장음표시 사용
421쪽
in suos subditos. Unde, cum talis absoluta potestas in qualitate domist ij fundetur, mirum est, quod Commissari curic, qui sententiam in processu
apprehentionis,lite pendente,obtinuerunt,ex qua non domini, atque posscssores,sed nudire detentatores,in commissarii efficiuntur, similesque illis, qui causa rei seruandae in possessionem missi, non possidere, sed in possessione esse dicuntur, possint uti potestate absoluta, in prςiudicium collitigantium re abutendo, aduersus quos nec prcscribere valent,sed deberent abu- . tentes.tanquam nudi detentatores,administratione rei priuari: sicut suit d cisiim in Curia Iustitiς Aragonum in quadam causa Eluiret Sancher, ubi sub poena priuationis comissionis sui iniunctum illi,qui sententiam obtinuerat, in quibusdam vineis,quod eas culturaret;quia non culturare deteriorare est; quod commisiarijs Curi et non conceditur:sed quidquid de iure sit, hoc tamen foro, praxi regni receptum indubitanter reperitur,qudd illi commissari; uti possint absoluta potestate, iuraque loquentia de domino, veri ficentur in isto nudo detentatore, qui respectu non collitigantium,possessor efficitur, iura, domino competentia, exercere potest, obtenta sententia in isto summarissimo possessorio expectata petitori determinatione in alio seculo: uti simili tradit Borrellus. ἡ Et quod magis mihi mirum videtur,quod liquibus noliri regni iudicibus visum fuerit hanc absolutam dominori potestatem 1 non solum esse meram facultatem disponendi de rebus, perso etinis vastallorum pro libito voluntatis. . punitatem eis tribuentem, recursum ad superiorem vagallis denegantem sed esse ius formatum, quod iurisdictione adiuuari debeat ut senserunt Locumtenentes D. Iustitiae Aragonum reponentes D.Martinum ab Aragonia, Ducem Villae formosae, in rebus, juribus hominum villide Luna, in quibus illi sententiam reportauerat. Ex vi occupationis pereum factae,in vim lac absolutet potestatis,
dicio. Iuli lue 76. Sed prςdicta repositio fuit reuocata per regiam Audietiam. Et cum facta fide in regia Audientia in prςdictis processibus prς-
R. de regis ea tholici piae Occupationis, sententis, in fauorem suorum
nymi Torrero, in alio sarium Curiae nominari; responsum fuit,locum non ha-
, .s .c bere: aqua sententia, habito recursu per viam iurisfir-
na,die 3 i, Ianuarii 1 r. mae ad Curiam D. Iustitiς Aragonum,fuit per tres Lo-
in proehis tuitio cum tenente recepta aliis duobus m o iudicio ni salarum de Lunari uper adi lor)iuste repugnantibus cum occupatio im vim absolu
bii, ii, j. tae dominicς potestatis,non sit iustus de legitimus ti-
i et . ulu ,ad tran serendum ius, competens vast allis, in do-
super aprehesione loci de minum . Nec Vllam concludentem discriminis ra-
422쪽
lieas tractat de materis possessoria,art. t. glos. 1.nun .lo.pag. . . l.creditor . . uetus,s. mandat.l.si pater, is de iis X l. i. g. fin f . de .per. nov. nuntia. l. a. s. hn. g. viaii uctuar. luemadmod. caueat, i .in venditione,s de bos auctorita iudic.
tionem reperiam hoc respectu, inter Commissarios s rates, i quibus res a lege,& foro commissa est, quae se-2 questratio appellatur; de commissarios curiae, quibus iudicis decreto rei ditentatio pendente lite commissa est, quae recredentia dicitur cum utroquescasu, s sub ma 'μα ini di ζ
nune ia, O auctoritate Praetoris res pollider Intelliga procurator, fide condie
tur,xii commissarijs curiae permittitur, cur non com ': di ::
miisatijs foralibus Num ambo debeant omnino bo per Molin.de Hispan pri
nam fidem prςstare neque ex quacumque potestate πό '. T. ' ζ':
quantumuis libera, prς sumatur eis concessum, e quod delegit. Iass. in i si sie
pollini dilapidarrire abuti,dololesta contra bonam n i Cephal. eon sit Aiu. 13dem auertavel donare. Si eruo uti absoluta potestate, conc343. num. 3I.
