Ant. Mancinelli De parentum cura in liberos. Ad D. Iustinum Carosium. De filiorum erga parentes obedientia, honore, & pietate. Primus epigrammaton libellus: ad D. Gabrielem Fanensem

101쪽

Cauum rogarem Cynlaus petenda

uando sit coniunx:iuueni ferebat Non adhucmuna senio propinquin

Tu tamen optassSocrates uero iuueni roganti- Esset uxori melius ne iungi Dixit:istorum capias utrum uis

Vsque pigebit.

Noverat quicquid pateretur ipse Conlupe insina: bene iurgiosa. Prole clementi muliere praua Quid pulularet. Arius quidam nimium gementi Dixerat:quare gemebundus esseti

Ille respondit:laqueo perisse

Tres sibi iunctas. Hortulo quodam siquidem teneret Arborem ouandam:laqueo coactas Coniuges illic periisse cunctas: Inde dolere. Arius casu vocitauit sitim Prosperum ualde:petiit deinde Arboris ulmen:quia uellet horto Semper habere. Coniugem ducens cupiet subinde Arboris tauar reperire vimen: Quod serat: nunst tamen inueniri Posse licebit. Quam Cato priscus fuerit uerendus Cui lateisConiunx tamen imperare Saepe tam claro uoluit marito:

Quid tibi fiet

Ri re partanus uoluit Marius Virgines duci sine dote nuptas: Quo uiri nullo pretio retenta AsperioreS.

102쪽

Coniugis cene uitium nefandae Toli1tur nunamihilo ualeret Corrigi quamuis sapiens maritus Accidat illi. CFoeminae uultum sibi purpurissis Saepc sticantes:faciunt amore Proprii:ssiue alterius maritis Certe alieni. Quid petit gemmas mulier: quid auruml Quo uiri gemmas uideantsere illud. Haereant tandem facie micanti: Qua capiantur. Inde curucae similes habentur Plurimi ouando uelut illa natos Educant:legi solitam cuculi Oua fouere.

Si a uiro custos adhibetur ullit Incipit iungi petulans eidem Fceminae mallent oculum prius il

Iungier uni. Pace coniunctus fruitur maritae Rarius:litem mulier pusilla Re mouet: ixa mage si cibatu Formina gaudet. De uiro semper queritur:tacere Nequit arcanum:vomit usq; passim: Cuncta uicinae sibi nota profert: Illam contra.

In tribus legi solitum Catonem Affici poena:quoties iisset

Naue:quo poste pedibus meare:

Seu mulieri via nudasset reticenda:siue Vlla fluxisssiet sterilis dierum: Qui uolunt ergo nihil est e tectum Dent mulieri.

103쪽

Si quidem nati laetintiniquit

Si piimuna gemitu carebis: Nam mali torquent pueri parentem

Semper acerbe.

Testis hortensii tibi natus Ipse Impius patri: uitiis redundans. Nam tibi claro tribuit dolorem de Dedecus ingenS. Fulvium natus uoluit necare Impius saepe:insidias parauit. At miser tandem petiit senatum Quo caperemr Filio quidam parer atti ahentilanuam propter recitat Sophistes Siste iam fili Mitiipse patrem Huc quo traxi. Ista sunt passi miseri parentestinui colit debent quasi numen essendi Hinc frui longe melius lasset Caelibe uita, Martio Regi periit modestust Ati,uirtutum cumulo reiulgensrVnicusmunil gemims dolor pDefestinde. Q uod nihil plene ualet esse laetumr Iam patet nuna gemitu carere aven,parentem. Aspidum morsus rabidi canis ueVt fugiendi.

104쪽

CVxorem ducemiam esse. Oniugem multi minime petenciam inquii ad Contra resera3 probanda: Si mihi coetus sapiens benigne S Commodet aurcS. Triplici causa docuere prisci Rem bonam iungi thalamo naritae: Prima:quo proles generetur:inde Ne stupra fiant. Mutui dicunt reliquam fauoris: Per se enim statim mulierluirat tacauicquid ad uitam fuerit necesse Non quit Obire. Hinc Deus sicut genesi patebit Non bonum cs Anquit hominem ella solum Fiat adiutor similis:VVago

Protinus acta.

