Synopsis universae medicinae practicae: sive, doctissimorum virorum de morbis eorumque causis ac remediis judicia. Acc. nunc demum casus nonnulli oppido rari

발행: 1762년

분량: 525페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

241쪽

CAP. VII. Calculus Renum se V μου di

Iiis vescantur aegri, nec lac vel vinum rubrum

hauriant . sed paucis liquidis contenti esse debent, modicaque corporis exercitatione vacare, ut urina magis remedio saturetur, diutiusque a vesica retineatur.

Si stomachus aegre decoctionem perferat, post singulam pulveris dosin, sexta pars globuli pro pillulis praeparati devorabitur. Si aetas invalescat, & aegri constitutio debilis, aut plurimum doloribus , & appetitus jactura

consecta, in pulveris compositione major quantitas cochlearum calci natarum admitti debet , &prout occasio exiguerit, etiam augere eo usque dosin cochlearum licebit, donec aequa portio putaminum , & cochlearum pulveris interveniat . Ob eamdem rationem utriusque pulveris quantitas non minus ac ea decoctionis imminui poterit, semper tamen laudabilius utiliusque erit , si aeger consuetam dosin perferre potuerit. Praememoratis herbis ac radicibus D. Stephens aliquando alias substituisse perspectum est , lut malvam vulgarem alth. mille l. rub. &alb. tara-ΣaCum, nastruC. aq. R radi c. cochlear. folio cubitati; quibus in plantis nullam profecto essentialem differentiam comperimus. Praecipuus usus pillularum est, in arenularum accessu, doloribus renum vomitibusque conjuncto , tum etiam in suppressione urinae ab ureterum obstructione producta. Haec ubi adfuerint necesse est , aegro qualibet hora diu noctuque maxime si insomnis sit, quinque pillulas devorandas exhibere, quousque dolores leniantur .

Qui a renulis subjiciuntur, iisdem uti possunt ,

quotidie ad numerum X. Vel X v. spe sore ut earum efformationem prohibeant. N uae

Art. I 6s . Iudicium quod Cl. Meadium ad- .mjdi tulisse de hoc remedio mihi visum est, ex se- iudiciv.

242쪽

238 Calculus Renum O Vesica . CAP. VIL

quentibus patet i Magnopere autem , inquit , cavendum est, ab assiduo illorum medicaminum usu , quae magna Vi urinam cient aeserti iii tibi id agitur , ut nullae fiant in renibuS a renuis 1arum concretiones : illa enim , quantumvis de iis magna promittant rerum ignari , acrimonia sua , & calore partes labefactant , & laedunt a Neque temperare mihi possum, quin dicam in opprobrium nupet medicis nonnullis cessime , quod insano pretio redimendi anile remedium magnatibus auctores fuerunt ἰ quo ipsos etiam iii vesica calculos in ramenta comminui , &hinc foras per urinam pelli posse, vana spe delusii spondebant . Erat medicamentum hoc e X sapone, calcibusque testaCeoruni non unius generis confectum ; quod nerno non videt, virtu te summe caustica pollere . Monstrabatur interea Coram populo in rei testimonium calculosa massa una, & altera , eX Vesiaca illorum , qui

illud assiumpserant exsecta, inaequali superficie ,&foraminibus hic illic quasi erosa; qua S Cavernulis notas es se , & indicia medicaminis , vinistiani exerere iam incipientis, credi voluerunt. At scivisse debuerant, non raro calculOS in Uesca nasci ita consormatos , ut specieria lapidis

hic illic exesi prae se serant: id quod ipse non semel vidi Hoc ipsum remedium plurimi ex Academia Regia Scientiarum Parisiensi experti itidem sunt,

indeque cognitum effectus promisis omnino noni et isse ; quare ubi de renum, aut Vesicae Calculo agitur qui prae magnitudine nec a renibus sper ureteres in vesicam, nec a Vesica per urethram ad matulam egredi potest , ad cultrum 1eu scalpellum chirurgicum confugiendum est , iis in locis secando, per quae corpuS durum naturalium amplitudinem longe exceden S denique auferatur. N E

243쪽

seri sententia. Art. 1631. Haud alienum ab instituto noctro An

esse existimo si, an in calculo renum sectio lo- ρώ dist curti quoque habeat, hic paucis disceptaverim.

