장음표시 사용
1쪽
Rubricas subinfertas, utpote: De Origine, Structura eXteriori, RI PIratu interiori, aris, cathedra, choro, pictura, Sacri8tia, Si tu, dote, theSauro Spirituali, reliquiis et re suppellectili, in Anno Domini 1 58. peracta.
2쪽
Si origo ignorantiae latebris involuta, in Solem sese non effundat, nunquam Prudentum Calami, nunquam praela, ingenio8ae ΡοSteritatis, Prius semper in rerum cunabula, quam illorum progressus et exitus, inVeStigare studiosae, desiderio satisfaciunt. Quocirca novam ecclesiam BellecZeΠ8em Beatissimae Dei Genitricis Virginis Mariae, sub titulo ad Nives errectam et fundatam circumscripturo libuit de origine ejusdem, parco licet calamo, primo tamen loco diserere. Absit hic dubia pro veris adducere, absit de rei incertae certitudino disputare. Haec etenim propter defectum canonicarum inquisitionum
et authenticarum Scripturarum, Sive rudiorum priorum temporum ignoratione, sive illoriam quorum intererat, intermisSione non conquisitarum
erui ex tenebris minime potuit. Placeat proinde de exordio dictae ecclesiae et vigentis in eadem devotionis principiis, Duram, eamque Piam, Piorum continua Serie, ad haec MSque tempora perlatam traditionem audire, usque dum de illis, quorum et notorietas publica et ipse Oculus testis est, disseretur.
Ipsa sibi hanc sedem delegisse videtur Beatissima, dum in anno Domini 16T5. vel 16T6. : nam dotatio prima intercessit anno 16TT. uti uberius in rubrica dotationis ab infra habetur :) reverendo Georgio Duilich, eo tum
loci parocho, praesentibus duobus aedituis, Sive per apparitionem Propriam, Rive alterius genii coelestis, locum ubi nunc ecclesia, vepretiam tunc fuit, castaneis hinc inde arboribus consitum, Ostendisse et eundem commonuisse perhibetur. Di ibidem ecclesia sua sub titulo ad Nives errigatur. Nunquam sane Ullo rubo tam pulchra rosa erubuiti Com-Ρuncta pio inde aculeo, aut aliunde, Divitio afflata spiritu ,singulariter
devota, in gloriosissimam Dei Genitricem, domitia comitissa Elisabotha Roglovich, domini comitis Georgi junioris Εrdoody vidua, eotum bonorum BellecZ tentrix et Ρο8e88or, tantum aeris contribuit, Per quod rubum cum Mariana Rosa, in sacellum, Sub eodem quo Supra titulo: ad Nives, teste donatione prima ejuSdem, concluSerat. Ubi cum Gratiarum Mater in gratiis elargiendis in dies cresceret, crevit etiam grata Pieta8, quae etiam num vinci amat dum Vincitur.
Augu8tius proinde Et sacrarium, Successu temporis, destincti Ladisiui Hori ath parochi loci molitus est Zelus et industria, qui ex piorum ele-mOSina, et corporis eccle8iae murum prolongavit et turi etiam auxit. Rem quidem piam fecit, non tamen persecit. Eo etenim morte Prae- Vento Corpus ecclesiae partim Sine, partim cum tabulato eoque VetuStatetemPoris et carie exeso remansit. Muri praeterea humiles et debiles, turisque constricte et gil, Ose aedificata, nec magnum eccleSiae ornamentum, nec longam sui persistentiam Dolicebantur.
Marianae gratiae hic ubertim dispensatae et singulis festivis diebus,
praesertim Vero honori Beatissimae, sacris, ex partibus etiam remoti- Oribu8, frequens Supplicantium accursus, actuali parocho loci Paulo Rurich pro motivo fuerunt et incitamento, quo mOX in ReceSSu ad Paro
ehiam suo intra primas pa8toralis munii Sili cura8, Omne8 Suos Connt HS, vires Omnes et potioritatem substantiae suae in gloriam Deiparae impenderet.
Facta proinde suti obligationis est) apud superioritatem suam insinuatione et per hanc medio Reverendissimi olim domitii Adami Sette- panicii cantoris et canonici Zagrabiensis atque Nicolai d homicii parochi
Z latare sis in sacie loci ecclesiae et murorum ejusdem praemi Ssa Oculari investigatione compertaque murorum debilitate et portendae testudinis, fornicem dicunt, incapacitate sactaque eatenus superioritati relatione. Ab hac tandem annotatus reverendus parochus Paulus Κuneli dictae
ecclesiae et augendae et Omni meliori modo accomodandae accepit facultatem. Quae cum secus stabiliter accomodari adornarique non Polui88 et, turim ecclesiamque et Sacrarii muros funditus propemodum diruere destruereque. Quin imo novis jam errectis muris noviter eosdem a Sumo
ad imum : uti rubrica Apparatus Interioris uberius perhibet :) perfringere necessum fuit. Desctructa itaque totaliter est ecclesia, sed ad vitam ut gloriosius resurgeret et Phenicis ad instar puleris e satis suis. O felix
metamorphosisl eluctaretur. Murata enim est in eam, prouti Dianc faStigiata cernitur, augusta Specie et interno Ρrae8ertim nitore elegantem
Et quod miraret Cum trifus aureis Oseus tantum aggreSSus, illud, HUC his impensis ad hunc, quo modo gloriatur, statiam, felici continuatioris
Sic nempe facili negotio Beatissimae nova tecta ad Ornantur, ubi Det 8, ubi Illa, adorationem sui statuunt. Spiritus enim spirat ubi vult. Cuius instinctu tanta clientium Marianorum in subministrantis subsidiis pietas lΤanta elemosinarum etiam incognitarum largitast Tanta populorum etiam CXtraneorum in apprO9tandis manualibus aliisque operibus pronitast Quod restaurationi ecclesiae, sacrarii et sacristiae initium annus J739. dederit, annus autoni J74J. coronidom foliciter impositori t.
In formam crucis exporrecta conspicitur ecclesia, cujus Sanctuarium Orientem, Sacristia et adiacens ei sacellum Sacratissimi Rogarii Septentrionem, Sacellum porro Sancti Stephani Prothom artiris meridiem VerSus reSpicit. Pulcrum eidem addit auctuarium turris salis alta et fortis Occidentem VerSus ante et Supra portam majorem ecclesiae do Πονω EX fundamento, diruta priores, o lucta, cujus anima est unica Solumodo cum- Pana medii circiter centenarii. Majorem ex piorum liberalitate Draestolatur.
