장음표시 사용
181쪽
HII FELICES PRAELIBATI IULIANI GLADIO SUNT TRUN
CATI. Nanceio III circiter M. in sinistraMo-
en ripa pagus est , vulgo Dieu vetari dictus ruar in rupe, ad cujus pedem erumpunt gelidissimi sontes, magna aquarum ',undantia. Hic paullo ulterius ad eandem 'losellae ripam vicus est exiguus Sarpainge, de cujus antiquitate vitta colae refere-
etc. sant Oppidum olim amplum fuisse a Sar- ignia quadam regina denominatum quae a m eo regium habuerit Oitendunt in ejus ei testimonium ruinas quasdam muro-lrum,ubi thermas quondam fuisse volebant. nos quae eorum figura fuisset non valebat mus conjicere, tantum subdubitabamus, num castrorum inservii sient munitioni, cum eorum magna sit crassitudo;& forami- na in eis cernantur adhuc rotunda mangu -
sia, quasi ad ejaculanda missilia his nu- mismata antiqua eruic hospes ad quem
diverteramus nobis dedit aereum num-
mum C. Caesaris Caligulae, quem se ibidem
. reperisse affirmabat. Exstat in pariete do I muscujusdam rustico antiquum marmor,n in quo regina illius imaginem esse volunt. est manu omnino artifice scalpta imago muliebris , longioribus induta vestibus , equae insidens, quam pullus videtur lacta re ipsa vero calathum, aut simile quidpiam gestat, in quo pomorum figuram lexibus haud absimilium , videbamur dignoscere. Suspicari sane est ex hae scalptura locunI hunc
182쪽
hunc alicujus olim nominis fuisseti sed cano ut eu de aliis quam plurimis, desiiderantur hi orae fabellarum vero manium apud profanum vulgus nulliam esse mo-
cum, nemini non exploratum existima- sl
mus Hinc adb M. urbs est ad utramque s Mosellae ripam , quas pons connectit lap deus, a quo marce, quae e regione eius an alto montis vertice Moson dicta vulgo lepam a Mogon appellatur, Latine
U Mnovo vocabulo, vim ipsum oppidum nonata vetus habetur, atque paullatim ob pontis commoditatem coaluisse ferunt. Nihil vadimus in eo quod antiquitatem ullam referat Philippa Antonii Ducis , cuius supra mem minans, Geldriae Ducis sic unde ecLotharingi ci adhuc Principes in suo clypeo Geldriae pingunt insignia coenobium
hic aedificavit Diva Clarae, de ipsa in eo, postquam moniali vestitu atque professione , aliquot annos egisset, diem clausit supremums visiturque ejus monumentum, ad quod ipsa in codem vestitu ad vivum expressa vultus e marmore est candi diffimo vestis interior nigrum , superior riseum refert colorcm, ipso marmore hos colores omnes ministranteu quod ei hinc non procul excisum Irmabant. Hinc denus ad Mosellae ripam, sed dexteram , secundo flumine progredimur itinere amoeno penitus nam ad flumen prata, paullo altius campi
183쪽
A CL - R A B A N T. 63 campi fertiles, ac demum mons veluti con-ttinuus,&silvae. ad montis pedem plurimidaei, de arces in summis iugis po:atae ad Avam fluminis, nisi quod montes paullo deprcssiores apparent, eadem est fere facies.
