장음표시 사용
2쪽
III. De coitu, nceptu uteri gestatione. IV. De partu elacte
II. De morbis viduis,ac virginibus peculiaribus.
III De morbis circa generationem,ac de iis, quiprgnantibus accidunt. IV.Demorbispuerperarum de nutricum affectibus.
3쪽
S V ii qmnis' misereri Farmine ortis , quae praeterfortuita
casusque se humana omnia quae ad millia morborum, virorum singulis timenda,contingunt,variis insuper diris,ac difflcillimis aegritudinibus, tum ratione primordiorum generationis1 ;ia ratio/e nativi teperamenti,a primis qualitatibus contracti tum demum rationeinstrumentorum,quae ad conceptum lar tum oriactationem sunt necessaria,a virorum morsis plane diversis,excarn carasaepissim olent ita ui quigratissimi ex iis iis cernere stultitia prope vi eri possit,cum suus chiq; sarminae ad pr sens atrocis in nec immerii. θυι, se videatur. I uod optim de coxnoscens sapientissimus Hippocrases seum Diocles deinde AEuris, ac tandepleriq; eorum,qui doctissimi nostrosecuti habitisent sm-mo jure de hisce assectionibuspeculiares tractationes ediderutrquia nimirum agnarum reru hoc proprium est, ut pluribus magniι argumentumscribendisuppeditentudeo quo quis', magis ingenio poteν fuit,eo quoq; libetius in hoc di siritimo negotio si exercuis. cru Hip. solitasMagravitate perdis scili, subobstora: recentierit alii nimis
diminute,alii praeter qua quod in multis defcrset, adeo prolixe 'μlta disputant,ut merito istis dicere possimus, quodolim Lacedaemonii Samiis legatis:Prioris orationis vestrae partis stimus obliti , postrema oto primae oblivione non intelleximus; EIsane cadem ratione saperet,ut cii camis apud hosic tripetores urones legunt, tia morbi non recordentur: cumsigna,causarum am nύn memine' rint, unde sit,ut nec rite indicationes desumere,neni curiatione, μι
4쪽
Ur Linstituere queant: se ab eorum lectione,quamvis verborum saturi erum non minus jejuni recedant,quam accesseruntLIPud insuper non exiguam parit confusionem , quod multis non onerit, autores inculcare edintegras eorum paginas ab que fructu iterum atque iterum instrerer,eandem curationem crebro rescriίere,oeam congerere remediorumfarraginem, ut fores a tribulissecernere' malis laboriosum ; quin potius hoc pro utas non citra maximum. aegrotanIium detrimentum sumptum, ac taedium incauti medicis/' leanthequentissime usurpare. Alii 3uoddicisset egregie quid msaltanisedextra chorum,dumfabelias, sturaque alia ipse et id rint,an sentationisgratia) minud oportune immiscent, quae neque ad chrarionem,neque ad rei majorem elucitationem quicquam attianent Plerique tum demum praeclare si perfunctos cfficioseophrant, cum viginti latinis versibus, unumgraeculti m ambisisse inserunt, sedoriassis,ui eorum opera animam o spirithm in illis,quae a qui busdam minus intelliguntur,inclusam habere exilimentur,aPlinio edocti homines minore dem habere iis,quae intelligunt, paru i men imitari disertissimum Galenum, quem Latinae linguaeperiit mum fuisse legimuW,nec tame uis operibus ustum latinnmet er,nm immiscuisse. Iam vero major eorum pars R omanae linguae, es compraedictioni nimium incumbentes, dum apprim de eloquentes videri studeni,hoc incommodi primo rim i gressu consequuntur, ut parum medici videantur; nam verborum copia,quae alioqui utilia essent, contra qua putant, sacrant, ut misu splendeantiquit te quemadmodum retundent in multitudine vis medicamen i infringitur, sic utilis docyrina verborum bustatis ambagibus. Sed hi eloquentiam pluris faciunt quam bene dicere:Et cum diu noctuq; male dicant Immen minus eleganter dicere in horrore habent. AI nec veritas ornaari vult, nec optima opulchra quaeque, sermonispulchritudine aut cultu indigent, se loqDi propriepotius, quam eloqui, lentes decet; se causae veritatem magis,qua loquutionis ornatu quaerere Videasisios toties execranies miseriam istorum tempora, quibus Aticenna, Rasius, Averrores,Ms es, se quisimq; sequuntur Arabu doctrina,
5쪽
Druerunt filicet quamvis non alti Hippocratis , seni dogma
