장음표시 사용
341쪽
NAVIGATIONIS LIBER EX TV s. si
bet: ego ucro, perrexiqud me ducebat animus. Tandem ad arcem Chri
stianorum perueni uerum digressus a comitilius meis, quum iam nonnihil litin ris mensus essem, Christianos duos oriundos ex Lusitania obuios ha/bui hosci lingua Hispanorum sum percunctatus Vbi aio , o domini, est
arx Lusitanorum Tune illi: Esne tu, aiunt, Christianusta uibus eoo: Sum
quidem ad de laudem Rursum illi: Unde uenis At ego: Ex urbe Cale
ch ut prosectus sum. Tunc alter eorum comiti meo dixit: Redi tu ad aedes nostras, quoniam hunc uirum ad dominu Laurentium is natus erat eius, qui regis uicaria opera fungebatur sum equidem ducturus. Igitur ductus sum ad arcem, quae ab urbe quaternis abest stadrismam per id horae princeps dulcumbebat. Quo uis protinus in terram procidens orare eum coepi demisssissime quam poteram, ut me commendatum habens, quoniam Christia/nus eram, assereret e barbarorum manibus Quanta tunc sim affectus laeti ita reserre satis nequeo. Ubi uero fuga mea cultoribus innotuit, tumultuo sius illico agere coeperunt. Propterea acciti sunt tormentorum opifices, ut expedirent tormenta, ne si sorte fortuna freque populus oppugnatum arcem aduentasse incauti reperirentur, quasi nihil tale metuentes. Resedit tamen haud multo post exuscitatus furor, cuncta iacatius iam agebantur. His intellectis p feetus classis manu me apprehensum in aulam quandam ducens, quidnam cultores Calech ut struerent quid'ue in Christianos molirentur, tridui spatio uoluptuosius percunctabatur. Ego uero amans Christiani nominis cupiens in illis prospectum iri, cuncta reseravi prasecto classis certiorem in effeci principem eorum omnium, quae in urbe Calech ut aduersus Christianos parabantur. At prafectus classis arcanorum gentis, me
prodente, iam factus callentissimus, me triremi uectum misit ad proreciem parentem eius, qui apud urbem Cucin consederat triremi enim praefecerat rex equitem quendam, cui Ioanni Saranno nomen est. Itaque parens uice rex, ut me uidit. fronte excepit serenissima, comissim ec me accipiens mamd hunc monui certiorem c. reddidi omnium, quae moliebantur cultores urbis Calech ut. Addidi etia ad haec, si fide publica proposita esset impunitas
illis MediolanesibusJoanni Maris uidelicet,ac Petro Antonio, qui tormentis fabricandis operabantur nauaturum me operam ut ad Christianos, dirent quam primum: quado certe exploratum habebam, eos id munus minime ultro subire id in solum opperiri Mediolanenses, ut commeatum illὀaccedendi impune impetrarent. His auditis praefectus triremis ex denarratis magnam cepit uoluptatem, postulatisq; assensus est interpositaci fide publica praedem se constituente uicario commeatum impetraui, intrac triduum ad natum eius, qui in urbe an onor constiterata iteris datis me remisit, monens homine ut tantum auri erogaret mi quantu soluedis exploratoribus pro accessu urbis Calech ut suffceret. Itaque illinc soluens ad urbem , Canon Or
342쪽
2gr. LUDOVI cI ROMANI PATRITI I
C an onor redii ubi sum nactus idolorum quendam cultorem, qui coniuge natos c charissima pignora oppignerauit, ut sibi perserendarum iterarum
ad urbem Catechu id est,ad Ioannem Mariam,Petrum in Antonium munus delegarem: continebant enim lite huiusmodi propositam esse ambobus a pro rege impunitatem, impetratum esse accedendi tutό commeatu: nam crebrius supra quinas uices ad memoratos Christianos ultro citrόque nuntios misi, monens homines ne cuiqua fiderent, scortis praesertim ac mancipi nam quisque eorum pellicem,&ex ea natum mancipiumc domi ale/bat.Rescripsere tamen ultimo loco ad me in hunc ferme modum Se quic/quid fortunarum habebant, exploratori quem illό miseramus dedisse: item propterea cum quinqueremi d alia aes uaria naui qua piscatu uitam tra/hentes utebantur, desertis inibi custodi j cui numinum uenturos eos fami/liam cis ducturos. Nos tamen memoratos Christiano monueramus, ut