i In hoc itinere pagus est Duq ut e di i peti
t inter montium radices m Mosellam , ubi quantacunque est inter montes utrosque, iuui ripas ambiunt, distantia , quaeductum
entiquitus fui si , indicant ejusdem , quae
adhuc exstant, reliqui in arcus enim adhuc Irestant multi suntque ex albo lapides in laterum formam dissecto ei nonulli quoi que eiusdem operis in adversa ripa cernun- ur Incolae asserebant in eodem loco fon- tem hodieque esse quamvis hos arcus lo- inita inscitia)ponti inservi iste putantes, ec ab hoc pago in montis ipsius fugo mores talios arcus fuisse dicebant, qui versus urbem Metensem, quae chinc distat M., X- currisse viderentur Altitudo juxta ripam laedum est circiteri v. Unde conjicere est, quam a totius operis moles fuerit, quanta-oue altitudo arcuum qui in ipso erant litiminis alveo , quorum hodie nihil lupere it. Referebant iidem incolae superiorem arcuum partem planam omnino es coemento rubet coloris inductam, exin ejus medio domunculam non ita multis abhinc annis adhuc fuisse, ab utraque parte patentem, quam nos partem tecti fuisse quae tubum
tegeret suspicabamur. Hinc ipsam videre est
184쪽
an ampla planitie, quam Mosella in varios divisus alveos irrigat, repars quidem Mus
muros ad laevam lambit, pars Teosd:m
subat, ut civium usibus inserviat, atque sile divissim ait ad inferiorem usque eorum ambitum, ubi recepto Solla altero flumine, qui dexteram urbis partem alluit, tantini centro alveum colligitur. Sed itu pramis apstius urbis delectabamur cum enim agrum late circumjacentem planum ha- eat, Fus tamen area paullum prominet, ut in eo veterum rationem in condendis ur- Dadus agnoscas ad summum siquidem templum multis gradibus ascenditur, iuxta quod forum rerum venalium, altiorem totius areae partem occupat, reabeo undique versus muros paullatim descenditur, prae-Tupto tantum an una parte clivo, ubi vias
duas apidibus stratas, sic dispositas videas,
ut altera per alterius domorum culmina excurrat Templum Divi Stephani nomen tenet, qui vitatis est patronus, pulcherrimum vero opus, si quod aliud toto hoc atmere vidimus, de sua mole spectabile, quodque raro accidit, omni ex parte consummatum, dicebatur in eo fuisse crucifixit igneam imaginem totam laminis aureis superinductam. Vidimus labrum porphyreticum rubet coloris, magnae capacitatis, pedes x longitudine excedens , in quo lustra-lca aquas adservant. Sunt&alia in lac eadem
185쪽
us suburbiis, inter quae D. Arnolphi Basilica, Imp. Ludovici Pii Aug. Caroli F.
filiarum aliquot Pipini regis sepultura
elebris Omnia haec absumsit belli rabies, uta ut suburbii ne vestigium quidem nunc upersit, neque ultra muros quidquam prae-
iter campesstria videas Antiquorum hanc Trsse Ditodurum Medio tricorum oppidum, it est apud Cornelium Tacitum, existima- nUS, cum toto hoc tractu nullum aliud re
et, quod aeque antiquitatem referat, quod-n ea Veterum descriptiones melius con- Aeniat. fuit hoc sane singulis temporibus celebre, ipsique Trevirorum urbi quodammodo aequale, ut Ammianus quoque Mar-:ellinus , qui scripsit tempore Valentinianis Valentis Augg., ubi Galliam describit, i utrumque eadem dignitate in Belgica pri-rma constituit, hoc quidem Mediomatricos, illud Treviros , domicilium Principum Iarum, it de oppido ipso eum loqui, non dide populo constet nominat jam tum pro- priis locorum nominibus ex usu communi
evanescentibus, ut oppida ipsa populorum nominibus appellarentur. Sic quae apud
'Caesarem urbium nomina Durocortorum,
Bratuspantium , Lutetia, talia multa in usu esse desierunt manentibus populorum appellationibus, Remi, Parisii, Bellovaci, ipsis locis attributis Exstat tamen Divoduri '' i appellatio apud Ptolemaeum facitum, litem hin Provinciarum Itinerari, cujus nam aliquoties meminimus. Sed antequam Medio-
186쪽
r66 ITINERARI v MMediomatricorum urbe hodieque celeberrima, excedamus, placet inscriptionem antiquam huc referre, quam in aedibus Ioannis Daubra argentarii ex basi quadrilatera, quam inter rudera portae publicae erutam dicebat, excepimus ejus itaque singulae facies haec habent verba a prima, quae vadebatur, sinistrorsum legendo:
DOMUS DIVINAE VICUS HONORIS PUBLICE POSVER. HI QUI INFRASCRIBTI vN CVRA EORVM. T. IVLADIUTORi S. M PAVLLr MARTIALis P. DON NAXI.
DELLVS ET COMMVNI SCIAM FILIELVORIX VARICILLI F. MELVSCINTVS
M. MACIRII set I RECTUS MANI PRETIUM DONAVI IERENTINUS ET PIRE I
187쪽
A L Li- RPEREGRINVS ILLAN VIS, FILI1 CAIUS GIR M. COR OBVS SEX ELUIUS CLEMENS.P. ATTIVs ANTIGUS L. VET CVsDERCOIEDUS M. VETTIUS MERCATOR.
