Maximiliani Stoll ... Pars prima-[septima] : rationis medendi in nosocomio practico Vindobonensi

413쪽

FEBRIS RHEUMATICA.

ebris continua, cum dolore acuto, sic pediffuso, partium potissimum ligamentosarum, tendinosarum. Est in adsequata definitio, cum a Vera infammatoria febre non sussicienter distin guatur. Pars dolens plerumque tumet Valde, maXime genua, carpi, tumore saepius albido, subinde leviter rubente, ad attactum calente. Dolor saepe acutus sine tumore, attamen non sine calore partis affectae, admota manu pereeptibili. Dolor est acu tissimus.

Sede hujus mali potissimum in vasis serosis θ haticu est, telam cellulosam

cutem interis musculos tam perreptantibus est item in membranis musculoS, en dinesque investientibus , in membranis vasa sanguifera constituentibus, in poneurosibus, ligamentis, in membranis glandulas, nervoS

que ipsos ossa ambientibus. Cc a Scar

414쪽

4o FEBRIS

Scapulas, Carpo S genua, nucham, lumbos , femora saepissime prehendit; nulla, neque interna , neque Xterna pars est ab eo libera, sic oculos, nares, gingiva , auris meatus dolentissime saepe assicit. Tetanus maxillae. Convulsiones teneriorum;

inde chorea S. Vitii. Vidimus hac hyemesuvenculam moribundam ad ns S allatam Ny0 54. Cui dolor antea alicujus arrus retrocessit ad caput periit paulo post Sicoriuntur a poplexiae , deliria, convultione saomnia oculorum mala.

Ea retrocessio frequens est, A saepius Omnium primo partem internam assicit. Hine angina rheumaticae, pleuritides rheumaticae, maxime veri primo dolentissimae. Hae sunt illae Pleuritides, ubi vesicantium adplicatio tantopere commendatur ;quae vero confundi non debent cum vera pleuriti de is peripneumonia. Idem de angina rheumatica, ubi vesicans ad totum collum, seu guttur adplicatum eximie prodest Enteritide rheumaticae, ,

caesitides, ubi post venae sectiones emollientia, vesicans indicatur. B. Nullum viscus est, quod non subinde rheumatismo veXetur. Diarrit sese, dysenteris chronicae , dystriae ischuriae , tenesmi Pluv

415쪽

RHEUMATICA. 4O' Plurima mala pro ratione partis affectae a rheumatismo oriuntur cognoscitur id i si praecesserit dolor heumaticus; et si adhuc una adsit si epidemia sit rheumatica, Dolor est varius, lancinans, scindens, InceranS, urens, ungens, pressiVus, tractivus , pulsatoriUS gravi , levis, continuuS, remittenS, Vagus, fiXus, vesperi scilicet, noctuque uinis, aucta scilicet tunc febre. Dolor est unius, pluriumque etiam Partium. Subinde plerosque articulos simul occupar, ubi immobiles inter Usduos cruciatus a-cent aegri. Saepe febris rheumatica est epidemica, qualem Verno tempore aliquoties observa bamus, postquam sudanti corpori aura ri. gidior est admissa. Quo vis tamen fere anno major, minorve epidemia observatur, febris rheumatica intutinalis, seu obenterica, quae sub finem Julii ingreditur, per Augustum mensem saevit, dein mitior evadit, circa finem Septembris raro amplius comparet Maxime eo tempore observatur, ubi meridiano sole corpora in sudores solvuntur, & aura frigida vespertina reprimuntur. Oritur emPΟ- re febria rheumaticae, rheumate ad intesina

416쪽

4IO FEBRIS

deposita, ad eam nempe partem, quae per illam tempestatem est debilior. In omnibus enim morbis materies morbos ibi figitur ubi pars quaedam antea aut aegrotaverit, aut debilior fuerit. Iam diu est, ex quo dysenterico non specto tanquam morbos semper D mere a Whurrales, tanquam Oti evacuantibus sanandos. Sed quotiescunque dysenteriam curandam habeo, toties mihi hominem pro- Pon tanquam rheumate, inuidem intestibnorum, laborantem.

Ea ipsi est diversa methodus medendi

in dysenteriis, quae in rheumaticis, item eo ipso tempore vera indubitat rheumata una grassanai fere semper, quo dysenterias videmus epidernicas : una utrumque morbum, eademque medendi ratio sanat. Ex hac observatione , quod morbi ib, potissimum sedem peculiariter figunt , ubi Pars antea aut aegrotavit, aut debilior fuerit, explicari praecipue potest, quare te Oribus rheumaticis , quibusdam olim contu Vulnerataque de novo doleant,' de atmosphae

Tae mutatione praemoneantur certo quodam partis olim male flectae, e g. contusae c.

dolore, , ut junt, perpetuum hi homines barometrum habeant Sic ad gingivas

417쪽

REEUMATICA. II luridas, viciniam dentis carios facilis est

decubitus materiae rheumaticae item ad Olim luxata, Vulnerata, contusa C.