natis pellicibusq; necno mancipi j fortunis 3 omnibus illic relictis,ad nos couectis tantum monilibus nummis V, haud mora contenderent: nam in adamante percelebre habebat, utpote pondo duorum ac triginta characterum, unicum prope opuS naturae. aiebant enim adamantes huiusmodi non nu/noris quam quinque ac triginta imille aureis uenire dc bere. Habebant prae/terea margaritam pondo quatuor e . uiginti characterum bina in millia pyroporia, quorum ali j pondo characteris unius ain characteris ac medri. Insuper sexaginta quatuor condalia uari js monilibus insignita habcbant hemquadringentos ac mille aureos. Visi sunt etiam digresturi asportare uelleshinprena tormenta,terno cercopithecos, binosc feles, qui id ungentum quod zibellum appellant, gignunt. Item ornum, quo gemmae ac monilia mangonizantur, expolitaturi: quae omnia causam interitus infelicibus attulereaasu enim euenit, ut corum mancipium resciverit discessuros Christianos: ob id
omnium regem Calech ut certiorem fecitis relatis rex uix fidem adhibere uelle uidebatur: tamen quinos praetorianos milites quos aeri appellant, ni sit ut explorarent an uera relata tarent. At mancipium intelligens regem mitius cum Christianis acturum, praefectum fidei Mahumetanorum Cadidiunt adluit vi cadem exposuit,quae ad regem detulerat id plus addens, Christianos arcana gentis Lusitanis aperuisse. His intellectis praefectus fi/dei per speciem consith adhibendi, Mahumeta nos omnes, negotiato teSprepsertim accersit qui corrogatis centenis aureis, regem Gioghi, qui per id tempus illic agebat, nummis huiusmodi donarunticum is in huncinodum alloquuntur Nosti princeps , superioribus annis quum huc accedcbas, nos honoratiore splendidioreque apparatu, quam in praesentiarum tecum egerimus, te excepisse: forte diminuti honoris causa te latet. Huic rei occasio nem dedere hi gemini Christiani, nostrae fidei hostes acerrimi, qui Lusita/nos e0rum Omnium quae hic aguntur, certiores reddunt. Propterea abs te
343쪽
supplicibus uerbis contendimus, ut acceptis centenis aureis, hos Christia/nos protinus cofici iubeas. Quibus auditis rex Gioghi illico occidendi Christianos cmoratos ducentis hominibu munus delegat, qui subeuntes regis imperata, deni ac deni ceu cornicines aedibus Christianorum appellere coeperunt quasi per speciem petendae stipis. Veram Christiani ubi conspi/cati sunt frequentiorcs homines propius ad aedes accedere, suspicati sunt a liud quam stipem eos quaerere. Propterea arma condicto expediunt,accc dentesque submouere coeperunt: dum e prospectibus eminus pugnat, senos conficiunt homines, ac supra quadrageno consauciant. Tandem h, quo Ciogliae appellant, funda fibrarunt sagittas ex ferro obrotundas pel/tae instar. Quare ambo icti sunt: alier, id est Ioannes Maria in capite: POtrus uero Antonius in sermore uulnus excepit adeo atrociter, ut uterque corruerit. Quibus uisis qui ilio concesserant, accurere quam primum, incisis liuguli uenis, concauis manibus sanguinem Christianorum hauriebant. At pellex Ioannis Mariae natum serens in urbem Canono dilapsia est. Hunc natum octonis aureis emi, sacro que laticcaspergi iussi, Laurenti findito no mine in diui Laurentia gratiam : quoniam ea die, qua sancto huiusmodi dicata est uacro fonti immorsus est uerum intra annum aegritudine Gallica correptus, animam egit Noueritis etiam id genus morbi peragrasse ferme orbem totum: quippe quod ultra urbem Calech ut ad quadringenta millia passuum coram ego conspicatus sum humanum genus inficiens irrepsisse in gentes innumeras:Puam ipsi appellanti aiunt i supra septimum ac deci/mum annum id morbi isu ire in mortales haud coepisse: estin is morbus no stris aegritudinibus multo insidiosior,longeq; atrocior. De classe urbis Calech ut dec memorabili Christianorum cum Ma/humetanis pugna,qua Lusitani fortitudine incredibili hostes uicerunt, rege Canonor ipsis uictoriam congratulante.
