Guidi Angeli Poggii I.C.

11쪽

simulare licebit emaenem ipsius licentiam , quae gem per mali exempli res usi, et bonis adversa moribus. Quapropter nec pellicem ipsi, seu concubinam retinere permittitur, quam ante legem Iuliam usque eo retinebat impudens, ut no digito quidem illam contingere posset Uxor in Mariti manum conventa 25), quamque,toleratam etiam in posto rum 26) , denique in Oriente sustulit Leo Imperator 27ὶ, nec in caetera peccare id generis, ex quibus honestas publica , et mores in discrimen 'versentur ; nain , ut ait Hora-eiu, a8) , quid sine moribus leges Vanus proficiunt Apud Nos hodie pro peccatis hujusmodi Politia providet; ante Codicem Leviadiniam concubinatus actione publicti vindicabatur sa93: Uxori autem nunc quoque propter mariti libidines petere divortium conceditur, ex quo tamen vinculum non dissolvitur 3o);

2rὶ Constit. 9 I. 3 Ad Regiones ocoidentis quod

attinet, multo post sublata fuit mineca. antiq. Rom. lib. I. GPPsud. GaP. I g. 43. 28, carm. Iib. 3. Od. 24. 29 vid. Sabell. in aramm. g. concubina n. 3. , San filo. decis. 245. , Menoch. do arbit. Cas. 289. n. I 8., Angel. do delice . pari. I. caP. 28. , qui sub n. 7. proprii concubinatus requisita affert. 3οὶ LQ. I. d. ad tu. Iul. ds adtilteriis, Gravim do or Q. Iuris lib. 3. cap. 86., Renaza. d. GGP.

12쪽

diversi enim generis sunt zSusae, ex quibus etiam inter Nos matrimonium dirimitur . IX. Quod si Maritus non pellicis nomine, sed Uxoris alteram superinducat, matrimonium videlicet cum ipsa contrahat , tunc multo ipse quidem gravius peccabit, nec tamen cum libera cou trahens adulterii argui poterit, sed criminia actio no publica vindicaadi , quod ex graeco digamiam dicunt, quodque sic definitur a Boehmero 3Iὶ is matri-

,, monium , conjuge superstite , sub consua- ,, tis ritibus, et conjunctione carnali dolos, mRlO congum mutum se; atque haec definitio aeque ut Marito, sive innuptam, seu nuptam ducat, accommodatur Uxori , quae si

mili modo se alteri jungat: Ubi Maritus cum libera contrahat nodi prioris inscia, digamia consideratur ut stuprum 3a duplici qualitate gravatum; innocentem etenim prodidit, et Sacramento abusus est Ministros Ecclesiae

fieto cxelitatu decipiens 33): Ubi cum nupta,

et digamiae simul, et adulterii actione t nebitur , statim utque plene persecerit copu-Iam δέ): Nuptα tenebitur pariter, sive Con nubio astrictum, sive solutum superinducat. a , Vid. Cornel. a Lapid. in D. Matth.

13쪽

Dolus porro juxta definitionem requiritur; ideo tuo, si Conjux absentem Conjugem ex justis rationibus perii; se crediderit, cessabit actio 35) , quem Admodum ad vergus eum actio adulterii cessabit , qui nuptae se junxit,

quam innuptam constanter putabat.' Contra autem tu nuptae impune non erit contraxisse cum eo, quem alteri junctum sciebat.