Fenestras habet ex vitro christatino quadrato prOΡOrtionatae altitudinis et latitudinis. Meridiem versus qMinque: unam nempe Ad Sacra-
3쪽
rium, duas in sacello S. Stephani Protho-martiris, duas item in corpore
occlesiae, cui Singula minor senestra Semi-rotunda Super imposita ha hetur. Occidentem Porro Ver8us, unam ad sacellum Sacratissimi Rosarii
ac demum Orientem Versus unam ad Sacristiam ac unam rotundam Cum
vitro flavo ad sacrarium copiosum diem eidem ecclesiae et sacristiae insundente8. In Sanctuario eXtrinSece, Orientem Versus, supra Solare horologium
ingenioso penicillo effigiata est in medio stellae Beatissima Virgo Maria
cum circumscriptione: Ora pro Νobis S. D Ε Ι Genitrix.
In sacello Sancti Stephani Protho-Martiris supra solaro horologium pari ingenio et penicillo adumbratus est IESUS stellae incumbens cum ci reumscrip tione:
In oriente enim vidimus Stellam ejus.
Tectum ecclesiae ex scandulis Bi82trensibus Illustrissimi domini co- initis Christophori ab Orssicli suae Majestatis Sacratissimae collonelli et
actualis consiliarii camerarii munificentia praestitit. Turis autem simplici cuspidato tecto et asseribus Ordinariis abiegnis cooperitur. Additum ex soro ad ecclesiam praestant terne portae, iana major infra turim, alia in sacello S. Stephani Proto-Martiris et tertia in sacello Sacratissimi Rosarii accomodatae et circumferentiam ex scisso lapide
Visa exteritori structurae forma lubeat ipsam ecclesiam ingredi et breviter lustrare singula ac praecipua quedam in illis accuratiorisque iniectu oculi pervadere: ubi arae omnes, cathedra, choru8, Picturae 8peciali fulgore et ornamento essrabicatae singulari quadam voliastate initientium Oculos persundunt. Et quidem primo loco:
Princeps altare elleganti scalpro elaboratum, copioso auro Splendidum Sub ipsam templi testudinem gloriose assurgens, illorum quorum infra Scriptum Mnemeinon specialem mentionem facit, Divae Virgini una ac Matri, pietate dicatum est. Elevatur porro per ternos Sinu8, Sibi imΡΟ- Sit O8, quorum a dextra Sampson pelle leonina indutus et sinistrum pedem
Si per sereum inargentatum globum figens a Sinistra autem parte Hercules, leonina pariter pelle coopertus, basis est et Sustentaculum. Primum sinum occupat tabernaculum elleganti non minus ac ingenioSO labore eXSculptiam ac totum quantum auro restit gens in cuius inferiori gradu eX utroque latere tanti S alatu S gentique flectens Angelus conspicitur, quorum unus a deXtera trire fumans turibulum adorationis Domini si in-holuin, alter autem a SiniStra manipulum tritici, panis promissionis
in litium gestat. Ita superiori autem tabernaculi ambitu duo minoris staturae Angeli, quilibet ex Suo latere Sanctissimum quasi adorare videntur. Supereminet demum Agnus Dei cum suo vexilo intra radios et nubes inauratas atque terno8 genios coele8te8, libro inaurato ex quo septem sigilla, septem Sacramenta iudicantia, propendent insistens. In secundi sinus medio forma quod amodo arcae perbelle con8urgit, quam totam serre adimplet, statua Praetiosi laboris Augustae Coelorum Reginae Matris Misericordiae, coniunctis manibu8, quasi pro Venia Peccatorum nostrorum Deum deprecantis. Hanc radii et coelestes genii inaurati ac nubes argento illinitae circumdant. Corona inaurata, ab iniugalias cuprea, cum lapidibus Bohemicis et exteriori argenteo ornatu speciosam sormam exhibens, eiu8capiti inest. Λliam desuper infra con- eam inararatam, silis Partitia rubet8, partim aureis dependentiis, placide
ab utrinque fluitantibus decoram duo integro staturae Angeli, quasi de
eoelo adserentes sustentant. Vertici concae praemissae in sorma columbae insidet Sanctus Spiritus radios suos in Beatissimam effundetis. Latera Sancti I res Reges donaria Sua ararum, tus et mirham et quartuS Stephantis rex I Ungariae Domum aureum et Sceptrum regni siti, qua8i in holocaustum Divae offerentis ambiunt, suas qui8que per te8tudines SDXeolumnis, assabre interiectis venis arar is colore ceriale O marmoriSatiS,
distinctas, distisi. Tertius demum sinus pari ingenio, quasi in coronidem abien8, Dei in Patrem Filium et Spiritum Sanctum sita in gloria intra radios neu Pe,
nubes et Sedecim coelestos genios, sua per intervalla circa circum Peraconi ode dispositos et divite penicillo illustratos complectitiar. Cola teraliter adstant hinc sancta Helena, indo sancta ROSalia, Suas Si Prae Olumnas locatae. Duo item maioris staturae intra nubes advolantes et quasi ante thronum Sanctissima rinitatis provoluti angeli coelestes, hic a dextris, ille a sinistris cacumen Oxtremarum arrae Columnarum DCCUPante8. POSt gloriam prae-Sanctissima o I rinitatis extat uti attactrina est) senestra rotunda flavo vitro Occlias a per quam a88 urgente die non radios insundere sed ipsum solem oriri potius diceres, mirum in modum gloriam ot splendorem Sanctissimae I rinitatis adaugentem. UI US CX Utroque latere angelus extremam Sirius huius Supereminentiam Sustinet. Cui ab utrinque intra nubes insidet angelus Divinam nemeSimiti nato poplite adorans. In medio horum expansis alis duo minores Staturae Angeli prostant tabulam coeruleam formae ovalis circa circi maureo nitore sialgidam manibus sustolatantes. In qua mDem OSi non Sequen8
4쪽
Supremum tabulae huic inhaeret col hinus diverso inauratarum rosarum genere, diVes et eaSdem in Utrumque altaris latus placide ili
Duo demum maioris structurae et Perelegantis formae Augeli, Muii ad dextrum alter ad sinistrum latus Parieti adhaerentes et quasi ad Τhaumaturgam advolantes in teSseram uerrenis bellos actorum in eandem
devotionis hic Insigne BodHko ichiunum, ille Somogyurium, Veluti Pro
anatomate aPPUI Suri, adferre Vid latur.
