장음표시 사용
341쪽
1349 iverun ad stubam societalis prope monasterium, ubi iussi per populum ossicium resignarunt, et euntes simul in domum Petri se absolvi a iuramento, eumque resignare ossicium et dare claVes portarum campane sigilla et omnia alia peci runt. Quibus cum limore lactis ei illo disparente quatuor
magistros et unum carnificem magistrum scabinorum annales et novos consules creaverunt, mullis recitatis talisque sentenciis contra Petrum. Sicque sabbato sequenti Iudei, qui per priores magistros duci fuerant ad domum super Brusca insimam' quasi ut abduci possent, ducti sunt ad eorum imi- lerium, in domum combustioni paratam et in ducendo per vulgum vestibus sunt omnino nudali in quibus multa pecunia est reperta. Defensi sunt utilem pauci baptismum eligentes, et plures mulieres pulere, quasi invite, mullique pueri erepsi ab invitis sunt baptigali. Omnes alii sunt cremati multique prosilientes de igne sunt interfecti. Duces autem Austrie et Moguntini lenuerunt suos, qui per Iudeos baptizatos et Christianos multa inis casse dicuntur: mullique ullum latentes ea, postea sunt cremati Pluresque Christiani lori lassi sunt se recepta a Iudeis pecunia et dictis quibusdam verbis super eos per Iudeos, promissoque per eos de inlinicando in laniam pervenisse demenciam, quod libenter omnes Christicolas occidissent. Unde succesive omnes quasi baptigali Iudei sunt cremali, quia salebantur, eos omnes culpabiles. Indignate sunt autem civitates Alfacie contra omnes tenentes Iudeos. Unde minister ducum Austrie vix oblinuit ne Obsideretur quod captis omnibus Iudeis ducum in Ensisheim nuncium Austriam destinaret. Utricus vero de Heinsonbergexperia perfidia per se servatos cremavit. Post heo in sino tulit Iudei in Oppontici sunt occisi. Insultu quoque in eos facis in Franckensor post regis recessum, Se et omnes domos suas et vicinas cremarunt. In fine
autem augusti ammi e sagellantibus se multis advenis facto
1 iverunt ubi selit in B. und is aus de vita et Ursi auin nommen 2 dictam Sloliteneche stetit nocti in de vita. 3xStat dieses und de lalgende saltes teli in A. Ruperlus eciam dux Bawarie inopido Ilerdelber et aliis municionibus et Engelliari demirithor miles in pido Sunensheim Iudeos tenuerunt, qui de civitatibus pira et Vommacia nugarunt. Propter quod contra ipsos magna mussitatio a civitalibus suit quia magnam pecuniam ab eis habuerunt. Dissilia πιν Orale
342쪽
MATTHIAS UEM ENBURGENSIS. 265 more ex abiscisione burse et credente populo quod rumor l349 esse contra Iudeos ecce omnis populus irruit in Iudeos, et occisis mullis Christianis per eos videntes se non posse Vadere combusserunt domos suas et se ipsos cum rebus.
De indicio conflictu inter regem Anglie et Francis in die Iohannis baptiste. Cum aulem indictus suisset dudum conssiclus ad diem beati Iohannis baptiste predicti anni quadragesimi noni iun. 24 inter Franci et Anglie reges tanta sui utriusque regni pestilencia quod vix ercia pars hominum dicitur remansisse. Propter quo conflictus es prorogatus Comesque Flandrie qui recusata filia Angli quam ducturum se promiserat, recedens ducis Brabanci filiam duxit ei ambo Franco laverunt, reversus Flandriam in populi favorem Anglo adhesit. De principio pestileno te et agellacionis in Alamannia. Incipiente autem paulatim pestileneia in Alamannia ceperiant se populi flagellare, transeuntes per terram. Et venerunt septingenii de S evia Arirentinam predicto anno xlix in medio iunii, habentes inter se unum principalem ei duos alios magistros, quorum mandatis omnia parebant. Et cum hora primo Renum transissent nccurrent populo secerunt circulum latum valde in cuius medio so exuentes, deposilis Vestibus et calceamentis habentes in moduli brace camisias nlamore ad latos protensas circuierunt. Unusque post alium in circulose in modum crucificii prostravit quilibetque eorum super quoslibet transeuntes passibus et leniter prostratos fla-
1 in A. solo noch Iudei clam omnium civilalum imperialium et ultorum Oeorum, quia quondam Ludemicus princeps ipsis dum vixit tanquam servis suis salis suerat avorabilis ex quo in tantum populus Israel crevit, quod de suo auxilio in brevi omnes Christicolus debebant oecidisse is ergo ante cremacionem et ipqorum interemtionem mortuo principe mullum suerant de nece sua dolorosi quia talem spem ha hii runt civitates autem cum lapidibus domorum Iudeorum interemptorum fractarum Iet cum lapidibus super sepulchris constitulis Smileriorum suorum et thesauro reperto turres novos in suis civitatibus ronstruxerunt ac cum lapidibus muros resecerunt et thesauros repertos in usus reipublice converterunt. De letχten sal suctile ich durch in schaliungvon inigen Orien 2 emendiren Waliren ich im vortiergehende die
vo Studer Orgeschlagen umstelliin adoptirte. 2 ducenti de Suevia Spiram A., agegen haben losne undinonigshovenis ei underi dienae Strassburg ommen. 3 circulum in civitate Spira ante monasterium at A.