Plerique, qui hac de re aliquam in scriptis suis 2

mentionem injiciunt, negotium hoc nimis periculosum j tulicant, adeoque& illud prorsus reiiciunt. Sed praesto sunt observationes aegrorum a vulneribus renum , quae a tergo acceperant sanatorum; de quidem interdum sine adeo gra Vibuq symptomatibus. Ut enim alia mihi nota exempla nunc taceam, anno I 733. vir quidam in vicino oppido ab alio in dorso , de quidem renis dextri regione satis amplo vulnere i ictu cultri vulnerabatum ita ut per plures dies fanguis, aut urina sanguinea per Vulnus , & urethram redderetur copiosai, attamen postquam huc Hel in stadium translatus, meaeque curae subjectus e st, intra quatuor sere hebdomadas faeliciter senatus est. Adeoque certissimi atra est, vuInera omnia renum, p sertim si a tergo infitiaguntur , & in cavum Ventris non penetrant i, non esse mortifera , ut n nulli putant , sedispius sanari Art. I 63 6. Hippocrates licet a sectione cal- Atis oculi vesicae suos discipulos dehortetur , tamen η ra e ubi de renum morbis agit, docet: cum intumuerit , ct elevatus fuerit , sub idem tempus juxta

renem secato , er extracto pure arenam diureticis

fanato. Si enim sectus fuerit, evasionis spei est ;su minus , homini commoritur. Alibi item ait rcum suppuratus fuerit ren , circa spinam intumescit hunc, tibi sic habuerit, circa tumentem pam

244쪽

Σ o Nephrotomia. CAp. VII, em ferato , profunda maxime sectione juxta renem, immo in simili casu praecipit ut in ipsum

renem seramus. Unde apparet ipsius renis incisionem , ubi ea opus judicavit , non reformidasse.

Ita de Rogetus , & D. Riolanus aliique judi

cant nephrotomiam non sine fructu stepius insilui posse, si modo ille Iocus incidatur , ubi

calculus percipitur, cavendo ne arteria aut Vena emulgens, aut ureter incidatur , & ne vulnus in abdominis cavum penetret. Id enim eximius Medicus , & Chirurgus Lavaterus in hujusinodi casu Oeliciter persecit , & nephroto,

miam renis alterius, natura per abscessum viam demonstrante , celebrare profitebatur. Adeoque non perspicio rationem quare aquamplurimis prorsus damnetur, sed potius chirurgos eXhortor , ut eam natura Viam demon, serante , non intermittant, quemadmodum ne

ego eam intermitterem: quia hac ipsa non so- Ium vita aegri servari, Verum etiam ii a salvissimis cruciatibus , calculo per uncum , Vel digitos, vel sorcipem educto , liberari poterunt .

Varia Γι- Art. Is 1 . Lithotomia es, operatio Chirurgi rhq qmioc qua calculus per aperturam incisione factam η'ς -ρήρ extrahitur. De lithotomia renali seu nephrotomia jam modo meminibus, & satis dictum est; Temanet autem lithotomia vesicalis, quae ad calculum in vesica urinaria eXi stentem e X trahendum peragitur . Harc quatuor modis fieri votest . Prima mothodus vocatur sectio Celsi Vel antiqua , vel cum parvo apparatu ; Altera respectu prioris methodus nova , seu cum ma gno apparatu , &lanno 13ao. Romae a Johanne

245쪽

CAP. VII. Lithotomia. 2 rl de Romanis , primum adhibita : tertia dicitur messiodus alta seu major seu cum alto aps paratu, quae multam similitudinem habet, cum

operatione Caesareana anno II 6o. primum Lausannae a Petro Franck usurpata: quarta demum i methodus Fratris Iacobi dicitur circa annum Irao. primum adminis rata. Ex hisce methodis, cum quae ex majore apparatu fit ceteris praesset, de ea tantum verba sectemus. Iunc eri sententia. Art. I 618. AEger mensae stabili imponitur sub -' at is ad eXcipiendum sanguinem linteis dupli βρ ρ catis, & suppositis dorso, ac lumbis pulvinari l bus compactis. Genua diducta sic complieahius in ' V'

ut calcanei natibus pro Xime admoVeantur. Duplici habena e cervice propendente , & circuml axillas hinc, & inde Voluta , fCemora cum ti-

biis, & pedes cum manibus, sub varia laque rum circumductione firmiter ligantur , insuper aeger a tribus robustis ministris immobilis te

netur.

Tum Chirurgus catheterem sulcatum oleo madidum vesicae immittit, eXploratoque calculo Catheteris curvaturam Versus perinaei sinistrum latus adigit . Quartus minister scrotum tollit , ejusque suturam , dum in dextrum latus illam retrahit, ab incisionis loco removet, qui simul catheterem in vesicam imi nissum tenet , & itas apprimit , ut curvatura illius sulcata urethram versus perinaeum appellat. Nonnulli autem Chirurgi, & catheterem tenent, & incision tam fa

ciunt.