ut volunt Portitae, est repropria abuti, eamque dilapi tat. Noster Regens Mardare posse Mideo non est permissum, quod illaitan dccita ana.
tur viduae, uin alij sui ructuaris locorum, licet habeant pro administratione generale mandatum, mappellatione dominorum contineantur, in multisque casibus domini sint participes,, quia non sunt vere domini: nec etiam hoc permittitur tutoribus, i quia possent sustuet.l.ωssa, I .peni illi.
utendo totius rei proprietatem destruere: quinimo nec ζ: ' s. V τὸ
etiam permittitur dominis seu dalibus. MEt licet tuto ι libet homo.lax in fine
res Principis supremi possint exercere mitam, legiti obligatio. l. eum films,Mmam potestatem absque recursu, secundum Docto fominus delegat.t. l. si in
res, a tamen illi loquuntur de tutoribus exus PI incipis uiali areend. edet te seo ut absolutus est, nec alium in luperiorem recognoscit mmentati ad ru
oppellatione iurisdictionem inter suos vasi alios exer- . : h
cent. Ex quibus omnibus videbatur haec abloluta pote de horumater. hisas de ne anda commissarijs curis i qui sententiam in V ii vers qui seres.
postestorio summari fumo Obtinuerunt, quae multo te Libeonem, si usumfru-uius ius tribuit ob quam sit viduarum, usu fructuarij, de um, iniur. in
domini laudatis,quibus non conceditur, cum per illam sola fine,is desii t.Gas. sola detentatio rei, penes commissarium curiae, sit per se uali in milleloq.i.
Iudicem decreta Alias namque iacui posset commma vagalli locorum seuda
. etiam dict. in eap. aio utius, b.adiectae impuberi, sub num. t. sequent Tiraquei de iure primogeniorum,quaestione o. nu-
423쪽
etiam totam uniuersitatem destruere, atquὴ ita ius partium, quae de dominio,illius loci litigat,subuertere. Sed his non obstantibus praxis nostri Regni, ut mox diximus,admissi, posse comissarium Curi uti absoluta potestate, licet securitas cautionis, ab co praestitς,, non te extendat ad id, quod in vim absolutiliis certe, si meam in hac re sententia proferre possem, non satis applaudet hς Regni praxis, quod liceat commissario, quod non licuit curis cuius vices in administratione gerit, a qua tamen non puto licet dura tanquam rece-
Vassalli seruitutis nostri Regni,cum
quibus aliarum Prouinciarum vas-sallis, conueniant,vi an in eos exerceatus amaronibus potestis abso
luta per viam jurisdictionis,vel secti impuni bilis.
I galli seruituti sunt coloni, ω quot
fuerint storum 1 ecies. l. 4. Vassasti alienantu simul cum remitario, cui parat iam dicerentur, apud Gallos
homines manu mortuae , V in Cathalomade Remen et r. GP 6. Iustinianus in l. i. c. it nemo adbuum patrocinium.lib., i. declaratur, Caesaris locus adducitur,
Anmobilia, immobilia snt sim discrimine occultationi subiect/-- . .
Laranessi vagassas iniuria affecerint, solum Deum habent ultorem, in quam Ibidissit
illi reddenda ratio. 9. Manus dominica in quo disserat a manu Te .
O ad absolutam potestatem sit necessarium
habere aliquam iurisdictionem. H.
ctionis es, quidpit iurisdi lio. ir. Multa permittuntur ab cu inritamsa li,qua ima iam iuris dictionis non permitterentur, ut malefactorem fraganti crimine, debitoremfurientem , vel sul celum defuga capere,annis, et extra Regnum res proti&tas velfine denunciatione extrahentem bobars apprehensum in adulterio occidere, vel reclusum detinere. I 3. 7. Lege, vel priuilegio an possit oncedi alicui, ut postse propria auctoritate vindicare,
424쪽
Rex Aragonum Potes pro libit νο&ηtatis procedere contra fossiciales, tamen sem- - permittur hac potestate temperate. Ir. Remedi ιs li permissi, quando Ciuitas Caesa- augustae E iamnes tuntur=ti Deo ra
Bara non habens iuris telionem non potest oenia iurisdictionales exercere in assuros. Loca Baronum a principiosuerunti Regis, sed a odiale dominium illorum acquisie
Rarones aliiquos maioriae essectus praefici si
ISTI vaffalli seruitutis dicuntur coloni, i sicut cette Aoust .Lipsi. lib. . lactari ab agris colenciis, quamul enim ex seruis primum B d lauru satis, obse tu pro agris colendis ergastula introducta fuerunt.. Ex qui bus vllςpe fit partim manu em illi In iplo rure cum po num. o de testit spoliat.
