Georgii Wolffgangi Wedelii, D. Professoris Publici, & medici ducalis saxonici, Experimentum chimicum novum de sale volatili plantarum quo latius exponuntur, specimine ipso exhibita.

21쪽

ADLECTOREM.tquam amice de me sentire apud Serenissimum meum Principem sustinuerit.

Non persuadere opus fuit, nec disserere, in his enim saepe

nec locus ingento e Z, oculi, Te judice, Tincant. Id unum mihi scrupulum ino vebat, od accidit iape, ut quae audientes mirabamur, eadem logentes rideamus, seti, quae Cyri a- apud Xenophontem est oratio, μεε οιηθέ ας μωνα ichmi, arbi-

gratos majora minora lidere, de

nuod in proverbio fertur, α,- ό Θησαυρος. Verbo, non ad palatum omnium fore,

22쪽

PRAEFATIO minus ad votum eruditiorum, at

teri foetidum, alteri dissicile, aliis vile. Ast noveram, quam levis scintilla in altae lucis pyramidei nexurgere possit, unde licet ina- perfectra haec videri possent, malui tamen rudia haec, & in incunabu , lis suis, si ita loqui fas est, exhibere, quibus ultra seculum ab conditum latuerat, quasti diutius

premere.

E άνηρ ου πάνθ' ait si Poeta , mihi satis est, multa nescire, pauca nolle. Aliis quoque relinquenda est pars gloriae, in medio palma omnibus posita.

23쪽

AD LECTOREM. Gaudebam hinc, prodiisse hac

occasione quaedam alia, ad rem facientia. Noveram enim, quam solerii disputationum vanitate alter alteri praeripere saepe conetur in . ventionis laudem, de quam im- interito literariis altercationibus conspurcentur saepe, quae nitore

suo clarius prodire gestiebant. l Dispeream, si hoc non est stappli-l cium de studiis sumere. Non arrogo mihi laudes

bio vana molimina, liberum penes Te esto judicium. Natura

bl certe multa

24쪽

FATIO multa tegit sacro inzotacra, nec usiis

fas e, cire quidem mortalibus

omnia .

Annitantur mecum alii nostri, lut ulterius decurramus hoc stadium S erili in Ephemeridibus Col gii nolini locus interpolandi alias ic ab servationes, qhinae se offerent, vellconsimiles, vel ex his fluentes. Sed ne diutius abutar Tuo favore, finem dicendi facio, mutuatu S iterum a Cyro verba: εἰδε Πς ἀλλύους π ς γιγνω- riuνα , η ράον η'πιν, lδἱ αρκέτω. Si quis vel flrmia i

25쪽

AD LECTOREM. in vel facilius aliquid alia ratione facturos nos sentit, doceat.

Vale Lector, & nobis faue. Uid video miris cibi planta volatile fundit,

progeniemque novam gramina laeta serunt. Hoc mihi demonstrant tersissima

scripta EDELI, quae supra invidiam jam volitare scio.

26쪽

HErculeos in Te miratus pollo labores

Herculis ex merito nomine pen sat onus.

Herculeos in Te si porro videri

ausus auguror, in coelis Herculis instar erit.

Levidense hoe, ex amore tamen conscriptum, honori Nomianis Excess. Dπ. Aut oris, AEmici a multis annis certi

mi dicat

M. Joh. Simon ScherntiaueruSit Ecclesiae Vitebergensis

27쪽

Q. D. H. V.

CApuT I. Salia volatilia plantarum dari, extra dubium est.

'Ies diem docet: non una vice inexhaustus fons Arcano-

. 'ndies noVi propullulam riVi, ne dicam maria ; hinc pe Dustra negantur dari, quae l0lers cura in apricum proferre testit, imo saepe quasi aliud alendo invenit.

B Videri

28쪽

CAP. I. Olia VoLATILIA Videri posset et mν,

quaerere, si ora nondum fuerit dilucidatum, sed cum non lsolum ignota fuerit chimicisSium volatilium e plantis productio, sed oc produci posse iisdem impossibile visum,& negatum,operae pretium aestimanduest, de nis quaedam praemittere. .nie μ Negant alii penitus, ea dari fio inti in vegetabilibus. Vegetabilia,

consequens nec in illum resolvit possunt, Ac, licet credi posset illum tantum de terrestrioribu loqui, non aromaticis, balsami ci , scorbuticis, vero tamer VeriuS comprobatum asserit nullum substantiale existere lini volatile ex vegetabilibus, uti

exanimalibus indies accidit,arite inl

29쪽

te elici posse, nisi Sem fixum,& nunci sum non, nisi praevia in-

Limam haec subiere non im- limam merito, tum D. D. Schrbutino i , animariers in e . pae. 13a 1. tum D. D. Bohm, qui exercit. physiocraefangvis is corob. recti haec mechanicae contrariari aDl firmat,cum eX frumentis B volatile' copiosissimum proliciatur, S ex pipere ipso sal volatile penetrantissimum acceperit, quod non dine causa egre-

igi' febrifugum constituere

lvit' ' negarunt Wis ε itidem, sed, cum notabilem co- ν' piam fatis volatilis vidissent in xuma, quin in cervo , quoad 2 ' nc ipsam, & inprimis sanevi- 'nem & cornua,credide re eadem nec cibo, nec potui, plantisve B i ine

30쪽

lutum sit 4 CAP. I. VOLATILΙΑ

inexstitisse, nisi in forma spiritus acidi, quem ventriculi falfermentale in sal volatile commutet. Videri hanc in rem pot-

inquit, omnes non facile S volatile praebebunt; sed solummodo spiritum acidum. Involutas esse aliis particulis volatiles has salinas, & nominatim ab acidis quasi subjugataS, certum est; verum, ut facile fuerit eXcutere hoc jugum, Nannihilare imperium, sub quo degebant, sic promte eadem menstruo stomachico auscultant, sui fiunt juris, & sanguinis partes consimiles vegetant icrestaurant. Altioris vero indaginis est, quomodo acida volatilia, exemplo formicarum, penetrantissima illa di subtilissima, reddi