X. Adulterii pariter cessabit actio, ubi, sicut alibi dixi 36), insuperabilis error de ceperit Conjugem , ita quippe, ut poena do-cipientem solummodo maneat 37): Poenam

ille quoque adulterio statutam evadet, qui nuptam exirta lupanar compresserit, quam innuptam putabat; nec autem Prorgus ex u-gandum existimo propter actum illicitum , quod socus, si in lupanari prostantem, ubi Lex actum, utcunque non Probet, tolerat tamen , atque impunitum relinquit 3M: Quinet in ipsam pariter actio adulterii cessabit,

des Lota, Carpetov. d. quese. 6I n. 42. Concubitum eum hujusmodi foeminis venerem Iutam, et furta concessa vocat Ovid. de art. amand. lib. I. Este procul vittae tenues, insigne pudoris; Quaeque tegis medios, instita longa, pedes e Nos Venerem tutam, concessaque furta canemus, Inque meo nullum carmine crimen erit. Diuit Coral

14쪽

quatenus deserto jamdudum Marito meretriis eiam duxerit vitam; quod, si non deseruit , luxuria o licet indulgens interdum se prostituerit, adulterium objici posse pluries decisum apud Nos legimus , mitius tametsi coereendum; atque ita cum Ulpiani responso 39 conciliari posse videtur posteriug Imperatorum Diocletiani, et Maximiani rescriptum 4οὶ, ut notat Paoletius 40, neque enim sua cuique impudicitia prodesse debet : Eo quidem tendit S. C. a Papiniano relatum 423, et Legi Iuliae adjectum, quatenus adulterii actionem institui posse in mulieres statuit, quae in fraudem ipsius Legis , matronali stola

deposita, inter vulgares meretricio more so

libidinibus contaminabant 43).

XI. Etiam cum sponsa alterius concumberosa 9ὶ In Ieg. si uxor si ad Ieg. Iul. do adulteriis riis sed et in ea Uxore potest Maritus adulterium, , vindicare, quae vulgatis fuerit ; quamvis, si is vidua esset, impune in eam stuprum commit-

teretur. H

4οὶ In Iez. 22. Cod. eod. Si ea , quae stupr ,, tibi cognita est, passim venalem formam exhi-- huit, Re Prostituta meretricio more vulgo ge,, praebuit, adulterii crimen in ea cessat. isi iὶ D. tit. I. s 23 Iu leg. mater s. mulier st. Eod i a Quod quidem sub Tiborio frequenter evenisse

testantur Sueton. in Tiber. cap. 35. , Tacie. an nal. lib. 2 cap. 85. . nec minus profecto foedRmulierum licentia fuit sub Domitiano , ut ha hemus a Iuvenal. xat. 6.

15쪽

adulterium asse nonnulli contendunt juxta ipsa in Moeri , et Antonini rescriptum 45),

ideo quod nec matrimonium qualecunque, ne matrimonii spem violar sit licitum d Eorum tamen opinio generaliter hodie rejicitur 46 i; vetus enim jus illud jam immutatum fuisse vi detur ex posteriori Constantini constitutione , quae adulterii actionem reformaro instituens, non quidem de spongo, sed de Marito, et foro

geniali nominatim loquitur 47); de Marito Lex patria pariter ); ideoquo apud Nos

actionem hanc solum post matrimonium comtractum competero non est ambigendum ; hujus autem probatio ea potior habetur, quaπ

ox Parochi libris elicitur 49 , quanquam his

lium Asas. 24. Cap. I. ad matrimonium contrahendum Parochi, et duplicis praesentia testis requiritur; quod tumultuarium contrahitur . testibus ex improviso apud eum arcessitis, ne caeteris Ecclesiae servatis ritibus, validum utcunque , coercitionem tamen meretur Propter con temptum, et Ecclesiae rituum inobservantiam:

Apud Nos Politia providet eX Cod. Leopota I. I .

