Eutropii historiae Romanae breviarium ab urbe condita usque ad valentinianum et valentem augustos necnon sexti aurelii victoris viris illustribus liber. Quibus adjicitur vocabularium locupletissimum

111쪽

IM AUR VICTORIS LIB. tur, duodecim instituit Pontificem aximum creavit. Porias an gemino aedificavit. Annum in duodecim menses distribuit, additis Ianuario et Februario leges quoque plurimas et utiles tulit: nia, quae gerebat, jussu Egeriae nymphae uxoris suae, se sacere simulans ob hanc tantam justitiam hellum ei nemo intulit. orbo solutus, in Ianiculo sepultus est; ubi post multos annos arcula cum libris a Terentio quodam exarata qui libri, quia

leves quasdam sacrorum causas continebant e Ru toritate Patrum cremati sunt. Tinus Hostilius tertius Romnorum Reae.

Tullus Hostilius, quia bonam operam adversum Sabinos navaverat, Rex creatus, bellum Albanis indixit, quod trigeminorum certatione finivit, et Albam propter perfidiam ducismoti Fufeti diruit Albanos Romam transire jussit. Curiam Hostiliam comstituit. ontem Coelium Urbi addidit. Et dum Numam Pompilium sacrificiis imitatur, Jovi Elicio litare non potuit sulmine ictus cum regia cons graviti' oratii et Curiatii Quum inter Romanos et Albanos bellum fuisset exortum, ducibus Hostilio et Metio, placuit rem paucorum certatione finire. Erant apud Romanos trigemini oratii tros apud Albanos Curiatii, quibus

edere icto concurrentibus, statim duo Romanorum ceciderunt, tres Albanorum vulnerati. Unus Hor

tius, quamvis integer, quia tribus impar erat, fugam stinulavit, et singulos per intervalla, ut vulnerum

112쪽

dolor patiehntur, insequentes inte fecit. Et cum spoliis onustus rediret, sororem obviam habuit, quae, viso paludamento sponsi sui, qui unus ex Curiatiis erat, flere coepit Dater eam occidit. Qua re apud Du-Viros condemnatus, ad populum provocavit: ubii tris lacrymis condonatus, ab eo expiandi gratia sub tigillum missus, quod nunc quoque viae suppositum, Sororium appellatur. Metius Fufetiua. Metius Fufetius dux Albanorum, cum se invidi sum apud cives videret, quod bellum sola trigeminorum certatione finisset, ut rem corrigeret, Udentes et Fidenates adversum Romanos incitavit. Ipse ab TuLIo in auxilium arcessitus, aciem in collem subduxit, ut fortunam belli experiretur ac sequeretur. Qua re Tullus intellectu, magna voce est Suo illud jussu Μetium sacere.' Qua re hostes territi victique sunt. Postera die Motius cum ad gratulandum Tullo veni

set, jussu ipsius quadrigis religatus, et in diversa dis

tractus CSt. Ancus Marcius quartus Romanorum Rex.

Ancus arcius Numae Pompilii ex filia nepos, aequitate et religione avo similis, Latinos bella d muit Aventinum et Ianiculum montes Urbi addidit inova moenia oppido circumdedit silvas ad usum navium publicavit Salinarum vectigal instituit Carcerem primu aedificavit Ostiam coloniam marit, mis commeatibus opportunam, in ostia laetis, duxit Ius Feciale, quo legati ad res repetundas uterentur, ab Aequicolis transtulit quod primus sertur

