De retinae textura [electronic resource] : disquisitiones microscopicae

61쪽

tet, etiam fibras radiales, in posteriore oculi sugmento ob vias, tela conjunctiva composita e88e, eo meliore jure re diderim. Etenim priores manifesto cernimus ex posteriori hus formari, quum fibras radiales partem anteriorem versus sensim ac paullatim, ceteris stratis decrescentibus adaugeriasque increscere Videamus.

2 Stratum mole culare ac tria strata granulosa Formae, quas tela conjunetiva in hisce stratis os seri, jam magis peculiares cernuntur. Hic enim quae conspicitur tela conjunctiva, in evolutionis gradu inseriore posita est, in quo cellulae, ex quibus tela Xoritur, etiamnum servatae sunt, ideoque substantiae intercellularis conspicua ope ritur copia. Stratum moloculare, uti ex oscriptione a moprolata patet, e ma88 quadam homogenea fructuraeque experti constat, qua massa substantia est intercellularis Cui simillima est massa informis in cinero medulla spina

lis substantia obvia, quam et ipsam r. ivsser δ' rationibus

admodum idoneis, quas tamen hujus loci non est uberius exponere, innixus pro tela conjunetiva habendam esse con fuit. In substantiam molocularem grana immersa sunt idqu0 in stratis granulosi primo secundoque, praesertim in tenuissimo retinae loco, quo grana minus intor so conserta conspiciuntur, planissime cognoseitur. In irato granuloso tertio autem, quod et colli illarum nervearum stratum appellatur, grana etiam in oculi segmento posterior dispersa cernuntur, quo fit, ut substantia molecularis, qua grana cinguntur, manifestius in conspectum Veniat. Quae grana, me judice, pro tela conjunctivae collulis nucleos continentibus,

58 De medi illae spinalis textura in ranis etc. Piss. inaug. 0rpat

62쪽

quae nullis larinae commutationibus actis, in inflarior evolutionis gradu substiterint, putanda sunt amque, si alia organa, in quibus tela coimunctiva primo evolutionis gradu posita reperitur, uti ine u bubuli cutem, perquisieris, telae conjunctivae cellulas, in substantium intercellularem immer fas, inVenias, quae aut rotunda aut ovatae ad ueleis magnis granulas isque praeditae granis, qualia in retina ad sunt, non diSsimile apparent. . Substantia intercollularis inrotinae strato moleculari obvia nondum ad fibrarum plicarum que consormati0nem progressa est Contra, si hinc ad par tem internam procedas, membranam limitantem versus fibra rum formatio perquam insigni cogno Scitur, quae partem exturnam versus in strato inter granulos intermedio maxime os conspicua, dum in duobus Stratis granulosis, prim se cundoque, quamquam non tam evidenter animadvertitur

tamen inde agnosci potest, quod singula grana fibris iniurse cohaerent. Itaque ex substantia intercellulari fibrarum radialium systema ortum esse videmus; quae quidem res

eo, quod illo Systemate accrescente, Stratum moleculare evanescit, haud parum confirmatur.3 In bacillorum conorumque strato elementa conspiciuntur tam singulari forma instructa ut hodie quidem nulla sormatio analoga cum eis videatur consurri posse. thujus strati cum strato adjacente connexus fibris radialibus essectus, nos adducit, ut id quoque ad eandem telam res e ramus. Namque, quum hic quoque cellulas, nempe conos, observemus, quae in ma8S quadam conjungente, pellucida structuraeque experti, quam equidem pro substantia inter cellulari putaverim, insunt, hoc Stratum e tela conjunctiva, in primo evolutionis gradu posita, constitutum esse dixerim.

63쪽

alia solidi cellularum processus c0norum bacilla sunt, alia cum uno solum grano cohaerent bacilla libera). Qu0 ad haec posteriora bacilla spectat, mihi cum Noellister ') virocl. consentiendum videtur, qui quidem ea pro grani, quod et ipsum cellula est processibus habenda esse judicat.

