장음표시 사용
2쪽
CLEMENTIS VIII. PONT. MAX. FRATRIs IUO '
ΤANISO VS MiniN3, Talamus Lencutensivae sy-G1sMVP Ι ΙΙΙ. volonorum atq; Suecorse Regis inu ud Sancti η' D. N CLEME EM VII Lpatinum tuum orator, cunirendenda Regis sui notane ob diristia, pluribus esset agendum, is mea in dicendo uti opera,es vir eloquentissimus huic muneri cumulatius videretur per Iesatisfacturus,s rem aggredi roluisset.quod Lb eo dee, n tum censemn quasi ii sectius Egnitate Regis Oratoris , sed Ῥι consilio moa stiis pleno, de per alios Rauri legatos, homines militares, minime quaesita, abstineret, seu Alexandro sorte ad imita rem proposito, qui certam in Osepia stadio ritioriam pollicentibui ob pereicitatem petam, ac ad decurrentam horirantibus prudenter res ondit, se id facturums babiturus es t c ertatorer.3sibi igitur onus elusinodisuhsubeundum, non sine magna animi voluptate,quoauud FO TIFICEM MAXIMVM erga me optime animatum de mi maximi summo in eum studio dicendum, quod amplissimo inter Polonorum
Proceres' maritorL is Semitori, belli pacisq; artibus inclyto,operam nauandi occasio praeberetur, cuius ut ciuilem in sublinis statu animum Vrbs est admirata , sic in summa ornatae orationis copia allienum is captanda facundiae laude ingenisi Mungere commendauit, ac ex eo de reliqua Folonorum nobilitatis 'virtute armo stia iudicium fecit. Viastem veI muneri satisfecerim, Pes expectationi, liorum esto iudiciunt, utq; inprimis, cardinalis Amplissime, qui omnium b harum artium orramentis excultus, avitam eloquentiam sudiose lueris, Iu stro auo haud inferior futurus. Me certe mea nunquam detestarum, 'in praestrum alienis rei oculos vel aures acc mdam. Virare cum praesens oratio Upis excepta, set in Potiniam transmittenda, fum re, pro ina humanuare oris
3쪽
, Omen ei praeponere si us per seg Ma, as certe lyIendore, Dremare aeripiet , Uectata prodiret is pusicum. Amat enim volonia, σ unice , neratur nomen Aldobrandinorum . CLE ME TI UIII. patruo tuo suiιrem se debere, per me publice professa est. C FP THIVM Cardinalem amitinum tuum , in familiam adscisum , o vidit , o amoribus suauissimis, ac admirabili lenitate ,. prudentia, erudi ιμπ mirifice laudauit. De te id unissentiunt, tum qui Romam inde ad summi Pontificis pedes coquunt , tum qui olanoiquo famam virιutum tuarum afluis acceperunt. Vt enim hi canos in tuu nili aetate sensus, omnibusq; irtutibus exaggeratumanimum depraehenderunt. ita qui absunt, a suis edom, te qκ si nouum T sylendidissimum semanae auia ac Dei Ecclesiae Inmen enerantur. Patere igitur Cardinalis Ampsissime, tuo ductu orationem nostram tam longinquum iter suscipere, ac me auctoritate tua ita protectum velis , N: omnes intelligant litterarios labores meos, Ῥt CL M EN I I VIII. grati badimus fuere, ita tibi, qui sanguine Illi conium dies us, s ingenio simillimus existis, non esse ἰ inivcundos. Vale .