Hinc alti Crescat genus:impleatur Terra:cui uerbo fuit obsequendum Nuptiis:ergo fuerit nefandus Qui negat illas. Duplici sexu fruimur nec ulla Altera causa nisi procreandae Prollis:ad stirpem mulier futuram Nascitur ipsi Crisi erit acnu ratione eadem Coniugem duci sapientisis e. Quod quidem fecit Cato: cui Soloni Filia nupsit Filius uero sociis uocatis Illico patrem ueniam poposcit Siquid erras et:* ei nouercam Indidit ardens. Cui Cato, fili meliora dicas: Nam mihi nutas nocuisse noui Res tuas: immo placuere scruper:

105쪽

Coniugem' hcuplans habere

Filios pluris tibi comparandos. Quos ego migrans patriae saluuLinquere possim. Hac item motus ratione prudens: Nanet Xanthippen habuit maritameQuam uidens prauam socius,ferebat Non tolerandam. Non ne clamantes socio respondit Anseres statim tolerassat ille oua cum pullis pariunt:Cato sertri mihi natos. Caeterum cum sit patriae propago Vtilis ualde:populus quiritum Prolis augendae studio maritis Praemia ponit. Nam seni uitam sine prole agenti Caelibem:quisquis sobolem creassiet Iunior quamuis:poterat praeesse

Sceptra gerendo.

Hinc enim consul prior ilicsisces

Sumere audebat. poterat paurer

Cui quidem plures geniti manerent Seu cecidissent. Si tamen natum numerus fuisset Par eis:fasces prior ille semper Coniugi iunctus capiebat alter Vltimus usprauum p collegaeferent mariti Ac pares ambo:similis p prolist Tunc quidem fasces senior praaerat Accipiendo. Quis nisi hoc demens igitur recuset Coniugi iungi:bona cum tot insinu Ciuitas crescit:datur inmatis Gloria maior.

106쪽

Ergo prudenter populum Metellus

Censor hortari solitus quiritum Ad capessendam sobolem=secundum Iura sincbant. CEt licet quidam fuerintdolores Nuptiis:semper tolerabiles landi Quod leues parulifacilesileuamrrEmolumentis uae quidem maiora solent inesse His malis .quae serre ualent mariti. Plurimi quorum uitiis abundant Uesidian Inde dant causam miseris puellis Litium:siue improbitatis omnias. Saepe complures muliere uidi Improbiores. Imperant ergo uitiis eorum Perditis illae:secus esset ingens Crimen:ut uellet mulier marito Imperitare. Nanui naturae subet ordo rectusFoeminam semper maribus subesset Et deus nostrae minitans parenti Ius, in horto C Ast ubi quidam ueneris puellas Arguunt:causam tribuunt mariti Saepius:cum sint minime pudicii Sardanapali. Casta nec tantum mulier tenetur Esse consorii:sed item maritus. Est suus neuterrini/ier mariti: Coniugis ilic

Improbe longe iacit ille:qui uult

Coniugem casta tamen est adulter. Illa uindici ae studio mouetur*Aequa referre

107쪽

Ne deus inrum lubet abstineti hin

Foemina nupta:sed item merenti.

Qui cupit semper sociam pudicam

Esto pudicuS. Altera nulla deus ipse causa Foeminam fecit grauidam coiret Ni uir ut causam reliquas sequendi Nullus haberet. Quaelibet uero rationis expers Quando concaepit maribus repugnatrSola concedit mulier maritor Ne sit adulter is a uumo nubendi potior sit ipsa

Causa natorum soboles futurar uo modo nati ualidi creentur/Curet uter .

Vult Plato insignis pariant pucllae Bis decem quando retinent DccembrisrVset uiginti fuerint bis acti:

Nec tamen ultra.

Ter decem messes retinere debet Vir quidem quando soboli uacabit. Ast ubi quinspundecies recarpit Cesset inire Quilibet uero superos adoretrE bono longe melior resulteri Vtili decu utilior parente Progenies siti Cumir sit natus sapiens/parentum Gloria nemum decus reuoluptan Et deus prolem bene nutrienti Praemia reddat Sint 5c hi multo magis efferendi ui suam recte sobolem parentes diutriunt: il qui genuere solum Nec docuerez

108쪽

sit Cato nobis grauior eques clus: Imbuit natum studiis honestis Ipse:cumprimum puer esse coepisAptus eisdem. Filio coram uelut astitisset

Virgo vestalis nihil impudice

Dixit aut fecit Cato: sic agendum Consulo cunctis. Et Themistocles docuit stupenda Filium:rectum sonipes gerebat: Ex equo rectus iaciebat hastam

Fortiter audens.