343쪽
l349 gellis langentes ullimi qui se primo straverunt primo su genies se flagellaverunt flagellis habentibus nodos cum qua
tuo aculeis serreis, ranseuntes cum cantu vulgari invocacionis dominice habente mullus invocationes. Et steterunt tres in medio circuli sonori valde precinentes, agellando se post quos alii canebant. In quo diu immorantes ad unum precentum omnes genuflexi in modum crucifixi in facies m
ruerunt cum Singultu orantes. Et transierunt iuxta circulum magistri, monentes eos ut orarent ad dominum pro clemencia super populum, item Super omnes eorum benefactores et malefactores et omnes peccatores et in purgatori existentes
o pluribus aliis. Post hec se levantes, extensis manibus in celum genusseri canebant. Et iterum surgentes, diu se agellabant euntes ut prius. Quibus se induentibus alia pars eorum, pie indumenta custodierni, se exuens idem fecit. Post hec surrexit unus sonorus legens litteram' cuius similis in sentenci diccbatur in ecclesia sancti Petri in Ierusalem per angelum presentata. In qua narrat angelus Christum ossensum contra mundi pravitatem plura exprimens crimina violucionem diei dominiose, et quod non ieiunatur in serinseXla, blasphemias usuras adulteri Christumque rogauimper beatam Virginem ei angelos pro misericordia respondisse: quemlibet per trigintaquatuor dies se debere emulando stastellare, ut misericordiam consequantur. Tunius erat Argentinensium asseclus ad eos, quod cito omnibus invitalis non inveniebantur qui invitari possent; non enim recipiebant elemosinam, sed invitali do magistrorum licencia ibani vocali, non audebant mulare per diciores Vocali.
Hoc tuo faciebant bis in die in campis et quilibet clam semel
in nocte. on loquebantur cum mulieribus, nec super plumisiacobant. Omnes gestabant cruces ante e retro in veste et pilleo hubentes sugella vestibus appensa, nec in una parochia ultra unam noclem manserunt. Et ingressi sunt in fraterni latein eorum humillime circa mille Argentinensium, promit-
1 litteram. iii aliqui fuerant inter eos sacerdotes e litterati. biles et ignobiles, mulieres et pueri cuius illere tenor similis sol g in A. 2 erat Spirensium A. 3 cuiusvis elemosinam in specie sed in genere pro parandis contortis cereis et vexillis. Hahebant enim preti sissima vexilla de serie e pupura et ornate depicta eum quibus processionaliter iransi hani invitali autem solet in A. in de Vita. 4 humillime centum et plures de civitate Spirens A. Digitia i Go
344쪽
lentos per predictum tempus ob diencium magistris Wovo i 34s m. Nullus recipi batur nisi promittere servare predicta per predictos dies et nisi habere expendere in die ad minus
quatuor denarios ne mendicet D nisi promitteret se esse consessum, contritum elis misisse omnona iniuriam inimicis et habere Noris iis sensum. Diviseruntque se Argentine;
pars enim descendit, sileri pars ascendii magistros inter eos similiter dividentes. Ingistri quoquo Λrgentinis repentinam castigacionem nimium prohibobnni Tantoque conssuebant ad
os multitudines descend Oncium ias condoncium P transVersalium quod nemo poterat numerar . De quo reclinrolus
ilem plures ordinum mendicuncium et mulli sacerdotum do
De electione Gyntheri de S tarabum, strenuissimi et animosissimi comitis in Romanum restem contra urorum quartum silium Iohu in is regis ohemie. , uillherus comes de Warχburi Thii ringio elatis circa
mandraginti quinque nianorum vir robustiis bollicosus strennuus pnidensque in bellis qui in servici Heliarici Moguntinio quondam Ludo vici principis pili rimum laboravit quique in pluribus conflictibus propriis solicito prevalens capiendo et tali in mi baronos plurimum est dilutus a principibus Icarolo
