Conspectus formularum medicarum, exhibens tabulis 16. tam methodum rationalem, quam remediorum specimina, ex praxi Stahliana potissimum desumta, et therapiae generali accomodata. Auctore d. Joanne Junckero, prof. publ. ord. et medicinae practico orph

31쪽

TABULA II.

t 4 Tragea confortans. 6.. Valerian. Calam. aromat. an a Sir, sem. coriandri cubebar. ana Sis . gonsect. aikerm.

macis anasaech. perlat. .

8 . S. Alis C. C. ρον

medull. eastor. elect. 3g.M. s. 5. d. probe obturae. S. vulver, da

I8. Specificae. I misis ante septicis.

dem gallinae pulli exclusi iunt. ana NM. d. in 6. parr.

t ditis canis atri integram

portionem, ΚαVnicorim sessi. Redigantur in 4, paeaeres aeq.

32쪽

TABULA III.

Pith au sunt medieamentum Q.

lidum, rotundum, ex remediis facile cohaerentibus compositum, pro scopo utplurimum euacuante, nonnumquam etiam alterante. Denominationem ha bent a pila. Vocantur etiam catapotia . a deglutio.

II. MATERIA. 1. Quoniam pitularum forma hune

praecipue respectum habet, ut sapores valde amari. vel alii navi seo si hac ratione occultari. &citra sere saporem deglutiri possint, per se hinc liquet, quae .mareriae praecipue sint pilui

' rum.

2. In primis autem ad pilulas sumuntur resuma, ex quibus sa-' eile fiunt pilulae, si aliquot tan- tum guttae, siue olei cuiusdam destillati, siue tincturae alicuius, . siue essentiae, e. g. absnthii, elix. propr. iis admiscentur.

commode inseruiunt extracta

inspissata amara, mollia enim non conueniunt) e. g. extractum absinthii, cardui benedicti, centaur. min. sumariae,

4. depurata & in extracti formam redacta, e. g. Gummiammoniacum aceto squilliti solutum & iterum iii spinatum. s. Primarium ingrediens pitularum olim suit & hoclie est aloe. Huius enim aduersissimus sapor sub' hae sorma Optime tegitur. 6. Porro pitulis formandis praeeu pue etiam inseruiunt usualesillae massae pilularum . quae in officinis praeparatae iam Pr stant, e. g. AMP. ea tholic. - .chiar. de succino Craton. T. Pulveres in minore quantitate efficaces, & cum glutinantibus' v. g. terebinth. melle, gumm. tragacanth. succo liquirit. in- spissato , mica panis mixti in pilulas sicile etiam rediguntur. 8. Tandem etiam dulc. in pila ' larum serma optime propina tur. Licet enim vanus sit metus

ille vulgaris, quod sub pulue- ' rulenta forma adhibitus & ma-' sticatiis dentibus & saucibus pericula adserat, commodissime' tamen in serma pitularum --hibetur illis, qui pulveres aue

santur.

9. Θrum,.& aliae nimis liquidae species, pilularum formae non

conuertiunt.

Io. Neque etiam ad pilulas commode recipiuntur puluereFg os

A, spissi, terrae macrae, & aliae D a speci. .

33쪽

TABULA III. .

speetes Diabiles non cohaerena

tes.

II. Salia vel plane non , vel pa cis granis ad pilulas sumantur. III. MAGNITUDO ET DOSIS.I. Veteres diffusas admodum habebant pilulas, & ex Si. massae. Cum melle paratae, vix 6. vel 3.pitulas formabant. a. Gasii, Angli &Batavi hune m rem quoad magnitudinem piistularum adhuc sequuntur.3. Apud nos in usu est triplex illa. rum magnitudo: Nonnullae duo grana pondein' re suo reserunt, & magnitudine sua pisum aequantio Nonnullae ad pondus grani

unius sunt.

3 Nonnullae granum tantum semis, vel minus ponderant. 4. Et sane molis exiguitas ob mulis ' tos respectus in pilulis obseruan da est, ita quidem, ut non tantum paruae sint, verum etiam paucae pro una dosi praescri

bantur.

Excipiendae autem sunt tales compositiones, quae non tam ' crasse euacuandi, quam alii sub limiori scopo destinantur, e. g. pitulae polychrest. Mascianae. Interea tamen harum & similium dosis adsumenda non facile debet excedere Θj.

6. Ceterum aliquando una tantum dosis, aliquando plures praescribuntur, quo casu quantitas spe- Cierum proportioliate augenda est.

