장음표시 사용
81쪽
, ό THESAURUS TAneri, simpliciter fateamur: Et subdit, Hic inquit) insigni quada & columbina simplicitate
nobis opus est, ita ut a curiositate qua maxime alieni sumus, omnipotentiae verbi Dei, &non imbecillitati mentis nostrae fidem adhibentes, curiositas nostra semper D co ingrata,& ubiq; periculo ta,ita hic periculosissima debiles oculos excaecat sol i ias' ectus. Scrutato rem aiestatis pessundat excellens claritas. Quae te dementia coepito Oecolampadii quere nesciens quid diceres haec omnia cotrate protulisti satius tibi fuisset, via veritatis non cognouisse,qua post cognitione abijseretror sum. Clim fatearis postea Seruatorem tropo usum fuisse,quum inquit, hoc est corpus meu,& quod magis est vocas haereticos oppositum sentientes, tu etiam diaereticus eris in illa tua condione de Eucharissia : pudet profecto respondere. Nam si omnia ad tropum reduc re Voluerimus, nulla erit scriptura quae non pari facilitate corrum pi possit, & detorqueri, R ita exultarent olim Cerdonitae & MaΠichaei,& quisq; negauit Christum verum compus habuisse, verumq; homine suisse. Nec mi nus noua hac phrasi & exponendi tropo, gau derent Arriani, quum dicimus. In principio erat Verbia, quia Arriani facili me sibi cocilia rent omnia, exponendo verbum est, per significa visi dicatur, Deus erat verbum, id est fi gura quaedam deitatis, & illud, verbum caro factu est,ita exponeretur verbu, quaeda carni figu-
82쪽
SACRAM. EVC R. figura secta est: quae expositiones ut distortae. &prauae explodendae sunt pen itus ab auribus, orthodoxorum, nisi vehinus, quod absit, in
Baratrum errorum descendere. Quod utita nam Petrus martyr Vermilius aduertisset &Caluin us con sideras et, utque o m n es ta n d em
Caluini sectatores pari ut iustum est fide litai ectum iudicium non reiecta Christi regula accipiendum est ut moderni faciti no qui suos sensus consulentes perue a m de hoc sacranaento sententiam ferunt: &erroribus impliciti, innumeros in suos errores pertrahunt: quod minus facerent, si vel ipsum Pro usaltem Solomonem audiuissent. Is inquit. qui in iudicio faciem agnoscit, non bene agit &pro buccella panis deserit veritatem, quod satis tellatum faciunt, qui huius Sacramenti v ritatem contaminant, hi profecto, panis buc- .cella quam in sacramento vident, decepti sa- amenti veritatem amittunt. Et quemadmodum Christus beatos eos pronunciat qui in euscandaligati non fuerint, ita nimirnm beatus ,
ellis,qui vili panis sipecie non offenditur: Sed hristi verbq innixus, sub illo panis inuolucro sacrosanetu Christi crarp',& sanguingesserealiter substati aliteri fatetur,neq; ysona a capere dicitur, sed veru certuq; iudiciti facere. tractatio ista in plures partes seris hisce& sun estissimis teporibus diuisael nam ex haereticis qui hanc materiam tractant, quidam vocantur Significativi, quidam
83쪽
.r ' THES AVRVS PETropistae, quidam Energici, quidam Arra boniai ij. quidam Ades anai ij, quidam Metamorphistae, quidam Iscarioti sis,quidam Neutrales Sacram eptarij, quida Icon octastae, quidam Vbi quitarii: ita ut sacramentariorum genus in decem frustra sit dissectum. Nos tamen ex professo agimus in priori hac parte aduersus omnes, qui negant realem Christi exaesentiam in pane,ita ut panis Videa- tur, sed sit verum & reale corpus Christi,& vinum in calice sit, tamen sit ibi verus Christi sanguis. Et ne a primis rudimetis discedamus, quo niam non est necessarium videre, an Synaxis, seu coena Domini ut dicunt alij) seu altaris imo latio, sit sacramentum, hoc enimno Ve titur in controuersiam, sed in controuersiam vertitur, an corpus Christi existat in illo frusto panis, & quomodo existat, ita ut omissa quaestione an sit, quum de ista non sit discrimen,agatur se lum de modo. Et ut clara & distincta sit de ea re series & ordo, ita proced mus,priori loco Thesin proponemus:Secundo loco illa ex verbo Dei probabimus: Te
tio loco ex unanimi patrum de ea re sententia: arto loco exaduersariorum contradi Gmnibus. Et tandem occurremus omnibus instanti)s in contariam partem.