Ieridiem ver8us proStat elegantis laboris ura colaterulis Sanctissimis
Jesu, Mariae et Iosephi Nominibus pietate Excellentissimi olim Domini Comitis Io in uis-Francisci Chicultui Caesareo-Regii ab Intimis Consiliarii dicata, ob interventam eiusdem Hii benefactoris Doridi in II aurata. Λd cuius altaris latera loco columnarum flexu OSi Prostaut arcus elleganti sculptura vestiti. Cui ad dextrum latus S. Matthaeus, ud Siriistrum autem latus sit uato S. Joannes Evangelis tu suo quilibet Pilastro ab intra insidens con8Picitur. In medio arae Statua est S. Josephi Virgam x Ι::0
re8centem manu dextera tenentis et oculos Sursum Iesum verSUs et L Iariam verteritis. Cuius latera ambiunt duo integrae staturae allati Auguli genuflectentes et candelabra manibus gestantes. Statuam S. Josel hiiubes et radii intermixtis quatuor geniis coelestibus illustrarit. Suν rastatuam S. Iosephi prostat Statua Heatissimae Virgiliis Mariae, Dubibus tribuSque coelestibus geniis circumdata. Cuius lateribus duo Angeli in
formam siguratae Sculseturae accommode desinentes et SuPeriorem arae Partem cervicibus Sustinentes ac alii item duo coronidi arcuum insidente8 et ex Hausis manibus Jesum, Mariani et Iosephum quasi adorantes insistunt. Superior altaris ambitus tu medio benefactoris Insigne et ex utroque latere unam Statuam Λugeli, quamlibet suo circumflexui Su-Ρreme insidentem continet. Supremitatem altaris statua desuli, nubibu , et radiis circumdati dextraque tres digitos elevatos tenentis ac SiniStra mundi globum cum supereminente cruce gestantis, Occhipat. l Ota Perl- seria altaris, insimul considerata, sormam uia usi ianitis moi Strantia exhibet. Arti Stilicitio Hiarbiarao Partem meridionalem versus surrexit paris laboris et artificii ara, aeque collateralis, quam honori S. Barbarae Virginis et munificentia
defuncti olim Domini Nicottii Votho Dich, comitatus Zagrabiensis Oidinarii Vice-Comitis, consecravit nondum ob mortem huius benefactoris inaurataque Sicuti paris cum priori laboris et structurae eSt, ita Parem Simetriam habet et parem quo lite numerum stat Mariam AngelorUmque aequali ordine locatoriam numerat. Medium statua tela et S. Barbarae HI
manu sinistra gladirim et laurAm, Siguum coronae inartirii, a dextro autem latere turim sibi adherentem habet. Supra statuam hanc intranti hos statua ost Christi Domini quasi in carceribus dictam Sanctam marii rem visitantis. Superior altaris pars in medio Insigne benefactoris continet. ΛΡpicem Vero eiN8dem Angelus intra Diabes et radios calicem cum supereminente Venerabili ge8 tan8, occii pat. Subtus suis in pilas tris sit uati hinc Sanctus Luca8, inde Sanctias Marcus evangelista, latera altaris
Ara Suortitissimi Itostitii In sacello ad dextram Sacratissimi Rosarii aram perpetuum pietatis suae monumentum Excellentissimi, Illustrissimi et Reverendissimi olim Domini Gubriolis-Hormuni o Comitibus Pattachich do Zajorda, Coloeensis 4rchi-Eppiscopi et Caesareo-Regii actualis intimi status Consi- Iiarii munificentia posuit. Quod in duos sinus sibi impositos elevatum,
quatuor coliam nis rubeo et argenteo colore illustratis, Sustentantur. In
medio arae stati a est Beatissimae Virginis Mariae, sinistra manu Iesulum cuius in sinu globus mundi) gestantis et dextera rosarium flectenti Sancto Dominico, dextra lilium tenenti, porrigentis. Statua haec Mariam circumductis nubibus et radiis illu8trata, lunae inauratae, Perriti bos argenteas sustentatae insistit. Critias laevae adhaeret statua Sanctae Clarae genuflectentis et lilium manu sinistra portantis. Circa ternas ha8 statuas quindecim misteria Sacratissimi Rosarii aureis leminiscis circumducta et capitibus Genioriam coelestium cumulata suisque distinctis in tabellis artificioso penicillo colorata suumque per ordinem debite di 89o-
Sita, non Postremrim Ornamentum toti structurae tenentis. Intra columns 8
Porro ad Sinistram statua est Sancti Francisci Xaverit aeque crucifixum in dextra habentis. In columna interiori ad dextram advolantis Λngeli, manu textra Speculum Justitiae, in columna vero aeque interiori ad laevum aequalis Angeli, Stellam Matutinam manutenentis Statuae Cer nuntiar. I ii modio horum Λngelorum tabella est rubea, aureis et Satis amplis circumferentiis docorat, cui inscribendae venient Vociatae:
Iri Superiori altaris parte intra quinque Angelos, nubes argenteaS et qua8i in medio uniusmaioris concae inauratae exaltata est Statua Dei Datri S, deXtra mariti super mundi globi in sceptrum tenentis et radi OS HOS sita ruptura auro dives accomodata est) in Filium suum et Beati8Simam Et isdem Matrona essundentis. Cuius latera ambiunt duo maiori88i ructurae Angeli, quorum unus ad dextram rosam manu geStat uter UeRutem genuflexe Diviniam numen quasi adorat. Supremum StrNCtrircte Verticem Insigne bene saetoris subtili scalpro elaborat Uin coronat PCr suos alatos Λngelos manibris SM8trutati m.