4쪽
l. i A LAEMO PIREGRINO HA RITA ORATIO. D E S T Beatissime Pater a Serenissimo Potentistimini; Polonorum atque Suecorum Rege
S l.G i s M v N PQ III. ad te orator destin tus, in publica obedienti professione sum- mum Pontificatum gratulaturus,qui etsi expectatione serius aduenit , pluribus tamen hoc oco minime censet immorandum excusationi tarditatis; tum Ruod Polonorum rebus tot tantaeq, nuper sese transuersas ψρο Iosuere difficultates, ut earum enumeratio longior sit atq; moestior futura, tum quod eas magna xibi ex parte per Regium ιInternunc itim expositas repetere, Videatur superuacaneunt. jQuodsi quantum laetitiae S i GIsΜyNDO REGI tuus attulit. Pontificatus,tantum commoditatis ad eam solemni Iegatione, testandam tempora dedissem ipgenti quamuis locorum spatio disiunctus,nulli Christianorum Principum eius ψiscij cxhibendi celeritate fuisset concessurus. id enim tua in Regem nostru promerita, id illii inter & ampli 0 Principes arctissima olim necessitudine coniunctos, pin iniquitate temporum alienatos per te reconciliata grati ,id Polonorum Regno tranquillitas ad mesticis,securitas ab exteros, salu*dom, dignitas foris tui unius industria parta, id opulenta pacς ijsdem firmanda tibi *acepti haustiq; laborps postustabant, ut quemadmodum praeter
ceteros christianos Principe s unus Rex noster peculiari quoda amoris,obligationis,necessitudinisvinculo tibi esset obstrictus, ta ad sanctissimos istos pedes osculandos, ad Regni vires offerendas,ad fidem,operam,obedietiam pollicendam eius Orator aliorum studia anteuertistet Quod cum ille sui muneris esset intelligeret,ubi primum de Pontificatu tuo auditum est, homi--nem spectatς fidei,sibiq; a secretis, pr clara cum suae voluntatis - estificatione, magnis itineribus priuatim ad te cotendere ius. ist.impedimenti s vero sublatis, quae maiora Regni negotia,ac in primis hanc solemnis te attonis celebritatem morabantur
habest antiquius qua e primarijs S axorilaus 'ir sun
5쪽
ino loco natum , Manissatim ditio in ins Ienclates se ad te legare, ac se regnumq; suu debiti huius obligatione exo
uere.quod enim ant priuatim erilii erat,1Sigilavido,quod nunc publice defert,a Rege deberi cenisebat. Verum diuino id plane consilio factum videtur , vscuui Suecorum, Gothorum, Vuaindat uni valida & vetusta Regna successionis iure ad Regem nostrum nuper deuenerint, moram dilatae in hanc diem obedietiae tam insigni accessione c6pensaret, ac una legatione liorum quoq; Regnorum falces sanctissimis istis pedibus 1 ubij-ccret,ad quos maxime cuperet mortales Omnes aspicere prouolutos. Ita enim sentit, quae Regna Christi Vicarium, Petri successorem, summum Ecclesiae Pastorem Romanum Ponti Dcem non agnoscunt , nec ab eo fidei, atq; morum lcges accipiunt , salutem & dignitatem non magis integram consequi , quam membris a reliquo corpore auullis', ac vim capitis, motu
videlicet atque sensum, haud excipientibus pristinae vires constare possimi. Ita vero Rex tioster sentit sub piae Matris discipliana ad Orthodoxae Fidei normam educatus, satis etiam amplis Doctoribus instructus Poloniae Regibus maioribus suis. Serenissima enim Catharina mater Catholicis a primo Iagellone sata maioribus, pietatem,instar necessariae cuiusdam haeredit iis, nedum sibi retinuit, sed ad liberos quoque transmisit, ac Sigisitiundum filium ita instituit, ut qui a Romano Pontifice pasci,moneri,corrigi recusaret, eum ab ovili domini longius aberrare, ac Deum ipsimi, qui suas illi vices in hoc orbe commisit, contemnere existimaret. Qiare id umini Rex noster inter oues mala graia na pastas' diu versa dias,enixe curauit,ne se haeretica peste sinet et infici,sed incorruptam B.Petri fidem permanus a maioribus dita integre seruaret, & quod fabulose proditum de amne quodam, fori per maris undas, aquis imperii xtis, diariore custodito,nulla humoris ambientis contracta saliedine, id voe in se nisi exprimeret, ac inter illas maioricae parie haeretice veneno assatas gentes vitae cursum ea rati ne institueret,ut si inapiorum vicinitate nulla concepta maci I se ipsum quas dulcibus sanae doctrinae aquis sitientem riuum populis Borealibus exhiberet. Regum vero Polonorum tam tus fidei retinen & amplificandae ardor, tanta in Romanos ι . Pontis