steriss ui originarij dicebantur manentes: partim inge
nui pauperes ad id genus operarum se, S., ollaros obli eum. i. volu . s. Caua ina
gabant adscriptiti vero, quia gleb , seu terrae, quam P. I.
colunt sunt perpetuo astricti, a qua nisi ex causis ex- sec. Iusti. Ara . sol oK.
pressis ut supra diximus recedere non possunt, b, tali . . '
bi morentur sed imo pro rebus immobilibus, ita tu C data in s. ex hoe iure dicantur,ut vendita,legata, leu donata terra,cenaeatur hori desis. 4 9 Al,la in Mipsi cum sobole sua translati, donati, Mallevat ter cap.ninis,colo. . de lue.
ramaequentes quocumque vadat tamen ablque terra olu.ι. C. de capit ei. eravendi,vel alienari non possunt, quia non sunt xere ser uium, i, in e s ui, sed conditionatilibertatis,4 homines irruitutis Ensiti in l. i. ibi fetui
quales fuerunt antiquitus parabolani, quos non re '
iste Accursius, medicos interprςtatur, sed meliu Al tui. in l. manumissicine fr
ciatus f suisse quosdam Depputatos seruitio Hospita
lium, Ecclesiarum,uel Xenodochiorum, o vi ac scrip parabolani, , placitι
liiij a cultura agrorum recedere non poterant, ita nec isti a seruitio e rorum,quia in noso comit residebant g E in .l.placet defendit
426쪽
personas patronis hoc est Baronibusiadi ciebat ilbus bona propria tenere fatebantur parati in orati eo
rum obsequio,non in Gallia tantum, sed etiam in orbe inius in sin. st delia
RQm do, quasi eorum bona peculiaria essent ae de illi te' 'l' V k hi dici possit, quod de peculio. quod nascitur, accrescit. id 0 4ς nultiminu.
decrescit prout dominus vult,atquesita isti Barone S, M. mercatores num .
qui in suos vastillos habent necis, vitς que arbitrium, possunt illis dicere,id quod Deus ,rael tis, terra quo vet icti tit de pace te
mei estis. Et ita bona immobilia j intra territorium Ba primogoniorum,
ronis constituta,cuius vas saltus seruitutis illorum domi r 'tia..j ii ta
nus,&polleuor existit,non est dubium, quod pollit illa cons ii num s .Florian in
Baro in vim suae absoluta potestatis impune occupare
sed quoad mobilia dubium esse potest. cum illa sint i tib .HςGor Enititus in
bera, in Aragonia tamen conditionem illius territori P: iti i. i
i quo reperiuntur, sequuntur,&de illo iudicatur, ii ita pyκ νο- ,so . ilict. Vt extra territ rium Baronis existentia, occupationido naz ii in ta manicet in vim absolutet non sint obnoxia. p 'ς l. s. glos vo
Ex quibus primo intertur vastallos seruitutis no ri, de testib sor si domis stri Regni non posse testimonium ferre pro dominis V dς stib. cogen. MIuis, Iea Oene pro aliis, quia licet liber lint no tam e ple in report .sUrorum, verb.
becundo intertur, quod isti vastalli possunt i inuit senili. to t. o. eohe. 13
alienari simul cum castro quo inhabitant non secus, ' ζα
quam reliqua bona. de Leeession iel .lut Ri Tertio insertur ratio ad eam cosuetudinem,quido a Thi uiri. , ait E iu-mini bona vasallorum defunctorum,' non existenti dς M'l ' nostra i reportius liberis,uel aliis intra certum gradum consanguineis tui in giro, bito tot occupare olentes si ensem liberi extiterint, cumis risi si conditionis patern ς sint culturae astricta, sic coloni nunt.verbi uxorem,de. originar ij appellati quod eadem seruitute ab oristine ς ' si Nieq eq.
