장음표시 사용
11쪽
PMdεηdus In alia tuere, regibus exactis, dece=n iri Post enim quam Romani, regiarum legum, uti nominis remum is pi-gil pertae fuerunt nouas requirendas esse aliunde, Ni 0 constituerunt. Vti uero ex litteratissima Graecia disci
t plinas alias omnes hauserunt Romani ita etiam inde
etis imm LEGUM petiere adparatum. Vir Igitur ex Latio ui Grae-
xxti aut clam missi legatique sunt ut, quicquid legum bonarum Graecia uel uniuersim haberet uel sigillatim per prouincias ac urbes, illud describerent. Eo quidem fine iit Romani inde acciperent conficerentque nouum IVRIS CORPvs Receptus ille legum Graecarum publicus ac solennis fuit. Ideo in XII TABULAS illae relatae. In
ΤELAM NANCITOR. Certo indicio, pubere a non subfuisse porro auctoritati tutoris. Ab hoc igitur tempore iccasione deliriar μniantis Latis deduci debent quod pu- heres debeant relinqui suae tutelae&aliena liberari. hi odolim factum non fuerat ante annum XVII. aetatis, licet homullus egressus puerisiis annos consecutusque sit pubem, Ianuginem,pilos Non pueri auteverae tantum ad XII aut XIV aetatis annos intute egerant: sed etiam adolescentes, XVII annos nati, Pherant tutoribus. Anno enim XVIII demum, ERVII TvLLII iudicio ac lege, arbitrati suntRomani adotiscentes,reipubliinae idoneos atque dignos, ut praetexta loquor in significatu recentiori posita, in duerentur toga uirιli referrenturque in cenjum.
--gio I IO. Nam perturbatione rerum iuriumque im-immou sonant, confuderantisti. TABULARUM scriptoreS tem: ra. pus ruptiorum, cum aetate, O quam liberandus esset tu.ν ii, ,)β. tore pupillus. Nuptiarum ratio requirenda ingenualiaui.η M tis atque semine protuberamte uirili uel uterino. Atque
vini in cargumento Romanorum iudicia recta. Vt, quod
12쪽
INCHOANDA ET FINIENDA TUTELA. Tomminus de uirginibus uelandis si finem scribit, ex lv miturae iura jua re' itibus reddam. - -- ideo a Tu inis: --- iuro a duobus amplius
--gotia, um. Pubertatem in Abmis non in sporo suiuus aut Numis decernenus. Certe XIV. aetatis annus Graecis erat nobilis aut connubio maturus. Ν
que, praesertim in oriente, terminus sellit aut serior est iusso. Vnde facile deinceps fuit philosephisin legisl toribu in hoc numero fingere in merium duruisse-
fennarii, duarum hebdomaclum annalium siue annatarum. Qua de re in capite sequenti f. 1i. Illud non minus condonandum est Romanis; cisiis M uod tempus Merraitis anteuerterint duobus ainnis inpubertate o meris, Xu annum illis statuendo siue, quod natura uirgines citius e rota e neu uterιnum seu menseruum diis. sorexpelleret celerius, quam uiris siue quod facilius esset, ratio: concipere quam agere&generare. Quae t
men rationes 'rum consultae. Quoniam utero imma-sisse ii 'tum maiora camna ac pericula si concipere; si gerere ρ ac nutrire in uentre partum debet; si ecere, demum in lucem proferre quam puero hirquit orienti hiemps stiue inde olim interfeminae 3 muculi pubertatem o se nulla discrimina, Vtrique certe audiuerunt puer hic '' et . . haec; imo pueraeac pueri auctore Rism-- '). Post ,Σ , , ,
autem, quam duodecennis seemella pubes diceretur no i imis inen quoque mutanduim in hac fuerat dicendumque
unusmint: aer, Esli, cuiusso nivis unι-uiqui dicebant νυER A. Vnde etiam puerpera incitur, quae pueram, id es, puestam parit si autem pueris inutivum puelia. Eripuerissiffimplicit- etiam de segmnis Li uius an Odysseaci mea uera mea uera, id uerbi ex ore tuo. Idem alibi: vERA, andum, . - hie pvEwvss hieo haee puer Ieinde pvEr.Lvs ct puella vetustismi protulerinι. O vERE, vo Afranius. Et mautus in se MELLO. Sancta puer Uitiis in o 1sa idem tabe repetitquelib. XI p. sax Certe tieteres erit ani: ab bubin Imo primit in genere etiam iitroque cum femineo, tum mosvhuous --
13쪽