6쪽
Pontifices exstitit reuerentia, ut quo maius firmae voluntaris argumentum praeberi non poterat, pro fusione sanguinis i ta se animatos non semel fuerint professi. Mecinaus ille,qui rei cto Idolorum cultu, primus Euangelio Poloniam aperuit, eius animi sitos esse voluit, sanxi'; ut Poloni, dum inter sacrificia
recitaretur Euangelium,gladios ad medium evaginatos captilla tenerent, ac ea caeremonia testarctur,se pro fidei defensioneci propagatione ad mortem certaturos. Quod ille publico ritu instituit,etia facto docuit,& probarunt posteriores. unius enim Euangelij in ulteriores terras inferendi studio ita cum serocissimis nationibus bella susceperunt,ac feliciter profligarunt,ita barbaras atq; qua superstitione illigatas gentes Christo aduinxerunt, Vt nemo non diceret Polonos bello inuictos, militaris glori ,& immortalis famae natura auidos,ex illis tamen celeberrimis,nec sine multosanguine partis victoriis. ninil praeter diuini cultus splendorem, dc fidei incrementum quaesuisse.Debeblata enim Cimbrica Cherseneso adiacete Baltici Maris ora in potestatem redactu, domitis P eranis, Prussis, Valacchis, alijsq; non paucis,id unum victoriae iure victis imperatunt,abiecto faedo Idola coicndi ritu ad castiores sec remonias&Christiana sacra traducerent,in reliquis ecepta libertate,suis legibus viverent, proprijs Magistratibus uterentur . O Reges Vere Christianos, abiecta omni regnadi libidine in unius Christi Domini obsequium mancipatos. O singulare studium Religionis
nulla humanorum commodorum cupitate corruptu. Hic ego,s aues aemulatiis, quas innata leuitas agit ad sidera per Polo'rum Regum laudes quasi aperto & sublimi C lo inuehi velinici quae illi facinora laudis dc gloriae plena ediderunt, cosectari,
si Barbarorum coas myriades limumera si Illyricum dc Macedoniam armis peragratam,ac Turcarum Principem pace orare coactum,si ad internecione desetos Tartarorum immanes exercitus,aliaq; his maiora explicata bellicae virtutis exempla referre tentaverim,nullamin ea spatij immensitate satis certum teneam cursum ac dies viresqι me deficiant , priusquam e tanto
sertissimorum Regum numero , vel unius Sigismudi Primi palmas, felici quadraginta annorum decursu Poloniae partas,orartione sim cons mutua . Insuauiros quoq; Pontifices ita pedi
7쪽
petuo animati filere Reges nostri, ut ab eo timore Ch istum
loquente agnoscerent,ac in eo uno maxime verti salute digniatate existimatione suam arbitrarentur, si Romano Potifici ob dirent. cuius mentis cum Vladisia us existeret eius nominis tertius, rebus cum Turca e Polonorum compendio compositis, iussus ab Eugenio IV. arma resumere,quod ita Christianae Reia Pub. expediret, paruit, ac se regnumq; suum in incertam belli cruentissimi alea coniecit, ne sanctae Sedi ulla non in re per Polonorum Reges fuisset obtemperatum. Viadistaus quoq; hoc antiquior alius opulentum Boemiae Regnum ultro oblatum rospuit quod Hugitana haeresi corruptum a Summo Pontifice, ac per illum a Christo defecisset, indomitamq; armis gentem,qua vectigalem habere poterat,maluit experiri hostilem, quo se Petri succestari omnibus animi sensibus iunctum confirmaret,
