장음표시 사용
4쪽
Eu Nilosephia corporis humani morbo ex accuratis Uer si ibus solidisque anatomicis O mechanis Muscis pro piis methodo plane demonstrativa per certa hem. remata a scholia raritur,
vera athologiae sundamenta, ne non phasservatio ab omnis generis morbis clare exponuntis is usui emtium 4 distentium
SUPERIORUM PERMISSU AC PRIVILEGIO.
6쪽
A Derum jam Tibν, veritatis medicae eupide Lector, rationaIis medieinet
systematicae tomum exhibeo, qui praecipua doctrinae de morbis eapita&fundamenta, neque minus partem artis nostrae taestantissimam, sed haud satis, meo quidem judicio, adhue excultam, nec pensi habitam complectitur. Haec illa est, quae genuinas aegritudinum, quibus subinde senus humanum infestati, e vita pre mature tolli solet, origines, seu primas causas, clare cliquido evolvit, quae o malum earum rerum, qui ullo modo consem Uationem corporis nostri id unt, vires ae potestates dilucide exponit. qtie denique simplicem et planam viam ad sanam e longam vitam perveniendi monstrat. Duplex esse ossicium medici, alterum hominem a dotoribus , a
morbis ae mattira morte vindicare, alterum qgtitudines, quibus corpus affligitur, impresentes arte depulsare, nemini ignotum est . Quanto autem iacilius, quanto etiam magis in potestate medici situm est, morborum, a quibus hi initia ducunt, causis Oeeurrere LM integritatem eorporis tueri: tanto dissicilius ac ineertius est , morbos, quibus jam premitur, vel penitus oppressum est corpus, feliciter expugnare. Quamvis vero omniurn consensu
nihil duleius, exoptatius tristabilius his in terris homini contingere positi, quam squalis& prospera line colore animi corporis valetudo Iamen haud satis intellectus humani miseriam ct imbecillitatem hoc in genere demirari licet, quod adeo parum de vita valetudine tuenda hominexcuriosi ae soli ei-ti sunt, ut potius firmiter sibi persuadeant, inevitabili eujusdam necessitatis fato longam vel brevem , adversam vel secundam valetudinem deberi, neque ratione ieientia , vel ab hominis voluntate de arbitrio eam dependere. Quo factum etiam est, ut nee mediet satis digne hine medicine partem haci nus tentaverint , neque vera sanitatis conservandς prisidia morborumque natales rectes perquisitius indagaverint, tantummodo operosi ita multis arca nis&magnifice fameἰ remediis&eompositionibus ad omnis generis morbos propulsandos conquirendis etsi neminem fugiat , quam iners, et rcumcisa sit tum in rebellibus ehronicis tum aeutis passionibus per sanandi potestas medici, quoniam id pr stare magis nature , quam artis beneficium est. Ego, ut ingenue fatear, de arte nostra te statuo, hane ipsam diversis rationibus agitari posse, dum alii morborum eurationibus tantum intenti sunt unice in exereitro artis'versantur, alii vero in universale totius ciense de omnium eorum, qas ad hoc perficiendum pertinent, studium incumbunt. Nam qui
7쪽
tantum se occupatum babet, i scuratione morborum , is utique theoria r tionali&hane spectantibus subsutiis, an tomes, physices, hymis, me-ehantees latentiis&demonstrandi methodo facile carere potest, quemadmodum triam veteres has scientias ignorasse novimus. Siquidam ad artis exerei tium lassicit morborum genium, corporum dissere uti as, maturae, quae sola.&optima Iubinde acutorum morborum medicatrix est, ductus nosse, Wre mediis non validioribus, sed idioribus eam adjuva re. At vero praeter hae emulta alia in eo, qui veri dolidi medici nomen tueri vult, desidero, quae non tam faei lacla celeriter obtineri possunt Nimirum is non solo usui experientia , quae pro tot morborum4 corporum diversitate inire variat fallit contentus est, sed ex aegrotantium historiis accuratis observationibus, magna diligentis& limatiori judicio conscriptis .itue se collatis, artis certitudinem quaerit. Hae enim sunt quasi veritatum medicarum claves, quae imi mos&hrcanos nature recessus, motus atque effectus recludunt. Ex his ver
morborum origines ac primordia generationem, da fierentem indolem effectum, praeservandi ae medendi leges&vias, juvantium iocentium vires, dextrum de morborum eventu iudicium petere licet. His etiam falsa theo ..riae, pugnantes hypotheses, opiniones, fictiones atque errores in rebus medicis optime discutiuntur. Ut autem ejusmodi observariones ad ii sum rei te transferre positi, opus utique est , ut accommodis scientiae medicae instructiust praesidiis. Nam sile ut sine physices, hymiae, mechanices scientia nullo
modo veram vite, sanitatis, mortis, morborum eorumq generationis cognitionem consequetur, nec rerum salubrium ac nocentium facultates & vires c
gnoicet, ita nec historias egrotantium resolvere omnesque partes digne excutere , eorumq; que facta sunt feri deberit, causas clares enucleares apta, remees invenire poterit . Preterea a m iis revom - recto implere vult, etiam id requiro ut Iliones externarum partium,4 quemadm
dum eae reparande int, probe dignoscere iciat, quibus medii sis operat ita.
