Ferdinandi Valdesii ... De vtiliate Venae sectionis in Variolis, ac alijs affectibus Puerorum

2쪽

CL ARISSIMO, AC GENER OSISSIMO

Domino. D. Mattheo Vas auio Leccenti Catholici Regis Philippi a Consi js, e Sccretis, dc apud si prerr u sanctae Inquisitionis Senatum Secretatio, Archidiacono Carmonensa,ac Hispalen Ia Canonico.

APULARUM EXITIALIS CON

tagio, quae Pueros apud nos proximo anno infestauit, occasione obtulit libello cuida anonymo,accurata eius mali curadi ratione, do istissimoru medicoru auctoritate atq; Vsu recepta reprehededi. Clii nos par pari retulimus altero libello Hispanice itide edito, quo Pueris graui illo morbo affectis, etia infra derimu quartu elatis annuVenae sectione subueniedu probaui. illud aute opustulit vulgaris et mo neco scriptu prius oportuit,ut tantor u virorii existimatione,qui nostras partes agiat, apud vulgus noui,ac nefarij infatici dij damnata,apud ide etia

ulgus tueremur,atq; ab importuna calumnia liberaremus.In eoru etia gratia, atq; aliorum, qui rei medicat serio student, latinam eiusdem argumenti disputationem in uulgare decreui, cum ut amicis obtemperarem, qui eam enixe efflagita bant tum ut eam rem ex profesib,et instituto nostro agerem. Quam etiam,vir clarissime,atque ornatistime, priuato quodam iure in tua clientela, A a ac

3쪽

ac fide ve dicare potes cui me, meaq; omnia iam olim dedicaui,atq; addixi . Nullum autem aut offieij,aut operae pretium maius ducam,quam si has nugas,quae tua humanitas e libeter suscipias, tuumq; Valdesium alijs etiam grauioribus ossicijs tibi inseruirepermittas. Vale. Tuus ex animo..D. Fer. Val.

4쪽

AN PUERIS INFRA DECIMUM

quartum annum Variolis, ac aliss affectibus laboratibus utilis sit Vens lectios T exactitis dubitationem propositam definirem, necesIariuesse iudicaui qu stionem illa

imprimis excutere, qla mutatis ante annis per medicos nostr statis doctissimos in communi est agitata.An scilicet,pueris morbo aliquo acuto laborantibus Ven sectio conueniat Et vi ab ipse Medicinς parente, atq; inuentore nitium sumam, Hippocr. Pueros in tibi. morbis acutis ab huiusmodi Venae sectionis eatoris auxilio excludere videtur,cum inquit: Intis morbis sanguinem detrahes, si vehemens morbus videatur,florueritq; egrotantis tas, et virium adsuerit robur. Vbi cum tres ponat scopos conditiones ue,ad mittendum sangui γ' , nem, nec in illis pueri contineantur, cum te florentes a pueritia excedant,absq; dubio illos a Saguinis missione arcet. Galenus Hippo. sequutus, millies etia in Pueris Saguinis

missione interdicit. Si quidem in Com. libri

5쪽

De utilitate venae seistionis Hippod me citati sic inquit: Neq; enim puer, neq; senex sanguinis sustinet detra tionem, etiam si morbus quo ipsi laborauerint, magnus suerit.Et paulo post: At certe pueri, qua quam vitali facultate valeant, tamen neq; hi sanguinis sustinent detraetionem . Promptε enim, eorum substantia,tum propter humiditatem, tum propter temperamenti calidi talem evaporatur.Detractione igitur sanguinis non egent , qui insitam naturalemq; ha bent a tempera meto vacuationem. Ob eam causam scoporum sanguinis detrahendi nu mero, non satisfacere videntur morbi magnitudo, de virtutis robur. Meliusq; feceris, si α ρ q. florentium etatem adieceris. Nono lib.Meth. idem repetit.Ab Lac,inquit, stimabis state,

Nam si puer sit,quq per dissectam venam fi t,

ut supra est monstratum, vacuationem no sexet.Vertim cum pubertatem attigerint,ia Pueti missione sanguinis tolarant. Eiusde Met L. lib. . cap .6. hoc ipsu m astruit, inquiens.Exqlio patet,non hoc esse quod mitte dum sanguinem indicet sed magnitudinem morbi, ac virium robur, exceptis tamen a sermone pueris . Et rursus in eadem Methodo, ait: Ac si qui dei

6쪽

In Vatiolis puerorum.

dein vel puer,vel senex sat, sanguinem cetrahere non licet. Inter has crates, hi robur egro non deest, secanda uena est, etiam si plenitudinis fgna non adsint. Iterum in eadem hoc si .ii. idem multo latius. Ac s in puerum,in itiit, incidat, qui quartum decimum annum hactenus non attigit, mitti illis sanguis non debebit, propterea quod latillis, cum prς sertim calidi ac humidi sint, plurimum corporis sub statis quotidie defluat,ac digeratur, Ita quod

ex incidenda vena moliendum nobis fuerat, ex curati corporis natura pr statur. Nec sunt

Gai loca, S fortassis alia,quibus eum pueris Vent sectionem interdixisse aperte constat. Sed quid inde iam: Num sicut plane iacet, tenendum est, ex Galeni decreto nunquam esse Pueris mittendum sanguinem S Minime quidem. Imovero ut liqueat, nonnulla pricis uini examinanda,ac distinguenda. Atq; in primis scire licet, quid nomine Phlebotomiar,vel S guinis missionis an liqui Graeci intelligebant. in hoc enim ut puto, fere tota cosistit disticultas.Et quantum ex Gal.doctrina colligere possum,per Phlebotomiam non quamcunq;sanguinis ex vena detractionem intelligebant,