. Verum quid antiqua prosequor, si recentia sunt ad manus,vi, utiq; in omnium memoria Stephanus Batthorcus victor trium- .phatorq; augustissimus cuius praeclara extant in hanc sanctam Sedem obseruantiae argumenta λ Moschum Poloniae olim h stem acerbissimum ita attriuerat, ut si paulo amplius institisset bello,nihil in posterum ab eo metuendum videretur. CeteruGregorio XIII. certis de causis, ut arma poneret, & pacem saceret effiagitante, e medio victoriae cursu suorum impetum reuocauit, non sine magna indignatione militum querentium, eripi tibi victoriae, quam sinu continerent,fructus,adeo i; se in-λumaniter tractari, ut qui siti enecti,ubi paululum biberint,per summam iniuriam vi avelluntur ab aquis. His maiorum exemplis,hac pia educatione, suopte etiam ingenio Rex nosteri pulsus, statuit non esse egrediendum terminis, quos Romana Ecclesia omnium mater Ecclesiarum designarit. quam porro
mentem cum erga Omnes Romanos Pontifices, quos diuina bonitas dedisset,erat retenturus, tum maxime in te uno Pol
nicae quietis indatore colendo obseruandoq; intelligit se totudebere esse defixum. Ad locum veni. P. B. valde lubricum, qui sine aliqua moderatissimi ac vere sacri animi tui molestia vix leuiter tangi, ne dum altius premi potest. dum enim causas
refero peculiaris 1 Sigismundo Rege in testudii, non possvna non pauca inserere de udibus tui quas non, ut plerique par tulis
8쪽
tulis auribus excipis. Sςd inseruiendum causae, indulgendum
tempori,parendum veritati, quae ubi mnspirant, viros excelso animo praeditos meritorum suorum praeconia aversari non debere Sapientes senserunt. Revoca igitur in mentem res in Polonia, cum Six TI V. ac Sanctae Sedis Apostolicae de latere Legatum Cardinalis ageres, a te gestas. fruere tantisper cogitatione meritorum tuorum. utere fama tui. & qui trutius ali rum labores vix post mortem consequuntur, hos tu vigente adhuc etate uberes & maturos Collige. Poloniam a domesticis disti dijs& externis impetitionibus pacaturus, aduentastire non integra, cum suisset de summa rerum totis viribus certatu, di multum humani cruoris effusum. madebat terra Christiano sanguine. acies utrinque dispostae ad repetendam pugnam l- . turae suorum neces . totis interiacentibus campis horribili aspectu hominum iumentorumq; cadauera visebantur suo vel alieno sanguine inuoluta. hic fratrem intuebatur exanimem, ille filium, alius genitorem desiderabat, alius cognatione iunctum vel amicum; omnes vero par ultionis libido, idem animi impetus agebat in praeceps. Iam classicum denuo personabat ad pugnam, iam stadios distrinxerant, cum tu quasi Dei nuncius ec celo delapHis,isto humanitatis, grauitatis, moderationis pleno aspectu tuo,quem constans prudentis & Sanctimoniae fama praecesserat, tantam exacerbatis ad vindictam animis iniecisti' reuerentiam,vt omni pervicacia deposta gladios condiderint, ecquid interim iuberes, quibus conditionibus controuersias componendas censeres expectaturi. Sequuta est disceptatio ardua,anceps , periculosa.nodi incurrebant Gordiano implic tiorcs, quos non expediret ferro dissolui. actum de pace apud homines,Vt regnorum arcana postulant, ubi praesertim de summa rerum agitur,cunctatores atque dissiciles . tua vero tanta in consultando vis exstitit atque copia, tanta in dcliberando prudentia,tanta dexteritas in agendo, ut facile omnes in tuam venerint sententiam, sentiebas vero quod partibus tutum & h norificum,quod Christianae Reipub. esset salutare, tata enituit ingenij tui praestantia,tanta suauitas ct integritas morum, tanta dictorum constantia , tantum studium aequi ct hcni,vi ctiam
qui de Romana Ecclesa male sentirent, rem omncm, de qua
9쪽
