장음표시 사용
11쪽
leges duodecim tabulatu :qua tu ferendarum auctorem fuisse ex decem viris Hermodoru queda Ephesi exulante in Italia
quidam rettuler ut . His legibus coepit latis ut naturaliter euenire solet interptatio desiderare prudentu aucto itate: necesssaria Φ esse di sputatione la ri, Hςc disputatio re hoc ius quod sine scripto venit: copositu a prudelibus Ppria parte aliquano appellatur . Ut csters paties iuris sui s nominibus designatur datis ppriis nominibus csteris partibus: sed comuni nos mine appellatur ius ciuile . C Deinde ex his legibus eodem tempore actiones' coinpositae sunt: quibus inter se homines r disceptarent quas actiones ne populus a ut vellet institueret et certas ae solenta esse voluerunt) re appellatur haed pals iu r i IIegis actiones: id est legitime actiones :& ita eo de pene tempore tria lige iura nata sunt leges duodecim tabulam. Ex his fluere coepit Ius ciuile . Ex hisde legibus actiones compostpsunt.Ommu tamen haru :&interptandi scientia ia actiones apud collegi u Pontificu erant: ex sibus costituebar: quis qu quo anno prςesset priuatis Sc ferepprus .ppe annis Cetu haec suetudie usus est. Postea quu Appius Claudius p posuisset Ac ad forma redegisset has actiones Aeneus Flauius scriba eius libertini filius surreptu librum populo tradidit: Ac adeo gratu fuit id munus populo ut Tribunus pi ςbis fieret Ac senator:& edilis eurrulis. Hic liber qui actiones cotinet appellatur Ius ciuile Flauianu sicut ille ius ciuile Papyrianu. Nam nec Aeneus Flauius de suo quicqadiecit libro . Augescente ciuitate qui aderant: qu da geneta agendi coinposuerui. Non post multu teporis spactu: Sextus alius alias actiones coposuit Sclibrum populo dedit qui appellat ius Elianu. Deinde cu essset in ciuitare lex duodecim tabularu : re las ciuile essent Ac logis actiones: euenit ut plebs in discordia cu oatribus dueniret
12쪽
et secederet de sibi ima costitueret quς iura plebiscita vocant mox cu inuocata est plebs: quia multae dii cordi ς nascebant de his plebiscitis pro legibus placuit ea obseruare lege Hortesia lata di ita factu est ut inter plebiscita & lege species costi tuendi interesset: potestas aut esset eade . Deinde quia diffici, te plebs couenire coepit: populus certe mlio difficilius in laata turba hominu necessitas ipsa cura rei publicς ad senatum deduxit re i ta coepit senat' se in ponere: dc quicqd costituisset Obseruabat : id p ius appellabat senatus sultu. Eo de ipe magistrat' iura reddebat & ut sciret ciues qd ius de qP re quill
dictut' esset inq; p munirent edicta pr ponebat qus edicta pioru Ius honorariu constituet ut .Honorariu dicatur P ab honore pr ς toris Venerat. Nouissime sicut ad pauciores viros ius
ris constitue di via transisse ipsis rebus dictantibus videbatur Per partes euenit ut necesse esset reipublicς per unum cosuit ιNa senatus Pide oe s p uincias proinde regere poterat. Igitur colli tuto principe datu est ei ius ut quod costituisset ratuesset: ita in ciuitate nostra aut rute: id est lege costituit : aut est propria ius ciuile quod sine scripto in tota prudentu intero pretatione cosistit: aut sunt legis actiones: qus torma age dicontinent aut . plebiscitu ae siue auctoritate patru est collitus um:aut est magistratuu edictu. Vnde Ius honorarium nascitur: aut senatui sultu quod solu senatu costituete inducitur,ine lege: aut est principalis constitutio ad est qd ipe princeps costituit pro lege seruetur. Post origine tutis re S c essum casgnitum cohequciis est: vi de magistratuu nominibus re origine cos noscamus: quaa vi exposcimus p eos qta ruri dicendo pys sunt effectus rei acc pitur: paru est enim lus in ciuitate eemsi sint qui iura reddere possint .Post iis c deinde de auctor usuccessione dicemus quod costare no possit ius: nili ut ali P