Sie Aristides uoluit doceri Filium:quicquid reliqui sciebant:

Vnde uirtutum cumulo coauos Praestitit omnes.

At,siquando persere nobis Liberi digni:speculum Cato sit: Mors tulit gnatum:sapienter agit Alo modeste. Dux Athenarum geminos pericles inclytos perdens diadema gessit

Funere expleto:patriae decorem Quam sua curans. Alter:ut natum periisse nouit: Nuntio dixit:noua nunquid affers Certe ego noram mihi procreatum

Emoriturum.

Quod quidem uerbum sapienter ille: Nam uelut nemo solet emoriri: Ni prius uixit: ne uiuet ullus Ni moriturus. Mortuum' usquis dolet esse quenquam: Is dolet demens homilaena fuisse. Euenit nasci prii s:inde restat Emoriendum.

109쪽

Filios unquam ueteris petendumr Sed bonos:longe satis ille uixit: Qui bene uixit: Si tamen nati silerint inertes: Pectore aduerso toIeranda tela Improbae sortis:patuendoiquae*Dura leuantur C a cupit tandem bene rite laut Cultius sancte grauiterimodestet Uiuere:is debet fieri maritus Virgine ducta. Hinc enim proles columen senectaee Dignitas maiori requies laborum:

Ciuitas crescit:decorant parentes Funere nati:

Qui cupit rursus stupra:castitatem Odit:haeredes aliena gestit Pignora:efferri uolet indecorer Vivito caelebs.

CQuatuor in sponsis

Sponso forma decet:genus &sapientia:uirtus. Nubenti mores:ν :genus: specieS.CDe Tribus Matrimonii Causis. Connubsum res sacra uiri:dignissima uersu Meonio:tantum commoditatis habet: Connubio fiunt duo corpora protinus unum Legitimc coeunt uir mulierq simul. Constituit ratio triplex connubia sacra Omnibus humanis:qui ratione uigent.

Prima fuit prolis susceptio causa modesteter Altera ne fierent stupra ne adulteria. I creta ne miseram tralaerent per tacula uitam: Iugiter alterna se meantur Ope Sola homini duplicem sexum dat causa creandi:

Tripliciter nubit iure puella uaro.

110쪽

CIn Nuptiis Supplicatio.

Iuno coniugii uincula continens Praesenti faueat connubii thoro: Uet partum facilem: Diuitia fuant.

Ambobus faueat coniugibus dea Formosi genitris alma cupidinis: Vt nullspariant his speciosius. Et tu coniugibus prouide Mercuri Concedas sobolem magnificam diu:

Sint nati celeres sint uenerabiles. Adsit laetus hymen strenuus armifer: Ornatus ueniat tempora floribus: Dum spolimcoeunt carmina cantitet. CIn Nuptias Oratio. Pronuba connubio faueas Saturnia:cestum Ferto Venus Ualiens huc hymenaee ueni, Diuitias facilem partum prolemq; uirilem Iuno Venus tribuant:gaudia comptus hynam. Sponsa uirum timeat: ueneretur:diligat: Optet: Fida magis Turi uitet adulterium. Tota domus ualeat:laetetur: pace stuatur:

Ciuis & externus diligat ic superi. Carneadem superet felici sorte maritus: Clodia quot messes altera conspiciat. Sponsa uiro sobolem paria foecunda decoram: Parturiat faustos fausta marita uiro S.CIn Nuptus Votum. Moribus &forma praestanti uirgo decora Concipiat forti fortia corda uiro. Vivat uterq diu concordi pectore semper: His honor his pietas gloria νῖa salus.

Consorti seruare fidem nitatur uterq;: Alterius nemo tentet inire thoium.

Sponsa pudicitiam passim tutetur: ut hippo:

Mergitur haec ultro: quo tueatur eam.

Vir decet uxoris tantummodo conserat aruuma