Deinde Chirurgus peri nam in deXtrorsum paululum trahit , & scalpello fasciola circumvoluto , i ii sinistra regione, supra catheteris promi- Allen. Pars II. O nen

246쪽

ii Lithotomia. CAP. VII.

nentis sulcum facit incisionem , quae in medio circiter perinaei loco facta, & deorsum ducta in pueris reserre debet longitudinem duorum , in

viris autem trium digitorum transversorum ;Cavendo ne intestinum rectum laedatur.

Facta incisione, & retracto scalpello conductormas vulneri immittitur postea catetere ablato ,

conductor 'mina , cui mas. Viam monstrat etiam imittitur . Alii conclusiorem Hildani , quem l Galli gorteret appellant , Ioco horum

adhibeaat . Dum manus sinistra haec 4nstrumenta tenet, dextra forcipem dentariam, artati& vulneri convenientem ita applicet, .ut vulnus non ad latera, sed perpendiculari ter dilatetur, alterque conductorum deorsum, alterque sursum a forcipe adigatur. Retractis conductoribus operator ad dilatandam vesicae cervi Cem , forcipem utraque manu apperit, postea illam quodammodo iterum contrahit, omnino autem non comprimit, ne Vesicam divellat. Hac ratione huc illuc forcipem movendo calculum quaerit, & repertum sic apprehendit, ut intra forcipis alas situm eX tractio ni idoneum ipsi conciliet . Tunc eodem pene momento triplici motu , nempe eXtrorsum , &in utrumque latus , seu spiraliter iacto , calculus extrahitur.

Quando autem calculus juXta pubem, Vel ad latera haeret, &ita forcipe recta non potest pre hendi, curva adhibenda est. Quod si vero ratione molis per vulnus eX trahi non possit calculus, situs illjus inverti, & ita extractio tentari debet. His initis vulnus scalpello ampliandum , donec satis patens sit. Nonnulli forficem adhibent, quae non 3rque commoda est; alii instru mentum dilatatorium peculiare applicant, quod tamen nullius usus est. Habent etiam peculia'

247쪽

i rem forcipem, qua Calculum nimis magnum ins Vesica dii ineunt. Quando autem neque diffiin-l gi , neque post Vulneris ampliationem eYtrahil potest, ab operatione de sistendum. Extractus calculus si valde politus appareat ,

aliorum in vesica latentium suspicionem p ,-bet, qui proinde etiam quaerendi, & extrahendi sunt. Mollis de arenosus calculus viX eXtrahi poterit, quin cornprehensione sui frangatur,& intra vesicam fragmenta quaedam relinquat. Hi nc ne novus facile oriatur, specillo recurvo crassore, &obtusio , gallice tin booton, Vesicae ca-l vitas exploratur , & si quid lapidei reperiatur

forceps iturum atque iterum inseritur. Tandem Decillum auricularium applicatur, &per hoc in teriora vesicae ab arenulis , lapillis, aut sangitinis grumis repurgatur. Quando calculus vesicae parietibus sic adhael ret, ut citra ingentem fibrarum dilaceratio nomyemoveri non possit , is tamdiu sinendus ost , i donec superveniente suppuratione sponte e XCil dat, aut facilius eximi possit. Si caro fungosa intra Vesicam, aut ejus Cervicem alicubi succreverit, illa forcipem quam avellatur , sed vel suppurationi committatur ,

v6b si fieri potest , scalpello de X tre pra scilicsa

tur .

Quodsi nimium laboriosa etiam operatione , aeger de vita periclitetur , calculi evulsio in alium diem differenda est, donec vires restaura tae sint. Lithotomia peracta, & Vinculis solutis, aeger in lectum ponitur, ubi VulnuS lini mentis, emplastris, & spleniis obditanum, probe deligatur,& quidem fascia illa , quae formam II refert. Deligatio haec quoti me repetitur, & quidem primis diebus unguentum digestivum linteo Car-

248쪽

Ab ope

yto applicatur , & fascia lenissime stringitur ;

quarto, autem circiter die major fasciae strictura, vel pro re nata emplastrum glutinans adhibetur , donec tandem sub usu selectissimorum balsamicorum consolidatio Obtineatur . Interea

non opus est , ut aeger cubando totam curatio-Dem absolvat.

In 'minis parvo existente caIeuIo non opns est sectione, quia iste ab urina in vesicae cervicem facile propellitur. Unde dum amplior, &hrevior urethra est , quam in viris , non raro fine auxilio externo eliminatur. Quando autem calculus in urethra impactuS haeret eadem prorsus methodo educitur, quam Celsus docet. Ceterum calculum in Vesica latentem ordinario ita extrahunt ut Conductores, & deinde forceps n-rethrar immittantur , atque per hanc viam calculus oliminetur. Nonnulli autem recentiorum calculum sceminarum praegrandem aeque ac in viris , per sectionem in perinaeo eYtrahendum commendant , ut incontinentia urinae , quam alias foeminae plerumque incurrunt hac ratione

avertatur.