IGitur anno a partu uirginis quingentesimo sexto supra mille simu quarto Idus Martias perIatum est ad nos, memoratos Christianos occubuisse. Eadem die ab alech ut, Pavam, Capagoi, Pandaram, d rompa tam clarissimis urbibus classis ingens instructissimaque, utpote octo ac ducenta/rum navim soluit. Harum quatuor ac octuaginta naves onerariae erant: reliquae uero remi more liburnicarum agebantur, parao appellant. Velie bat classis P pe innumeros Mahumeta nos, purpureis ex byt Iino osipio refertis uestibus amictos Gerebant item apices xylo fulios honestabant item armillae lacertos, chirotecisci xylo resertis manus tegebantur: pro armis, arcubus lanceiS ense ac peliis necnon omne genus tormentis more nostro utebantur. Quare Idibus Marti js sic instructam classem conspicati sumus qua conspecta tanta erat nauium frequentia ut eminus condensissi mum
344쪽
xsib LUDOVI cI ROMANI PATRITI Imum nemus, malis supra nauim eminentibus referret. Nos tamen sperabamus superum non defuturum auxilium, planissime credentes ut numinum
pessum ituros Sarracenos, nostrae fidei hostes truculentissimos. Quare streuuissimus eques classis praefectus, natus clarissimo domino Francisco Dal/meda prorege India qui inibi undenis nauigris moderabatur, comite, secto nostro, ubi robustissimam hostium manu uidit, memor pristinae uirtu/tis Hassico milites omnes conuocat eosw in hunc serme modu alloquitur: Meminissent seruatoris nostri ultroque pro alma fide nostra mortem subi/corteio ad rent:principum qi ac fratrum appellatione eos dignas hortabatur, ut ad me militς moriam reducerent aduenisse, inquiens, die qua irrogati cruciatus Christo meminisse deberent: item que animo reuoluerent passum esse nostra causa Christum, ut asscrti a nexu peccaminum, diuino frueremur quandoque co/spectu. Et rursum hodie, inquit, socr nobis facta est potestas comparandae aeternitatis,oblata cinest occasio promerendi seruatoris nostri delebuntur e/nim peccamina nostra: ite proptcrea alacres mecum, spiritu i ampliore sumpto occurrite hostibus, hoscin canes mactate: quandoquidem in manu futura est uictoria, fauente coeptis deo optimo maximo, cui de orthodoxa fide cura est potissima, neq; feret unquam ut illa sit hostibus ludibrio interea sacerdos in editiore nauis loco positus, cruci affixum seruatorem nostrum Chimstianis omnibus identidem ostentabat, concionabaturin exhortans ut madatorum de meminissemus: loco cidei, ut solent nostri sacerdotes, nobis in/dulerens contritis corde reatus omneis dimisit pro fide Christi mox pugna turis: Eia, inquit, filii mei ultro sponteque deo duce contendamus in hostes. Elieuit sacerdotis efficax sermo toti concioni uberiores lachrymas, effecit ut quisque nostrum in eo certamine in Christi gratiam occumbere aueret. Obiter Mahumetanorum classis ingens in nos acerrime uesa faciebat. Ea/dem die nostra classis, sectus cum geminis liburnicis contendit in Mahumetanos acerrime, tuisque medius inter binas Mahumetanorum uastiores naues exoneratis utrinque tormentis id enim praesectus classis ea ratione secit, ut hostiu,& comprimis earum nauium quae praetoriae erant trophausducum id prae se ferentibus, uires experiretur: uerum ea die temperatu est a
certamine. Postridie uero eius diei prima luce Mahumetani uela uentis dantes in nos contendebant appulsuri urbi a nonor Monuere tamen prius ducem nostrum crebro, ut sineret eos illό proficisci quό animis destinaue rant,addentes seminime cum Chiistianis congressuros esse. Ad haec prae fectus classis respondit, meminisse Christianos uiolatae olim fidei perfi/diaeque alium etanorum, quum ea gens non est passa Christianos ex rabe Calech ut redeuntes , etsi fides publica data erat, illac iter agere tan/tum in abfuisse. ut fidem seruauerint Mahumetani, ut etia septenis ac qua/dragenis Christianis consectis supra quaterna aureoru millia diripuerint: ea ob id