contrariis ut se introna illa de regno rogatur sinu primo rennuens, undem o pacto ianuit si in Frankonsor per principes et nobiles sentenciatum suori l. Vncare Panum limperium maiorque pars principum qui similitor per senten-cium docturali uerint ius hab re ipsum absque omni symonia legerin propter deum dicons se e.rpositurum periculis prol Post hec in civitate pira hono ducenti Diiori duodecim annorum etale obligacionem secerunt et se flagellabant olei in A., o saegon D serunt lue - prohibebant Phil. In A. solit nocti Et propter litiua colliguriones ei nimius multitudines et tui volohan si uternitates sacere durabiles desistere sunt coneli. De Basile enim civi lute de melioribus centum vel circa colligationem sec runt ei secundum modum predictum se verilaverunt dex citin Axini alium venerunt i hi cum venissent e se ustellassent. Platum sui Clementi ope de modo penitentium. Ipse nuod sibi insis Llrsi ipsi huiusmodi assiccionem elyeniter cium iniungelasiit, OleDat eos Omnes in carcerasse. Sed quidam cardinales eos excusabani quod non redidissent male in hoc fecisse. Et napa sub pena excommuni rationis lute sentencio ipsis ei omnibus Christi fidelibus prohibuit ne de celero flagellacionibus publicis uterentur sed penitens sidus in camera posset carnem suam flagellare. 3 BOh-
345쪽
268 MATTHIAS ΓΕWΕNBURGENSIS.i3 s deo es imperio corpus suum. Sicque cum Xercitu suo in campo se posui iuxta Frankensor seria sexta post Slarii ian. 6 anno domini in .ccc xlix. Convenientibusque inibi principibus quatuor et mullis baronibus et per sentenciam decreto imperium acare, eisdemque quatuor ius eligendi comperere, electus est in puri licacione seb. 2 per Heliaricum archiepiscopum Moguntinum, LudoWicum marchionem in Brandenburg Rudollam de Bavaria Patulinum Beni, annuento Roberio fratre suo et capto tunc Roperto Paluel eorum, et Ericum ducem Saxonio Huic enim Erico tanquam filio Dalris senioris Rudois ducis electoris Icaroli decernebatur ius eligendi. Cumque per se ebdomadas polenter iacuisse in campis, in Franckensuri more regio est receptus. Alieque civitales in IVellerethi imperii eum similiter receperunt.
Intelligens autem Icarolus eum incero in campo ad R num Se ransferens, reverensem, Coloniensem, Leodiensem episcopos ducemirabunci et alios principes amicos allo quilur scribens eciam baronibus et civitatibus, que eum receperant pro subsidio, et quod in villa Casle ex opposito Mogunci castramolari vellet dominicii Est michi seb. 22 l. Λ quem terminum Glintheriis, quasi in derisu, orneamen-lum indixit.
De conuaccione mauimonii per arolum restem mm . . .
fllia Rudol Pululini fient sire ducis Bauarie. Κamlus autem unicam filiam Budoisi Palatini predicti ex matro de arinthia duxit uxorem quamvis ipsi duo AEarolus et Rudollas quondam Rudolsi regis fuerint pronepotes, ipsoque Rudollas et quondam uxor eius mater sponse similiter fuerint eiusdem Rudiat si restis pronepotes, pro quo nunqu'm dicitur dispensatum. Cum autem Icarolus Glintherum propolencia sua et sibi adhereiicium invadere non posset indixit
colloquium Spiram ad dominicam Letare mura GJ Ubi
conveniensibus reverense meriam Moguntino, comite de Wirlenber multisque baronibus e civitatum nunciis, cum speraretur Guntherum in vicino venturum pro concordia tra
i Anna. 2 materque sponse et sponsus similiter liberi duarum
sororum suere gelχ A nocti xu. 3 lunc sequentem, de villa caste recedendo A.