13쪽
iurispitus p que possit quotidie in melius produci. Quod ad
naagistratus attinet nitimo civitati Shuius collat reges omnem potestate habuisse: hilae ipibus de Tribunu Celetu fuisse
liat: is aut erat Q equitibus preerat et veluti secudia locum a regibus obtinebat: quo innumero fuit I unius Brutus si ausctor fuit reges eiiciedi . Exactis deinde legibus Consules coσstituti sui duo: penes quos summu ius Vti esset lage rogatum est. Dicti sunt aut ab eo ut plurimu Rcipub. conlulatent: quit amen ne Pota regam potestate tibi, edi carent lege lata factuestive ab eis amo catio esset: neue pulsent in caput ciuta Gotarat Iiaiadum terem mulIuppti: ibi urelici ucs is ut cohercere possent et in vincula publica duci iuberet . Poli deinde cucesus ia maiori Ue auge diis esset a costiles no sufficeret: huic quo P officio celores constituti sunt populcndcriade aucto cucIebra orirentur hesia et qugda acriora a finit mus inferere tuta inter dii re exige te placuic maioris potestatis magiitiatu con
stitu inrasi' dictatorcs .pditi sut a qbus nec Puocandi ius fuit et quibusi etia capiti5 aiaduersio data et t. Hunc su agistratum qita lum ma plate habebat no erat fas ultra sextu mente retineines his dictatorib' magii eqtu iugebant lic: quo regib'Trisbum Celat inqd officiu fere tale erat 'ile hodie piset Oiu; prosta O Hagratus tri nebatur legitimi His de tyib'cu plebs a Ptib' secessulet ano sere. xvis p' reges exactos I ribunos sibi i inolei acria creauis ileent plebei nagra . Victi Tribum tuc it re Pt PPlu Samiiu Seet:&extingulis singuli cicabatit: vr quia iuribuni iussi agro cieabatd . It clute entus di b'pessent i eb'Cia scita sua plchs de tetebat duos ex pisbe pitu ueri si etia mile S appellat: iut. Deidecii graciu tali auctu ee coepisset ut erit et illi pesset pstituti lut qitores e pecuis pesset: dcti sui ab eo inuictas ct cineruada: rccunis ca creati crat . Et gavi dixi in '
14쪽
de capite ciuis Ro. iniussu prii Ro .no erat pmnium lege colatibus ius di cere: .Ppterea qltotes costituebat a p pro si capitalibus reb'pesset iii appellabat qstores patricidii quoru etia memit lex. xii. tabularu .Et cu placuisset legis quoq; fieri latu est ad p pta uti oesmgξatus se abdicaret ae dece uiri collit uti anno uno cu mgratii progaret sibi et cu iniuriola tractaret nec vellent deinceps sufficere ingfatibus uti piet lacrio suappes
tuo Repub.occupata retinet et nimia atq3 aspa dominatione eoru Rempub. pduxerui: ut exercitus a Repub. secederet iniis
eiu fuisse secessionis dicit Virginiusqda: Q cum aiaduerti Appiu Claudiu piusqdipe ex veteri iure in .Xli. ta ara stulerat vidicias fili e sup a se abdicasse et eu e iseruitute ab eo suppositus petierat dixisse captu P amore virginiso me fas ac nefas
miscuisse indignatus et, vetustissima iuris obseruatiat plana filis sug defecisset utpote quu Blut ' Q prini' Romς colui fuit vindicias scdm libertate dixisset in plana vindicis Vitelliora
serui qui pultionis coluratione iudicio suo detexerat et casti tale filiae: vitae quo p elus perferenda putaret: arrepto cultro de taberna laniois filia inter secit. In hoc scilicet ut morte vix ginis columelia stupri arceret ac Ptia' recEsa cede madesvadhuc filiae cruore ad comilitones cotugit: ilum ci de Atigido molem ubi tuc belli geredi calegiora erat relictis ducib'rtim signa in Metinu mole trastulerat Oisi Plaeba urbana mox eode se cotulit populi. cosensu Ptim in carcere necati et ita rursus M ab .suu statu recepit. Deinde cupost aliquot annos duodecim tabulae latae sunt:et pigbS co eades et ca patri αbus et vellet ex suo quot cor pecOsules creare ut pres recus ret: factu e ut Tribuni militu crearens'ptim ex plebe ptim eK patribus consulari potestare. Hi quot constituzi iactivario numero latet dv. xx siler ut interdii plures non unil pauli ozes