V. ORDO PRAESCRIBENDI.I. Pitulae catharticae quando prae scribuntur, talis communiter ordo eommendatur, ut primum basis, deinde adiunans, post ea stimulans, & denique corrigens ponenda sint. Vbi obseruan. dum , quod lenientium & per epicram euacuantium pilularum basis ordinaria sit aloe aut eius extractum gummosum, eum aqua violarum vel rosarum paratum ς item piluIae Francose tenses, quae nil aliud esse, quam

aloe cum aqua violarum extracta, dicuntur. a. 2. In aliis autem, quae ulteriori quam euacuandi usui destina tur, primum extracta, deinde gummata, & vltimo loco glutinantia, e. g. ' tereliinthinata' ponuntur. Hic autem ordo ab auctbribus toto die neglis gitur. .

Formulam ordinarie claudit subscriptio et M s. l. a. pil. no.

vel colorem valde ingratum auro vel argento obducendae sunt, id in subseriptione se quentibus verbis exprimitur t

auro , argento obducantur.

V. REGULARI. Pitulae infantibus minus constiniunt, quoniam illas commode' deglutire non possunti i 2. In dissicultate deglutiendi non debent praescribi. . a. Neque etiam serioribus subie ais sunt adcommodatae.

Φ, Quae Dissiligod by GOrale

34쪽

4-Quae auro vel argento non cibo, ducuntur, illas pulveribus subistilissimis, e. g. liquiritiae, o conspergunt. Licet autem pitularum forma frequentissime pro purgandi scopo eligitur, ita nihil impedit, quo minus praeparandi, mundificandi, roborandi, Q. piendi fine etiam ordinentur.3 6. Immo sunt, qui ad externos adeo Uis pitulas extendunt, e. g. inodontalgia pitulas formant ex

extracto ligni guaiaci ligni Rh dii, & dolenti denti talem pilulam imponunt; item pro mas

' cationis scopo mediante extra cto nicotianae, tragacanth. &mastich. formantur pilulae, quae vero, quia efficaciora remedia ad hunc finem obii

nendunt prostanφ, merito reiiciuntur. . .

. Pitulae cum vesiculo nimis Isido non debent propinari. g. Quae sunt ingrati saporis , id esub inuolucro passulae maioris, pruni cocti, vel massae illius panariae, Oblaten dictae, a multis commode deglutiuntur. Adsumuntur autem pitulae, purgantes tempore plerumque

matutino.

a lenientes, id est, leniter laxa . tes, tempore vespertino. nano nae, eodem tempore. 4 Reliquae autem alterantes: tempore quocumque. M. Prostant in pharmacopoeis mul- ..tae inconditae macte pilata:

rum e. g. Iudae, Arabisae. iseis maioris, Ilae quibuι esse nolo, v- gregatiuae &c. quas Medicus omni modo debet euitare.

a. Emeticae.

resin. ia lapp. gr. 1ιΙ. ii emetic. gr. l. elix. P. P. q. s. M. s. pil. No. xv. d. pro dosi.

xlii vit. gr. m. essent. absinth. q. s. M. s. pil. NO. . d. pro do si.

2. Purgantes.' i) Ertr. panchym. Crass

Illa

35쪽

Extr. ellebor. nigri xlii dulc. ana gr. Vu

aloes rosa extr. sumari ana gr. 313. ellebori nigr. gr. n. M. f. pil. m. XXIV.

S. reseruirende puleii aufeinmal.

exta. ellebor. nigro centauri min. ana

tr. centaur. min.

ellebor. nigri amessenti succin. q. s. . M. s. pil. NO. XX.

S. eroslambe pillen aus

rheumatici ana gr.

villa

xiii dule

36쪽

DE PILULIS.

gum m. bdell. mastich. anaelater.

M. f. pil. ad pond. gr. r.

S. pillen in dexsuctiti dos. Θi

terebinth. vener. q. s.

3 Vii current. gr. XII. - M. c. succo liquiriti

37쪽

7, Plistae m Megansu genudaeae Opii cruci. fibr. ellebor. n. ana tum primum eum T.& deinde quod residoum est, cum

. alcai. adfuso extrahatur. . Fibr. ellebor. nigr. extrahei cum vino, melius cum U.

. per digestionem quoad satia. Adde. Myrrh. per athahest Glamben ita praeparatumsut cum V .lui possit.. Deinde recip. col. Jiv

TABULA IV. .

I. DEFINITIO.

Bψω est medicamentum inter

solida & fiuida modiae con sistentiae , quod figura sua glandem aliquo modo reser & tamquam mortulus seu istest tum una vice deglutitur. II. HATERIA. Hic eonsderanda sunt . I. Easis seu ingredientia, quaa varia

sunt, e. g. ' . I) in parua quantitate essicaees,quae semper Primarium sunt ingredicus. πι Spiritus s essentiae. Πκε

partim ad gratiam, partim ad melius subigendum puluerem, Partim ad augendam virtutem adiiciuntur.

a. Excipiens, quod liquidum esse . debet, ut reliquae speetes siccae . in una massa cohaerere possint. Sunt autem communissima - eipientia: I) Conseruari.

