Centuria thesium physicarum De ebrietate: : quam aspirante divina gratia:

11쪽

s'. Ad morbi etiam considerationem, quo hoc sumpto-rna dependet, deveniemus.co. Supra diximus omnia symptomata habere sua Arrum, a morbo&morbos sequi propemodum ut umbra corpus. 61. Eum morbum hic intemperiem cerebri calidam humidam esse dicimus. 62. Unde autem hoc probari possit quaerat aliquis Signa quibus Medicus in cognitionem morbi devenit adsunt manifesta.63. Primo enim sunt actiones depravataeri eas vero 1 calore nimio oriri excitari supra in thesibus demonstravi

6 . Deinde vapores sunt talis naturali ut talem intemperiem possint excitare. 6s. Accedit etiam causa caloris,nempe potus calidus h lituosius in ventriculum ingestus, ubi igitur est causa cal ris, ibi quoque ipse calor. cc. Talem autem hic intelligimus inteperiem quae excratatast per 'v--mquam cum ventriculo habet 6 . Tanta au tem, rea est ventrieulisum pit ut uno laei viamia mim laedatur. Quod fitob mea tiam gulae ac lati ue in res nervo qui occero ian etiampropter situm moram cs inrermcaput'tammai cam Ius tanquam diliguus mositates sin CIpimam Titsi me entri, si imorum putores recidi iam Cipiuntur. Ivo. Quod igitur addimus ira, na hanc per Hama apheri clarum est, nulla enim in cerebro peculiaris contracta

12쪽

est affectio morbosa a qua proprie cerebrum per I duaplaedatur, nisi illaquete et tabo linum ab exhalationabus ventriculi habet. Zh Quapropter intemperies haec non est, crimseu morbus permanens Ad morbus qui est in fieri, ideoque in eorum numero qui metira seu nata; dicuntur, cum a sua causa quae ipsi vere est sh 'Dii conjuncta ita dependeat, ut ea sublata simul intemperies esse desinat. r. Inseparabili igitur hac causa posita ponitur intemperies,aucta augetur, Vigente viget, crescente crescit, cessantecessata.

3. Continens siquidem causa semper conjuncta est cum effecto , nec ullo tempore incomitatum relinquit id, cujus est causa, sed neque praesenti neque futuro, neque praeterito tempore deserit effectuim q. Ae dicitur continens quod contineat, conservet effectum, vel quod causa, effectum tempore sint continuata immediate, unde, . r dicitur, c quod sit simul agis de hac intelligendus est Scalig.quando dicit causa immediata protinus cohaeret cum effectu. s. Diximus satis de morbo a quo symptoma dependet, explicandum etiam nobis est quid per partes intellectum

6. Per partes autem cerebri nervos potissimum intelligimus, quibus tanquam instrumentis cerebrum utitur in sensuum functionibus obeundiS.. Mentionem quoq; a iecimus spiritus animalis,siquidem par est ratio huius, ct enim nervi plurima humiditate perfunduntur, spiritus etiam qui tanquam lumen quo Ldam influit in nervos, simul etiam alteratur, turbatur atque

excitaturis.

13쪽

' Hactenus diximus quae adapsam desinitionem pertinuerunt, nunc accingimur ad tractationem causarum. s. Causa ebrietatis aut est seu si aluinx aut re n L sc proxima seu conjuneta.

8o. Orny seu antecedens est nimius potus calidus Ita lituosus immodice in ventriculum ingestus 8 I. Quicunque ergo potus inebriandi habet,dici

tur nobis causa antecedens seu Metiranan. 8 r. Eiusmodi autem potus multi describuntur, atque in primis vinum hydromeli, apo meli vetus, mulsa, cerevisa, praeterea potus extritico ex hordeo,ex saligine, oryZa,naitio panico paratus, quemadmodum fit apud eos, qui Austrum inhabitant absque lupulo quare etiammitius inembriat inde Cardan.lib. 8.dePlantis.

Turcarum potus triplex,ut Scalig. hahet exere ri I. I. primus dicitur serbel, , inest melicratum aut aqua diri, sfaccharata, alter exuvis passis exemptis gigariis coquunt aqua, intine addunt parum mellis, aqua rosacee vocatur Hossaph , tertius e Sapadecto musto appellant Pechmev. xi 8 . iactis quoque temtissimas partes ignis vi sublata atque a crassioribus exemptas, quod sublimare dicitur, Tartari in usu habent praesentissima facultate ad inebran

8s. Meschmi uisum Carerri utuntur aqua ex me dis aut inebriat quam vi

In Peru provincia Caribes seu Canibale illae effera- tatissimae. barbarissimae gentes, quae humanis carnibus ves cuntur Scaliger hominivoros vocat ex radicibus potio ' nis gentis sibi conficere solent quo utantur, quod idem fit in vicinis quoque insulis nonnullis.

14쪽

I . Sic quaedam etiam aquae inebriant, ut Plinius refert de Lyncestis aqua, cuius etiam Ovidius meminit his ver sibus: His ait esse et dis a Lyncestius minis cluem e vicuna parum moderat' gutture traxit, Haudaburmutat, qua sit mera vina bibisset. 88. In Paphlagoni fons esse dicitur vini saporem res

rens,&potantes efficiens ebrios.