Causa proxima est inflammatio in ossemate lymphatico, maXime artium tendinosarum apon euroticarum, membran8rum, musculorum, articulationes e. ambientium. Differt autem haec a vera inflammatione dolore magis seu O, parte affecta plerumque magis tumente, acriu dolente, bnu tamen rubente. Rariori leviori transitu in veram suppurationem. Sanguine magis crustoso, crusta diffusa, minus dura, raro contracta, subflava Dolore magis volatili, tumoreque saepe ambulatorio. Inflammationem rheumaticum vellem appellare. diutius durat, quam era. Pernicies rarior , , minus PraecePS a heumatica, quam a ver infiammatione. Chronica a quibusdam notatae inflammario nes sunt ut plurimum rheumatica indolis. Neque eae sequelae sunt a vera inflammatione, prout a rheumatica, spuria. Subinde fluctuatio percipitur in inflammatione

rheumatica, at pus nullum reperitur, abscessu licet aperto. Plerumque Ponte sol. utitur benigne' sine IVPuratione , aut apertae per arrem mucum loco puris dant Non

418쪽

Non nunquam cito tumor , ejusque fluctua. tio cessat, Mad aliam partem migrat Nonnunquam manet cessante dolore tumor, sedoede malosus. Cause remotae. lethora cum quadam acrimonia conjuncta alimenta acria, Valde aromarica abusus spiritu osorum victus fere totus animalis. Atmosphaera mutabilis, saepius humida, frigidaque tempus vernum Sc autumnale; irritabilitas nimia studiis, vigiliis, Venere, vino e exaltata Perfrigerario ne sudante corpore sudores Consueti cohibiti. Acrimo piae variae, si philitica, scor-butica, biliosi , scabiosa. Evacuationes sanguineae consuetae suppressae, catamentorum, haemorrhoidum, narium c.

Est .ec spuria inflammatio , quae je-brim rheumaticam, licem, aut febrem catarrhalem constituit. Cum hac infammatione puri , seu rheumatica varia febris solet esse plerumque complicata.' Sic complicata est Nonnunquam vera infammatio, ut tunc oriatur febris rheumatica infammato. ria, quam Primam speciem posui febris rheumaticae. Hi ac dividitur . ratione febris Concomitantis diversimode Si datur rheuma

419쪽

rismus inflammutorius in juvenibus bene pastis plet noricis, tempore phlogistico, pulsu pleno , forti, duro , sanguine phlogistico Pleurit ori tumore affectae partis dolentissimo, subrubro rubro calore, sitique continuis urina parca sudoribus copi sis Epidemica est tempore Verno, in m

mationibus regnantibus. Judicatur haec febris , io, a 'n' die, quin ditam serius , evacuantibus gnguineis spontaneis per nare S, semorrhoides, Urerum, urinis copiosis cum hypositis subas b, da alvo diarrhae ica. Subinde mores centiis utaneis, miliaribus, II. In rheumatismum biliosum, seu febrim biliosam rheumaticam. Adulta aestate, Wincipiente autumno , ubi corpora multo sudore dissiliunt, Marmosphaera subito mutata Perfrigerantur , observatur febris heumatica , seu originis bili de Adsunt enim utriusque febris symptomata, arque ita quidem , ut insammationem rheumaticam alat, sustentet biliosum fomes , quo ablato Obris rheumatica suapte sanatur. Habuimus hanc febrim eo ipso autumno I 76 creberrimum, ubi in aliis simplex biliosa febris observabatur. Subin

420쪽

4ra FEBRIS Subinde initio simplex est bilios , sed

omissis evacuationibus debitis , neglecta, cortice, udoriferis, Ole is , mucilaginosi ae fringentibus sanata. Item subinde dysente-xia est mere biliosa, at quam vel aeger Vel medicaster adstringentibus , aut OPiati comprimit, materiemque ab intestinis ad articulos transfert III. Subinde febris rheumatica oritur cum iustauia veluti catarrhos in debili, laxo, puellari, chlorotico corpore, in seniculo, pastaceo c. post evacuariones sanguinea nimias, in puerperio, terri pore humido frigidoque Rheuma i agum est plerumque sine tumore , febricula renuis , attractu temporis eam imaginem morbus X-hibet, quam descripsimus sub nominoiebris pituito lentaeque nervosae. Venit secaut sub nomine lentae nervosae, aut bub nomine catharrhalis malignae , aut miliaris, prout hoc vel illud symptoma Praevaluerit. IV. Nonnunquam cum febre rheuma. eica mox initio putrida subnascitur , quae medicos incautos decipit, ut rem se habere existiment cum sola rheumatica febre arbi

trentur.

V. Febris rheumatica Mariolosa plerumque malas terniciosis Variolas notat.