Iuerunt ligati, qua parentes, non eri mirum, quod ab eis par ile. de rescript .mucis,
bona non auferantur,ut apud Gallos in hominibus in l's 'li μοι
nus I mortuae, tradit suillelmus Benedictus, Vindu lo cense lib. ii .plosin L
rior videtur consuetudo, quae in illo Regno viget ut ex his r . e. z i' Τ.
tranei, alienigens de alio Regno oriundi non possitu ns: :&quet tradit Ee
427쪽
Amos , de bonili suis disponere, ex testamento, ves alia ultima
voluntate sed iure Albanagij ad Regem peItineant.Hac
a a. 3 . adfin Milit - T. autem dominica, Sabsoluta potestate non debent do=fili, di mini hodie, uti in eorum vallallos limitianos, licet ei- Iistenter nu. 4. 3xis de seruitutis iugo sint sup oositi, sicut anteam Sarra cata,verb. iudicare,cap. cenos qui cum durae ceruicis gens citct, ς pe oportuit per tot.Farina.de indicit absoluta vii, S de facto procedere, si vero illaCabalca.us de brachio tentes vali alii gravamina, iniurias irrogent, Inolu egi nu, M/η lihibet vltore que eos nisi moderate imperet mina'
dendi ex abrupto centu tu per Propheta,dicens C acq pingues iugis iis in monte
' da narit, ut calumniam1 cissis egenis. confregisti pa*ῖς' s Chrysostonius con re, Mihi namq; delinquenti,multi erunt iudices, Regu
, ε I. f., lo quis inuenietur nisi qui ipsa iustitia est, d cum enim
sui.Menoch.de ax bitr ῆς idem faciunt, sepe hoc licet impune facere huic,
ἡ .. I - p illi non licere: non quod dissimilis res sit, sed quod is
Rotan. con . s. Di feciti reco itent ergo domini non quatum vasi alli
reptehensibilis de appet impune pati pollini, led quant um illis equa donique ut Paris. de ut - t natura ac propria conicientia, quae mentibus cuiusquς
Mion. Guilles. Benedia inudet permittat, qua nullus eli telii Iormula uilior,
'. II: ... iudex grauior, ve illi qui contenmit hunc restL
irus Et odius rerum iudi- qui parvipendet hunc iudicem, quae parcere etiam captiuis, pretio paratis iubet nec unquam potestasim se . M lib. .lit. s.ca illa dominorum,ita dissoluta fuit, ut liceret dominis ert' poeilrνε, et . uos pro libito occidere, etiam ante constitutionem Ani Virgil AE id ib.c tonini: 1 sed dicet aliquis ex dominis xassallorum:' eius Hild obseruantiam, Men Regni distaneutem,pιodiose summa bs mensi ruuntis bene cae mali trinare ui, fame necare,cui dominica absolutaque potcltate abutenti;Respondit B. Ioannes,, en tu, vide, cs ecce equus pesidus,, qui sedet super eum nominals mmis infernus sequibatur eum, Lita illi dit itaque quatuor artes terr ,st interjicertaudio fame, c d morte,s besti sterr Vos ergo Barones.
aescue iussulam monui,c non temuere diuos.
Permissio enim obicruantiς, legis Regni ut supra diximus,magis suit ad
terrore,quam ut ipso iure copeteret.Sed in hoc vastalli seruitutisnostri negni, deterioris sunt c5ditionis, sua cςteri omnes reliquaru prouinciarii quoiu a iupra meminimus quod illi habet superiore,ad que iecurrere valet,&cora quo,si male,& seueriter tractetur,quaerellas proponere possunt, qui domino iv s uitia,tustis remedijsc6pescet,&pςnis coercebit,attame isti miseri,no habet vagiituatu,ad que recurrere valeat,nec ditis,eos impie siti,& fame
428쪽
necantes,&absque causa bona auserentes, puniri pos k l.&seru,rumis .de stat
sunt, cum nemine in hoc, respectu suorum assallorum T. LI: . ό. ti
servitutis, in superiorem recognoscant vel quia eos tan toto ibi litibus ad liber
quam barbaros ab initio Principatu despotico oportuit V
gubernari: vel quia hac seruitutis expressa, vel alii in ta Motu . te iusti ton . a. disia
cita conuentione, ad habitandum in locis dominorum, h l. u. .
ex aliis regionibus mi irrauerat. Unde, ipsorum posteri δα πιο sic quatuor
an liuertatem proclamare nequeunt. quorum parentes, ni o d. liberi. amittit nu. a.