ia melius assequuti ines multa utio a medicamenta,aliis antea ignota,nobis invenerunt,pauc issimaq; modo habeamus , quae non antea eorum fuerint auamvis hoc saeculo adimatur eis debita gloria impure tamen ac sine ornatu sicriberunt, quodpraesens Haspi culum existimat, quia omnium studiorum explicationem metis iiD- rem per olitamque defixerat. 'anto aequius tofumus nos condolere acuti hujus infelicitatem , quo hominespluris verba faciunt, quam ipsas res,quarum causa runt inventa.Sedomnis aetas de suo tempore qaesta est, ornat quidam sapientiam os eloquentium, erumtamen disserentias cognostere,quam is vocibus cur Iosim contende- restius erat: as de aliquo pεriclitandum,de his potius,quam de illis putarem ita enim comparatum est, ni tunc primum homines res 'fas neglexerint,cum nimio studio nomina quaerere carperunt, si
Galeno credidimu ; quem ipsi posthabita viri gulariduis ina, ob
elegantemporim,es compositum btum tantopere admiranIur. Hus igitur defectus in hac Medicina Parte considerans,operae pretioni duxi, se tunc demum de mortalium genere bene meriturum
ex imari ,sex iis, quaepraeclare a probatissimis friptoribus dicta
sunt,s aliis quae ego mihi meditatione crebra, mulio studiosummad ligentia, se assareo aegrotantium usu, vera esse deprehendi, duos
commentarios conscriberem, in quorum primo theoriam stu naturalem mulieris historiam: in altero mulierum assectionum praxin I uccinctὸ,sed acurare comprehenderem, non ita breviter ut ab qua de erarentur,aut tenebris res involveretur : nec ita prolixe, ut
busta tis nugis pagina turgesceret, or laboriosa confusione legentes opprimeret : Iedmedio quodamoiso facili , se apto magis ad sciendum,quam ad suadendum, ita ut si eri idpossit, ubi maxime carea Oribus, ibi plurimum pariatfructus, non enim eloquenitae huc opus es sed medicinae, in quo communem utiliIMem quar mas, non gloriam. In prima igitur hujus operis parte, quae quatuor libris continetur, omnia, qua adureformammarum anatomenuPhilosophiam cl- far -
6쪽
seminei siexus hisoriam eriment,quaeq; adsemen menstruum,co 'gressu m,conceptum urigestationem ariues Achcctant, textu um praeterea difficultates,controversias,problemata es quacunque glori unt speculationis,Deo bene juvante,exponemus. In secundi istud curabimus,ut nul penitus aegriIudo earum, qua miseras meliassolet exercere,quaeq, hactenus a diversi criptorib.disper- se Draditasvnt,omittatur quarum essentiam oecies, disserentias, cavo signa,prognosticaservato ordine enucleabimus, C qua imreram rotixiorem disputationem postviaverint, ea in Scholia, quae singuli fere capitibus appenduntur,relegabimus, ne properans ad curaria Ut lector tarderis,aut impi Metti dest,unis possis difficultaris lucem exigere. Ad remedia quod attinet,rejectis cuncIis litis,quae
suspecta, in ficilia,superstitiosa,immunda aut parum probata vissent munda duntaxat,facilia securiqsima, aut pluribus eventis co- probat elegsernitiosum eorum errorem vitans, qui cum ad manus medicamenta habeant,ut admirationi sint,adperegrina, exoti- caesad ea quae difficulier parantur,or cum minori utilitate,ne dicam cum maximo detrimento saepe confugiunt.Nec nyn mihi secretu reservavi eoru,quae mariis morbis propcua esse assiduitate didici quod quos da in multis Europa loci acti are,nonsine hsrrore video: nam hissum herculei altersubalsamum,aut panacaea ; alius hoc, alius Eud medicamentumsummis laudib. evehit,quoru tamen morivs
ciendi invidiose caelani,s qua sim agogi quida ab itsi veris ussi
accepisse confingunt, mam,Sertorium,Minoem, Solone imitam
tes, quiper cervam,s Egeriam,a Iove, es Apolline Hirini cata, quacunque astute imperitabant , quo facilius vulgo persvaderent, comminiscebantur: At illi prudenter fortasse inReip. usum:medicos verosordidi lucri causa occultare,quae humana saluti utilia sunt,indecenses es inhumanu;nam,istotelis decreto bonum tanto es m Bus,quanto est communius. Sed violenta sunt medicamenta ista, quae,s bona aegri fortuna commode, ac oportune exhibere contingat, illico prosunt,mdcq,pleno ore commendantur:Si vero quodplerumq; sit,
quia Arique morbi, naturae, artis cognitione j minus prudenter
7쪽
ingerantur, inter ciunt. se quamvis laudent, qui eorum fortuita ope versitessunt: qui tamen violentia, aut praepostero ordine o
cuberuns,vituperare nequeunt, quia error medicina terra contegis
Dr. Eorum tamen pleraque quae sint, se quopacto continentur, Mbiter in hoc opere patefaciam.
