus, qus Christum in antiqua lege repraesentabant, ut fuit rato. ix. Agnus paschalis, hostis pacificorum,& vacca, Leui quae pro peccatis extra poteta immolabatur, &' petra quae virga percussa populo sitienti aqua No is' ministrauit, in quibus omnibus Christus si gnificabatur,no realiter, sed signo quod a re
praesentabatur. Ita ut Seruatoris sententiam, Hoc est corpus meum. Exponant eodem diacendi tropo: Petra aut erat Christus. At petra
esse Christum, non ea ratione dixit Paulus, Vera esset petra, sed quia petrasta Christum repraesentauit. Tanquam hxpressitus dixisset,
illud quod petra significabat,Christus est. Ad
hunc etiam modum intelligendum esse,quod Mat. 26. Christus ait. Hoc est corpus meum, non quod
ibi sit veru Christi corpus, sed quoddam signum repraesentans Christum, ibi est. Huius stultitiae primicerius fuit BeringariusAndagatiensis, qui nisi
h i esipisceret, a Leone nono per Synoduni Vercellensem Anathemate damnatus fuerat , qui nequaquam resipiscens veneno huius
78쪽
huius dogmatis quam plurimoS infecerat, et . si a Lanfranco Canturiensi Peri episcopo con uictus esset, sed minilite gentium emenda- tus, etsi I ictore Secundo qui Leoni huius nominis nono successit, in Synodo Turonen si monitus esset, & Pontilicis Romani vice Hildebrandus interfuit. Nec tamen Beringa- rius a suo nefandissimo dogmate de iij t, ita ud per Nicolaum Secundum qui Vidiori succes sit, in Synodo Romana centum & tredecim
episcoporum, emendatus aut timore pCena emendationem simulans, Palinodiam canta uerit, ut habetur in decretorum codice. Quem
errorem Ioannes Vulclephus amplexus est, qui in concilio Constantiensi damnatus suit, 'quem Canonem habemus in sexta ejusdem concilii sectione, etsi Bul ingerus Pellica nus Tygurinus totum derideat sine ratione aliqua: Sicuti & Bermgarij Palinodiam, sectaturque ZuingliI impietatent, qui meritas sui tanti sceleris dedit poenas, cuius dira
mors suorum ciuium sanguine, ac bello fratrum intestino cruenta, non minus est me morabilis, quam aut Arrii cui Viscera vitio uellebantur: Aut Nestorij, cui vivo linguam exedebat vermes r Aut Luciani,quem Vivum rabidi discerpsere canes. . .
Huius hominis ac teterrimi hqretici stibdolam interpretatione Carolos ad ius&Ioanneρ ' foecolampadius sectantur. Inquit enim circal, nc Iem, tempus est, ut accedamus ad id ' '
79쪽
in quo status est sermonis: nempe ut probe mus verba coenae dominicae eodem tropo diaio. sua, quo illa quae Apostolu dixit, petra autem erat Christus: hoc est, petra significabat Christum, vel erat figura Christi. Nam in hoc totum dissidium est. Si enim i particos & sub
stantiue absque tropo exposuerimus, Est: as seremus corpus Christi in altari non tantum sacramentaliter, ut vocant) Sed tam vere aci' foetu est,adesse. Sin nostra conuenit expo sitio, cle transubstantiatione, vel de constab- stantiatione uti liceat aduersariorum Verbis suspicandum nihil. Ita saepe ex minimis ver bulis summae quaestiones emergunt. Neq; in hoc contenderim, si quis per corpus magis figuram corporis intelligi quam verbum est, Velit per significat, interpretari.Nam id ipsium mihi arridet: utrunq; tamen probo, eo quod eundem sensum reddit, siue est, significat interpreteris, siue corpus figuram de sacramen tum corporis. Nos sensum, non verba quaerimus. Haec Oecolampadius.
Sed volo aduersus hunc nefandissimum hominem iudices costituere aduersarios, Volo hostibus arma porrigere. Nam heri &nudiustertius & hocile sibi ipsis non constant: &quamuis haeretici non sint amice tractandi, si Polycarpo martyri ac beati Ioannis Euange listae quondam auditori, maxima sit adhibenda M'. Qui Marcioni haeretico plurimum
acerbe respondit. Quem enim Marcionem, quum
80쪽
SACRAM EUCHAR. rum martyr Polycarpus sorte fortuna obta
Polycarpus: cognosco prirmogenitum diabo
disisimulanter tractandi non sint praesertim hi qui toties admoniti, stuper errone seo '
Elprimum iudicent auditores, an secia ista Oecolampadius in quadam concione de Eucharistia. Simoli