D Reliqua

38쪽

' buntur, nisi specialis cireumstantia eadem postulet, e. g.

I. Bolum quam maxime commendat paratim, ut eo facilius deglutiri possit. Unde Sti. exC dere non debet; immo quando ingredieima leuia sunt dc tu gescunt, Si. sufficientem molem constituit. Sit e. g. 2. Pulveris ingredientis c baseos 58 -9u, & erit conseruae tam- . quam excipientis Si. 3. Sic etiam v. g. pulueris baseos S . & erit roh excipientis et iam Sst. Hanc proportionem

sequentes sermulae clarius mon. strahunt.

4. Quando conterma minus sueeuis lenta est, tantillum sympi additur; Si vero nimis succulenta suerit massa, tantum sacchari miscemus, quantum satis ad consistentiam. .,Quando ob puluerum lenitatem magnitudo augetur, id quod potissimum cum rha barbaro contingit, duo minores boli ex illa massa sormari possunt.

IV. REGULAE ET OBSERVATIGNES. i. Omnia ingredientia & excipien

tia ita sunt comparata, ut nou. tantum gratiam bolo conciliare, sed facile cum reliquis misceri queant. . ynde amaro, maa me nauseabunda, bo los ingredi non debent. 2. Veteres bolorum praescriptiones ad illum casum reseruabant. - quando nonnulli patientes pulveres , vel alios medicamentorum sapores valde aversabantur;

quo eisu & hodie locum habere

debent.

3. Quoniam autem ipsorum bolo

rum ingestionem variae dissicultates premunt, praescriptis illorum non frequens esse, sed ad speciales casus & circumstan-

... tias reseruari debet.

4. Quoad con entiam bolorum

notandum, quod neque nimis mollis, neque nimis sicca esse debeat. Hinc ad cauenda haee

incommoda addi debet hasta sy- rupi quantitas; in quem finem formulae subiicitur: Syrupi

l. s.

s. Et quoniam facta fixa de volatia, sia Deile liqueseunt, & se ho-li debitam consistentiam impediunt, praeterea sementatio nem caussari possunt, non ingrediantur hanc formam, nisi quidem bolus mox post praeparationem adsumatur. 6. Boli essectum optatum promte exhibere non solerit, quoniam ,

nuoluerum puluerum conte torum in ventriculo tardius reis

latuitur, & hinc efficacia illa. rum specierum retardatur. Hinc etiam necesse est, Vt po-- - tus calidus post holi deglutiti '. nem mox sumatur, di hac ratio-E a ne

39쪽

- . 'ne promtior illius resolutio pro

moueatur.

i. Emeticae.

ii emetic. gr. III.

M. s. boli No. ii. successive deglutiendi.

a. Purgantes.

syrup. de cichor. c. in barb. q. s. M. f. boli No. u. successive deglutiendi.

R. Conserv. ssor. Persici A

' Ilii dulci

talapp. anagri V. syrup. absinth. q. s. M. f. bolus pro infante 4. ves

s. annorum.

S. bolus laxam in atraphisa

resin. scammon. gr. IV. strup. rosar- soluti q. s. M. f. bolus.

Sultuantes.

0 Conserv. ssor. perse. Sputidule. gr. XV.syrup. rosari soluti q. s. M. f. holus.

strup. stor. Persic. q. s. M. f. bolus.

arcan. Corall. gr. iis,

40쪽

DE BOLIS.

croc. Qti adstring. gr. iv strup. cydonior. q. s. M. f. bolus.

M. f. bolus.

ELECTUARIIS

T. DIFFERENTIAE.

I. D aνia a bolis parem disiserunt i enim est ele- ctuarium, quod una vice deglutitur; electuarium au- tem stricte dinum plures doses

continet.. I. Interea tamen electuarium ebn

sistentiam paullo molliorem ha- het quam bolus. - 3. Unctis licet ab electuariis quodam modo disserat, illos amen, non sine ratione huic tabulae inserendos iudicauimus. II. MATERIA. i. Electuaria uti cum bolis multum

conueniunt, ira etiam ingredientia & excipientia cum aliis habent communia. Conficiu tur nempe

I) Ex pulveribus,

a Ex condituris, atque 3 Ex conseruis.' λσο vero ordine haec praestria in hantur. sequente membro in eabimus.