Mosella Sellae quis auctior per plana
uit, versusTHRO DONIS VILLAM, sic eam Regino ruiniensis, crius aetatisicriptores appellant, Galli Thion ille , ipsis Germanice autem loquentibus Dittentassenliciam Oppidulum est munitum , belli
ludibus notum De Uus origine nobis niti constat. Si quis vernaculum ejus noten attendat iuspicari posset, ab eodem 'heodone denominatum quisquis tani in ille fuerit a quod mons , Lux embur
; non procul, ' mittesser dictus quod
:nim Latinis Irae , id apud Germanos fere in Dito, atat Tint commutatur, ut videte
est in Theodoris c Theobaldus . quae ipsi in
litorich in bibalis commutant. Est au tem mons ille non ita alius: ab omni parte sensim acclivis, in quo oppidum, ima fui si e
188쪽
icet et i NERARI v Mfuisse asserunt erit enim quotidie aedis.ciorum rudera, multa etiam antiqui operis iide in agrorum distinctionibus adhuc in usi teste appellationes, quibus urbium regio lnes, partes desiignantur. Tilcm annui Stella putat Augus am Romanduorum fuisse: Convenire enim adam usi in hujus loci itum cum l. Ptolemaei descriptione. Insquo fortasse propius rem attigit, quam qui ejus loco Luxenaburgum ipsam reponunt lacum ea nec sit ita vetus, ut posit ad eam liantiquitatem referri, ac de ejus constri ini- stiis. Nos vero eam Augustam quam eandem ero manduorum dici videmus, i
sis potius Veromanduis non procul Divi dii intini fano constituendam judicamus. Ad hanc eandem sinistram Mosellae ripam imulti sunt pagi ditionis Luxem burgicari
omnes, ut qui ad alteram Lotharingi ci fe- .re sunt Ducatus hic dieaech vulgo dicium a. oppidulum, de arx contra montem: hic enim . Mosella paullatim aliam induit faciem , at- . tollentibus se ab utraque parte ripis, doneca iam excelsi sint montes nec humilioribus t
fere est ripis ad ipsum usque ostium quo in
Rhenum intrat. Est aliud paullo in serius Lux embuigi cum oppidulum ad laevam, Grasser Macher dictum et pagus ser billico, ubi Suri fluitus sic enim ab Aulo ienta appellarii , vulgo Saur Moselli e confunditur, tua habet ad ipsum ostium vi lneta hinc non procul in eademque ripa pagus est et vulgo nominatus, ubi in loco Iem menti spectatur nobilissimum illud ve
189쪽
'nec cis Alpes insignius aliud exstare egisti-imamus, quodque ipsit adeo talis possimus ostentare Moles est lapidea ex quadrata bale pedum, ii sensit in assurgens ad ire lani P circiteri xxiv altitudinem , tota ab omni parte variis imaginibus semiplanis in scal-rpta. In fastigio aquilae restat fragmentum,l mi ob insidentis , cui expansae alae , mante pectus velum fuiste apparet. Prima fronteit res ostentat imagines itidem semiplanas, procerioris staturae; de quidem quae ad dex-rtram viri, sinistra mulieris esse videtur, de X-itras jungunt media ob vetustatem aegre potest dignosci. Has nonnulli Fidii simulam crum, quale de Romae etiamnum exstet,
constituere existimarunt; nos de idem con a jugalem Sceos ipsos, in quorum memo-i iam siri positum hoc monumentiam , Uon rumque in inscriptione fiat mentio, reprae sentare suspicabamur Sunt ita praestrum ca-- pita tres itidem facies, e plano circularii prominentcs, quae de fortasi e vultus refer c-bant Ad pedes inscriptio iugus quam accurate fieri potuit, reliquias hic subbecimus.
190쪽
uibus sane verbhoc, quam epitaphium Heri qualia et lam-lamina multa exstant Sub inscriptione ad basim uago est legentis ex pulpito miti is cultantrum turba. In superiore limbo mi i
nutiores magines cernas, ruin medio qui idem quatuor epulantium , more antiquorum duae enim accumbunt qui mos viro-I
rum erat: mmenta assident aliae duae ita mulieres solebant. Ad dextram ministri, quorum alter de abaco pocula sumere, alter in indere videtur, ad sinistram alius edulia parare. Et haec fere quae in frontispicio dignosci possunt, qua moles viam publicam uspectat a tergo circulus Zodiacm est, cum figuris quibusdam , min quatuor angulis ventorum capita in ejus medio bigae, sim mago barbati, quiddam gestantis paraetonio haud absimile ad dextrum latus, in assemus quidem, rigarum vestigia apparent, currum trahentium , complicatas farcina mercatorum more pars superior bigas habet de carpentum, in quo duo sedent. Reliquas imagines sic attrivit tempus , ut earumici e nihil ena ineat. Est haec moles loco, ut diximus, bene conspicuo , in agroque quadrato, quem huic monum crato
attributum, ut et crum erat circa sepulturas consuetudo iudicabamus: quo iure etiam hoc tempore manet , nec ad usus alios occupatur. Infra hunc locum , in adversa tamen ripa, ostium est Saravi , ut Ausonio hi dicitur, qui Samet, fluminis pons lapideus supra eundem fluvium a Mosella