Attamen, quum in aliis corporis humani partibus, quemadmodum jam memoravi, nequidquam similes formas quaera mus, difficillimum sano si do bacillorum natura aliquid certius proferre. Equidem, uti bacillis conisque proximum telae conjunctivae locum assignandum arbitror, ita ex altera parte sacere non possum, quin conssedam, ea a ceteris hujus telae formis hucusque cognitis vel maxime discrepare soloque ex neXu, quo Stratum bacillosum cum aliis tela conjunctivae formis contineatur, aliquod sententia mea adminiculum repeti posse. Certe nunc mihi ros in eo videtur verti, ut bacilla coni quo aut in tela conjunctivae sormis reponenda aut pro elementis morphologicis sui generis putanda sint. Ceterum, quum supra oetsistor, vir clarissimo, vitio Verterim, quod om nia retinae lumenta, quamquam divor sissimis Ormis praedita, ad telam nerveam rotulerit, facile quispiam adducatur ut mihi idem crimini tribuat qui sero omnia haec elementa uni idemque telae adnumeraverim. At inde mihi ossension0m petor li00at quod et c0n junctiva inter innus ceteras tum summa sormarum Varie late, tum magna, qua ejus elementa disposita cernuntur di

59D l. c. pag. 659.

64쪽

- 62 versitate quam maxime excellit. Cui rei quamquam disquisitionibus a Reicberi β'), viro celeberrimo, institutis nova quasi lux adhibita fuit, qua essectum est, ut priores de hac

tela sententiae prorSu commutarentur, tamen, etsi non de

sint, qui contrarium contendant, hoc pro certo videtur ponendum, longe abesse, ut quaestio, qua est de tela conjunctiva, una ad liquid rua perducta sit Telae conjunctivae enim quanta sit varietas, ex commontation a Bruch βλ)00nscripta luculenter apparet, qui quidem vir doctus diversas ejus sormas cum Protei mutationibus comparat. Λt, quum

finis huic tela propositus physicus ideoque in aliis organis

alius sit, intelligi potest, cur ejus tanta reperiatur Variatio. Itaque ad hunc diem nos c0ntigit, ut innus tela illius formae certo cognoscerentur, quum praesertim, id quod Bruch βη quoque admonet, minus, quam aequum est, Viri docti respuxerint, telam conjunctivam etiam in inferioribus ovolutionis gradibus insiStere posse. E c0ntrario nune, Si quis do tota c0njunctiva loquitur plerumque non nisi formae Hus jam Voliatae, nempe tela conjunctiva fibrae, animo obversantur. Atqui, prout diversi sunt volutionis gradus, aliatomica hujus telae indoles diversa apparet, quae quidem diversitas, quemadmodum nos quoque infra videbimus, etiam in pr0prietatibus ejus homicis obsor atur. Iam quaestio movetur, quo factum sit, ut retinae tela conjunctiva, inpior e parte in inseri0re evolutionis gradu

subsistens elementorum suorum tam divers0rum dispositi0

65쪽

nem eximie regularem offerat, qua illa per strata rite collocata esse cernamus Attamen Si reputaveris, uni solum modo tela conjunctivae portioni, nempe sibi arum radi alium systemati eum propositum esse finem, ut apparatus sit sui ciendo sustinendoque inserviens, reliquis partibus, uti verisimile est, altera quadam unctione physica excellentibus, nimirum lucis undas qua retinam percutiant, quasi ad cer- tam regulam revocandi, summus, qui observatur, dispositionis ordo, quamvis hucusque via theoretica sinis ejus do

monstrari non queat, jam mirationem non movebit. Deindo, si alteram ingrediaris Vi 3m, Supra commemo ratam, quae n0 e perducat, ut, quaenam tela alicujus natura it perspiciamus, nempe iam hemico analyti eam, quaeritur, num hemica retinae constitutio iis, quae m0do Xplanavimus, congruat necne ' In uni orsum letam conjunctivam a virtute hemica praeditam esse constat, ut collum edat, quam quidem virtutem si retinae quoque pro priam esse appareret, in ea telam conjunctivam contineri extra omnem dubitationis aleam positum sesset. Contra, si analysi Schemica albuminates praecipue ei inesse demonstraret, partes retinam constituente naturae nerveae esse liqueret. Quemad-m0dum ex subjuneta analrsi hemica, quam professor Summe Venerandus r. Schmid egregia, qua est, benignitate hunc in finem suseepit, manifestum est, in retina nulla reperitur substantia gelatinisormis neque enim colla, neque hondri num deprehensum si fit ex aliora parte in retina albu- minatum nunc cognitorum nullus, sed substantia organica iuventa est, cui nonnulla r090ti0nes cum substantiis priori bus, siue cum albuminatibus communes sunt. Qui analy

