장음표시 사용
2쪽
ationem reddituri Choenici mutationis illius , quae accidit calcareo lapidi crudo, dum hic, ignis ope, in vivam ustulatur calcem, in valde diversas opiniones abiverunt, alias aliis magis vero iles, phaenomeno tamen ipsi lucem assundere parum idoneas plerasque. Anno demum currentis 1 eculi quarto & sexagesimo Joannes Fridericus Meyer, pharnaacopaeus os nabrucensis , vir artis suae peritissimus, Cliemicus valde laboriosus, tractat 1 edidit luper natura calcis vivae, in quo no
3쪽
vam sententiam publico obtulit, hypoth
sim ingeniosissimam, a quam plurimis viris eruditis cum encomtis eXceptam, avi deque etiam adoptatam. Nec prosecto mirum : per hanc enim vulgatiora circa calcem observanda Ohaenomena non tantum expliciIt autor quam iacillime ; sed eadem etiam nixus, dum in vastissimuin
audet exspatiari Physices campum, ad plurima ibi obvia non minus feliciter applicat hypothesim suam; ut chemicum dogma ab 1psa fulciri Physica videatur. At vero dicendum est; nimium indulgens genio suo optimus Μeyerus, dum in applicatione assumpti principii sui versatur totus, parum interea sollicitus fuit de prohanda ejusdem principii indubitata exilientia, ubi tamen ipsa haec dictae hypol iel 1 tat omne pretium suum; utpote quo principio existenti, ceu solo fundamento, illa
nititur , sic veritas evasura ; quo autem iure negato, convellitur funditus, nillilque adeo offert praeter luxuriantis imaginationis umbraticum foetum.
g. II. Et sequens quidem in universum Meyeri sententia est. Id, quod lapidem calcareum crudum, similemve terram , in calcem Vivam mutat, corpus quoddam sin
4쪽
gaeare foret , quod caleareum . ipyestere
tur, eidemque tune proprietates concilia' ret illas, quas observamus tu calce 'Vivah. in ejus gleba cruda antea non inveaieod Illud autem corpus calcareo accedere. de' beret ex ignis pabulo, qualicunque ad calcis glebam coquendam uteremur Ederet enim calx viva effemis analogos Cum igne: nec contineret calcis ipsa gleba in se partem ullam, unde generari per ignem corpus istiusmodi posset, aut extricari. Et reliqua. Super quibus consuli
tractatus tu eriani potest caput HIL
Esset porro corpus memoratum sal verus naturae acidae, & nihilominus compositus.
eX acido proprio & ex purissima materie ignis, quae, hic unita cum acido sale, ta- mela non Ossiceret, quin sal esset illud . quod inde exsurgeret, & quidem sal dot bus characteristicis acidorum gaudens: nam ex dotibus Meyerus salem acidum cm novit, & ait, compositum semper esse. Longe igitur diveritis esset a sulphure vulgari nostro , quod etiam componitur ex acido sale & ex materie inflammabili.
sed in quo principiorum ipsa unio tollit
mixto omnem notam qualemcunque salis , quae aderat in altero ante unionem acidim ma. Salem vero esse, probarent sacilis ejusdem solubilitas in aqua, tum etiam n
5쪽
calcem , eamque sic ipsam solubilem iaaqua redderet. Et nisi Ial acidus esset, non posset nunc iterum praecipitare e aqua sollitam hanc calcem sal lixiviosius, αunire se cum illo sale in salem neutrum, utpote indicium salis aluali niliaud amplius dantem. Acidum purum nullum, Chelii icis cognitum , solvit sulphur ungitinosa ;sed solverentur haec a sale acido Meyeriano, imo majorem amicitiam colerent cum illo quam ipse calcareus; ergo purus salacidus esse non posset; sed antea a sulphure vulgari diversissimus, deberet, IIime 1terum sulphuri sitiailis , constare simul principio inflammabili, sed omnium lilicerissimo. Hinc etiam sapore acido careret. Vocavit itaque Meyerus salem liuiae suum acidum pingue. Atque ita quid eui disputat prolixissime Meyerus; nunc acido suo pingui attribuens varias proprietates,
competentes naturae, quam omnes Chemici inesse acidis agnoscunt, & rite hinc d ducens aciditatem novi principii sui: nunc Vero non pauciores alias proprietates huic acido suo aόscribens, quae omnem destruunt, quam huc usque Chemici conceperant
6쪽
g. III. Ipsius hypotheseos landamentum pamcis consideremus. Si extra omne dubium. ponatur, ingredi in calcareum . dum in calcem vivam mutatur, corpus aliquod heterogeneum , quod nunc in calcareo praesens, eidemque unitum, illum calcem facit; inde denuo fugatum, pristinum crudumque calcareum relinquit; tunc prO-
secto Meyeri sententia habet, quae pro se militent, momenta plurima. At vero si simile nihil disto in casu ingrediatur in calcis glebam; si viva evadere possit absque eo, quod heterogenei corporis particulam assumat ullam, ruit tunc omnino tota Meyeri theoria, utpote soli introi- tui heterogenei istius corporis superstructa. Primae itaque Μ eri partes erant demonstrare evidenter hunc introitum , eoque erant magis, ubi non fugiebat illum ex lectis Blaekii experimentis, contrariam ab aliis opinionem foveri. Interea nihil tale egit Meyerus, sed assumpsit, quod nullatenus demonstravit , assumptumque pro basi posuit doctrinae, quam voluit veram certam lite. Atque id ex ipsis clare. patet Meyeri verbis. Dum enim sibi pro- Ponit examen calcaret crudi in inductione operis- sui pag. I 6, dicit: volo. lapidem