nibus e removende sint, intelligat, ex quo artis chirurgice eminentia ac necessitas demum innotescit. Denique innumera sua in rerum natura , quklic minis valetudinem variis uio dic mutare vitiare possimi, tam ex alime
torum ae elementorum , quam melicamentorum uetaim venenatarum classen
precipue ex tam muli lici coeli varietate, aliarumq; rerum fostuito incidentium copia, quorum singulorum ingenium, faculta res & vites, liquis casus in eidit, ut idoneum judicium proferre possit, perspectas habere debet. His itaque fulturis totum doctrine medicae corpus sus er structum esse videmus. Que quanquam ita se habere omnes facile iudicent dolendum tamen est, paucos admodum ad eum eruditionis medice gradum perventio, α' u iracipuum rei momentum est, paucos scriptores laboribus suis eo esse annitas, ut doctrine medico, presertim quae de morbis agit, vetitates ita facilem &perspicuum ordinem digererem . Quanta enim librorum prollat silva, qui terminis obicuris, nullum liquidum saniam fundenti biss reserti sunt . ubi nulle veritatum connexiones nullique demonstrationum nervi conspiciuntur. Ego itaque pro mediocritate virium , quas divina clemeotia con-ussit, semper omni studio an olla, sum, divinam hane ciens iam syει-
8쪽
eni ei pletnim redigere , ' veritates apta eonnexione in scientiae edemonstrationis formam disponere, jam senio vicinus, maturiori iudicio, longior usu instructus, laboravi . Cujus rei gratia, praesens opus excudi , de eujus instituto pauea tantum admonere visum est Videlie et hoc ipsum rationalis pathologiae, praxeos medicae fundamentum omplecti existimo, quare etiam a pathologia speciali disti iante praxi, quae bono eum Deo ordine sequetur , hune to mum serer- nereis eorti edere eonstitui , ut a veritatum mediearum studiosis non semel , sed iterum iterumque attente Iegatur, relegatur, quia hujus partis ognitio arissimam lucem tomo tertio, hunc alterum emeipienti cenerat, ita ut morborum ibi enarratae historiae facilius expli- eari inque usum eonvelli possint. Maxime omnium vero id operam de di, ut demonstrarem, quomodo morbi in eorpore humano pullulent generentur ' quibus firmis, statutis legibus motus , qui morbos inferunt,is naturam destruunt, vel eam conservant&a morbis liberant, sint subjecti, ut qui in salutem, vel perniciem tendunt eo melius posilint distingui. Deinde larius e prolixius omnium rerum insalubrium, venenorum ae validiorum, quae in exitium prona sunt medicamentorum naturamis vires exposui , ut majori etiam studio medentes ab iis r
mediorum generibus, quae morborum ea usas augere Mortem dare vel ae- celarare possunt, sibi ea vere dileant. Tum etiam morborum origines explanis, simplieissimis principiis, nimirum ingestorum, externendorum vitio ae defectu luculenter explieavi. Nam quemadmodum homo prospera integra sanitate fruitur, aequalem proportionem invicem ingesta Se
exeret habent r ita ex diminutis vel deficientibus vaeuationibus morborum origines nasei, eosque nis illae restituantur, in actum produei, experien elae est certissimae. Ecquis vero ignorat, quam anxie ad hire nobilissima imgenia in morborum ea ulis inveniendis se fatigavelint, quum pro sua quisque hypothesi, fictione proprias, peculiares, saepiusque altius accersitas adduxerit, manifestas, quae in sensus in eurrunt, repudiando. Praeterea clarietius in hoc opere docui, morborum fomites is ineras in intestinorum ea nate potissimum ex variis eonfluentibus succis per diuturnam moram concitapi, utque fixam sedem habere ae domiellium Tandem etiam demonstra vi acutas pasIiones&motus in morbis, ut sunt febres, spasmi, dolores anxietates, convulsiones motricium partium esse affectus, perni et ales morborum eausas primario in has, quae mutuum inter se consensum fovent&insuper motuum ac sensuum instrumenta sunt, vim operatior rem suam exereere. Explanavi quoque ulterius, ex sanguinis tardior motu plet horam&ea cochymiam chronicarum maxime aegritudinum amplissimas ea usas deducendas esse. Ultimo his cognitis&expolitis pauca praeceptat regulas adieci, quae Deilem morbis te praeservandi viam ostendunt . Sieue enim in omnibus hue usque a me productis laboribus, tia, in no tomo maxime laboravi, ut partem illam medietnae praestantissimam, quae praeie vandi corpora a morbis rationem docet, stabili rem in solidae seientia Brumam reducerem. Quae omnia ut in eonvenientia capita rationem Mordinem redigerem, non mediocri labore&meditatione opus fuit, quia nemo praei-