5쪽
Ara Sancti Stophani Protho-murtiris
In sacello Sancti Stephani Proth O-Martiris ara eiusdem sancti infra- serti benefactoris sui tutelaris praetioso opere per duas sinus sibi impositos artificiose et levata sub ipsa sacelli testudinem decore assurgens, tota divite auro refulget. Aurea nempe pietate Illustrissimi et
Reverendissimi domini Stephani Piacet, Dei et apostolicae sedis gratia Episcopi Bel gradiensis, praepositi maioris Zagrabiensis et archidiaconi
loci tit., cui cum Summum Semper praetium et amor Deus, gloria Deiparae et Sanctorum non potuit, non thesaurum his Suum et ingenium hic quoque loci usque adeo impendere. Quod utriusque pio et largo Suffragio, tam pro Divini, quam et Mariani cultus augmento, prouti et ecclesiae huius magnificentia et ampliationis incremento, et ara Praemissa perdecore stirrexit et muri eiusdem iam ad calcem usque intrinsecus ingenios O penicillo adumbrati, per medium corporis eccle8iae, a summo ad imum ad quatuor circiter Orgiariam spatium perfracti dirutique suerint et per pulcrum pro amissorum duorum sacellorum addita
mentum Don minuS ac ornamentum recePerint.
Arae huius inferioris sinus medium, statua Sancti Stephani Proth martiris, ad instar Angeli artificiose scalpro pulcherrime effigiati asa brefactam, coelum apertum et silium Dei ad dexteram Patris stantem in copula sacelli, in gloria sua subtili penicillo adumbratos spectantis et manibus expansis pro inimicis suis Divinam misericordiam, quasi implo
Infra statuam hanc suis circa circum radiis nubibu8que atque Septem geniis coelestibus peraccommode dispositis illustrem duo integrae staturae Angeli suo quisque lateri assident. Quorum hic in inteo inaurato lapides et laurum martirii et victoriae signum. Alter autem apertum librum et superinpositum eidem quadratum, Status et gradus huius sancti martiris simbolum, manibus OStentare Videntur. Latera ambiunt, suas inter columnas argenteo rubeoque colore dec OrataS et Superiorem arae sinum sustentantes locati. Hinc Sanctus Andreas, inde Sanctus Iacobus maior, apostoli. Extremitatem laterum SP etiOSi operis auro et argento variisque coloribus splendide et diversorum florum decore intermixtae Scissurae terminant. Supra statuam Sancti Stephani ex iitroque latere pennatus emittet Angelus, dextra quisque crucem huic Sancto deserens, intra hos locata tabula rubea circa circum aiareia circumserentiis decore adornata Sequentes inspitientibus voculos exhibet:
Plenus Spiritu Sancto. Aet. 6.
Supra hanc tabulam desuper mentionata quasi nubium a99ertura Solide inaurata praeStat, per quam et Sanctus Stephanus suti dictum, coelum apertum Spectat et Sanctus Spiritus in superiori altaris sinu quatuor geniis coelestibus stipatus et aureis argenteis te sculpturis circa circum irradiatus aureos suos radios in eundem directo effundit.
Ad quodlibet superioris ambitus latus unus maioris staturae Angelus genu flexus con8Picitur, quorum hic Sertum laureum indicium victoriae, ille lilium signum innocentiae, S. Martiri Ossere videtur.
Et ne Post cineres etiam suos emoreretur bene saetoris pietas et memoria Insigne et arma eiusdem sque per duos pennatos Angelos Si Stentantur) 8MPremam earn liae Perdecoram toti ODeri coronam imposia erunt.
Inter reliqua eccle8iae huius decora non ΡOStremum locum Occupat cathedra, in qua Pictorea et Sculptoria artes Silum quaeque Ingenitim supreme impenderunt et altera alteri Vi n)ctas manus porrigere debeat. Iuditio prudentum discutiendum reliquerunt. Laborem Sculptoriam Cle-mOSitia Diorum, maXimus tamen actualis parochi Pauli Κunch pec cuniarius SuccurSUS, Di Vae CO Secrariant, Dictoreum autem pietas destincti
In supremo cathedrae vertice, inter radios et nubes geni OSque COC-lestes copi OSO auro rosulgentes, Deus quasi in monte Synay constitutus
praecepta Decalogi S. Moysi ab infra in medio flectenti porrigere conspicitur. Λd dexteram Dei pennatus Angelias sinistra tabulam sustinens
Sancto Aroni candem virgam manu dextra tenenti, turibulum etiam friturae 8Ρiritualis potestatis simbolum, exhibet. Alter autem ad Sinistram Dei constitutus Angelus habet tabellam in sinistra manu cum inscripti ODO:
DCXtra autem sancto Jostiae flectenti et scutum levi tenenti porrigit gladii in suturae potestatis pro sane in litium. Statuas has circumflexi arcu8 iri formam montis elevati distinguunt. In frontispitio cathedrae, i, fra Sanctum Moysem, Insigne est Bed Lovi chiatium cum SubinSertione ultronographici sequontis et antium errectae chaledrae et D Omen bonefactoris indicantis:
Praemi88a omnia insistunt labulato flexuoso cum distinctis sculptoris vi Pulcherimis dependentiis inauratis circumducto. In quo ex interiori PHriv, qua8i Supra caput contionatoris Spiritus Sanctus in forma columbae Hirβ rudi OS aureos eminet. In columna post tergum Verbiam Dei Praedi'VRHiis Caleb et Iosue. Ingentis magnitudinis Botriam ad vi iam elabo i t m et ex torra Promissionis allatum humeris in ligno 8M8tentantes et
6쪽
infra botrum tabella aureis argenteisque cicumserentiis irradiata superiorem cathedrae ambitum cum in seriori coniungere videntur. Ubi haec leguntUr:
Τu vero vigila, labora in omnibus, opus fac Evangelistae, ministerium tuum imple. Ad I im. 2. V. LIn ipsa cathedra ad dextrum latus unus Angelus crucifixum Christum Dominum novi, in sinistra vero alter elevatum in deSerto Oeneum Serpentem antiqui testamenti figuram manibus flexisque genibus Sustentare conspiciuntur. In circumferentia in serioris cathedrae ambitus ad dextram primum locum occupat Noe genuflectens et primum Deo holocaustum Osserens in quod, aperto coelo, ignis descendere videtur. Subtus extat in forma
Ignis descendit de coelo et devoravit holocausta. Paral. T.
In frontispicio operis suis insident pilastris, hinc Sanctus Isaias propheta tabulam manu sustinens cum iriSertione textus:
Inde Sanctus Eremias cum pari tabella textum sequentem eXhibente:
Intra hos sanctos prophetas constitutiam Spatium subtilissimo scalpro elucubrata castra Israelitica occupant. Ubi illud summum artificium, quod vitulum aureum in columna Sublimatum et Saltantem, quasi in libero circa hunc promiscui sexus populum Israeliticum, oculis intuentium ad vivum exhibuit. Ab infra in tabella stat insertum:
Huic enim Moysi Νescimus, quid acciderit. Exod. c. 32.
