Centuria thesium physicarum De ebrietate: : quam aspirante divina gratia:

3쪽

Quam

ASPIRANTE DIVINA GRATIA:

PRAESIDE

CLARISSIMO ACU

TISSIMOQUE PHILOSOPHO.

Dn. . o DoLPH mo CLENIO, LOCI CE sin illustri Cattorum Academia profestare celeberrimo,publice pro ingenii viribus defenden-

4쪽

GRAVISSIMIS, SPECTA

TISSIMIS, INTEGERRIMIS VIRIS,Dn Petro votiae verisit Coloniensii ac Dn Hermetiren Simgti Treissensi, fautoribus, Mecreatibus suis colendis. Item,prudentissimo,omnis rerum usu praestanti imo viro, Dn Henrico Memmimio, Reipub. Treissensis consuli, patruo rea primo tempore aetatis mitis et benignissimo. Nec non eximiis doctissimisq; viris,mn.M. VVerner Cancriam, patriae Reipub. e ur synceroeLin.M. stando ' melio, ibidem ludimoderator perquam sedulo amicis de se optime meritiS. Hasee ingenii sui primitias in sempiternum

5쪽

D IS TU TATI O THE

ebrietate . Tire so M. Uminis disputationum scholasticarum sit,ut non solum jucunda, sed etiam necessaria, fructuosa in disceptationem sevocemus argumeta non videmur metam disputationum excedere,si qua de ebrietates ex τῶν ψιλοκον τm libris

haberi possunt, in thesium pugnum contracta examini philosophia studiosorum subjiceremus. a. Siquidem Ataxi eius non solum propter res physica quaeranea tractantur suavissima, verum etiam admodum

fructuosa necessaria hoc tempore,ubi a nemine fere ebrietas vitiiJoco habetur, sed infelicitatis parte collocatur.3 laol ut enim consa eludes apud omnes fero homines, nemineun emodum amicim ac familiarem exoptot, qua quivio uniae po- tametem rebeaenoema ste P Plauto sequitur a Cloacam vino prolun

Quoniam autem nomina sunt involucra rerum &ambiguitate illorum non bene discussa confusio oritur, antequam et et O aperiamus de usu vocabulorum soliciti eorundem dim praemittemUS. s. Apud latinitatis autores ebrietas, intemperantia, Crapula, vinolenti vingluvies confunduntur, inter quae tamen merito discrimen debet haberi. o. In temperantia, o a est immoderatus voluptatum x a coh

6쪽

corporis cum adsunt, vel cum haberi possunt, usus mappetitusta vel nimius, quod eae absint dolor, tristitia. Hoc

virium est generale, ad omnes voluptates sese extendit. . molentia autem, i re, Petro obo*Ah a. r. Petr. q. V. est immoderatus vini appetituS.8 Crapula, -- hiive compotatio oet Petro, I.Petr vers. 3. est nimia vini cibique ingurgitatio, praetcrursum&vires naturae sumptio.

s. Quidam judicant crapulam usurpari de eluationibus per Metalepsin , proprie autem signifficare materiarn illam crudam reliquam ex heluationibus quae afferat fastidium, nauseam in ventriculo. Io. Ingluvies, alia gula,graece AmyMare cibo somnove in moderata, maturae atque valetudinis fines excedens , de- 'ubia sectatio, sed in cibo maxime Setiyti, in I, Qua in re tripliciter peccari docet Danarii Ethic.

i. 11. Substantia, si nimium cibus est exquisitus, delic

Is Quantitate, si1 nimius est,&non ex legibus sumptu

, Qualitate, si nimium delitiose conditus sit cibus, qui tunc non cibus sed cupediae dicuntur. 13. Ab his omnibus distinctum quoddam vitium est ebriactas, quae est ligamen rationis, ex nimia, immoderata biabitione proficiscens.16. me hac potissimum nostram disquilitionem instituemus, ut igitur D . ipsius magis ob oculos ponatur, a

CVxoxiorem definitionem praemittemus , quae talis sit. et . Ebrietas est insignis, deformis animalium functio

7쪽

num depravatio orta a vaporibus mustis eventricula numicipotus calidi copia obruto ad caput elatis vcum cerembri, tum paxtium eius spiritusq; animalis temperiem Calore alieno noxia humiditate Ilerantibus corrumpen

18. Huius donnitionis partes singulas prolixius explicabimus, eiusque veram intelligentiam ob oculos statue-

I s. Ebrietatem esse affectionem Si tu , nemo , nisi qui sensuum xe- contradicere velit, inscias ibit. ZO. Tre autem sunt affectiones, ut testis est Galenusa medicorum schola, quibus laeditur humanum corpus,at que de optimo vitae statu dejicitur, mor Maimiruim causa morbi sympi Tia a I. Harum talis est series seu, im causa antecedit praeparat seu excitat morbum , quae est affectio alicuius membri a praecedenti excitata causa laedens eius actio

aa. Morbus antecedit ciet symptomata, qua nihil liud sunt, quam affectiones praeternaturam in corpore na

tae ex morbo.