66쪽

tela conjunctiva, in inferiore volutionis gradu posita, in qua etiamtum substantia intercellularis collularumque larga copia adesset, similes substantias, inter colla species et albumi natus quasi intermedius, contineret. Qua Suspicione suborta a professor illustrissimo r. Schmidi, ut 00tus bubuli pol licum cutem ad analysim liquit eam vocaret, petivi. Quam cutem quum ope microseo pii pervestigassem, in ea Substantiam intercellularem non nisi xiguos ad sibi a consor mandas progressus secisso cellularumque telae conjunetivae granula larum haud parvam multitudinem dispersam esse, mihi persuasi. Haec altura analysis chumida faustissimum ad rem meam exentum habuit, quippe qua cognitum fuerit, in s00tus bubuli ut parton primariam e substantia quadam simili, atque in retina observata erat, reactione praedita consistere. Quod quum ita sit, congruentia illa, quae inter rotina partis tu illius haud dubi e 10la conjunctiva composita constitutionem hemicam reperta est, argiumento mihi videtur maxime idoneo esse ex quo eluceat, sententiam meam, do diversis retinae stratis prolatam rationibusque hist0logicis nixam, pro Vera habendam Sse. In vestigandi mothodus histoc hemica, quae id agit, ut, divorsis substantiis pagentibus in Smn 0catis, histologica elementorum morphologicorum commutationes perquirantur, in retina, cujus elementa ex parte majore tam facit mutationes subeunt, non nisi summa cum cautione ad hibenda st Qua causa adductus, quidem hac methodo

perparum usus Sum. Ceterum non alienum videtur lectorem benev0lum duarum rerum admonore, nempe irationis hemicae, ad albuminatus exquirendos si satae, et elementorum

67쪽

eoquendo pe aquae essiciantur priorem sem quod a tinet, haud omittendum est, in substantia nervea a sub Stan ita conjunctiva o distinguenda, quod in priore Via hist0chemica monstretur albuminates adesse, in posteriore deesse,

qua quidem ratione OeIsister usus est ut inter bacilla

fibrasque nerveas analogiam exstare coargueret, facillime accidere posse, ut errores committantur, si quando substan tia conjunctiva inseriore evolutionis gradu sit posita, to-nim quum tela conjunctiva embryonalis substantiam quandam contineat, cui nonnulla reactiones hemica cum collae speciebus, alliae cum albuminatibus communes sunt, indisquisitionibus microchemicis idem observetur nece8Se St.

Sic, ut exemplum proferam, adissime fieri potest, ut adidum sulfuricum et sacchari solutio concentrala, quae in methodo a Pesten ofer ad bilem explorandam prolata adhibentur, telam conjunctivam embryonalem aeque atquo albuminates color rubicundo imbuant, dum in substantia conjunctiva jam evoluta, collam edente omnibusque albuminatum admixtionibus libora illam coloris permutationem non proVocant. Ad alturam rem quod attinet, n0n 088um, quin opinioni salis divulgatae, qua tela conjunctiva ex aqua cocta omnino dissolvi et in collam transmutari creditur, nonnulla objiciam. Primum nim investigationibus anto de hac re institutis placiti istius veritas nequaquam certo demonstrata est, quoniam experimentis susceptis non probatum orat nisi telam conjunctivam evolutam coquendo admodum corrugari collamque reddere. Deinde ex observationibus quibusdam tempore recentiore, imprimis a Zellinasty q), aclitatis elam