Reliqua ad latus sinistrum Sancti Eremiae pars Sanctum Iacobum
Prophetam dormientem et Scalam a terra cacumen coeli attingentem Perque eandem descendentes et ascendentes Angelos in Somno videntem, complectitur, cum sub inscriptione in Scuto:
Viditque in Somnis Scalam stantem Super
terram et caciamen eius tangen S coelum. Gen. c. 28.
I Ota structura in sormam Ovalem ingeniosis sculpturis, qua8i Per gradus intersectam sensim abiens, humeris Angeli in scissuram inari ratam desinentis incumbit. Peraccommodatus et absque impedimento ad eandem ex sacristia intra murum deductus patet aditUS.
Hic interne supra temPli ingreSSUm in driplici forma una supra alte. ram ellevata superbe aSSurgit. Ba8es eius lapidi, ad formam pyramidis, per inflexus scisso, Solide initantur et ceruleo Colore marmoris alae, capitellis inauratis gloriantur. His accumbit primi chori, laboris lignei structura, auro VaritSque Coloribu8 uitida in ternas quasi ovales divisiones squartam et quintam muri utriu8que Partis interceperunt) suis statuis distinctas et sen8im ex superiori et inferiori parte in modum arcus desinentes atque Vario Pendularum rOSartim auro viridique colore splendidarum genere ad OrnataS, di8Ρertitus. In prima divisione ad dexteram orans Beatissima Virgo Maria flexorio accumbit. ΗHic e diametro in tertia stat veluti advolans Sanctus Gabriel Archangelus, quasi conceptionem Domitii Beatissimae annuntians liliumque manu geren8. In media porro, sive Secunda divisione arbor prohibita, cui insidet SerpenS, Domum aurei in ore PremenS, locum obtinuit. Ad dextram huius arboris statua Sancti Adami, ad sinistram vero Statua Sanctae Eve pomum manu dextra Adamo porrigentis, siluatae habentur. Sub qualibet Statua, Sciatum cum inauratis
circumserentiis locatum reperitiar et Sectandiam Seriem Sta triariam Sequentia in illis leguntur:
Maria Repravit, Quam Adam Perdidit Et Eva Gratiam. Inserior chori huius circumserentia, suis inauratis Scissuris, sero uti et SNPerior, SutS aeque auro resulgentibus, circa circum fluitantibus d peridentiis adornata non postremum operi decorem tribuunt.
In media parte chori surrexit organum pietate destincti domini Stophani Iauhoi ich, comitatus Simegiensis emeriti Vice-Comitis, in forma DVali, Structurae nempe chori accomodatum. Quod in duas turiculas a quibus ab utrinque inaurati defluunt leminisci, desinit. Cui utrique Suo in Dilastro petitiatus insidet Angelus tubam manu una sustentatam inflariSalia autem tabellam pro excipiendo benefactoris IriSigni, SustentariS.Chorus Superior in linea paralella ab uno muro ad alium ductu8, 8UPer columnas in Octo partes divistis, elegantibus interpositis Scissuris
auro variisque coloribus decoratur. Utrumque Praemissum chorum et organum copioso auro et elleganti
Dictura Domini Iosophi Raffay suae maiestatis sacratissimae con8iliarii et con8ortis eiusdem Dominae Annao Shorlocet, pietas et munificentia florere fecit. In quorum memoriam Insignia eorundem in inseriori choro, ad latera organi commode adaptata habentur. Do Pictura Non potuit principum Eremitarum pietas, sua in eremo SubSiStere, Ci/am iri hanc distis a praecipuo totam structuram intrinSOCO COI deqOra Vit ornamento, dum tres candidissimi ordinis Sancti Pauli primi ere-
7쪽
mitae generales, reverendissimi utpote Stephanus Denisich Antonjus Musar et Stephanus ordo ly, medio fratris ex ordine suo Ioannis Ranher. colloborimi illius temporis partibus in istis quoad rocentem ad murum
italicam picturam, Pictoris, totam quantam praemissam occlesiiam uJla ac sacristiam, ingenioso non minus ac praetioso penicillo I imperi sopor trionium in hoc opero por dictum fratroni laboro ot fatigio I udumbrari succossit Q focerunt. Ita Sacrario Supremum sornicem ad sormam copulae deductum, cingit ambitus basibus suis innixus et ad vivum, quasi ex lapidibus scissis esset, coloratus. In medio intra resulgentes coelestes splendores Sanctissima Trinitas Beatissimam Dei Genitricem coronat circum adorantibus et splendidis nubibus immixtis septemdecim Angelis coelestibus, quorum UNUS ZOnam ex fornice pro sustentatione lapidis demissam manu SHStentare Videtur. Stipra portam SacriStiae, alter ambitus, qUaSitiaturali tapete Turcico stratus eam ad Oculiam facit repraesentationem ac Si eXtrinsectis venientibus, pro peragenda devotione, deserviret. Ad partem lectionis baldachinum assabre coloratum prOStal. Murus tot HS a summo ad imum praetiosis coloribus et siguris gloriatur. Columnae lin quorum una ad dextram campana suas inter inauratas siguras pendii laet signum, prodeuntis ad sacrificandum Sacerdotis edere Solita, siluatur
pro pileiam sacrarii sustentantes, quemadmodum et aliae Per totam ecclesiam columnae ita adumbratae sunt, qua8i ex marmore riabeo e XCi8SRO
In propileo sacrarii tabulam coronatam duo sustentant Angeli sequens Chronogra Phicum, annum quo suprema manus labori ecclesiae fuit imposita, exhibens:
Λram Sancti Iosephi et Sanctae Barbarae quasi ambiunt depicta Post easdem tentoria ad formam splendissimi cuiusdam haldachin superbe
Suprema corporis ecclesiae testudo in tres cruces est disperi Ia, iussu Orum medio, quatuor ordine numerantur circuli artifice penicillo ad
splendorem delineati et aequa dimensione ab invicem dissiti. In primo splendidis nubibus illustrato coronaliam Mariae nomen Angeli adorant. Et quod non postremum artificium t Angelum directe
SVPra Coronam coniunctis manibus nomen Marianum Venerantem, si e X
quaeiamque tandem parte inspexeris, Videbis non modo oculis, sed tota coria oris versione Eundem ad te re8Ρicere. Secundus circulus, primae sub titulo ad Nives ecclesiae Marianae hi8toriam complectitur, Ioannem nempe patritium Romanum et Silam coniugem, qui flexis genibus et elevatis in coelum oculis pro89itiis at Mariam, in Sacro Suo sinu Iosulum, intra choros Angelorum et intra DubeS COPiOSAS nive8, mense Augusto depluentes deportantem. In medio horum duorum coniugum motis Romanus. Esquilinos dictus, Diribi S
iectus, primum Beatissimae Virginis Mariae ad Nives ecclesiam, pia horum duorum coniragram munificentia flandatam, Ostentat. Tertius circulus continet Draeseritationem Beatissimae Virginis Mariae, quam ambiunt a dextra S. Ioachim et S. Atina a sinistra S. Simeon et titius L vita, ad gradus S. Anna Prophetissa cum infatilo parvulo DrOcumbit.