345쪽
ea ob id transirent si possent, scituros eos, quales, cuisue pensi necnon britus forent Christiani.Tunc Mahumeta niliis auditis: tuebitur, inquiunt, nos Mahumetes, fundetque Christianos. Quare uno impetu seruntur omnes in Christianam gentem furore incredibisi traisscere conantes nodo notus
a litore , quam ad decem mille passus iter habentes. At praesectus classis
excolnposito tulit, ut hostes propius accederent, e regione urbis Canonor hostibus congressurus, ut conserentibus manum Christianis rex urbis Ca=nonor nostrorum uirtutis spectator effet& testis. Inter haec sumendi cibum
tempus appetebat. Qua rei sectus classis iubet milites genio induloere nonnihil, ubi refocillatos Ensit animos, classico monens eos Ela, inquit, fratres, nunc oper pretium est,ut quisque se strenuum equitem, uirum que inlamanu promptum explicet. Quo dicto, haud mora, in duas ingentissimas naves onerarias impetum facit. Vix rcferre possim, quibus lucrum an, goribus nobis obstrepere inceperint, crepantibus more eorum mpanis innumeris. Obiter praefectus classis hostem parui pedens, uastior naui hostiuonerariae catena iniecit, ut cominus pugnans hostes male acciperet Mahu/naetani uero iactas catenas uis tertio rentiunt: uerum iactis rursum catenis, Christiam nauem corripiunt, uac correptam audacius transcendentes cun es perturbant: serebat enim nauis suprasexcentum uiros. Quare conserue/re manu 'omnes, atroxcp praelium no sine maXima humani cruoris effusione initum est eo cystragis peruentum, ut Mahumetani omnes occisione oc/cubuerint multu sc qui cladis acceptae nuntium ferret supersuit. Potitus hac uietoria prefectus classis irruit in alteram Mahumeta nor naue oneraria, quae iam iniectis catenis cum Christianorum liburnica congrediebatur ibi acerrime pugnatum est: cecidereq; eo cogressu quingenti Mahumetani. Pessundatis his onerari j nauibus, despondente Mahumetani animos, in nostras irruere undenas liburnicas maiorec eorum frequcratia eas diduxere. diductas i singulas quindena aut uicena ambiebant. Hic enituit praefecti classis Ioannis Saraiani strenuissima inclyta 1 virtus, qui sola triremi Mahumetanis huiuscemodi stragem intulit, ut fidem omnem exceda imam quando lusu euenit, ut triremem memorati ducis circiter quingena nauigia quae
remis aguntur, tormentis onusta admodum circumvecta, neootium tantueXhibere non potuerint. Tantum enim Christianis deus optimus maxi/musque fauit, ut in tota eorum dasse Christianorum nullus occubuerit, cosi fauci j cxcesserint acie copturos. Pugnatum equidem est a mane usque ad uesperam, nox a praelium diremit:Miro enim ordine pugnabant Christia,ni: id que operaepretium erat nam quandoque contigit, ut celox qua uehe bar, nonnihil disicrcta a classe in altum ducta occasionem praestiterit ho stibus corripiendi Christianos Mox enim affuere quaterna Mahumeta/norum nauigia, quae circumvecta eam, acrius certantibus Mahumetanis, negotiu
346쪽
neootium ingens nostris exhibuerunt. iaque discriminis Christianos ad/duxerant,ut ingressis iam quindenis Mahumetanis celocem iam nostr per timore in puppim ceu in tutiorem locum se contulerint. His animaduer si uir insignis classis princtus cui Simoni Martino nomen es gre ferens tot Mahumetanos celoce ingressos esse,insit tineam,uadensi per canum rabidam cateruamaestu seruatoris in lamans celebratissimum nomenetrabatur uictoriam, precibus contendens nendet deesset orthodoxae tri chense suprasenos Mahumetanos consecit His ausis perterriti Mahu/met ni sese praecipites in pelagus dabat, a , alio,ut sors tulit,dilapsi sunt. Ouare ut intellectum est Mahumetanis, Christianos potitos esse uictoria, ducti uerecundia facti ontinuo quaternas alias liburnicas prioribus suppotias laturas mittunt.Quouiso praesectus celocis actutu arripit dolia ubi pul/uis tormentorum asseruari consueuerat,indita cpexa sindone,ut sic mitructum dolium orandis tormenti forma effingeret moxcpallato puluere ignitum torrem manu tenens,lormcnu incendere ac exonerare uelle, ut pauore