113쪽

IM UR VICTORIS LIB. Rhesus excogitasse. His rebus intra paucos dies comfectis, immatura morte praereptus, non potuit praestare, qualem promiserat, regem. L. Tarquinius Priscus quinius Rom. Rex. Lucius Tarquinius Priscus, Damarati Corinthii mlius ejus qui Cypseli tyrannidem fugiens, in Etruriam commigravit ipse Lucinno dictus, urbe arquiniis prosectus Romam petiit. Advenienti aquila puteum sustulit; et, cum alte subvolasset, reposuit. Τ naquil conjux, auguriorum perita, regnum ei portendi intellexit. Tarquinius pecunia et industria dignit tem, atque etiam Anci regis lamiliaritatem consecutus est a quo tutor liberis relictus, regnum intercepit, et ita administravit, quasi jure adeptus fuisset. Centum Patres in Curiam legit, qui inorum Gentium sunt uinpellati. Equitum centurias numero duplicavit nomiana mutare non potuit, Accii Navii auguris auctoritato deterritus, qui fidem artis suae novacula et cote fim vit Latinos bello domuit Circum maximum aedificavit Ludos magnos instituit. De Sabinis et priscis Latinis triumphavit. urum lapideum Urbi circumdedit Filium tredecim annorum, quod in praeli, tem percussisset, praetexta et bulla donavit undqhaec insenuorum puerorum insignia esse coeperunt. Post ab Anci liberis, immissis percussoribus, Per d

tum regia excitus et intersectus est. Servius Tullius sextus Romanorum Rex.

Serrius ullius, P. Corniculani et crisia captivae filius, cum in domo Tarquinii Prisci educaretur flammae species caput ejus amplexa est. Hoc viso

114쪽

DE VIRIS ILLUSΤα lo Tanaquil summam ci dignitatem portendi intelloxit:

conjugi suasit ut ita eum, ut liberos suos educaret; cumque adolevisset, gener a Tarquinio assumptus est. Et cum rex occisus esset, anaquil ex altiore loco ad populum despiciens, ait, Priscum Tarquinium gravi quidem, sed non lethali vulnere accepto petere ut interim, dum convalescit, Servio Tullio dicto audientes essent.' Servius Tullius quasi precario regnare coepit, sed recte imperium administravit Etruscos saepe

domuit: collem Quirinalem et Viminalem et Esquilias Urbi addidit aggerem, fossasque secit. Populum inquatuor tribus distribuit, ad post plebi distribuit --

nonam; mensuras, Pondera, classes, centuriasque constituit. Primus omnium Censum ordinavit, qui adbuc per orbem terrarum incognitus erat Latinorum populis persuasit, ut exemplo eorum, qui Dianae Ephesiae aedem fecissent, et ipsi aedom Dianae in Aventino aedificarent. Quo facto, bos cuidam Latino mirae

magnitudinis nata, et responsum somnio datum, eum populum summam imperii habiturum, cujus civis binum illam immolasset Latinus bovem in Aventinum egit, et causam sacerdoti Romano exposuit. Ille callidus dixi prius eum vitro flumine manus abluere debere.' Latinus dum ad Tiberim descendit, sacerdos bovem immolavit Ra imperium civibus sibi gloriam laeto consilioque vindicavit. Tu K

Servilis Tullius filiam ineram serocem miten alteram habens, cum Τarquinii Prisci filios pari animo videret, ut omnium mentes morum diversitate leniret, ferocem miti, mitem seroci, in matrimonium dedit.

115쪽

Io AUI VICTORIS LIB.

Sed mites, seu sorte, seu fraude perierunt seroces morum similitudo conjunxit Statim Tarquinius Superbus a Tullia incitatus, advocato Senatu, regnum paternum repetere coepit re audita, Servius,

dum ad Curiam properat, jussu Tarquinii gradibus d

jectus, et domum refugiens, intersectus est. Tullia statim in forum properavit, et prima conjugem regem salutavit, a quo iussa δ turba decedere, cum domum rediret, viso patris corpore, mulionem erit tem smPer ipsum corpus carpentum agere praecepit unde vicus ille Sceleratus dictus est. Postea Tullia cum conjuge in exsilium acta. Tarquinius Superbus septimus Rom. Rex. Tarquinius Superbus cognomen moribus pruit. Occiso Servio ulli regnum sceleste occupavit; tamen bello strenuus, Latinos Sabinosque domuit; Suessam Pometiam Volscis eripuit Gabios per Se tiun filium, simulato transfugio, in potestatem red git et serias Latinas primus in tituit. Neos in Circo, et cloacam maximam secit, ubi totius Populi viribus usus est; unde illae fossae, utaritium sunt dictae. Cum Capitolium inciperet, caput hominis invenit unde cognitum est, eam urbem eaput gentium suturam et cum in obsidio Ardeae filius Hur