Cardanus expresse scribit lib.de varietatΣtemque de

calescat,attenuetur&exacuetur, atque vim ignis matris recipiat raso Quicunq; igitur potus talem A m habet inebrianis di dicitur causa antecedens seu mx seu potentialis, nondum enim actu agit sed tantum agere potest. SI Hoc autem potu cum nimium repletur ventriculus, neque par est ei calor nativus,ut vincat, cocoquat illum, sit necenario flatus, ac vapores plurimi oriuntur a quia dem talis est vis&natura caloris ut commoveat atque ax

tet, humores in majorem amplitudinem distendat 'sa Atque illi ipsi agitatin commoti vapores sunt causa

metixv interna&proxima ebrietatis.

Sis Immediate enim cerebrum nervos spiritus anim te invadunt, immutant, sic ore majore accendunt quam

natum conveniat.

si Concurrunt etiam se e concausia aequidem non praesant, ut ebrietas fiat,sed ut citius fiat. Qualia sunt primo idonea h ominis ad ebrietarem,mmirum ut caput terebrum facium recapiat vapores promptissime ab illis alteretur.

15쪽

ss. Deinde etiam ut sit caIlidum, humidum, nam ut habet illud philosophorum , militi di simili bestim irari tau se omne tale additum suo talita facit illud magis tale. EST. Quapropter vapores calidi a cerebro calidiori non solum admittuntur facile, sed etiam quodammodo attra

huntur,

s8. Ab humido enim cerebro fit fluxibilitas vaporum, seu liquefactio, ut nimirum quasi alimentum ibi inveni

sp. Huc etiam potest referri calor ventriculi, itemque cibi halituos ociuinosi,ut allia coepe raphanus. Ioo. Hucusque definitione explicavimus quis qualis affectus sit ebrietas , quibusque excitetur atque oriatur causis Esset etiam nobis de effectis ebrietatis agendum, sed quoniam de his alibi dicendi locus forsitan nobis sese offeret filiam di in calcidit Do rmhla umpemus

COROLLARIA.

El-- ebriosus. 1M quemadmodum verus Re Glauium: H - , dictu ut Caldad uretius Mem. Facete adimodum vimux apud Plautum Iuctator olom sus appe um est,quod pedescaptet primum. Quod quidam tum poti imum de religionibus fidei Christianae mysteriis contentiosis sim ae clamosissime disputant, cum nimio cibo, potu distenti sunt gravi ime

Peccan

16쪽

Cum Demostenes inquit, Philippum magnitudine rerum gestarum ebrium esse, utitur Emphatica metaphora. Sobrius inebrius sunt privantia sed quartitur utrum eorum sit proprie privans alaeus arsirmat hoc ex Etymologia grammatica de sobrio , sed Melanchthon respondet negate, eo quod privatio sit absentia rei bonae. Ebriolus res significet parum vel mediocriter ebrium, tamen cum dicitur ebriolus puer , accipi potest hoc pro ebrio puerolor sic eburneola fistula Ciceroni est parva fistula eburnea. Recte pronunciat caliger vinum esse conviviorum a

nimam.

Laudibus arguitur vini vinosus Homerus, etsi Melanchthoni sit nunciatio, tamen syllogismus est i lita sententia enim est Homerum verisimilem esse vinosum, quialaudavit vinum. Tis r a pes

17쪽

AD RESPONDENTEM

inali Hebri inmerogas homo,

Flemmis e Dicam. Per ovem non in homo.D. V Vasius F.

MORUM INTEGRITATE ERUDITIO-

ne & virtute praestanti juvencLudovico Pleminingio F. et tot magnificis celebrem Damina triumphis Reddidit Heroem Ludovicum Marte calentem,

Lilia Francorum generosi corde tuentem, Ac Saracenorum ages, o Patrophaeis Ampla, tot exuvialesio tot virma reperta, Tot currus, aquis, monumenta sortia rerum Victorem referunt,ad divitis ossa Nili, Dum Francis celebrempeperit cum laude triumphum Sic te victorem reseret Divinus soleto Actuapraecinget Tagrant itempora myrto, Dum tu luxurie qualidam Bacchum propulses in Sophiam Divum munus, virtute tueris Ludovicus

rianiam . ulget Ludovicus,Liliastemans. Eu ALIORNATISSIMUM, PIETATE AC ERUDITIONE excellentem ire imDn Ludovicum Fleminingium I sensem. Sinem fautorem es concivem

suum colendum..

sues ut in bello fortis certamina sumens, 'Hostibus iremedio tela movere soleta Non i

18쪽

mni reformidat frameam, vel qu libet arma,

Sed galea indutus digladiatur acer. Sic Iuvenis debet, Clariis qui militat arvis, Assiduus,clypeum rite movere suum. Cumque suus furiis insurgit atrocibus hostis, Hunc ipsum pedibus subjicere arte potest. Ergo tuo Affinis gladio circundatus esto,

Atque adversantes e regione nota.

Gloria victori est, dulcis Ludovice triumpha, Nulla fugae ratio, vividus hostis adest Vince tibi ingent uvenilia tempora Musae, Annue Phoebe precor, vox sonat hostis adest. the M lim AF I S.