lii quarto circulo Cor Jesu Serto rOSeo redimitum et fluuium in altum emitetis tuis te si loridore, uri aSi co 'lesti depictum, circa circiam coelestis
Et sicuti in tros cruces Suserem a teStudo dividitur ita ex quolibet latere torui assurexoriant arci S. In quorum Primo Annuntiatio et supra hanct uris Davidica. In alio Oidem e diametro apposito Visitatio et Supra Latio Porta cooli. Iu tertio supra sacellum Sancti Stephani Nativitas domini ot supra hunc Sol iustitiae. Ιii quarto versus sacellum Sacratissimiliosarii Sancti tres Rogos dona sua Iesulo Osserentes et supra hos luna Dodibus Mariatiis conculcata. In quinto Supra sinistrum latus chori Circumcisio Domitii ot supra hanc Stella Matutina. In sexto demum huic apposito fuga in Λegi Dium ot supra hanc stella quasi viam fugio libias
domonstratis ponicillo decolorata videritur. Et sicuti quatuor collinariae stitit, sornicem Susteritantes, ita uitatuor Sul or ousdem ot quasi ad calcem sorti icis intra artificiosas siguras Evangelistae. In prima S. ΙOarinis, in secunda S. Matthaeus, in tertia S. Lucas, in quarta Sanctus Marcus intuentium Oculis semet obiciunt. In quolibet DraemiSSO arcii Draeter modo Draevio deducta, distinctas Angelorum stati as, divorsus diversi coloris si ras dobito et eleganti ordine, artificium pictoris colocavit. in sacello Sacratissimi R Osarii sertum ex rosis in supremitate et medio copulae intra radiorum ot nubium splendorem subsistit, quod coeloStes genii et integrae statura se Angeli circa circum ambiunt veluti intra DULUS, libero ita aere alis sustentuli. Circumferentiam hanc quatuor trii artes dividunt vasa formae auro ae plena variarum rosarum genere. Abiu ira biriae, quasi cinctiirae viilotitur, quarum intermedium distincti Olori S et aitificii figura O adimplent. Has vero ad quatuor partes Scinduntia bellae, quorum prima sidoni, secunda spem, tertia charitalem, ullaria
Sul Ia portam sacristiae intra artificiosus circumferentius positum DSt Simbolum devotionis: Virgo nempo cor ardens manu gerenS, ad cuius Sin18trum latus advolatis maioris staturae Angelus classiciam intonat et quasi ad Orationem sacratissimi ROsarii ΡΟΡulum COVOcat. Ad quodlibet altaris latus una et tertia cathedram versiis Coiratae DrOSDicit ritur testudines, in quarum singula Vas unum maius argente auDriuae, Cui Sitigulo insistit Angelus allatus, manu altare dem OnStranS. M a Dortam Sacristiae, quemadmodum et circa illam, quae ad forumi urii Pandit, depicta ost ianua coliam Data in Oroam SDetiem reDrae
in Sacello Sancti Stephani Protho-martiris sublimis prostat copula cuim 8MPrema laarte apportum coclum et Sanctissima Trinitas stante ad
8쪽
dexteram Patris filio, intra splendorem coelestem et choros Angelorum, vivis adumbrata coloribus nobile eXhibet Ornamentum. Hanc Superiorem testudinis partem binae figuratae ab invicem utcumque distantes ab inseriori corpore separant circumferentiae, intra quas judet, in rabiem acti et quasi ex oculis visus evomentes adstantibus duobus Rabinis et Sauli vestium ad partem custodem agente, lapidant. Ipse autem SanctuS Martir Versis Sursum oculis, et coelum appertum Filiumque Dei ad dexteram Patris Stantem videns, expangis manibus pro inimicis suis quasi Orare videtur. In Singulo Versus Septentrionem Angelo una Observatur tabella, in quarum prima Sacrum ordinem suscipiens, in alia autem verbum Dei depraedicans Sanctus Stephanus cernitur. Latera altari Silo res et fructus longa serie colligati, reliquos autem parietes diversi generis Variique coloris figurae adornant. Circa portam Versus forum una, alia autem e diametro eiusdem in Pariete, marmoreae sormae, quatuor columnis innixae, depictae sunt januae in cuius posteriori S modio duo Angeli tabulam ceruleam sustinent in qua legimus:
Stephanus plenus Gratia et sortitudine. Act. 6.