Lucretiae stuprum intulisset, cum e tu exsilium actus, ad Porsennam Etruriae regem confugit, cujus ope regnum retinere tentavit. Pulsus, Cumas Oi

cessit; ubi per u prunam ianuinin in reliquum vitae

tempus eXegit.

116쪽

DE VIRI ILLUSTR. im

L. Tarquinius Collatinus, et Lucretia vaeor.

Tarquinius Collatinus, sorore arquinii Superbi genitus, in contubernio juvenum regiorum Ardeae erat: ubi cum sorte in liberiore convivio conjugem suam unusquisque laudaret, placuit experiri. Itaque equis Romam petunt. Regias nurus in convivio et luxu deprehendunt, et inde Collatiam petunt; Lucretiam inter ancillas in lanificio offendunt, itaque ea pudicissima judicatur. Ad quam corrumpendam, Tarquinius Sextus nocte Collatiam rediit, et jiu propinquitatis in domum Collatini eali et in cubiculum Lucretiae irrupit, pudicitiam expugnavit.

Illa postero die advocatis patre et conjuge rem eXPosuit, et se cultro, quem veste texerat, occidit. Illi in exitium regum conjurarunt eorumque exsilio necem Lucretiae vindicaverunt. Iunius Brutus primus Romanorum Gratia.

L. Iunius Brutus, sorore Tarquinii Superbi goniutus, cum eandem fortunam timoret, in quam frater inciderat, qui ob divitias et prudentiam fuerat ab avunculo occisus, stultitiam finxit, unde Brutus dictus. Juvenibus regiis Delphos euntibus, deridiculi

gratia comes adscitus, baculo sambuceo aurum ins sum Deo donum tulit. Ubi responsum est, eum Romae summam potestatem habiturum, qui primus matrem oscularetur; ipse terram osculatus est.

Deinde propter Lucretiae stuprum, cum Tricipitino et Collatino in exitium regum conjuravit. Quibus in exsilium actis, primus Consul creatus, filios suos

117쪽

am UR VICTORIS LIB. Dalrssque, quod cum Aquiliis et Vitelliis ad recipiendum in Urbem arquinios conjuraverant, virgis caesos securi percussit ' Deinde in praelio, quodndversus eos gerebat, singulari certamine cum Arunte filio Tarquinii congressus est, ubi ambo mutuis uuneribus ceciderunt. Cuius cornus in Foro nositum. a collega laudatum, matronae anno i erunt. Horatius Cocles.

Porsenna rex Etruscorum, ciuo Tarquinios in Urbem restituere tentaret, et primo impetu Jamculum

cepisset, Horatius Cocles, illo coguomine, quod in Mi praelio oculum amiserat,4 pro ponte Sublicio

stetit, et aciem hostium solus sustinuit, donec pons utergo interrumperetur, cum quo statim in Tiberim decidit, et armatus ad suos uapsi avit. Ob hoc tantum agri publice datum est, quantum no die circumarari potuisset statua quoque es in Vulca alposita.

Mutius Scaevola.

Cum Pors na rex Urbem ubsideret Mutius Cor. gus, vir Romanae constantiae, Senarum adiit, et v niam transfugiendi petiit, necem regis mProanit . Accepta potestate, im stra Porsennae venit, ibique Purpuratum pro reges epin occidit. Apprisensus,' in regem per actus, dexteram aris imp uit, hoc supplicii a rea exigens, quod in caede peccaSset. Unlde cum misericordia regis abstraheretur, quasi beneficium r*serens, ait, arecentos adyeimus eum sui similes conjurasse.' Qua re illi territus, bellum

acceptis obstibus deposuit mutio prata traha b

118쪽

es honori iresia e stilina est. virgo.