S ipsi quoque in locis dominorum habitando, libertata 'U Αδο iniri mor/. . p. tem contemplerunt: licuo illi, qui cienter ad pretium quaeritur, pag. soa. ω a. N participandum,se venundari passi sunt i ς p. t. et sic.Qaar Hς omnia, quae a Baronibus nostris in vim se potesta nard Iesus de iust.& ur.
ris dominicae qua absolutam vocat expediuntur no fit
per viana iurisdictionis sed per via cuiusda facti permis beli de obligat. insit. i. p..
seu dominica potestas, quasi ex diametro difffert a manu die. kil. in i 3.C.
cae iurisdictionis haec autem mouetur virtute dominij DD coniuniter
quo deliin patrimonio priuato Baronis atq; ita ac uti qui in virtute talis potestatis expeditur extra iudicialis, ct dominicalis, iuris priuati ei no iurisdictionalis,' is licet qui illii exercere' potest, debeat salii m habere iurisdic
ria appellat,quod domino soli, villae, vel agi, morib'
tributa,ad tuta da solummodo iura sua,&nos tale iurisdi i denupi collatia.&inu:
Rione,balia dicimus,cuius poena,seu mulcta no excedit It p
sexaginta solidos Et ita fuit declaratu per regios Cossilia D 30 votu. 3
rios ' Cum ergo haec absoluta, seu dominica potellas, , , . IV a
pars homogenea domini; ,' eiusdem qualitatis sit; se de seru exportis.
qui rur, quod tali personae dominatis coli res, Vimo' id obseruan. iis perso possit alteri, qui dominus lapisit, copetere o quia cui Quum inita. podetando,
permititur aliquid acere tanqua talis,primo debet co dictione criminale tit .de stare esse talem: neq;ex hoc negamus,illa tanqua a nudis priui NHiri 'inpro
miniitris ab aliis,nomine Scu pectati madato Comini, O Recat.Chopin de iud exerceri posse:ouia tunc, vere, o proprie dicetur exerta mi dici 'ndegal cr.lib. I.
429쪽
inl. 3. 6 i .sside recep. ceri per dominum, in vim potestatis dominicae,n5 aute elotiu l. i. detuli M. m vim iurisdictionis. est enina ista potellas ut inquit no- φνη - et t. C. res libera, soluta,& extra neccssitate iurisiatur diitae. io n. Medi dictionis. Primo, quia iurisdictionis potestas, libertatem eis in tract de dς innixiv subdito tu non minuit,sed auget, tuetur,cum ad eoru
ind.l. i. sequitur Alex protectione,& communem utilitatem it introducta, ut
in L 1 ff. de officio eiu i, tib diffinitione iurisdictionis, quin ibi aliud est
net in Imperiu, no .cu quam potestas de publico introducia, cum necessitate
ri : ό, ' , 4 iurisdicendi, &iquitatis statue dς addit Bart. J tanqua
verbor. significatio. Alcia a publica persona; quod ergo iure 4quitate no expeditur, nec iure magistratus,sed tanqua a priuato Barone P. Anto. delinio, p. ii in viam facti permissi Mimpuni bilis aduersus vastallos tyranide,& barbatica impressione sit, nec a iurisdictio l .fin. C.de alefic saxi .i procedit, sed seruitutis quanda speciem in vastallis
curion. lib. io. Antonis inducit; lmo nec potestatis nome meretur, quod iurisdimea de delici titu istionem spectat: - utrumque eleganter compleAus,
Iuprax.5. in. 13. num. tradidit L. Anngus Seneca nis verbis:
uiles in c. i Pr tor glos Nec est nouum, ut aliqua in viam' tacti,&umplicis fati T. ' T'. . V permitantur, 'us in via iurisdictionis,no per
ci ait Pi tota debito miteretur:vt priuato,cui facultas est homicidas,& alios
si malefactores fugientes, vel repertos in fragati crimine,
dii petr pectit in tracta propria aut horitate capi edi,ves ad iudice duce di,& cre
io selectat .lib. r.e. ii .Rui ditori debitore fugiente γ lucis pure obligatus it sit nus consil. 3. num . O ue sub coditione,aut in diem . quod satis ex regni ob