16쪽

defieientibus etiam reli unde comparari possit. XII. Publica ex Romanorum jure actio adulterii fuerat, quam Poste R ad IIctritum , et proximos Constantinus restrinxit bo) ; nunc an tem soli Marito apud Nos competit si), nisi qualitati hus crimen uliunde gravetur, quae publicam nunc etiam vindictam requirant : Publico sane Vindicandum erit, quoties ipse Maritus infami lenocinio Uxorem suam prostituerit, aut illius peccata doloso dissimulaverit; tunc enim congi de ratio quaecunque cessat, qua caeteroquin Velitum is pro- batarn Uxorem , et quiescens matrimonium is turbaro, atque inquietare,, 52): Ita pariter cess&t ex ipsa patria Lege, ubi per vim compressa fuerit Uxor; cum enim non ipga, sed Moechus peccaverit, nihil de Existimationc , et hono Uxoris nomine , plectendo Moechum , detrahitur. Praeter haec duo, nil aliud apud Nos hodie titulum praebet legitimum instituondae actionis de adulterio, ubi

Maritus non instet, it re porro, ut εivo cum digamia adultorium conjunctum sit, live cum incestu, aut concubitu inter personas, quarum altera Christianam religionem profiteatur, altera non itidem 53), tu haec quidem

so) In d. leg. quamvis ; eaeteri enim , ut Impe o

rator ait, proterve B ausabant quandoque, et falsis contumeliis matrimonia deformabant.

52ὶ Ita Ulpiantis in leg. constants F. eod.

53, d. Leopold. s. 9zi: Sub primis Ecclesiae

17쪽

crimina ex ossicio inquirere liceat , utpote publicR, nec autem, silente Marito, in adulterium; hoc tamen casu licentium Uxorum compescere Politiae erit officium 54 . XIII. Poccxtorum Uxoris Maritus olim evJudex. et Vindex fuerat apud Rom&nos, uvPatet ex Lege, quam Dionysius refert 55), et Romulo tribuunt se sei stuprum commisit, ,, aliud vo peccassit, Maritus Judex, et Vinis dex estod neque de Uxore tantum supplicium sumere Maritus poterat ad mortem uεque, sed de adultero paritor; quandoquo tu

saeculis Christianis, atque Iudaeis simul eon nubio iungi permissum fuisse legimus, vel

toleratum saltem ab Episcopis, ea quidem spe, ut fidelis infidelem ad sui religionem conver teret; quae tamen connubia Valentiniantis postea vetuit, itemque Theodosius , et Arcadius, ut patet ex log. nequis Cod. de udaeis , ee Caelicolis, et ibi Brunnem ann: Quod de Iudaeis, hoe idem de Tureis, atque Ethnicis intelligendum Farina . quasse. IS9. n. 32. . Menoch. Esarbit. Cas. 29.. n. I 8. et seq., Matth. d. tit. 3.Cv. I. n. I 5. , quos inter, et Christianos non dissimilis tolerantia fuerat Goth rod. in cod. Theodos. lib. g. eie. I 4 ; Vid: D. Paul. ad Corinth. d. epist. I. CGP. z. P. I 2. 54ὶ Paolete. insei . crim. lib. 2. tit. 3., ee lib. 6.rie. I. Vid. tamen decis. anni Ir93. in Horeritina lenocinii contra manetiam. 55ὶ Hise. lib. 2. , Gall. noce. αttis. lib. I . cv. 23.

56ὶ Horae. sal. 2. lib. I. quin etiam illud

18쪽

15ma, innoxia nempe pro noxiis sp) , poon amori minis dabant. Quid jurig adhuc post Legem Iuliam , quam tulit Augustu. , Marito , sicut et Patri fuerit, ubi in ipso turpitudinia

sic tu deprehendissent peccantes , notavimus

alibi s58): Quaenam caeteroqui Legis Iuliae

fuerit poena, certant Interpretes ; nonnulli enim capitalem contendunt; verius tamen alii, et quidem doctissimi, relegationem in insu-

mento ex ipsis Romanorum Legibus ducto; atque haec poena reapse temporibus Pauli , duobus videlicet post Augustum saeculis , etiam dum vigebat, ut ipse idem Paulus testatur 63). Constantinus postea gladii poenam decrevit 64); hanc autem exaspera-Accidit, ut quidam testes, caudamque salacem Demeteret ferro Martial. epigramm. 6o. lib. 2.