Non tamen existimes, amice lector,nos actum agere, quia plumsexIent de mulierum morbis tractationes, nam certe nustam aUoli ram invenies, quod rum facile deprehendes, cum reliquas quae hactenusprodiere,hisce n tris diligenter contuleris : Imo erat quod hactenu seminae de nobis conqti erentur, se cum Sorano exclamarent: Omale occupatum Mororum genus, Occidimurnos,non morimur: &ab illis qui inter ros peritissimi existimantur , perperam curatae , Nos vero doqualibet vel levi isma vestrarum affectionum libros ex libris facientes bibliothecas voluminib. oneratis, de nostris interea diris ac dissiciliniis cruciatibus,nulla vel exigua, & ea quidem satis oscitanter, mentione secta.Neq; vero me latet, on ita pridem Basileae in aliquot volumianibin congestis omnes fere auiores , qui de hoc negoti criZferunt, fuisse excusos: in quibus tamen supra enumerata incommoda proculdubio deprehendes. Alius enim nimis bremis,alius obscurus,hic de quibusdam morbis duntaxat edisserit, alter de aliis : plerique ira tumultuarie scribunt,ut nimiumsit operosum, quod quaeris, reperiare,multa desideresiluras is me repetita legas,pleraque in uno ex aliis si 'plere oporteat. Neque id mirum; non enim viri alioquin sapientes toti huic tractationifuerunt intentised obiter, quor aliud agentes. Euemque tamen sua esse laude dignum, nec ustum tam jejunum, qui nobis non aliquid contulerit huic operi per sitiendo, per quem aliquianon fecerimus ingenue fatemur. At unus Lud Mercat .vir e controversa doctus, o dignus, de quo longior sermo haberetur , mihi visus, ad perfeci ionem huyus Meicinae partis
prurim accessisse,ni re scue se confuse siri erit, atq; adeo prolixe,ut vix caput perlegas,quin prius terminetur morbus, quem cu-
rara , Dur cujus etiam odoratissimos suavissimo uestores nonnulla sentic
8쪽
senticosa, delitescentia interdum ossenduntur. Eo
obrem cum Hippocrate agnoscens praecipuum esse scientiae votum , aliquid eorum invenire, quae nondum fuerunt inventa, secundum Iemiperfecta ad nemper cereo absolveres na,utia iunt,a seisiecernere, semina mundare, es aurum ex visceribis3 terrae ab liis extractum purgare quodquo Use erui, ferere, cuncta in ordine acilem atquepc uc dum digerere i/ ii tui, ita ut quaecunque continentur in istis quatuor vastissimis tomis , qui Argentinae, aijundiis denuo aliis autori;us , tanquam in unum corpus varium Iane,ac deformis monstrismile, coacilicestu itq; absq; ordinesunt, exiguis hse obus commentariis,dilucide disposita reperias atque contra Za,nusia biflegas, nec in ustas inter legendum nugas impimgas, quae te ab illa,=u cupis,lectione emorentyr Idqueservata semper reseris se ordine, quem a nugis ante nos de hac rescriptore servatum comperies: non incommoda,ni fatur methodo,ita ut alibi lacera sed Ierita membra in unumqua se corpus coalescerent Nem nem praeterea calumniandi ludiose eritatis indagandae eique i cem conciliandae desiderio coactri refellamus,aut inse Iamur. Non nim idcirco ripsi ut eurum arduosconatus,or recentiorum laudabiles annixus aspernarer,aut, quae ab aliis de hac re dictasunt,' prehenderem seu ut ea,quae in aliis aut obscurasunt, aut omissa, aut confusa aut depravata , manifestiora ferent. Scimus enim quod Socrates ait apud Platonem, nusium inscitiae evitaentius extare a gumentum, qua quis data opera a viris sapientip. dissentiat Gorum,qui aliqui sciunt cripta apud ignaros calumniari, nonscie tuum esse e proditionem naturae artis ignorantiam. 'uae mnia attuli,non ut ludium meum in Plenter extosterem, Mut,utilitatis conscius ludiosos adseritionem excitarem. Hakes, amicet
Hor,nostri instituit rationem, quo scismortalibuspius utilitatis, quam mihi gloria algaturum Et hic ipse est,quem captamus tib ris nostri viati simus sinis. Tu vero iuxta inde perceptum fra citi ,de quo tibi judicium lubens permitto, invidiosor il mentes r
9쪽
prime. diu' sicubi uia homines umus, tibi plane no ueri sis iis factum, non ocio es desidiae vertes e peregrinationi, in qua his
studiis necessaria tranquillitas non datur. Memineris etiam iPud Plinis,haud ulti in genere veniamiustiorem spe imodo mirum non est , hominem genitum non omnia humana novi se. Non enim via possumus omnes,se hominis es tibi errare alti: Suntque e in pulcherrimis corporisus naevi quidam nihilque est in rebui Humanis omni ex parte beatum. Debes in ver considerare rei dis cultatem,est enim longe laboriosum, musea in pauca contrahere, es nihil 'odissideretur omittere , operi cultatem cum brevitare conjungere, es quae post multum laborem inveneris, ad certa artis praecepta revocare. Idcirco ubique humoitatis memor lege, evolve, fruere, corrige, non tam qui egofecerim considerans, quam
qui alii hac in re huictenus praestare non po
10쪽
I. cui foemina,quaque ratione a viro dissideat. Pag. t. ιII. Uteri ratio, situs, figura magnia . i
II. citius finis , ct quia siti praegnans
mulier virum admittat. Io III. Notabilia nonnulta circa coitum.