63 Q. c. pag. 660.

68쪽

- 66 conjunctivum, quamvis coctione per longius tempus continuata, tamen residuum insolubilo haud exiguum relinquere, evidenter apparet Ceterum, quo modo histologica telae conjunctivae rationes coquendo mutentur ad hunc diem nondum plane est cognitum. Certe, si quis telam conjuncti vam inferiore evolutionis gradu positam coquere instituerit, jam per se contendi potuerit, nonnulla ejus elementorum morphologicorum non subitura esse nisi commutationes exiguas. Namque, quum cellularum membrana uti Dondera pervestigationibus suis evicit, coquendo non solvatur, dubium n0n est quin telae conjunctivae cellula incolumes atque integrae maneant. Quodsi quis pariter atque Mellister q)ex bacillorum reliquiis, e quorundam elementorum morphologicorum post coctionem praesentia hanc conclusionem esse-cerit, ut illa indolo telae conjunctiva propria carere censeat, eam quidem conclusionem ego parum eram SSe Crediderim. Ipse enim retinas a bubus petitas quas Schmidi, pros illust. analysibus hemicis adhibuerat, complures per dies coctas, quum ope microscopii disquisissem, re Vera pleraque elementa, quamvis sorma mutata, ut bacillorum stuStula, conos, grana nervi optici fibras, membranam limitantem offerro vidi, solis strat moloculari sibi isque radi alibus jam non oportis Attamen nihilosecius b causas supra explanaias mihi us suppetere judico, elementis memoratis, exceptis nervi optici bris, telae conjunctivae natu-xam adscribendi.

69쪽

emica retinae constitutio.

Pros Schmidi, vir honoratissimus, qua eximia est humanitate, rogatus a me hemicam retinae inquisitionem

suscepit, qua quid compertum sit hoc loco ipsis viri docti

verbis proferre liceat. Si quis retinam, structurae ratione non habita, tamquam diversorum albuminatum, colla genii, adipum, alium etc. colluviem contemplatur, ei triplex ejus investigandae methodus ossertur.

4. Retina primum, ut albuminates ut solubiles, ut insolubiles a valde turgescentes coagulentur, ope alcoholis serventis, inde, ut adipes extrahantur, ope aetheris, post, ut partes in aqua solubile exquirantur, ope aquae tum rigida tum tepentis exhaurienda est. Denique, ut Ollage nium et ch0ndrogenium in colla species respondentes mutentur, aqua servida per horas 24 48 tractanda est, quo facto, residuum pro albuminalibus coagulatis telaque elastica si aliis substantiis habendum erit. L Betina ut albuminas atri omninoque materiae solubiles extrahantur, ope aquae frigidae exhaurienda est, deinde ope aquae servidae alcoholis et aetheris. 3. Retinae recentes, ut extemplo albuminales coagulentur, et alia solubilia adipesque etc. exhauriantur, iu

70쪽

68 aquam serventem injiciendae sunt residuumque insolubile, ut materia colla similes solvuntur, aquae serventi in horas 2 - immittendum, ac denique ope alcoholis aetherisque, acidi cutici, Olcalium dilutorum acidorum mineralium, quae calor 460' 480 in fistulis conclusis tractandum est. Quidquid ex his operationibus residui est, continuo jam antequam pensetur, statu humido ad analysim micro Scopicam Vocandum est, et sormae voluminisque mutationes, quas elementa orphologica subierunt, ut quae dissolutionis pr0cessibus essectae sint, exacto notandae Sunt. 0ustrum methodorum Suas quaeque ac proprias difficul- tates objicit, si quidem id spectatur ut quantitatum definiti0nes, quam fieri possit, certissimae obtineantur. Prima enim respectu physiologico parum rationalis, respectu analytic practica, altera respectu physiologic rationalis, analytico parum practica, tertia denique et respectu physi0l0gico parum rati0nals et analytico parum praetica est fit nihilosecius tamen phaenomena, quae in tribus his disquirendi rationibus observantur, quaedam satis idonea, quibus unitamui , adminicula suppeditant. Retina Ecens, si in alcoholem p. c. 90 immittitur, al-hescit, opacaque exsistit, et alcohole, usque dum ei Vescat, calefacto paululum corrugatur. Coctione in alcohole renovat diutius continuata, in aqua eam, quam adepta est, densitatem ac soliditatem servat, ne in aqua calida quidem magnopere turgescens. Soluti alcoholica, si vaporata est, residuum p0st siccation0m colore ex favo susco tinctum, informe, trimethylaminum hementer redolens relinquit, qu0d residuum, alcohole denti Superinfuso, in guttulas ex susco