In Sacristia a vortice adcalcem ingeniose colorata fornix in quatuor partes colaterales dividitur in sumitate tria Spatia haben8, quor iam medium, illudquo maximum, Simbolum triumphuritis eccleSiae Occupat, continens quinque ad vivum adumbratas Statuas, quarum una pluviali induta Venerabile, alia triplicatam Crucem, tertia claves regni coelorum, quarta triaram pontificiam, quinta librum appertum gestat, in uia Oscriptum leges:
Ad huius sitiaboli partem orientalem sua inter ornamenta Agnum Dei libro ex quo septem pendent sacramentalia Sigilla) accumbentem, e
alia Vero Occidentem Versus, parem intra ornatum Septem cata delabra
ΛΡoc aliptica docta pictoris manus delineavit. In reliquis testudinis arcubus et quidem in primo Supra seneStram maiorem Baptismus Domini in Iordane, in secundo supra Sanctum Gregorium Ecclesiae Doctorem Nuptiae in Cana Galileae, in tertio supra
Sanctum Hieronimum Sanctus Petrus Apostolus ante portam Ecclesiae hierosolimitanae in concursu populi contractum Sanans, In quarto idem Sanctus Petrus aegrotum sanans, In quinto Supra Sanctum Bernardum
Sancta Magdalena pedes Christi Domini lachrimis irrigans ot capillis AbStergenS. In Sexto demum supra effigiem Sancti Augustini Apostoli
aegrotis manus imponentes eXhibentur. Omnes has picturas Suas Per tabulas distinctas, quemadmodum et quatuor praemissos EccleSiΘUDoctore8 SUO Ordine, suis ingenium artificis peraccomode colorRVI Inferiores Sacristiae Parietes columnae per varias divisiora es interiecis C
distinctisque coloribuS tabialae coloratae Colocatae ad pavimentum usque
In sacristia hac ProStat amnare labore inciso ex solido ligno fabricatum et medio circiter SUPra PaVimentum ele atum. In cuius inferiori parte in medio armare c8t ab intu8 in duaS partes divi8um, ex utroque autem illius latere tria oblonga extrahibiti a pro castili et aliis a Dparamentis accomodata, conSerVatoria. Supra haec tabula Satis lata et oblonga pro quinque sacrificantibus aseparamenta CXpicere capax. Supra hanc Superior pars amo aris asurgit, qHae ad Calcem habet cistulas extrahi biles quinque, strophiorum, cor Doralliam et Durificatorior iam conservationi destinatas. Supra quamlibet hancce ci8tulam Unum eminet armariolum calicem cum
Suprema arinarii pars per imposita tria in forma turiculariam armariola iti tres quasi petras desinit, quorum mediam eamque Supremam crucifixus Christus Dominias coronat, cuius crucem plorans Maria Magdalena genuflexa complectitiar, Alterius ad dextram B statissima Virgo Maria. Et tertiae ad sinistram cacumen Sanctiis Ioannes ΛΡOStolus Occuparunt passionem et mortem Christi Domini deplorantes. Insra Crucifixum Dominum armaris latus ambiunt dilo Λngeli extensas desuper manus habentes, quibus imponenda Veniet 8hedula cum inscriptione:
Pendeo pro Pomo, quod male Sumpsit Homo.
Infra Beatissimam Virginem insignia Sanctorum Evangelistarum Marci et Liacae, infra Sanctum Joannem autem Matthei et Ioannis Evangelistae armariorum extremitates CODCtradunt.
Pavimentum sacristiae non minus ac totius ecclesiae ex lapide, adaequalem re89ectivo quadraturam, Scisso cosistit quod in corpore ecclesiae demissitis est medio circiter pede. Λnte quamlibet minorem aram HI HS OX Scisso lapide gradus ante maiorem autem tres in formam
Perlustrato taliter exteriori et interiori statu et apparatu ecclCSiae, Placeat nonnihil in ipsam situationem eiusdem oculos convertere. Sit itaque: Do situ fixit sibi hic sedem Maria veluti festitiatis venietis in moritaria, tu monte Dori procul a distilo castro Bellecet, unde et Bellecκensis dicitur, Mec nimium ellevato et nec nimium humili, cuius dorsum ad spatium Satis ProteriSi fori exporrectum, laetissimo virore et amoena planitie illuStre,eXcur8ibus suis hinc in declive semet dimittentibus valibus, inde aSSurgentibus montanis, intercipitur. Septemtrionalis, orientalis et meridiOMalis partes facilibus colibus partim vitiseris, partim cereri Sacratis
v lonumque suum, pro qualitate glebe solventibus et interiectu nemoriam Don horantium minoresque seras alentium coronantur. Occidentem demum Versus caput esserunt montes et altissima iuga, PraeSertim Vero
montium princeps Ivaschiceta dictus, hinc bono in Bellecg. inde b0
9쪽
norum Ivanecκ unde et D Omen hausit) POSSCSSOrum dominio Dareus. praeter serream alii Scule etiam, quamvis non aspertis sodis, dives dicitur: saluberimos accolis fontes abiandanter Subministrat et recentissimos torrentes pulcherrimo murmure Sibi obviantes, in Planiora veluti e sinu suo large evolvit. Hic mons maiorum ferarum domicilium, specula est circum adiacentium incolarum, Cuius cialmen si Sine nube vident Serenitatem, si nube tectu, aeri8 mutationem divinant. Vertex eius praealta Suvsinem authumni perpetuum Prima nive albescit ot vero eadem diutissimo cooperta SP ectatur, Veluti per diuturniorem uiri iam horum candoris ostentationem, Conditam infra sese, Stib titulo ad Nives ccclesiam candidissimae Virginis Virginum et illius erga omnes ad se fiducialiter recrar-rente8 Candorem, ex silo omnibus longo lateque circumadiacentibiis regionibus doΡraedicaret. Do Dolo uae prima Dio et servetiti in Beatissimae cultrim Dromovendum Zol aerrexerat capellam, prima etiam eandem dotavit. liliastrissima DemΡDdomina Comitissa Elisabota Regio Dich, Illustrissimi olim domini Comitis Georgii Iunioris Ei doedy vidua, quae in anno 16TT. uti ex authentica
dotationalium copia penes ecclesiam relicta, originali anno 1708. per reverendissimum Matthiam Dial ovachki visitatorem Zagrabiam ad archi iam ablato, apparet in duodecim culmios ex bonis Bellecκ iuris sui moritani pro conservatione et incremento dictae ecclesiae in Perpetiarim contulit, quod jus montanum in hodie lum etiam ct quidem per Stophanum Gagdoli, aliter Palle, cubuli sex, Diutae sex, Georgium Mincha cubuli duo, piniae sex, Matthiam Kovachel. Cubialias Diitis et Stephaia asSκokol cubulias tinus ad dictam OCle8iam PraeStatiar. Et sicuti ad prae insinuatam ecclesiam crevit devotio, crevit etiam 'iusdem dotatio. Et quidem pietate destincti domini Ignatii Bede ovich, vice-colonolli in Rhenensibus 300 id est trecentis quibus diversorum Mariae colonii in munificentia florem 440 id est quadringentos quadraginta superaddidit. Simul itaque in parata haci Dus stirrexit Diras domecclesiae dotatio ad florenos Rhenenses T40 id est septingentos quadraginta. Quod capitale iam ad interesse ellocati im sub onere conscientiae
eorum quorum intererit Perpetuo COI Servandum. Intresse autem ad COD- Servationem et incrementum ecclesiae Convertendiam Veni Qt.