Art. I 619. Quando post operationem respiratio facilis , sitis modica , abdomen non adeo tensum, lingua madida, febris levior, & dolor

mediocris reperitur, de bono operationis successisti spem concipere postumus . Quando autem Contrarium apparet, praeterea VulnuS hiat, urina pex illud effluit , alvus non respondet , Ve-homentes dolores adsunt, fastidium a cibis permanet, post quintum diem febris eXquisita urget, & denique aeger in ventrem cubare amat, nihil boni sperandum est . Haemorrhagiae insignes ; inflammatio vesicae, quam abdominis pentio manifestat, conatus vomundi , a it ipse VO'

initus, deliria, convulsionesque signa plerumqDesunt funesta. Alia

249쪽

. VII. Zitho stmLa, a s Alia etiam symptomata facile accidunt, quaei in futurum partim incommoda, partim pericula minantur, ex. gr. fistula in loco incisionis, i quae quia urina continuo per illam effluit , de 1 ordinarie callositates habet, non facile consoli-l datur i Excretio urinae involuntaria a dissecto bl vel Iacerato vesicae sphinctere. Generandi impotentia ob vesicularum seminalium issionem Abscessus in partibus Vicinis , praecipue in

Μo ne uni densque in Viris calculo labora 11-tibus. incidi perinarum , vel ipsius vicinia , in foeminis urethram ; in infantibus autona, &pueris operationem minori apparatu institui deberes des quo vide Celfum, miseerum aliosque nec non ipsum Iunc erum .

MICTUS IMPEDITUS.

Caelia Aureliani sententia Ara. 166o. Est praeterea urinae reddendae impedimentum, quod Graeci stranguraam vocant, mi- disseilis ictus ossicium re Pardatum . Dissicultas autem , secie liquam i i dem 6 furiam appelIant, quae id adiun-gm'cto dolore ingerit . Impossibilitas autem quam ischariam vocant, perfecta ejus ossicii negatio .

Sed haec tria accidentia, quae Graeci symptomata Vocaverunt , nunc st icturae sunt appendiliola, Cum tumor vesicam tenuerit, sive durities, sive paralysis , vel tensio , ut quidam volentes lurinam usu solito ac naturali deponere, obstanibus causis , longo tempore continantes ossicii litatione I exentur ; aliquando demum rerumilienarum obmuctione vesitae impedito meatu :it lapidis, aut alenae, aut capillorum, aut squam

250쪽

Muctus impeditus CAP. VII

multarum furfuris similium , vel quocumque se- l ina i ne crassiore. Pragvo- Art. I 66 I. Quo ad prognosin observat Μηο-sε , crates, urinae stillicidia in hydropicis siccis mala esse , ejusque interceptionem in hiliosis cito occidere. Addit insuper ajendo e Urinae cum rigore suppres, malae, & CORVulsoriae , tum alias, tum si quis antea gravi sopore pressus sit. Quibuscumque ex urinae stillicidio volvtalus ac cedit , ii in septem diebus pereunt , si non febre accedente urinae satis fluXerit. Cati a Art. 1662. Praeterea OX eodem Hippocrate plu- Asigna, lima causarum signa indicantur . Inquit enim sillicidia, & dissicultates urinae senibus accidunt praesertim tempore autumnali . Urinae stillici

dium habenti partes circa vesicam sunt affectae lib. IV. aph. 8. quod Confirmat lib. V. aph. 18. ubi ait : urinae si illicidiuna intestino recto , dc

utero inflammato accedit. Pregnio. Art. I 663. Sunt autem addit Aurelianus ro- sicae vitia , Vel passioneS generaliter curatione

difficiles. Est enim natura nervosa, &altioribus insita locis , atque Celata , & quae corporis superflua sust ineat acriora. Sed mictus impediti singulas species seu potius singulos gradus seorsim describere eXpedit, ut in sequentibus habemuS. .

Placentini sententia.

In via- Art. 166 . Ut in morbis uteri , ita in iis r m Hri Suoquu renum, intestinorum, testium, & Ves, msi ae raro inferiores venae incidendae sunt , saepe ε2 superiores quod apparet e X Vasiis , quae in his, partes ian pulnem Infundunt. e G. Cum V sica , intestinum rectum , & harmor rho i-

SEARCH

MENU NAVIGATION