15쪽
deinde cu placuisset creari: etia ex pisbe cosules coepersit mi viro P corpore costitui.Tunc ut aliquos plures pses haberet: placuit duos ex ndero patrii costitui: et ita facti sunt qdiles eurules. CuΦ consules avocarentur bellis finitimis : neq; eii et qui in ciuitate ius reddere posset factu et ivt ptor quoq; crearetur: qui Urbanus appellatus est eo urin urbe ius redderet. Post aliquot deinde annos no suffciente eo prstore P multa turba etia pegrinoru in ciuitate veniret creatus e re alius meor qui peregrinus appellatus est: ab eo P pl rsto inter peres grinos ius dicebat: deinde quu esset necessarius magistratus
qui hasis prpesset dece viri in litibus iudicadis eostituti sunt
eodem tepore: constituti sunt ε quatuor viri qui cura viva ageret: sc triti viri monetales stis argentes auristatores re triuviri capitales 2 carceris custodia haberet: vi cu Emmaduerti oporteret inter uriu eorum fies et. 4 Et quia magistratibus vespertinis teporibus in publicu et se inco uenies elat: quiniuviri costituti sunt cis Tyberim re ultra Tyberim g potimi proniagiitratibus fungi . CC apta deinde Sardinia mox Sicilia ite Hupania: deinde Narbonensis Mincia : roride praetores quot pumtag in dictione venerat cieati uini :ptim qui urbas nis rebus partim g incialibus pis essent. Deinde Corneli
Sylla quς stiones publicas constituit ivelim de salso de parricidio de Siccariis: re pistoreSquatuor adiecit. Deinde Gaius tutius Cplar duos prςtores re duos sdiles: a frumento pessent
et a Cerere Esreales constu uiri ita duodecim plores sex aedio ira sunt creatl. Pius deinde Augustus dece ae lex prstore' res Rituit . Pol deinde divus Claudius duos prς tores adiecit et de fidei comissis ius dicerent ex quibus unu diuus Tltus de traxit sc adiecit una diuus Nerua qui inter riscii re pri natos ius diceret: ita dece S octo prstores in ciuitate ius dicunt: α
16쪽
hare ola quotiens in re publica sunt magistratus obseruatur Quoties aut proficiscunFunus relinquit qui ius dicat iri; voeatur prςfectus Vrbis qui plactus olim costituebat:postea se resereatu lati natu causa introductus est aequotannis obseruatur: nam plactus annonς &vigilu no sunt magistiatus: sed extra ordinem utilitatis causa costituti sunt:&tii hi quos cis Tyberim diximus :postea ediles senatuscosulto creabantur ex go ex his Oibus dece tribuni se bis cosules veto duodecim: et octo prςtores &sex ediles in civitate iura reddebat . Iuriseiuilis scietia plurimi di maximi viri plissi sunt: sed qui eos rum maxime dignitatis apud populuRomanu Herut in prisenti eoru metio habenda est ut appareat a quibus & qualiteriise iura orta S introducta sunt:& quide ex olbus si scientianasti sunt anteTybertu Corruncansi publice xfessum nemo traditur:cςteri aut adhuc vel in latenti ius ciuile retinere coogitabant soluo cosultoribus vacare potius a discere volentiobus se prsstabat fuit aut in primispitus Publius Pappyrius qleges regias in unu cotulit ab hoe Appius Claudius unus ex dece viris euius maximu cosili si in duodecim tabulis scribendis fuit. st hunc Appius Claudius eiusde generis maxima scientia habuit hic Centimanus appellatus est:& Appia via strauit re Claudia aqua induxit: Ac de Pyrrho in urbe no recipiendosniam tulit .Hucetia actiones scripsisse traditum est. Primo de usurpationibus qui liber no extat ide Appius Claudius qui videi ab hoc processisse R littera inuenit ut pro Vaσlesiis Valerii esset Sc p Fussiis Furii essent fuit post eos maxime scieti e Simphronius que populus Romanus Sophyn appellauit nec quis si ante huc hoc nomine cognominatus est Gaius Scipio Nassica qui optamus a senatu appellatus est cui etiam publice domus in sacra via data est quo facilius con