Singulari Beatissimae Virginis Mariae patronicio ex luethali iusirmitate domina Cociliu-Christino Muttachich consors domini regni Vice-Bani Adaimi Ruisich relevata, ex voto et in tesseram gratitudinis flore NOS
Rhenenses 260 id est ducentos sexaginta iam ad inter 88e et OCRlOS, CD sine dictac ecclesiae consecravit, ut ab hac Summa proveniens interCSSUCO US liae Congregetur et Conservetur donec idem una cum capitali sufficientem suridum ad comparandam unam campanam maiorem CCCtCSiaChuic proportiouatam et Domi Di Sanctae Barbarao dicandam praebuerit.
Quas hic gratias Gratiarum Mater large profundere Solet fama earum ipsam etiam Romam et ad Summum quique Pontificem penetravit, qui pro incremento cultu8 et gloriae Marianae pro festo qui titularis est)ad Νivos omnibus in ecclesia hac Vere ponitentibus et Sacra Sinaxi
resectis plenariam Peccatorum Siloriam Veniam indulsit. Ac una Indul- mentiam lianc ad omnes quacumque anni die ad praerepetitam ecclesiam venturos ibidemque Vere Poenitentes et Communicantes extendit. Indulgentiae hae per Septennium Suam Vim habentes. Hoc absoluto denuo
Ara Sacratissimi Rosarii a Summo Pontifice et thesauro Ecclesiae habet privilegium : quod singulis diebus Sabatinis Divinum quodcumque Sacrificium ad eandem dictum, unam confratris Rosariani animam esurgantibus flamis eliberare possit. Confraternitas hic Hosariana cum indultu et approbatione Sacrae sedis dioecesianae sub protectione defuncti Excellentissimi, Illustrissimi et Reverendissimi domitii Gubriolis-Hermani o Comitibus Pattachich, Colo- censis et Bachensis ecclesiarum canonice unitarum Archi-Episcopi et Caesareo-Regii actualis intimi status Consiliarii, suum dio 14. Julii antio 1 3T. sumpsit exordium illudque feliciter posuit incrementum, quod Albo eiusdem Confraternitatis ultra tria milia confratrum inSerta nume
Reliquia authentica Sancti Stephani Protho-Martiris per Dium et largum eiusdem altaris et capellae supraspecificatum benefactorem Pro Derrenui suo in Beatissimam et tutelarem Suum patronum, deVOtioni Smonumento ecclesiae huic dicata. Alia item authentica, particulam Sanctae Crucis cruci chris talinae argenteis circumserentiis decoratae insitam habens, pietate defuncti Illustrissimi et Reverendissimi domini liberi Baronis a Sirior Spergli, Praepositi maioris gagrabiensis et archidiaconi loci, donata.
SUPPellex Sacra maxime gloriatur Monstrantia argentea lolt Orram 150 V5 solide inaurata, magno et subtili artificio ellaborata, PraetioSisi aDidibuS mire ad Ornata, pro qua in alia eaque maiori parte desilueta domina Catharina Doszpo tot ich, domini condam Sigismundi Sherlecet Consiliarii et tabulae regni Iudiciariae Praesidis relicta vidua. In alia autem eaque minori domina Elisabotha SΣtrahinti, domini Pauli Bettο- Γι Ch cothoralis, pia liberalitate subministrarunt argentum. Resulget Butem lapidibus praetiosis numero nonaginta novem, hinc inde Perde
10쪽
comodo dispositis. Ex quibus rubinos maiores et minores quinquaginta sex dominus Nicolaus Bedehor ich, comitatus Varagdinensis ordinarius Vice-COmes, Suppeditavit. Reverendissimus autem Olim dominus Nicottius Torihuy, Praepositus de Gay et canonicus Zagrabiensis, decem SmaragdOS, quindecim amati StOS, quatuor hiacintos, duas gemas et duodecim
granato8 lapides praeter et idtra plures centenos florentios pro labore et inauratura euis dem monstrantiae impensos ardenti suo in Beatissimam Zelo motus larga manu Subministravit. In cuius pietatis memoriam Sancti
icolai praefati domini Reverendissimi tutelaris patroni imago ad pedem
Monstrantiae, eX parte, affabre collocata con8picitur. Lampadem argenteam lottorum circiter 125 dominus Franciscus Pra-8kach, calicem prae reliquis maiorem argenteum inauratum Reverendus Laurontius Shrinyarich, alium aeque argenteum inauratum Adamus Ballog Summae Coelorum Terraeque Reginae dicarunt. Duo autem uoque argentei, pro uti et ciborium lottorum circiter 50 nec absimiliter ampla laecum sua pelvicula Rhenensium 90 ex piorum elem OSina Sunt comparata. Vesticulam Beatissimae Virgini unam, cuius fundus ex argento si lato, supersicies ex rosis sericeis destincti olim Domini Comitis Ioannis-Francisci Chthuliny. Aliam autem ex holoserico rubro cum simbriis hispanicis argenteis Dominae Murgarothao Gabolich, Mi lutio Iosepho Magdichiunae,
residuas autem quinque ex diversis Sericeis Vari agatis materiis partem argentei S, Partem aureis Seric eisque fimbriis adornatas, Vari Ortim pietaSPraestitit. Casulas habet quinque ex quibus una praetiosior reliquae satis BCCO-mode adornatae varii coloris et SeXtam nigram CX damRSCO. Albae et Sunt octo, quarum unam praecipuam ex tella Pambulina cum
extremitatibus silatarum simbriorum laboris Hola dici per supra titulatum Dominum Illustrissimum et Reverendissimum Episcopum Bel gradiensem aliam autem serico nigro acu pictam per Excellentissimiam et Reverendissimum Dominum modernum ordinarium Zagrabiensem Franciscum I hauszy donatas accepit. Relique ordinariae Sunt. Humeralia tot, quod et albas numerat. Arae omnes Suis mappis sunt provisa. Pluviale unum Seri Ceum Cum aureis rosis. Mi 8salia quinque, cervicalia pro iisdem decem. Tres sedes ex lana Vari Ogata. Duas maiores Coreo Obductas, cingulos viginti, ex quibus duo sericet rubri Italici laboris auro intertexti, reliqui ordinarii. Vela ad calices novendecim ex quibus tria
praetiosa, reliqua ordinaria. Pro velo unum s Stum auro contectae materiae eidem ecclesiae diversorum pietas et munificentia dicavit.