calcareum considerare , ceu rem aliquani
7쪽
mihi plane adhuedum ignorom , quom d
heo cognoscere nune primum ex proprietoriabus sus notabilioribus, tr ex relatione eumrim corporibus. A prima origine examen exordiar , atque examinabo anιe omnia lapidem erudum ram accurate, tuom ptis se erit , ut restire queam , quasnam δε stamias in' se eontineat ' quas ans murinlineat δ utrum istud corpus. quod
is coctionem post et , ab ipsis histe δελ
unιiis oriri possi, qu Μm antea in eaLciveo crudo labebantur δ Non igitur , vere novum corpus post coctionem possideat cilcareus, examinare constituit Μ erua; sed quale fit illud, quod calonreum comina jam possidere, gratiat supponit. Neque propterea' etiasti egere d stillatim ne ubi videbatur; nam ait operis sui pag. 3s: in universem 'on video, ruod per desi ilaiionem aliquid eerti erui possi. Dropi rea autem eo minus mihi animus fuit sust pere ististationis laborem, quia iam eram
convictus, eausteum illud cauis visae nou e ealce , sed ex igne oriri. Ita videmus antequam Meyerus calcareum crudum rite & sufficienter examinavErat, jam fuisse illum c'nvictum de ratione mutationis eiusdem cocti; neque ipsum nunc amplius hic esse memorem modo citati prepositi sui. Hinc etiam est, cur, agens de im minuto pondere calcarei coeli,'pag IT
8쪽
ssmpliciter asserat : quod notabilis baee ponderis jactura nihil aliud quam aqua fui γε posD. Veritati si fuisset hoc assertum congruum, solum destruxisset Blackianam oppositam sententiam. Merebatur itaque res non smplicem assertionem, sed inda. gationem per experimenta. Falsissimum edocuilset assertum sicilis destillatio. Ita saeculimus, dum praeconceptig opipioni hu4 gbripi nug pgtimur Sed jam anto Meyerum , anno sellia est saeculi nostri quinquagesimo quinto, Iosephus Blach medicus Olasgoviensis inpeotia, novam non minus iuper calce theoriam propositerat, in ζXperimentin .
rum & observatiopum Edimbursensium
Bovorum volumine secundo exhibitam; a Davide Μacbride chirurgo anno sexagesimo quarto in singulari opere amplius didqctam, firmatamque Ax, praeterquam in Anglia, fautores paucos sententia ill invenit. Neque hoc sorte propterea , quia examinata ab aliis veritati reξum re videbatur; sic enim e cepta criti suisset, & extarent argumenta ab. adversarii allata Verum, opinor, sutecta potin fuit, nec pro meritis suis spectata satis
9쪽
copi'sissimo, qui illi firmissime adhaeret,
quum sumina & diuturna vis ignis requiratur , ut inite expelli possit. Esse hunc
aerem partem constitutivam calcaret crudi , sine quo calcareus crudus esse nequit. In calcareo itaque terram calcaream reipsa esse ab aere satiatam, quocum in magna stet assiuitate. Debito demum calore fugari de calcareo aerem , quo fugato re'
manet sola terra culcarea, nunc non amplius cruda, sed calx viva, aGre reddito II1 crudum calcareum reditura. Omniae itaque illa pilaenomena, quae in institutis cum calce experimentis Observantur, de-: siderantur autem in calcareo crudo, soliab tentiae aliris adscribi oportere, per hane
explicari illa debite poste, & res pondere explicationi datae experimenta ad rei Vu-ritatem indagandam ulterius instituenda. f. V. Sive nunc a Blachio stet veritas, sive militet pro Meyero, meretur semper dOetrina haec omnem attentionem atque maturum examem Chemici, cui sita eit scieuti cordi, Ne pie enim , dum versatur
illa in calcis inquisitione, in calce sola quiescit, sed late se diffundit per varios CJὶemiae processus. Meum igitur esse eX'istimavi, materiem hauς paulo fusius tra-
10쪽
argumenta utritisque aut oris. Repetii coram auditoribus meis experimenta plurima Excogitavi alia, Die rem illustra. polle , credebam. Ex buce omnibus conclusi, quod quam maxime mihi videbatur veritati A rationi consentaneum. Hic tamen si erravi, nam errare est humanum; si in contrariam sententiam pro ' ducantur aliquando evidentiora, illico CO-ram fatebor errorem, & meliora docebo, meliora edoctus. Dum autem haec qualiacuna te non paucis placuisse intelligebam.& et se inter illos plures, qui ieripto Communicata Optarent, non potui non satisfacere eorum desideriis, quare levia liaee
publicae luci expono. Diseipulis igitur 1 lis edita haec sciant artis magistri. Nec itaque supercilio gravi excipiant vulgariora his passim immixta. Auam hic nec ambivi, nec quaesivi sacile patiar, eXci' dere me apud illos eruditionis Chemica gloria. g. VI. Gleba calcis solet coqui ope lignorum, vel lithaniracum , aut & ces tum
hi tuminosorum , in aere aperto. Pleraeque nationes hoc peragunt in sornacibus maximis minoribusve enemiis, de lateri