agebatur, atque adeo ipsum caput renim arbitrio tuo permiti, rint, rati id,quod erat, vocante ac praeeunte diuino numine in Poloniam venisse te pacis sequestrem, ac nihil non e partium commodo & dignitate moliturum. neque vero huic egregiae voluntati de c lo defuit testimonium, quo aduentus tuus selia citer cessurus confirmaretur. ad primu eniin tuum cum Sigis mundo Rege in patentibus Cracouiete campis congressum,bingrepente Stellae circa Solem micuere, ut nemo non intelligeret, nouam Germani Poloniarii; lucem aduenisse, qua suspicionu, irarum, liuorum csigine discussa litigantium mentes essent illustrandae. ita discordium animorum conciliator factus,assertor pacis, restitutor publice quietis, nites Polonorum oculis radio clariore, quam Sol diu nubibus obductus, mortalibus tandem gratus optatusq; illucescat. Tu enim ι sacrum Caput, superis hominibusq; carissimii,animos offensionibus grauissimis exulceratos,ad maiora in dies mala erupturos, molli uim atq; san sti: tu Christianae Reipub. aggerem Turcis, Tartaris, Barbaris immanissimis oppositum,per cuniculos Dςmonis arte subrutu, protinus collapsurum,Deo vires praebente, fulciuisti. tu mura illuni Septentrionalem communi hominum hoste quatiente vasto hiatu apertum atq; disiunctum instaurasti, murum inqua non lapidibus atque caementis aedificatum, quasi Examilum Isthmi Peloponnisiaci, sed sortissimis Polonorii pectoribus extructum atque firmatum, tu restitutor amicitiae,artifex concordῖς, liberator Poloniae, parens communis boni merito conci maris, ac eae in te unum laudes c5geruntur,quas humana mortalitas mortali homini beneficentiae & virtutis ergo tribuere.
potest. Felicissimus ille dies qui te Pontifice aperuit, in fastos
aurea nota reselendus, quando ad optatissimum nuncium pervias effusi Poloni sibi mutub , ac Reipubl. Christianet summum
bonum sunt gratulati, templisq; consertim aditis,Deo immortali bonorum omnium largitori summa exultatione grates egerunt . quo enim pacto non gauderent summum Pontificem ronunciatum,quein adeo cupide Polonorum dignitati fauentem
vidissent λ O Pater Beatissime, optasset Polonia posse reuellie solo suo, ut te in Petri sedentem lolio,ac iura dantem populis prisens veneraretur. vellet Sigismundus Rex ad genu tibi a
10쪽
cidere,pedes osculari, ac demum in paternos amplcxus ruer , repetita memoria antiquae voluptatis. Sed quando illam n tura, hunc regnorum rationes impediunt ab itinere, en omniuvice ad te transmissus Orator in genua procumbit, ac S 1 G ΜvN DI III.PolonoruSuecoru*Regis inuictissimi,ac utriusq; illius Regni nomine perpetua tibi obedientiam atq; subiecti ne desertae unicum Christi Vicariu,te summu Religionis Antistitem,te pastorum omnium Pastorem & correctorem,te diuinarum legum custodem veneratur oc adorat. per hunc Oratore Sigismudus Rex ita se totum auctoritati tuae committit, ut praesedis Apostolicae dignitate, vilem sbi vitam sere pollictatur. Poloniae Regnum P. B. magna tibi exstitit seges laudis, ampla pariendet alendaeq; gloriar materia, ingens apud Deum & homines occaso meritorum . Regnum istud a te pacatum se accepisse Rex noster palam fatetur. Perge igitur tueri Regem, qui ne de regno concordibus populorum infiraghs delato contenderet armis, gratia,consilio, auctoritate persecisti. Perge promouere Regnum, quod in remotissimis partibus stum, trucullantissimis hostibus obiectum , vallum se Christiani orbis aduersum incursus Barbarorum constituit eaq; appellatione, fumosis titulis contemptis iunice gloriatur. Perge fouere gentem exploratae in hanc sanctam Sedem fidei, cuius salus ab uniuersae Christianae Reipub. salute seiungi non potest .. Id te pro tua singulari pietate, ac erga Poloniam caritate, pastoralio; in omnes solicitudine praestiturum Rex noster confidit,& vicissili,effciet,ut in ea, quam ad praesens per Oratorem suum exhibet, obedientia, integra fide, ac incorrupta pietate ad intremum usque spiritiun perseuerct.