ea re iniiceret hostibus prae se ferebat. Videntes haec Mahumetan ali ueruesse quod fingebatur expediri in tormenta existimates ud mox ri Ie/sere. Ouamobrem dictae lassis praesectus superato discrimine ad Christia nos se ecepit rursum dux noster irrumpens in hostes stragem intulit nomediocrem,correptis septem liburnicis omne genus mercimonioru onultri, uius tormentorti denis atris celocibus pessundatis, quarum una in uumer elephantes serebat. Itaqmbi Mahumetani conspicati sunt iam equor corporibus Maliumctanorum stratum esse,captasq duas praetorias naueS, non ullata alia nauigia,protinus fuga sibi costulerec perut alias alio dilabensibus. At dux noster uidens nostros incolumes euasisse, uberiores laudes deo dabat,hortabaturq; ut post uicerant uinoriam sequi haud desinerent Livibus adhortationibus Christiani audentiores facti hostium terga consectae bantur.diffugientibus no aliter Mahumetanis quam si centum nauiu labsis insequeretur eos Certatum est diutissime.utpo nec diremit pugna nox,consectantibus nocte tota Christianis Mahumeta nos.Quare Ua est tota hostium classis incruenta Christianor uictoria.Inter hasic nonnulla nostroru liburnica conspicatae sunt in pelago errabunda hostium onerariam navim in illam continuo uel face congressa' non nihil tandem quum superiores euasissent,impetu in hostes facto,eo eos ad/duxere discriminis, ut coacti sint omnium armamentorum in mare actum facere,eodem que sedare praeaeipites. Nostri uero cum Neptuno ictnm, hostes eminus arcubus a lanceis miserandum in mossum conscieban , ob humanum cruorem pelago purpureum induente colorem Insequentibus Mahumetanos sultantes pelago Christianis ad ipsum usque continente, euasere tamen peritia nandi hostium complures,numero serme ducentu
347쪽
qui adeo nandiartcm docti erant, ut aequoris spatium prope immensium, utpote uiginti mille passuum mensi sint, urinantes quandoque, nonnun/quam supra aquas nantes Fiebat propterea, ut falso Christianorum coiisipdet quum utinabant, arbitraremur cssum eos luisse, supra iactum ar/cus subter aquas hostibus colluci antibus nam consectando eos ubi pro pius accedebamus, rati se nnineces esse , arma leto eos prorsus traditur ex pediebarnus. Illi uero rursum fallentes uisum nostrua utinabant. Reba mur propterea id prope phantasma esse, suspensiq; rei admiratione loco miraculi id factum esse credebamus. Interiere tamen sere omnes uarhs exceth m casibus, pessundata ui tormentorum oneraria naui. Postridie uero eiusti classis praefectus celoces mittit triremesque nonnullas, ut litori inh* ntes occisorum corpora percenserent Quare iussu memorati ducis connumerata sunt hostium occisorum supra terna millia, si eos percenseas,quo pelagus inlitus eiectauerat si item illos adnumeres, qui in liburnicis Mahu/metanorum occubuerat Periere etiam multo plures absumpti pelago, inse/quentibus in ipsam usq; tellurem Christianis. His conspectis rex Canonor uitaq; Christianoru eminentissima uirtute, ceu amans gentis arctius eos diligere coepit. Nec id abici uera enim fateri licetrinterfui quidem sepenum crocreberrimis bellis, sed hac ccnte Lusitan a fortiorem uidi neminem. Postridie