346쪽
landa , ipse spernens castrum Frideber obsedit. Post hec assin principio in ali infirmante Guillhero in Frankensuri magister Fridan sumosus medicus sed comitibus de ussoWa antiquitus sumiliaris, cum Gunthero pocionem dederit eam temp- invit licet invitus; post hec Guillherus eam bibit. Mortuo nutem medico infra triduum Guillherus inflatus quoad valen clam corporis latinat inutilis est esseclus quod sumulus
medici iniecisse Venonum. De morte Luce domini Mediolonensis potencioris Lombardie.
Mortuo autem illis diebus ian. 24 Luca de Mediolano
occupatore quasi Lombardie ac Iohanne fratre suo, scilicet archiepiscopo Mediolanensi se intromittente de dominio mil-titur pro marchione de Brundeliburg Qui vadens ad comitatum 'rolis, ridentum et quedum alia ibidem obtinuit que in Bohemi devocione suerunt duod audiens Iohannes de Pistorio, provisus ridentinus sedis, clero et populo Tridei
Commisit autem papa Clemens ad preces Iohannis, lilii quondam Bohemi, quem comitem TTrolis nominat, episcopo Curiensi a captivi late liberulo, ut si inveneri consanguinitalisus assinitalis vel aliud impedimentum inter eum et Marga ritum, quondum Heinrici ducis Earinthio filiam Ludowico de
Buvaria, nominanti se marchionem Brandent, urgensem, dolacio copulatam, divorcium celebraret quod si non invenerit - cum decem annis et interim per conlinuum triennium cohabitaverint, operam copulo dantes nec potuerint commisceri nec posse sibi reddi sine strage et scandalo ipseque se hu- bilem asserat ad alias et cupiui esse pater quod iusium suerit decerna l. iii Curiensis inter cos divorcium propter maleficium celebravit Iiul. l. Intendera autem rex et marchio simul pro perficienda concordia se transferre ad papam. Sed quia archiepiscopus Mediolanensis scripsi papestilleram quandam sibi directam,
i prout principes eidem Guillhero scripserant ipse Giintherus scriptum ipsorum spernens A. 2 cuius eastrenses sibi rebellahant et tandem vicit A. 3 cum eidem pocionem dedisset, quam asseruit eidem expedire, eam licet invitus ad mundulum Guillheri primo templavit et probavit ipso presente A. 4 Statim medicus in acie inceperat decolorari et infra triduum moriebatur. A. 5 aus A. erganat, Wosii in B.
347쪽
270 MATTHlAS JΕWENBURGENSIS. 19 in qua narrabatur regem'quisπani ex novo consensu principum electum se coronatum in regem, X Vacucione quondam Ludo vici principis de hoc commotus scripsit regi Sic- quo umbo manserunt. Marchio autem cum Mastino Veronensiligam contraxit, eiusque silio suam e predici Margarela filium desponsaVit. De conrocacione emercisus in Rostunciam per arolum regem conua Guntherum de Suarabur ectum electum. Convocavi nutem rex arolus exercitum ad Mogunciam
in muto. Moguntini Pnim sibi in odium IIeinrici archiepiscopi,
qui eos Ieserui, et Franken sordensium, a quibus rex abstulera nundinas dans Moguntinis firmiter adheserunt. Intenci0vulem Moguntinorum suil expugnare opidum Λlle vili, constructum per Imguntinum super Renum, nil duas leucas a Moguncia Guillherus autem letaliter infirmus cum gente sui se in Allevit, collocavit. Transeunte autem Ear0l0Renum, ducenti equites Guillheri impulum sucisentes arolum terruerunt. Accelerantes autem equites Eberhardi de Wiselenber et quidum alii fugaverunt eosdem, in qua sugaci0ue mulli milites sunt creati. Veniens autem marchio de Brundelaburg sine gente, habilis trucialibus cum rege, videns ecium Gunthorum factum