17쪽
suli possit. Deinde Quintus Mutius qui ad Carthaginenses
missus legatus cu essent dup te Tarae positae una pacis altera belli arbitrio sibi dato utra vellet refer re Roma utraq; iustu olit 6c ait Carthagineses petere debere utram mallent accipere Post hos fuit Tiberius Corrsicanus :ut dixi: Q primuS rfiteri coepit cuius in scriptii nulla retat: sed re 6 lacu plura re memoralia eius fuerui. Dei de Sextus Cpelli' Ac frater eius Pub. Elius ac filius & Publius Attilius maxima scient iii in profitedo habuersit. 6 duo Elii etiam cosules fuerunt. Attilius auteprimus a populo sapies appellatas e . Sextu Elium. Etia En us laudauit Sextat illius libet qui inscribitur Tripartita . quilibet veluti cunabula iuris cotin et Tripartira aut dicitur Plege duodecim tabularum proposita iugitur interpretatio delade subtexitur legis actio eiusdem ee: tres alii libri reseruntur: quoa tame qda negauit eu Me esse hos sectatus ad aliquid est Cato. Deinde Maicus Cato princeps Portis familis cuius sclibri extant sed plurimi filii eius ex quibus caeteri oriuntur . Post hos fuerunt Publius Mutius & Brutus Ac Mauilius: qui fundauer u i ius ciuile ex his Publius Mutius etiam dece libellos reliqvit: Brvitus septe Mauilius tres Sc extat volumina scripta . Manilii monumenta illi duo consulares fuerunt mutus prς torius Publius aute Mutius etiam Pontifex maximus ab
his profecti sunt Publius Rutili us Russus qui Romς consul et disiectus proconsul fuit. Paulus virgineus ae Quintus tubero ille stoicus Pause auditor qui & ipse consili etiam Sextus Pompeius Gnei Pompei patritius fuit re eodem tempore C stius anei pater qui historias co scripsit: sed plus eloquentiae et scientiae iuris operam dedit:etiam Lutius Crassus frater Pabi Mutii qui Μuriatius dictus est. Hunc Cicero ait iurisconsultorum disertissimum Post hos Quintus Mutius Publii li
18쪽
Iius Pontifex maximus i us ciuile primus costituit generatim in libros decem se octo redigedo Μutii auditores fuerunt cuplures: sed praecipue auctoritatis Aquilius Gallus Balbus
Lucilius Sextus Papylius Garus Iubentius ex quibus Gallumaxime auctor;tatis apud populum fuisse Setulus dicit omnes tame lii a Seruio Sulpitio nominatur alio quin per se eorum lcripta non talia extant ut ea OmneS appetat demi: nec versant omnino scripta eorum inter manus hominu sed Serpuins libros suos copleuit pro cuius scriptura ipsorum : quo Bin otia limetur.Seruius aute Sulpitius cum in causis oraudis primum locum aut pro certo post Marcum Tullium obtineret traditur ad consulendum. Quintii Mutrum de te amici
sui peruenisse citi eum sibi r espondisse de line Seruius paruintellexissiet iterum Quintum Mutuu interrogasse re a dum to Mutio: responsumellis in bene percepisse α ita Obiurgatuesse a Quinto Mutio nassi eu dixisse turpe esse Patritio& nos bili viro re causas oranti lusi in quo ucrsaretur iSnorare ea vestut contumelia Seruius tactus operam dedit ruri ciuili re plurimum eos de quibus locuti sumus: audivit initructus ab Aiabo Lucilio instructus autem maxime a Gallo Aquillo a luit Circine. Ital libri complures eius extant Circi ne contecti. Q HIc cum in legatione periniset : statuam eius populus Roma; DuS Pro rostris posuit nodiciu extat pio rostris Augusti volus
mina coplura extant .Reliquit aute a prope centum re octo
ginta libros ab hoc plurimi ac persecti profluxerui fere tamehi libros coscripser ut delphams. Vacius Gaius Aulus Ostilus Titus cellus Aufidius Tuca Aufidius Nam usa Flavi' PriscGai' Atheius Sculus labeo Antisti' patecina Publi'C scit S cc liis dece re octo libros coscripseit quotii oes afueri librid:gesti sunt ab ausidio namusaj cctu .XLIM.ex his auditori