9쪽
vit, cujus vestigia scoui potuissem. Quam vero arduum ae disset Ie sit, metrinam, in qua quaedam quasi est vastitas, elaquae caret connexione, in o dinem redigete, id ii optime intelligunt, qui in ejusmodi rebus inget tum
exercere solent. Di i itaque in prioli tomo , me mathematicis familia iidemonstrandi methodo usum fuisse cim posterum uti velle, o jus ratio neutivi auam in eo consistit, ut propositis docti in is definitiones, axiomata, theoremata, corollaria, postulata, observationes, problemata praescribat, sicuneu uitam nuper ineptissim tim fuit iudicium, sed ut veritates faciles, simplices desperspicuas adducat, easque probe invicem connectat, disponat, ordinet, de ex notis ignota deducat. Neque ego hic, ut in ceteris omnibus meis laboribus, servili animo aliorum docti inas velut orae illa sine ulla meditatione vel ratione coeco impetu sequutus, vel ullius auctoritate mea veri contemplatione facili abduci passus sum, sed libero semper usus judicio sententiarum S rationum momenta libravi, decundum observationes practicas, et ad Lydium lapidem , modeste examinavi ut demum quid veri , falsi vel ficti visum tuerit, e quae in morborum curatione usum habeant vel non , exposui. Quam unam novi solam Moptimam esse veri investigandi rationem, quam homines aliorum tantum aemuli, nee ad observandum , nec ad meditandum nati, plane ignorant. Neque vero est, ut diis te ar, me S licae alibi interdum ab opinionibus, quas olim fovi, recessisse , qtiod ad eruditi candorem reveri investigationem in rebus dissicillimis & nunquam ad solidam rationem perspicuit ordinem redactis utique pertinere mihi videtur. Ut adeo nihili prorsus habenda sit in sic et illa ab ingrato virulento animo profecta erebrioris inscriptis meis mutationis accusatio. Deinde aliud est mutare vel potius perseere opiniones, quae disputari possunt vexigui usus in arte sunt aliud est fluctuare semper in veritatibus, quae magni usos sunt . Uti enim pertinaciter opinionibus de falsitate convictis tanqtiam saxo aliae e re turpe est ita priora relinquere ela meliora amplecti, proxime ad honestatem lacandorem accedit. Neque hic mea jactare unquam volui, conscius meae mihi tenuitatis a sperare tamen ausim, meam hanc qualemcumque diligentiamin operam veritatis medicae aestimatoribus litis ad iudicandum aptis non in- iratam fore, quum S haec plura adhue in aliorum scriptis pathologicis desierentur.Ceterum si quis unquam, ego certe praeter veritatis curam ac studium aequitatis & moderationis in judicando maxime astimavi laudem, Enunquam ferendum in re publica litae raria,praesertim christiana, turpem quorundam morem puro , qui, quamvis non meliora sciant proponere, aliorum tamen dicta du facta acri mordaci stilo pei stringere, eorumque famam ae me rit lancinare Parrodere non erubescunt. Ego vero nec unquam ejusmodi ineptissimorum hominum voculas moror, sed plane nihili habeo, ela potius acquiesces quasi triumphare mihi videor in praeclaris tot illustrium virorum judiciis, qui verum salso, perspicuum ab osculo, utilitatem ab inani spe- eulatione, laevidentes usuique aptas causas ab abditi sola remotis, quae nullius usus sunt, discernere consueverunt. His candide Lector, bene vale, si--que Drus vitam&vires suppeditat, ceteros nostros labores, usui publico
10쪽
Pathologiae natura , ejus fundamentis , observationum medicarum suis hypothesium.