M. Hinc necessario sequitur, ut aut sit morbus aut causa Horbi, aut ad morbum consequens aliquid, quod sympto-ma appellant. a . Cum autem sit actionum hesio, ad nullam aliamas sectionem nisi ad symptomata proprie referri potest et Siquidem laesio illa necessario praesupponit morbum tanquam causam laedentem a qua ham etfectio pronaanet quis autem morbus ut infra fusius dicem s. 26. Quoniam ergo constat ebrietatem esse symptoma Ulterius progrediemir di de actionum lae one dice

8쪽

Actiones laesae, sicut Sc facultates actionum causae sunt triplices ri , - nos in definitionet mentionem fecimus, γι , quae proprie in hoc sympto-

A, a Haec animalis functionis laesio aut sit in sensibus, auti e mihi a P in motu. intentibus, nempe, VeleXterioribus,vel interioribus. 3 o. Exterioribus, ut visu , auditu , olfactu,gustu, inta-

3 i. Interioribus, scilicet sensu communi, amma. me moria.31. In motu, nempe in musculis voluntaria motus instru

33. Omnium horum lessionem manifestam ebrietas osten dit. i. g. Primo enim Visus ebriis non est integer&salvus, quia omnia videntur illis circumgyrari qua tamen quiescunt,

quemadmodum Polyphemus apud Euripidem inquit:

n. Auditum corruptum esse testantur sibili tinnitus, strepitus, aurium obauditio. IS olfactu etiam non potest dubitari, quoniam sus deque habent, quicquid eis odorandum proponatur. v De gustu non est opus , ut longius abeamus, ante omniurn oculos positum est exemplum oenopolarum, quidum vident convivas bene madidos esse, vinum multa aqua permistum solent illis apponere. 38 Unde apud Johannem comam uni hominum mos in dicatur, qui in conviviis vinum illud quod deterius est ultimo loco soleant apponere, quod hospites de bonitate eiustum minus possint judicare. 3 p. Quatuor autem hi sensus exquisitiores sunt quam ta

9쪽

ctus, qui magis terreum habet instrumentum , non ita

facile laeditur, certum tamen est etiam in hoc sensu Gionem fieri, quia plerisq; dolor caput infestare solet.do De noxa sensuum interiorum etiam res manifesta est, siquidem delirium certam horum sensuum linionem ar

guit.

i. Etsi enim delirium proprie pertinet adsensum coimmunem, tamen etiam aliquo modo ad paen ' hi 'μονZn-xta x, tr potest referri.

det. In motu voluntario laesionem factam esse testatur titubatio ebriosorum, hinc querela illa Chremetis apud Te

3. Laesio autem actionum fit dupliciter, aut quod omnino non funt,aut quod malefiunt. q. Omnino non fiunt quando penitus sunt destructae, qualis est totalis ipsarum privatio, aut caecitas, surditaS, s. Male fiunt cum actiones seu functiones non integre praestantur, idi dupliciter,aut diminute,aut corrupte. N. Diminute, cum functio est remissior, cuiusmodi est obauditio difficilis concoctio,expulsio debilis. T. Depravate cum ob errorem quendam externum aedi contingit,cuiusmodi est aurium sibili diffficilis respiratio. 8. Hoc postremo modo actiones in ebriis perficiuntur, non enim penitus sunt destructae neque&diminute fiunt, sed potius corrupte depraVatet.

s. Illud probatu proclive est ex immoderat, alieno calore,qui proprie hanc. ... corrumpendi habet. so. Nam ut testantur Medici, alienus calor commovet corrumpit, a frigore vero est totalis destructio,fragus pi- gritiam

10쪽

gritiam inducit, torporem, unde etiam pigrum frigus di

citur.

r. Accedit etiam illud quod omnia perperamae cum excessui pravitate atq; turbulentiore impetu quam pro nam tura instituto peraguntur.32. Non tamen admodum refragamur, i quis dicat in quibus da actiones diminute potius quam depravate fieri, praesertim in iis quibus percrebras heluationes cerebrum plane est vitiatum, jam morbum proprium contravit, tunc enim laeditur per se a morbo sT Aoπα. αν. ss. Diximus autem in effinitione esse nianifestam, deformem laesionem Non enim quicunque paulo liberalius in conviviis biberunt continuo ebrii dicendi sunt. sq. Quieunque enim Aoum Uaibunt ularitatem, neque vim stud. - dici-

3s. Talem igitur intclligimus ebrietatem quae advehementem excessumi insignem deformitatem declinet. 36. Subsectum ebrietatis esse cerebrum manifestiam est, siquidem laesae actiones arguunt facultatem laesam,facultas

autem organum.

Iam autem cerebrum est propria sedesic organum animalium functionum, principium fons nervorum x quo nervi in Umnia membra derivantur, velut ex arboris caudice ac trunco ramorum propago ac soboles in multa germina diffunduntur. s8. Uride corruptis nobilissimis illis partibus,statim animus hominis impeditur quo minus functiones exercere possit hincque etiam necessario dentionstrantur actiones istas depravate fieri