Vae tibi, dum ludis , castrabere 3 iam mihi die es. Non licet hoc, quid. tu quod facis, Hile, licet p 57ὶ Iuvenal. sae. Io. necat hic ferro , secat ille cruentis Verberibus. quosdam Moechos et mugilis intrat. 58J Lib. 3. CGP a. s. m. noe. 33. 59ὶ D. eie. 3. Cv. 2. n. I. 6o, D. cap. 98. 6iὶ Ad Iul. Paul. sento M. Irb. 2. tie. 26. non Ao. 62J Disolet. et Maximian. Cv. 15. 63l Lib. a. sentent. tit. 26 g. Ι4.s hane poenam, Tiberio imperante, subiisse Vistiliam refert Tia.

19쪽

I6 tam etiam sui ago parricidii instar a Successoribus Filiis , constat ex Codice Theodosiano, utcunque cito exoleverit s65ὶ:Neque porro ipsci gladii posna in Mulieres ultra Justinianum Permansit, qui uxorius sortasso nimis 66 capitale supplicium adulteris indulsit seu ininis, non tamen viris; eas itaque in Monasterium do tradi verberatas juqsit, ibi perpetuo, dote, et honis amissis, poenitentiam acturas, nisi Mariti, venia concessa, genialem in to-Τuin recepissent easdem intra hiennium 67) . Progressu temporis, silente jam Romanorum Jure, eo morum corruptio pervenit pIerasquo apud Gentes, ut levibus tantum pecuniariis

inductis poenis 68ὶ gloriae quasi haberetur

Pecca88e, praesertim vero inter pote utes, ut

olim 69), ac divites: Tandem haec indul-

65ὶ Gothosted. in cod. Theodos. lib. II. eit. 36.

mon. d. Piare. 2. Cap. r. I. I. Alii cum Beza Datiniani indulgentiam Episcoporum suasionibus tribuunt, Redemptoris exemplo, qui de adultera foemina iuxta Moysis Legem eaedenda laupidibus simul eum Moecho Levitis. cv. 2o. v.

IO. , Deuteronom. Cv. 22. U. 22. 24. , hententi am rogatus , dicere renuit D. Ioann. Cap. 8. P. II.

20쪽

gentia , do qua non lino indignatione Mat. thaeus conqueritur po), paulatim recessit, et rigor pristinus revocatus fuit et i . Hodie apud Nos adulterii crimen , caeteris utCunisque gravius, quae ad classem hanc pertinent, nec autem propterea capitali vindicandum supplicio, opere publico ad tempus in mares plectitur,ergastulo in foeminaspitque has c ipsa Poena, qua, ubi Vis intervenerit, solum vim saciens tenetur, gladu protrahitur, tametsi inermis sine Gentium auxilio εui ipsius robore, et viribua per secerit scelus: Relegatio di-gamos mstnet; breviori ergastulo crimen punitur in foentinas s72 .' Mitius etiam concubitus plectitur inter personas, quarum altera non eundem, ut altera, Christianam re

ligionem profiteatur θῖ . Quod de adulterio,

alea turpis , Turpe et adulte rium mediocribus , haec eadem ipsi omnia eum faciant, hilares, nitidique vocantur. ro, D. tit. 3 Cv. 2. n. 3. ri, Ad Nos quod attinet a Lege I 6. Ianuar I 699. 723 D. Len. anni ir95. β 2o. 22. 23. Dignari olim in Hetruria puniebantur trireme; et quo ni cm infames ex leg. I. , ee I 3. f. de his, qui

notantur infamia . ideo super asinum prius ducebantur per Uibem redimiti infula, et geminam gegrantes colum Ciaball. resolui. Crim. Cas. 98 n. I 2. ; praedicta infamiae symbola , et car cerem etiam Consilium provinciales Florentinum anni I 5l4. decreverat in elimen misti Fori tune

temporis .

ra) Cod. Leopold. I 97. Ubi tamen ea desint,