Puerosque elegit, quorum aetatem ii iis noxii iaciebat. Huic statua equestris in foro posita.

vium castra posuerutit. V entes ad dolos eo efful, pece ex adseribet corii et illoriim potuerunt ad quae pr6gressis B, in insidias delapsi, ad unnescinus---Diri, quo id factita est, itit --bs relatis orta inis prosecti erint, Sheta rata est appinata. Unus est ingente promeram aberem aetatem domi relictus, genus propagisit' ad Q. Fabiummaximim, qui Annibalem mora fregit, Cunctator ab obtrectatoribus dicitis P. Veserius Poplictis tertim di i Sisin i tem8 uissimia gQEhns triumphavita quia in Irie se

119쪽

ios AUR VICTORIS LIB.

Consulem non subrogaverat, et domum in Velixi 'tissimo loco habebat, , in invisionem regni affectati. Venit. Quo cognito, pud populum questus, quod de so talo aliquid timuissent, immisit, qui domum suam diruerent. Secures etiam fascibus dempsit, eosque in populi concione submisit. Legem de Provocatione a magistratibus ad popaeum tulit hinc Poplicola dictus. Qui cum quater Consul diem obiisseti adeo pauper exstitit, ut, collectis a populo nummia publice sepultus sit, et annuo matr9narum

luctu timoratus i

A. Posthumius.

Tarquinius eiectus ad milium Tuscaeanum g nerum suum, confugit qui ciun Latio concitato Romanos graviter urgeret, A. Posthumius Dictator dictus, apud Regilli lacum cum hostibus conflixit. Ubi cum victoria nutaret, agister quitum equis frenos detrahi jussit, ut irrevocabili impetu serre tur; ubi et aciem Latinorum suderunt, et castra .c perunt. . Sed inter eos duo juvenes candidis equis insigni virtute apparuerunt, quos Dictator quaesitos, ut dignis muneribus honoraret, non reperit Cast rem et Pollusem ratus, aedem communi titulo de dicavit.

ἀT. Quinctius Cincinnat . Lucius Quinctius Cincinnatus filium Caesonem petulantissimum abdicavit qui et a Censoribus, intus ad Volscos et Sabinos confugit, qui duce Cloelio Graccho bellum adversum Romanos ger

mi, et Q. Minucium Consulem in igido monte

120쪽

eum exercitu obsidebant. Quinctius Dictator dictus; ad quem missi legati, nudum eum arantem trans utierim offenderunt qui insignibus sumptis Consulem obsidio liberavit. Quare et uminucio et ejus exemeis obsidionali corona donatus est Vicit hostes educem eorum in deditionem accepit, et triumphi dis

ante currum egit. Sexto decimo die Dictaturam, quam acceperat, deposuit; et ad agriculturam reve sus est. Iterum post viginti annos Dictator dictus,

Spurium melium regnum affectantem, a Serylli, hala Magistro equitum occidi jussit. Domum ejus solo aequavit unde locus ille Aequimoelium dic

ius.

Menenius Agripsis Lanatus. Menenius Agrippa, cognomento Lanatus, dux ele tu adversum Sabinos, de iis triumphavit. Et cum Populus a patribus secessisset, quod tributum et militiam non toleraret; hee revocari posset Agrippa apudemn Olim,' inquit,' humani artus eum ventrem otiosum emerent, ab eo discordarunt, et suum illi ministerium negarunt. Cum eo pacto et ipsi deficerent, intellexerunt ventrem acceptos cibos per omnia membra dissereres et cum eo in gratiam redierunt. Sic Senatus et Populus quasi unum corpus discordia Pereunt, concordia valent.' ac sabula Populusi gressus est. Creavit tamen Tribunos plebis, qui libertatem suam adversum nobilitatis superbiam defenderent. Μenenius autem tanta paupertate decessit,

ut eum Populus collatis quadrantibus sepeliret, locum sepulcro Senatus publice daret.