in principio Nattaeon seruantia, a quae debitum ante captionem prςexistes 3 o num. s sux v d re requirit, dubium est sed si debitor sit, non ha-
us millelos. c. Ber beat unde Oluat, non lotum capere eum Iugientem
poterit creditor, sed etsi copiam iudicis haberi non possit etiam priuato carccre, absque metu poenς includere; tum modo, mox quam primum poterit intra vigin
nard Greux. ad Gail pra cticar.conclusio lib. . eo elusio. is .num. x. lib. . concluso. cum dilab. seque ivibus considerat 2 auallos in speculo commvn.opinion . quaesti. 16 3. Cancer lib. 2.variarum .cap. o. nume. Io.t sequen xuarer in I. a. titu de is emplas amientos, ver-sculo, Sed attende, numero o. sequenti glossa in .extat, ff. quod metus causa, dolis r .verbo,Iudicio. Institui de actioni b. de vel bo. Necessitatem in Authentica, ut iudic. ne quoquo suifrae Bari ubi additio Alexand .in l. m,is in seruitute. st de suit iacit textus in i generali C. de decutionib. lib. o. i. quaestum, T de pignor.Lin omnibus, de udie l.omne aes si pro soc. u. re ubi proxime, nutu. is surdus cousil,st. num. o ait uuat. s. re in tracta de alimentis, titu. s. priuileg. 7 . nuibero 3. Iosephus I. udovicus conclusione 3.num. io.& Pecchi. xiii supra cap. . vel siculo, inod autem de debito in diem S Glevaeus dicta conclusio. 4.num 3.d 4. Ceplial conia 3 num. ιδ observa at . aitu. de cessione bonorum. Borreb
430쪽
ti horas,magistratui sistatur. Sed si tempore contra a
ctus debitor esset forensis,ita ut nunquam incola regni, priuat. eat cerib. lesinitio
vel eius habitator fuisset, tanquam sui pectus de fuga ca
pi non posset alioquin omnis aduena esset suspectus cap. x. n. 33. Guriette de quod non est dicendum; imo credendum est, debito IV . z. ς' 3β MM Cp rem eo animo contraxisse, ut in loco sui domicillj con C .l.consi. αῖς volu i
ueniatur, e cum non fuerit eiusdem iurisdicti octis, a si . ''i.
sub eodem praesidatu, cum creditore Ita fuit decisum sens, s.fiquis tutellam, Vbi
in Curia D. Iustitiae Aragonum cum magna dilculione. Sed si in regno contraxerit, isque licet extraneus a regno,in eo fuerit habitatur, incola, capi poterit, ad finem assecurandi curiam ,etiam si mulci bona extra regnum habere alleget: drata fuit decissum me ibi existente in Curia D. Iuli ilia Aragonum. 2 ' Cum tamen creditor, sine iudicis praecepto citare non possiit, quia hoc, iuris executionem, illud facti continet. Similiter vide nies, marit uni in frauanti delicto , adulterum prehen i ii pro is Ioannis
sum, si is plebeius sit posse impune occidere; ii Qui tu i simi. iis, per viainti horas reclusum retinere, e legeque Ca E capite quinto, i. mari
. . . t . . to quoque,st .ad leg lulis
tur, illisque verbis: Fagaci tisi que qu*re. Videtur con
cessum, posse facere quidquid volae risitam de perlonis, necop. Couar. de sponsat
qui in de bonis;non quod ius dicere pol sit, in una uti e
dictionem exerce do, tanqua minister legis; hoc enim ei de deli .carni i. n. 3,
propria iudicis,&magistratus, sed desecto, propriam ' Ti
iniuria ulcisci permititur , eidem, ita ut si occidere, mul ius ponet in tepetit i O magis verberare, in carcerate, vel alia columcli assice ' - , risit cocessum. Potuit namq:lec permitere alicui. H .nec in ea. s. de adult
se sine iudice. propria aut horitate vindicare , quem ad te patia, vel Et bona co
modum aliquibus uniuersitatibus K singulari priuilegio concessum perspicimus, de cuius validitate, Ssumma cum ratione, multi ex nolirisa valde' sitarunt;
in processu IacobiCodiu ei uis archi non isssuper iurisfirma, annό