Theatrum Amstelaedamense, catoni tertio

3쪽

THEATRUMAM STE LAEDA MENSE

CATONI TERTIO.

d fronte tristi cernis indictum diem,

Catonis aemule

Qui laeta Belgis nuntiat sellemnia, Et seculares ferias Qui reddet Amstelae Theatri exordia,

Novo relata tempore.

Non ad jocosae turpe Chloridos sacrum, Aut impudica gaudia; Nec ad cruenta bestiarum praelia,

Aut ensium certamina.

Ad casta Musae te voco spectacula, Ρhoebique comici domum. Qui vel cothurno grandis aut socco levis, Elatus aut repens humi, Diversia menti ponit oblectamina , Uulgi magister de patrum. Regum Tragoedus dat nefanda crimina, Altum tonantibus modis: Rhamnusiaeque, Vindici luperbiae, Dedisse poenas edocet. Regale carmen efferas Ducum minas, Et principum VHitUS truceS, Justi tenacis haud movere Curiae, Nec corda, monstrat, ciVium. At scena risu quae quatit praecordia, J0coque gratus histrio, Mordacis audax dente carminis, luem Perstringit hujus seculi. Moresque turpes Sc juVentae Opprobria

4쪽

Ρatris tenacis & nepotis prodigi

Ridenda narrat jurgia. Matrisque blandae culpat indulgentiam Nataeque amores servidae. Corruptor aurum, patre decepto, Syrus Fert furto herili filio. Lenonis inprobi adjuvat perjuria Rapax amicae dextera. Haec ficta miris histrio ludit modis, Doctore acerbo gratior. Nam quem tonantis haud magistri concio Ad poenitendum commoVet, Fricantis illum saepe comico fale Mutat cavilla Ludii, At, dedicari secularibus Λcris Theatra, clamas, turpiter. Libidinisque seminarium ultimae Claudi probrosiim maVeli S. Scenamque leges ad Catonis tetrici Tolli juberes finditus. Leidensis, inquis, Ρalladis secrarium, Celebretur, artium domus Et eruditi, qua patet, mundi Schola, Renovanda multis seculis. Aut qui parentes error OccoecdUerat, Detractus a fanctis viris, Ρer templa gratis praedicetur VocibuS, Ut numinis benignitas. Sed, o Verende, quis pii ritus, Pater, Festique neglecti reus 3 Templis honores impetu quia non secro Gaudebit esse redditos 3Ρraeerante casta quis caterva Antistitum Non vota solvisset Deo ξCur hanc Lutheri gloriam sequacibus Lenti relictam vidimus 3 Cur non relata Veritatis semina , . Et a Quirini Flaminis Turpis cloacae sordibus jam thera,

Dies renarrat annuus pDic, cur stupendi muneris sedet immemor, inersque cessat Belgium

5쪽

Nee secularem recolit exsultans diem, Qui lumen extulit novum λAt pura, dices, non erant primordia, Multumque faecis haeserat: Quae polluebat ora nascentis gregis, Christique turpabat domum. Surgebat inter laeta fundi gramina, Avena, lappa, carduus, Tribuli, cicuta, & omnibus nocentior Spumantis herba Cerberi. Hinc persequendi a stirpe letales fibras, Et eruend1 funditus, Incessit ardor, sanior quos integros Pars nutriebat Belgii rHos sancta vindex rituum, mox conVocat Ρrinceps Batavum ciVitaS. Qui, concitante numine, intonsos Patres Damnare certi consident:

Et in rebelles fancta vibrant fulmina ,

Ferroque curant Vulnera.

Tunc munda Christi sponsa demum splendui

Novata flore candido :Εt castitate, virginis ritu, ferOX, Arcet profanas dexteras

Nec se protervo pollui tactu sinit, Munita diris legibus,

Quas in novorum conditores rituum

Tulit triumphans factio. Hunc certa nostri corporis fax & Pharos, Castique custos pignoris, Dehinc colendum posteris decreverat, Quod segregavit implos. Utinam calorem comprobassent Principes, Quo pervigil flagrat chorus. At infulata praesulum, quaeso, cohors, Ignosce justis questibus. Quis excidisse non Batavis fastibus Gauderet hunc atrum diem λQuis scaevitatem temporum silentio Non optet aeterno premi ZEt nocte tectum gentis hoc mitis probrum , Nescire mallet posteros t