eius uictoria redimus ad pro regem nostrum, qui in Cucin urbe rei eventu suspensus opperiebat. Quό ut est peruentum, adeo letitia dux est asseetus. reges ipse Lusitanorum suapte natura studiosus, tantum latit ex patia uictorias ne se tulit ut satis pro meritis id minime referre quea, ob immensum gaudiu, uel coelo ipso crepitantibus tormentis, ut assolet, reboante. Quomodo iussu proregis ad urbe Canon orsum remissus. Cap. L. IAm tempus appetit, ut rebus expeditionisc classis regis alech ut, qua ut praefati sumus,pessum ritimod faciens tandem aliquando ad res meas redea. Transactis itaq; ternis mensibus, is que pro rege appellamus, procurationis negotiatorim unus mihi ad annu ac mediu deleoauit, functo hoc munere, idem princeps meus potestate mihi fecit conscendendi navim, quae ad urbe Canono proficiscebatur,eόdem colendetibus urbis alech ut cultori bus impetrato prius a Christianis illac transecundi com catu .False memorabant dicti negotiatores, in urbe an onor mercimonia exercetes urbis Calech ut incolas mora trahere:ob qua causam princeps meus iussit me tantisper in dicta urbe morari, quoad in certissima dictoria negotiatoria deuenissem
notione: uerta interib insu euenit, ut rex Canonor rebus eximere humanis:
huic sulfectus est rex Christiani nominis hostis acerrimus: na ope ac diuitris regis Calech ut id regni consecutus erat: Mut comodius expeditione in Christianos parare posset, mutuo illi cocessit quaterna ac uicena tornrienta. Igitur Μ. D. VII. uigesima septima Aprilis coeptum est atrox bellum, nec prius sunt
348쪽
sunt posita arma, quam ea dies illuxerit, qua est vigesima septima Augu/sti iam compertum et uobis quanti sit habenda orthodoxa fides, cuiuSue pensi sit gens Lusitanoru.Dum itaq; Christiani,ut assolet aquatum contedunt,aggressi sunt ό Mahumetani satrunculoru instar itinera obsidentes:
quippe quinos oderat quam qui maxime .uerum gens nostra ubi uis apparuit oradum retulerut in arcem se ceu in portum tutissim receperunt ob
id Iempta est Mahumetanis in Christianos ea die taviendi potestas. Mubi dux noster cui Laurentio Britae nome est,restiuit,continuo certiorem se/cit proreoem qui in utbe Cuch in agebat. Quare dictus prenceps Lauretius mox cum expedita liburnica laturus opem laborantibus affuit,transactis quaternis diebus ad urbem memorata redi jt,commisso nobis negotio praγliandi cum rabidis canibus. Numero non plures eramus quam ducenti:alebamur nim oriza, saccaro ac iuglandibus veru aquaru in arce summa erat caritas: propterea ope pretium erat aquatu bis uel ter trahebdomaclum ad fontem quendam,distante aliarcc ad arcus iactum, pro ficisci quotiestillὀaquatinis gratia ibamus, manum coserere cum Mahumetanis oportebat: nec nisi ferro iter apericndu erat grassantibus atrocissimec saeuientibus in Christianos Mahumetanis Necta erat contemnenda manus,n enim nobis unqua cogressi sunt,quin quatuor ac uiginti millium hominu nume/rum excesserint. Vbi uero frequetiores nos correpturi aduenere, supra quinquaginta hominum millia arma expediuerunt. Pugnabutense,arcubuS,lancea peltis secumo trahebant supra centum acquadraginta tormentan oricati erant instar cultoru urbis Calech ut In hunc ferme modum praeliant: nam plures binis uel ternis millibus una acie no congrediuntur:p usq; certamen non ineunt,quam omni ferme musicoru genere pugnantiu animoS demuliere coeperint,praecedentibus exercitu miro artificio excitatis ignibus:
tantoqi feruntur impetu ut terna millia denis hominum millibus pavore incredibilem in formidine inferre possint.Veru Christiani suapte natura ma/nu promptissimi occurrebant hostibus priusquam puteum propiuSaccede/rentinet proximius quam ad geminu lapidis iactum ad arcem accedebant: summa in diligetia opus erat ambietibus nos quaquauersum hostibus, sup/petias ferete Mahumetanis classe sexaginta nauiu Verum Christiani adeo se uiros explicuerunt,ut nunquam die singulo acie excesserint, quin ex hostibus denos quandoque quindenos, aliquando uicenos confecerint. Λ ecliam stragibus modum faciebamus, territis hostibus,strato iam caesorum corporum solo. Ob id aliό Mahumetanis diffugientibus pavorem addidit imoen S tormentum,cui serpenti nomen est: quo exonerato,magna hominum straoes edebatur: nam uno ictu machinae circiter duodeuiginti Mahum ροtan linteriere.In nos uero inanes ictus vibrabant, e nostris occumbentibus
nullis ob id rebantur ipsi cacodaemona nobis subscribere partesc nostras
349쪽
tueri. Nec prius bello huiusmodi modum fecimus quam quarto Caledas Septembres, tunc enim Lusitanorum classis aduenisse dicebatur,duce Tristano a Cugna equite strenuissimo.Quum enim nobis innotuisset,classem Cano=nor urbi appulisse, mox ducem commonefecimus, nos acriori bello esse im/plicitos. Cuius rei gnarus praestans praefectus iussit classiarios milites arma eaepedire.missis actuari j nauigi js,quibus tercentum loricati notae audaciae equites uehebantur quibus appulsis ampliore sumpto spiritu , nisiobstitisset praefectus noster , incendio subincere urbem Canonor parabamus. Obser uet nunc attentius quisque sapies lector,quo gaudio,quaue laetitia affecti fuerimus, quum suppetias laborantibus nobis tales tulit, sectus appulis classis nam elanguerant militum uires torpebant in diuturniore labore animi. consauciatis praesertim ferme omnibus . At Mahumetani ubi intellexeretulisse opem Tristanum nobis, fracti animo pacem meditari coeperunt , fio stilia iam horrentes Propterea cuidam Mamalmaricar nomine ingentium fortunarum uiro, impetrandae pacis munus delegant. Quare it ad nos proitinus: uerum prius pacis consequendae non est spes dati, quam proregem nostrum in urbe Cuci agentem adiret, At dux noster conditionibus pa/cis haud spretis, bello finem imponere duxit adductus eo argumento,quda grassantibus inibi bellis onustas mercimon hinaues in Lusitaniam mittere minime poterat. Igitur impetrata pace, intra quatriduum negotiatores urbis Canonor, quibus ante coeptum bellum utebar familiarissime,me adeuntes in hunc ferme modum sermone patrio alloquuti sunt: Petere ab mesare coniunctionis nostrae, ut illi ostenderem quedam caeteris Christianis mullito proceriorem, qui ferme singulis diebus circiter uicenos homines ex Mahumetanis confecerat,quic iaculantibus quingetis ex ea militum nota,qui meridicuntur, ceu ad scopum, semper incolumis euaserat. Ad haec ego respondi, abrisse hominem, iam in urbe Cucin agere: uerum rem tacite reuol/uens credidi faustiorem humanis fuisse, qui Mahumetanis stragem intulerat propterea compellabam hominem, qui me percunctatus fuerat,his sedime uerbis: Estne mihi amicus At ille.Sum quidem . Cui ego Is miles qui adeo in acie strenue egit, non est Lusitanus. Ad haec ille Vnde igitur est orbundus Rursum ego Lusitanorum,im H totius orbis est deus idemc, omnium aximus. At ille. Iehercle uera loqueris:quandoquidem probe memini di xisse Mahmmetanos non Lusitanu, sed Lusitanorum deum eu esse, qui stra gem Mahumetanis acerrime inserebat ob id rebatur multo meliore suis disssdeum uestrum esse,uerum eius esse eos expertes. Quare recepties ubiq; ui numinu, no humana ope Mahumetanis cladem esse illataud enim hominu
genus simplex est admodum:quippe quod ad omnem ferme aura stupet plurimum,nam tinniete ex aere campana adeo ea ges stupebat, ut miraculi quippiam fieri orbitraretur desinente uero tinnitu aiebant Summus est horum deus.