19쪽
plurim5 auctoritatis habuit Alphen' rimis εἰ Aulus Oili, lius ex quibus Varr' consul fuit Ossibus in equestri ordine
Pseuerauit is fuit Cςsari familiarissimus ae libros de iure ei, uili plurimos re qui oem parte operis fundarent: reliquit.Nade legibus vicissim primus conscripsit de iurisdictione. Ide edictum prςtoris primus diligenter composuit Nam ante euSeruius duos libros ad Brutum peril breuissimos ad edictu subscriptos reliquit .Fuit eodem tepore Trebatius qui eiusde Cornelii Maximi auditor fuit Aulus Catalius Quintus Mutius volusii auditor dent . in illius honorem testamento Publiu Μut tu nepote eius reliquit Haeredem. Fuit aute questo σrius nec ultra proficere voluit cum Augustus illi etiam conssulatu orirret:ex his Trebatis peritior Camlio Casiel li' Trebatio eloquetior fuisse dicitur Offili us viro h do ctior: Cinellis scripta no extant:nisi unus liber benedicto ru. Trebatii si plures sed minus frequentantur. Post hos quot Tubero fuit
si Offilio opera dedit.Fuit autem patritius 6c transiit a calami agendis ad ius ciuile maxime postil Quintum Ligarium acocusauit nec obtinuit apud Gaium Caesare is est Quintus Li. garius qui cum Affricae oram te ueret: infirmu Tuberonem applicate no permisit:nec aquam hauriri quo note eum accusauit: Δc Cicero defendit re eius extat' oratio satIs pulcherrisma quς inscribit pro quinto Ligario dc Tubero doctissimus
qui de habitus est iuris publici ae priuati re plures utrius. operis libros reliquit:sermone etiam antiquo usus affectavit hcribere:α ideo parum libri eius grati habeatur. Post huc maxime auctoritatis: . fuerut Attuet' Capito Q Offiliu lecul' est Alitistius Labeo qui omes hos audivit. lnititutus est autem a Trebatio ex his Atheius colui fuit:labeo noluit cu ei offere
ut ab Augusto consulatus quo suffectus fieret a honore su
20쪽
tii peiet: sed plutimsi studiis opera dedit re tot5 annli ita ululserat ut Romς sex mensibus cum studiosis esset di secederet sex mensibus re cu scribendis libris operam daret: ita. relis quit quadraginta volumina ex quibus plurima inter manus vel santur: hi duo prim si veluti diuersas sectas fecerui: nam Atheius capito in his quς ei tradita fuerat Pseuerabat labeo
ingenii qualitate δέ fiducia doctring quq re prae csteris ovis
sapientis opera dederat plurima innovare instituit de ita rustheio Capitoni Massurius Sabin' successit Labeoni Neruagadhuc eas dissensiora auxersit. Hic etia Nerua tam illatissim'Cssaris fuit Massurius Sabinus i equestri ordine fuit re pus blics prunus scriptit Posteal hoc coepit dare beneficiu Tysberio Cssari:hoc tamen illi concessum erat:& ut obitu scias mus ante tempora Augusti publics respodedi ius non a principibus dabatur sed qui fiducia studioru suorum habebat cosulentibus respondebant:neq; responsa utuli lignata dabaa sed pisto p indicibus ipsis scribebant aut testabatur qui illos
consulebant primus diuus Augustus ut maior iuris auctoristas haberetur costituit ut ex auctoritate eius tesponderent:&exillo tempore peti l c P beneficii S coepit:α Ideo optimus princeps Adrianus cu ab eo viri Prstorii peterent. ut tibi ita ceret respondere:rescripsit eis hoc non petused prs stari sole; te: 6c ideo si quis fiducia sui haberet: delectati se populo ad respondendu se prςpararet: ergo Sabino cocessum est a Ttabetio Cςsare:Vt populo responderet Q in equestri ordine iam
grandis natu et fere annorum.L.receptus est. Huic nec amplae facultates fuerunt sed plurimu a suis auditoribus sustenαtatus est: huic successit Gaius Cassius Longinus natus ex fistia Tuberonis quae fuit neptis Servii Sulpitii: re ideo proauusuum Serulum Sulpitium appellauit is ct colat fuit cu quaro