in Validum, negocium comportavit inui 26J ita quod iun-lhero data sunt vigintiduo milia arcarum et duo pida Thuringie imperialia pro temp0re vile sue duod ipso Gilla
therus lice infirmus, dissiculter consensit, eciam quod sanus nullatenus consensisset, de principum perfidia conquerend0. Obiit autem ipse Guillherus infra mensem et in ecclesia par rochiali in Frankensur presente rego sui cum lamentacione sepultus. Rex enim Frankensui densibus et nundinas et oini In A. solgi nocti: Revoisi sunt autem Medrolanum post mortem Luce tres filii fratris sui, quondam Stephani marchyouis, Mutheus flar
nubas et Golescius, quos Lucas eiecerat de terra, ne dominaretitur loro patris duos uondam Aymo, comes Subaudie nutrivi cum silio suo. nunc comitu. ui tenentes singulariter palacium strenue se tenent du0 et archiepiscopus Medyolunensis abhorret. Reliquit autem Lucas du0ssilios quos predictus oleacius suns esse retendit, cum uxorem Lux e vivente clam cogit avisset adullere requenter. 2 cum castro A. 3 npudiet tiricum uiguntinum tunc A. 4 pro renunciacione iuris ueeleelionis A. 5 principum suorum electorum specialiter BuWarorum', quo opullo Franken surdenses in perpetuam memoriam solempne, ut decet regem, secerunt opulchrum A. Disilia πιν ο
348쪽
msrearum que recepta sunt a Iudeis ibidem Descendi autem circa finem tulit rex cum uxore versus Aquiserant sed
Per multitudinem perestrinorum flagellancium inibi recipi non Poterat sed expectavi in Bunnii. Ubi Aquensibus omniann liqua et plura nova privilega sigillavit.
De descensione marchionis cum rege. Descendi utilem et Ludo vicus marcilio cum eodona. In ierim autem Romarius frater eius in terri Brandelaburg
conflictum iniens cum adversariis ubi miles viriliter essectus seliciter triumphavit, captis pluribus et Occisis. Alii aulem, se acrius firmantes plurimum marchionem infestant. De rerersione regis in Spiram. Reversus autem rex Spiram vocalis dominis et civitatibus tractans de pace generali circa Renum, sed non perficiens , ii in conquerens de Melensibus eum nolentibus nubere pro rege vel scribere regem Romanorum, Sed non habens re Sponsum in expensis desciens primo ivit iii elibere. Ubi nolente marchione eis iissis lore sub stractu est receptus et quodam dolo receptis civium armis et extorta ab eis pecunia Bohemiam est reversus circa finem septembris, mulo terra
De Merhardo comite de Tirtenberg. Εberhardus enim de Wirlenberg. proses eius Wevie, cum opida imperati Xordelingen, quod consuevi respicere co- miles de Octingen, et erile super Tanobio, quod in devo-cione Bu varorum stetera ab antiquo, nil suum nomine regis Obedienciam assumpsisset, inter duces Ilii varie comiteSque de elingen contra ipsum Eberhardum odium es subortum.
l in A. solet noch conquerebantur linc civi lates Benenses quo lBuperlus dux Bawarie haheret castrum ilicium Nova-Curia distans ad unam leucam a civitate Spirensi, in quo tuli larent latrones, qui mercatores transeuntes publicam viam versus ornaaciam in nemore dicio Bechhol despoliarent. Rex hoc audito statim banerium suum qiso dicitur oturmvan super turrim ecclesie pirensis constitui et opulum civitatis ad arma mandari per magistriis civium precepit. Et egressus civitatem cum sua gente armatus populo eum sequente cum banerio ad eastrum predictum ipsum unditus destruxit. Postea reversus ad civitalem Spiram eonquerens te.