350쪽
deusmam ubi tintinnabulum tangunt loquitur:ubi uero lagere deserint, obmutescit aes campanum Quid hoc igitur est horum deus sane omnium est optimus.Intererant etiam nostris missarum solennibus:& ubi sacra eucharistiam astantibus adorandam sacerdos more Christiano ostendebat conuersus ego ad Mahumetanus aiebam,seruatorem nostrum digito monstrans: is est,dicens, Lusitanoru nostraeci gentis,necno totius orbis deus optimus ma/ximus.Ad haec aiebant Vera quidem loqueris,sed id nos fugit.Ea idcirco
subieci,utexploratum haberetis, mira ignoratione gentem huiusmodi induvinam maiestatem committere.Sunt item spopuli miri incantatores,fascinationibusu creberrimis student,quibus cogunt adeo exitiosos serpentes, ut eorum uirus praesentaneam admodum mortem solo contactu inferat. Sunt ite omnium dexterrimi funambuli, ac planipedes,&id genus homines circumsoranei: ego crediderim agilitate corporis eos praestareis ortales omnes.
De congressu Lusitanorum ac Pannaniorum Cap. LI. APpetitiam certetempus reuisendae patriae ad id praesertim accedente. quὀd praesectus classis onustis nauighs, profectionem in patriam pa/rabat Ardebam sane miro amatae patriae desiderio: quippe qui extra eam quasi consenuisse uidebar spatio septem annorum extorris. Mouebaretii am desiderio conducendi vobis, utpote qui noueram post tot peragratas regiones me doctore prospectum iri mortalibus. Quare impetrato a rege abeundi commeatu, statu illinc quam primum discedendum fore:uerum abeun/di dux memoratus mihi prius potestatem non fecit,quam secum uisum irem nonnulla, ut mox compertum fiet uobis, sibi grata. Iussit igitur militibus cun/etis ut loricati splendentibus armis sibi praesto adessent. Qui imperata sube/untes ducem sequuti, urbem Cucin omni sermc habitatore uiduant, inde vigesima tertia'Nouembris anni memorati impetum simul omnes in portii Pannaniorum irrumpentes fecimus. Appulsi urbi memoratae postridie eius diei horis antelucanis, expeditis actuarris nauighs lassico ad se milites con uocans, in hunc serme modum loquutus dicitudiSuperesse Lusitanorum solida gloriae urbem Pannaniorum expugnandam: nullam aliam sere, quae gentis Christianae uictoriae cursum remorari posset, a tergoc relinquendam minime esse eam totius India certissimam esse salutem, collatis eb fortunis incolarum innumeris,ceu in tutissimum patria receptaculum perfugiumqς cultorum. Enitendum propterea omnibus uiribus, ne tot illustria decora id
unu quod subeundum supererat deformaret.Finita concione sacerdos more Christiano ad memoriam cunctis reducens ea quae ad comparanda aeternitate,promerendac seruatoris nostri gratiampertinebat,adseverans nulla deinceps offerri Christianis delendoru reatuu comodiore occasione,quam ut pro
seruatoris nostri asseredo imperio pugnacissime praeliareturieoq; astantes sa/cerdos adduxit, ut efficaciore sermone cocioni exciverit uberiores lachrymas.