7쪽

De utilitate Venae seistionis. sed eam quς semel omnino redundantiae satis faceret. Vnde copiosissimis languinis utebantur eua attonibus usq; ad duas &tres libras. Quinimo Gal. ipse ad sex usq; libras sanguine detraxit se testatur Memini .inquit, quibus diad sex usq; libras sanguinem det iactu fuisse,

ita ut febris protinus extingueret tir, nec ulla sequeretur virium afflictio. Qua propter curi

apud Gr cos legis, in febribus, in pleuriticis doloribus in angina in hepatis inflammationibus,multisq; aliis acutis affectibus sanguinem esse naittendum tam euacuationem in istelligere debes, qua se irret,et ex toto , tota re

dundantia deponatur. Hec veritas ex ijs, que inferius dicemus plenius elucescet. Ad huius igitur Sanguinis missionis usum primus Om nium Hipp. tres illos scopos obseruandos memoriae prodidit,scilicet morbi magnitudine, virium robur,& statem Quos siue scopos,seu conditiones d'ixeris,nihil vetat. Hoc conss..t vel ex loco nuper citato In acutis pa ionibus sanguinem detrahes,si vehemens morbus videatur dcc. Itaq; et si morbi magnitudo exposceret, & viriti madesset constantia , nisi pueritiam eger excederet, storeretq; et a te, minime

8쪽

In Variolis Pu eroru m. vhoe Sanguinis missionis auxilio utendu erat. Primus ergo omnium Hipp.ad pr dicte Veia

sectionis usum hos tantum excogitauit scopos. Quorum primus, scilicet morbus ex natura sua auxili uindicat, reliqua duo cossenti ut, vel prohibent. Nam virtus ii subsit,consentit, sin deiecta est,prohibet. Ad eundemq; moduae tas si florida lit,consentit,sin puerilis. prohibet. Primas tamen inter hosce duos semper tenet ipsa virtus. Quantumcumq; ergo morbi vehemetia postularet, virtusq; robusta esset,

tertio illo tatis scopo deficiente, pr stantissi- .nuim hoc Sanguinis missionis auxiliu haudquaquam eis in usu erat. igitur Gal. tres istos Sanguinis missionis scopos apud Hipp . inueniens, libenter quidem illos excepit,atq; probauit.Nee probauit solum sed ut optimus seminarioru m Hippocratis excultor, ac propagator,tert ij scopi qui ab elate desumitur, cau1am reddidit. Ob eam enim causam,inquit, Pueris Ven sectio non conuenit,quia prompte eorum substantia,tuna propter humiditatem,tum propter temperamenti caliditatem et aporatiir,ac diffluit. Quare his tribus scopis initio quide m Gai .cotentus fuit milliesque eos solui n

9쪽

De utilitate Vesae seictionis solum ad mitte dii in sanguinem cum suo Hippocrate sufficere dixit,led deinde seminati si

hoc propagare volens,post virtutem dc state alios co sentietes seu prothibetes scopos ad inuenit,temperatura scilicet aetis ambietis,c5suetudine habitu corporis, & insuper praeterit c accidentia quςda,ut cruditate morsumq; in ore vetriculi,ventris profluuiti,nervoru cusebre distentione, qgrotatis ad patiendu facilitate,vigilia immodica, aut dolor AQuos qui de omnes log Mateq; explicuit lib. a.ad Glaucone Ca. I 4. Et nos de his fusius insequetibus disseremus. Sed ia huiusmodi Sanguinis missionis modus,quo Grecorum illi antiquiores

v tebatur, multo ia ante tepore apud nos inoleuit .Quis enim est qui semel uniuersam corporis redundantiam nunc euacuare iubeat '

ais sex libras saguinis,scisa vena, detrahet Nullus quide qui mentis sit copos. Ergo utimur iam nuc modicis quibusdam Sanguinis nessionibu'quq licet non semel totam deponant redungantiam,deponant tamen eas iterando bis, ter,quater, et si pius. Quare mittimus sanguinem ad uncias tres, vel quatuor uvel sechorridum illud librarum podus aue

santes

10쪽

In Variolis puerorum. Osantes His iam conteti sumus, nec infelicitet succedunt curationes.Tum ad parcam, modicamq; istam Vene sectione , qua nos utimur minime se ni necessarii tot illi scopi, quos diximus. Imo vero duo tantum sufficiunt scilicet morbi magnitudo,& virium robur. Ad lianc, neq; tatem,aeris temperaturam,consuetu dinem,habitum corporis, aut aliquod accidentis genus considerare oportet. Aetate puerili modice post umus Sanguine detrahere, quχuis aeris ambientis temperatura, quocunq;

corporis habitu, quacunq; grotantis consucitudine. Quin & pr sente aliquo accidentium pri dii torum, ea in terim uti licet. Sed qu ri mus modo: usus ne est Galenus priori illa tantu Sanguinis missione, qua semel integre plenitudo evacuabatur,an vero hac etiam modicas Dicimus se illa quidem frequentius,sed et nostra hac etiam in Pueris alijsq; talibus v-sus est. Sed quonia intelligo qua plurimos esse hoc tempore medicos, qui hoc ex Galeni libris,minime deduci poste contendant, heca

et tente legant, et claram ei Siauenlant demostrationem. Libro. I. ad Glauco . de curatione cap. 13.

fibriam continuarum agens, huic generi febrium