349쪽
272 MATTHIAS LEM ENBURGENSIS. 1349 Civitates autem Swevie ipsi residi vicine aliis quantum audebant laventes, residem, sicut e patrem et Vum habuerunt Xosum. Ipseque Eberhurdus opidum Ladenburie Super echar episcopi ornaaciensis, quod ante Roberium ducem Bavarie defensorio nomine episcopi respexit, sibi de ipsius episcopi consensu adtraxit. Et inter ducem et comitemPXercitus congregantur et remittuntur. Roberius autem do,
in Bolientia Icarolo regi nimis familiaris est esseclus. Qui et vicarius regis effici dicebatur, postquam Dalruelem suum Roberium, quem et Mnestum nominani, de captivitate redemit. Postquam in Brandenburg pro pace plurimum laboravit civitates Wevi contra comites de Wirlonber acriter incitavit. Ac mulli episcopi et comites, qui Eberhardum de Wirlenber habere credebantur exosum propter eius virtuteSol quia malum timuerunt consequenciam, si adversus illum Opida prevalerent, se multi colligarunt. Sicque furor vulnquieVil. De morte atram Coloniensis archiepiscopi Interea moritur atramus iarchiepiscopus Coloniensis aug. 4 et postea de mense decembri frater eius comes' Iuliacensis a siliis suis capitur de sodomi suspectus Decanus vero linocensis cancellarius regis apud papam pro archiepiscopuli laborat sed papa preposito de iis uni de capitulo multa pecunia recepta providit. De quo rex, cui papa de omnibus episcopalibus Alamanni tempore quo Se intromisit de regno promisera providere plurimum est commotus, de hoc cardinalibus e alibi conquerendo Papa aulem, mortuo comite Convenarum sine masculis unam de filiabus comitis filio Dalris sui matrimonio copulavit cum pecunia per Colonienses data. Omnes redditus sedecim milium somnorum annuos quos relicte et liliis filiabus comitis assignavit comitalu eidem fratris filio remanente. Humberlus autem Delphini, vile quodammodo ediosus, terram suam relentis
1 4 Urst. Laudem. 2DTamen onidum ipsum comes propter bonum pacis dimisit et sic permansit in ducis defensione. Quem clam ducem ineole Opidi a sua potestate excluserunt et Wolramum comitem de Spon- heim pro defensore elegerunt et assumpserunt Salmanno episcopo pa- ciente et sciente solgi och in A. 3 Arriestum B. 4 marchio A.
350쪽
aliquo municionibus nepoti regis Francie ex filio primogenito 3 is vendens maret 4 Dale est Predicator esseclus. Pualiter Balderinus Dererentis archiepiscopus constituit Iohannem de Lichiensem prepositum Argentinensem carium episcopatus sui in spiritualibus et temporalibus
Balde vinus autemTreverensis cum xiii annis ecclesiam suam rexisset no propter senium ac lenacitalem amplius quasi non proficeret cum frequenter solitarius vitam quasi Carlusiensis duceret Iohannem do Lichwnberg, qui in Argentinens e etesia reposituram, decanalum, cantoriam et pincernatum simul tenebat , valentem e providum, in spiritualibus et wmporalibus amministratorem et vicarium deputavi. c. nov. bl De ministracione Cunonis de , Menstein contra papam et
Cuno vero de Valhenstein minister uoinrici Moguntini, inviis papa, rege et Geriaco provis sedis viriliter ammini strat.' ulmeinricus, quod in quondam Guillhero de Swnrg-bur fideliter egerit. laudatur Bavari vero perfidio dissa
De moris Iohannis de Guttingen episcopi Frisistensis ocesis. Eisdem temporibus mortuo in curia Iohanne de Gullingen, episcopo Frisingensi, medico famosissimo muniti papa Al- providerat 1345J quem propter polenciam . . . demolient ii detentoris obtinero nequivi de ipso episcopatu Frisini Breve tamen tempus stans in ordine egressus factus est cardinalis et postmodum patriarcha. Rex autem arolus Romanus eundem nepotem Franei filium sororis sue, de ipso Delphinatu qui est seudum ab imperio investivit solst nocti in A. 2 so fluit mers abschrist. Carluste se Studer. 3 Qui tamen assumpla administration illico discessit ab- inde solo noch et Ursi. 44 Ino solo naeli amministrat Omnesque lauetus et redditus quos ecclesie collegiate, sive persone private, sive monasteria religiosorum et omnium indifferenter . o unlino non pareneium extra civitatem Mogunciam existentes, sive consisterent in lallo et in vino recepit et ad castrum et ad municiones sibi subiectas de- duali tenens semne familiares tot et tantos, quod in hiis Gerlaeum prο- Visum nee suos Ormidabat. Gessit enim suam amministracionem tam viriliter, quod in civitate Moguncia familiares sui ipso unone, ut ser batur, annuente, C. de Anselibruch suum concanonicum occiderunt. 5 Alberii. MIME FONTES . Sepiscopatu Herbipotensi