'e Eucharistia intelligendum esse. Ideo enim eruator ait, panis quem ego dabo caro mea est,
84쪽
est, ideo Ambrosius in quit, sicut verus Dei fa- Iius est Dominus Iesus Christus,ita vera Chriasti caro, est quam accipimus, & verus sanguis eius est potus: ita ut in almo Eucharistite sata cramento post panis & vini consecrationem, Verborumq; prolationem, quae verba forma sunt huius sanctissimi sacramenti, Dominum nostrum Iesum Christum, verum Deum, atq; hominem, vere realiter, ac substatialiter sub specie illarum rerum sensibilium contineri
fateamur. Hoc aptissime Seruatoris martyr In sermo Cyprianus aduertit. Panis i s e communis in ne de coe- carnem& sanguinem mutatus, procurat vita& incrementum corporibus, ideoque ex consueto rerum effectu fidei nostrae adiuta in si mitas. sensibili argumento edocta est, visibi libus sacramentis inesse vitae aetern s effectum,& non tam corporali, quam spirituali transitatione Christonos Vniri: Use enim vita,&pa nis,&caro,&sanguis, idem cibus&substantalia factus es ecclesiae siuae, quam corpus suum . . appellat, dans ei participationem. Et nos quidem cum caro essemus & sanguis: corrupta &infirma corporis, animaeque natura reforma
ri non poteramus, neq; ad similitudinem Dei
reuerti, nisi morbo inueterato imponeretur malagma conueniens , dc in curatione de speratae infirmitatis contraria remouerentur contrariis, & similia similibus conuenirent. Libr.8.delaeo rariarius ait, deveritate carnis&sangui- Trinit.
nis Claristi non est relictus ambigendi locus:
85쪽
so THESA RVS nunc enim & ipsius Domini professione,&fide nostra caro eius verus est cibus,&verusLibr. . de sanguis eius est potus. August. etia ait, Nos au-σ rιnit, specie panis & vini quam videmus, rotinuisibiles, id est carnem & sanguinem honoramus, nec similiter comprehedimus has duas species, quemadmodum ante consecrationem coprehendebamus, cu fideliter fateamur ante consecratione panem esse& vinii quod natura formauit,post conssecratione vero carne &san. guine Christi; quod benedictio consecrauit. quoniam oderni veritatis Antagoni sis, uersario. primu caput illud Ioannis sexti rum. tantum intelligendum esse de manducatione spirituali,& non reali corporali. Euasio hq Alterum omnes patrum auctoritates eo ten Teucorv. de re aiunt, ut solum.aslerant corpus Christi
Izm dixisse, verba quae ego loquor spiritus Super eua sunt; cui sententiae videtur Augustinus demtocia. suffragari, ait enim, quid paras dente aut ventrem, crede,&manducasti.
Dilutio antum attinet ad primum, videndu esti , .i EI pyi Q quomodo corpus Christi sit realiter salum ea- Velatu sub pane, quod Neoteritalumniam. Reg Π &postea descendemus ad maducationem. Nam haec haeresis quantum attinet ad praesentia corporis Christi conrutatur ex verbis Christi. Hoc est corpus
ineu, quod i vobis datur, hic emanguis me ut, qui pro vobis &l multis effundetur. Tu
86쪽
SACRAM. EVCHAR. σι dicis sacra metarie, ibi esse signu corporis veri, at ris ' dixit hoc esse corpus situ non signucorporis, sed corpus & vere corpus, utpote id quod pro nobis traditur, seu atur, seu fran gitur, quid expressius dici potuit lis retice'pari pacto, hic est sanguis. & verus sanguis, is scili
cet qui pro multis effundetur: Quis ta caecus' Qtiis tam illustrerem novidet'Is tantu, quem ambitio superbiae, in fraternu odium eXcaecauit. Ideo Origenes vetustisiimus scriptor confirmat nostra sententiam aduersus Iudsos, per Homilia testimoniu de umbra& veritate: In quitem, et septim
' prius gnigmate designabantur, nuc in specie& veritate compi entu r. Et ideo i lle qui species figurarum & aenigmatu disserebat: inquit:Nolim aut vos ignorare fratres,patres nostros Oes I. Corii 'sub illa nube fuisse,& omnes per mare transi cuisse,& omnes in Mose baptizatos esse, nube&mari: & omnes eandem escam spiritualem edisse, & omnes eundem potum spiritualem bibisse, bibebant enim exsequente spirituali petra: petra autem erat Christus. Inquit Origenes vides quomodo legis enigmata absol uit Paulus,&species enigmatu docet, &dicit in inigmate, quia petra erat apud Mosen, an- Num. xequa iungeretur huic nostr Ethiopisse. Nuc f ο is in specie, petra Christus est. Nunc enim os ad hIloquitur perlege Deus, antea in aenigmate fuit baptismus in nube,& in mari nunc autem an tecte regeneratio est in aqua & in spiritu Ioan. .
sancto: tunc in aenigmate, erat manna cibus: L a Nunc
87쪽
Nunc autem in specie caro veri Dei est verus cibus. Sicut ipse dicit, caro mea verὸ est cibus &sianguis meus vere est potus. Ex unius vetustissimi scriptoris sententia multa colligimus,
primum illud est, quod illud quod prius in
figura babebatur, nunc in veritate habetur,& quae velata erant, nunc reuelata atque deleacta speculamur, tria enim exempla adducit 'num de manna, qui cibus Iudaeis fuerat, sed in figura, figurabat nanque Eucharistiam in qua nos Christi carne pascimur: in veritate &non in figura, ut clamant Caluin istae. 'In anno hunc locum ita sicco percur- laeationib. Vestigio, sed plura animaduertenda du supercap- xi. Et primum ex versione Theodori Begae inini.Cor. suis annotationibus,inquit, intellige vero b ptigatos omnes fuisse, sed ita ut sola symbola& mare, fuerint omnibus pro
miscue communia non autem re insa
88쪽
SACRAM EVCHAR. FIBera ex eodem loco notandum duxi. Subdit enim, eandem escam videlicet, atq; nos, quia 'eadem fuit veterum sacramentorum & no strorum substantia, sicut vel ex eo apparet, P iPaulus illis nostrorum&nostris vicissim illorum nomina accommodat & hoc loco & lalibi. ICor.s.