6쪽

Tam triste quis non liberIs cervicibus Suspiret inpostum jugum 'Dijudieanda num dedistis arbitris Tam faeva sanctis jurgiat An ad verendi codicis fidem, gravis Suscepta disceptatio Θ

t an Quirini more vano Principis, Ex ore falli nescio, Tulisse per vos creditis sententiam Caelestis auram spiritus 'Decreta caelus ensis an non Martius Mox vindicavit sanguine ΘΡroscriptione & jus tuentium fuga Foedavit aras & focos 'Senisque caede dura corda judicum , Et Ora pavit Principis 3 Sed vera victrix sorte pars praescripserit, Sunt jussa certe, dogmata. Divina vis credenda nobis imperet,

Humana non auctoritaS.

Suadere verbis mollibus concordiam Christi decebat aemUlΟS. Hac Vaticanam lege nos tyrannidem Libentius mutaVimu S. Sed quo nefandi temporis mentem rapit

Memoria Θ ad Amstelam redi, Thalia dulcis, & Theatri nobilis

Novata dic cunabula. Et quem tulisse scena fructum civibus, Doctisque fertur VatibUS. Horrebat olim sentibus loquacitas

Verna Culorum barbara.

Ruris coloni, ViX loquentes Belgica, Erant Theatri gloria. Qui nescientes carminis fani modos, Inconditos dabant sonos; Materna verbis & jugantes eXteris Se venditabant insciis.

Leges severae, Graja quas auctoritas Et quas Latina famerat, Et non movendi fabularum limites Genti latebant simplici.

7쪽

Sed cum polire coeperat eollegium

ΑMORE FLORENS mutuo,

Novaeque scenae jecerat indamina, Quae posteris proluderent. MOX ex Theatro, quod secrarat Amstela Fandi peritis vatibus, Ρrodire summos seculum vidit prius Felicis artis principes. Ut foeta, quondam lecta fudit robora,

Armis virisque machina.

Confusa fugit, qua rigebat antea, Ρlebeja scenae foeditas. Urbanitatis & leporis gratia Sermone fulsit splendido. Et elegantis per nitoris arbitros Leges loquendi conditae, Docent honesta verba judicem, & cito Forensis horror desiit, Et templa quod sermone culto personent, Et delicatis vocibuS,

Id omne debent scenicis collegiis, Mundare dicta quae student. Hinc laude magna Belgicae princeps lyrae

Vocis Batavae conditor,

Ludisque, prisca scena quos jam viderat, Florebat ingens Hoofidius :Olim Theatri & Rhetorum, Ut Vocant, Magister & primum decus.

Consors, nec artis cultor inpar Muciae, Ibat comes VOndelius: Duram salebris asperamque qui viam Labore vicit improbo. Ingensque turba, quam duobus addere, Nil attinet versit levi. At vos, Alumni Ρalladis, quos aemulus Incendit ardor carminis: Et innocentis ludicri cultor, Chore, Ferite laetam barbiton: Certate doctis A telae lacrum piae Celebrare cantibus diem.

Bonaque luce verba proloqui bona, Et ominari patriae

8쪽

Sereniora, quam suerunt, temporS , Acerba damnis bellicis , Pacisque sanctae & foederis custodibus

Favere tam constantibus; Scenamque, matrem qui tuentur artium , Efferre dignis laudibus, optate libertatis arci, ut sectiga dat benigna mens Dei. Ut salva cum tuentibus leges diu Urbs esserat celsum cUut.

Comesque doctae Ρalladis Cyllenius

Merces Sc artes protegat. Huc adgerantur orbis amplae divitis Terraque g4Zae & aequore.

Hic arca nummos fida servet, incolis Custodiens & accolis. Ipsique, regum qui jugo pressi gemunt, Terraque tristes condere Coguntur auri pondus ingens abditi, Ne praeda fiat Principi, Laboris aegri & parcitatis munera

Huc congerant Pectiniam.

Huc mille naves, orbe missae de novo, Et mille portus compleant. Et dum minores Amstelae per alveum Lintres sine numero volent: Vae fluenta classium sub pondere Gemant, tremente gurgite. Praetexat oras silva nans, & fluctuans

Nemus coronet margines.

Vix urbis altae tecta sint capacia Huc confluentis hospitis. Occasus huc & ortus & medius dies Et inserat sistentrio Mutanda nostri dona fructibus soli, Quae plena rumpant horrea. Florestat usque & usque crescat, Omnibu3 Commune gentibur forum.

AMSTLLO PHILUS.