Si hic eruditus homo, intelligit per substan j
ii/m, cum inquit, veterum sacramentorum& - nostrorum siubstantia eadem fuit, eande fuisse fidem patrum antiquae legis, & nouae legis, optime sentit, quia Paulus hoc idem asseueta Hob Iurat, ita ut quem illi expectabant futurum,& in
quem venturum credebant, nos aduenisse fa teamur,&in eum praesentemcredamus, optime veritati quadrat expositio, & idem Theo- .dorus si1bdit: nimirum Christus, suo quidem tempore exhibendus, sed iam tum piis prae 'ns & efficax, qui eum venturum ,fide amplectebantur.
Si autem vult, eodem modo corpus Christi . in manna,&pane post prolata verba existere 'a veritate pace tanti viri dixerim discedit &toto coelo errat. Quod ut clarius cognoscatur, primu, a d finitione figurae principium faciemus. Est nim ligura obumbratio quaedam quibusdam velaminibus quod intendit ostendens. age exemplo monstrabo,ut quum Seruator se vita Ioan as tem, discipulos autem suos appellat palmites. di quum voletes dicere verbum, panem nun D ; cUpa
89쪽
cupamus quotidianum, ut in o ratione donii nica panem nostrum supersiit, stantialem, "idianum da nobis hodie. Ita& Seruator Dan. s. an Euangelio: Ego sum panis vivus qui de coelo descendi. Haec enim omnia aliud dicunt,&aliud innuunt. . . Voritas vero est rei manifestae demostratio, .e . 'ullis Umbraru imaginibus obuelatae, sed pu iis&apertis utq; planius eloquamur natura libus significationibus insinuats, ut quum di citur Christus natus de virgine,passus,crucifi-Xus, mortuus, &sepultus. Nihil enim figu- iis obuelantibus adumbratur, sed rerum V 'aturalium significationibus verborum osteditur: neq; hic aliud licet intelligi, quam dicitur: at in figuris non ita, nam substantia liter nec vitis Christ', nec panis Christus, nec palmites Apostoli, quapropter hic figura,su
rius vero veritas in narratione monstratur, id est nuda & aperta significatio. autem Paulus nubem,mare,Is aelis filios, virga, manna, esum spiritalem, csteram alia proponat: Illa nostrorum erant typus, mare imitabaturpis inam, seu lauacrum, nu- es autem gratiam spiritus,JMoses vero face dotem: Virga autem crucem: Israel vero signi-caoat eos, qui baptigabantur : persequentes vel o Aegyptii implςbant figuras daemonum, ipse autem Pharao erat imago diaboli quae Omnia unum dicunt,&aliud innuunt.
Piunc redeamus ad illa quoru caussa dicta sunt
90쪽
SACRAM EVCHAR. 13 sunt ista, videlicet corpus & sanguinem Diti. Si enFm nulla sub figura musteriu iscud per agitur,tam mysteriu non rite vocitatur, Desit enim mysteriu appellari, in quo nihil est abiaditum nihil a corporalibus sensibus remotu, nihil aliquo velamine contectit, at ille panis qui corpus Christi efficitur,aliud exterius humanis sensibus ostendit,&aliud interius sid liu mentibus clamat. Quod apposite Cypria nus aperit atq; insinuat, panis itaq; hic agimus cibus verus & 0ncerus per speciem&sacra mentum nos tactu sanctificat, fide illuminat,
veritate Christo coformat: quod nulla ratio ne erat in manna. Lex enim umbram obtines futurorum,no expressam forma rerum. Ideo Ii enaeus inquit, aduersus hqreses,quado& mi
xtus calix & fractus panis percipit verbu Dei, sit Eucharistia sanguinis & corporis Christi
ex quibus augetur & consistit nostrae carnis substantia. Quomodo negant carnem capaceesse donationis Dei, qui est vita aeterna, quae et languine & corpore Christi nutritur,& membrum eius fit, quemadmodum Apostulus ait. Quonia membra sumus corporis eiuS,de camne eius,& de ossibus eius' Non de spiritali aliquo & inuitibili homine disserens haec spiri tu elim neq; carnes, neq; ossa habeno sed de ea dispositi ne quae est secundum hominem
quae ex carnibus & neruis consistit, quae de in lice, qui est sanguis eius, nutritur, & de pane qui est corpus eius, augetur.