-epi 'piui alii lentinutivo, uti etiam XII annorum putaui siue z.u... puerulus. Horae autem uox obsbleuit ideo quod in μή ' lI annorum muliebri pubertate Romani nescirent deinceps pueras siue has puer . Quod utrumque olim, nondum introducta pubertatis differentia, fuerat incommuni usu. Foeminς tr. Licet autem omnino citius, ob pubertatem .. z. celeriorem, nubere possis, quam ducere mastulus ille 1 η, -- tamen stupor magis horrendus, quod crederetur ideoscula in prudentior uina, quam puestus duodecennis. amo anno Nuptiisi hoc ad libidinem ad luxum proclivi, da tur homum ' ... culis, ut suo ii dulgerent genio uiuerentque sine prae
M tari secto aut duce. Deinde nasutulae pue, sequitas esset, inutis testandi scribendique heredes, non 'vino aetatis. eiu dem. Cum tamen)ragis mulieris iudicium per omnem vitam. Et quae non inde legum portenta alia inaestimandis delictis testibus uenia aetatis Minnumeris puberum iuribus aliis, quae foeminas duobus annis citius consequi oportuit, quam masculos. Inuit mrte Minerva o natura. Ex uno hoc lutulento sente non rivuli puriores. ,-- s 33 Requisiverunt enim XII tabularum inte
τολκοπι pretes quo demum aetatis anno finienda iureia sumes
unquendus homullus si quidem sapientiae sedes, zz. h. quirenda ingenitalibus, uel in e utero, peniculo, sem,
in ne In re partes uere Romani iuris periti morum o si ' sententias audiemus uerbis ripiANi tu ILI. u. liberam. m tu tria masculi quidem pubertate, ovaEREM AEutem is Dam AssiANi eum se , dicunt, qui RAvir corporis pubes adparet, id es, qui generarepotes. Errat enim in hominis bus diuersis generandi potentia per aetates diuerses. Quia temper menta, quo inlido magis sunt, eo conci piunt generantque citius; quo magis fiet io, eo serius. νRocvMAN autem eo metu quatuordecim σπιτυ impleuito
14쪽
Quo tempore euenit pubertas plerumque. Igitur ex moc illis, quae plurimum fiunt, merito conficiuntur iuris L AN )axiomatain leges. merum PRIsCVS eurn puberem esse, in quem utrumque concurrit. Habitus corporis es utimerus xiv. annorum. Licet enim hirquiralli uerit puer ante aetatis ς 'um'
annum XIV. non tamen ante eidem indulgendae nu-
ptiae. Quoniam sera connubia, robur corporis firmant; destruunt festinata. Contra, licet nubili XIV annorum aetas adsit naturae tamen; si illa tardior, in cogendo emittendo permate, ideo non debet fieri uis per leges intempestiuas. In triplici hoc opinionum diuortio quaenam samor, aequior, melior frequentior olim in Latiori . Dicam, quod ego sentio, cum castra haec Ei bis a relinquant alii. Vltimam ego praetulerim primis ea. NAvi que etiam praelata olim Nain primae pudor alteri r P.
natura obstrepit tertia omni puncto ac numeris abso-raocva.
luta. Nam coniunxit utramque. In XII aut XIV. ANA aetatis annis pubertas credita aut praesumta eo usque, 'quo usque alter litem non mouit naturae. Negando, foemellam uiri potentem masculumque pubuisse. Naturam deesses licet leges adlint. Tum igitur, spatio seculi totius forte semel instituenda erat indagatio aut aestimanda pubertas ex ore mamillis, uentre lanugi ne spermate habitu. Rerum omnium ignari simi, qui Iustiniano in ultimo hoc themate intendere uolunt litem. Lucem rei dabit exemplum. Est pater, qui filium impuberem, moribus Romanis, comitem adsidentem habet in balneo, XIV. annos natum, sed in uestem caluum , que in ore pubis. Post anno XV aut XVI. uidet, pubescere eum, fieri lanuginosum, hirquitallire, cetera. Exinde pater telligit, pudorem porro non ferre filii
consortium balnearium. Inde, cum ob numeros ann
xum XIV. tum ob emisiam pubem, filium declarat ado-
15쪽
16 CAP. I. HISTORIA IVR ROM. IN PUBERTATE sescentem , iuberem exuit tim praetexta induitque toga uirili. Atque haec fuerat doctrina PRISCI lure con- sulti quam Romani non poterant non adprobare usu
a. h. si enim hoc illud, in quo haerere solent
κλvripis critici omnes. Qu9so inni dubitatione liberabo. Rem quirunt litigantque inuicem: quo aetatis anno pueri Romani posuerint praetexta=n induerintque togam uiriis xij. o leni Alii factum hoc esse putant anno XlV. alii XU. alii xviii. .an XVI. nonnulli XUII. aut etiam XVIII. ineunte. Quas et ..... sententias diuersias etiam auctores diuersi tuentur idque iampis, per exempla d rationes. Vtpote BΑYFIus de re tiest. e.
-δηρη fra pueros, nunc citius iterumque serius posuisse prae- se textam Francis PAGI in cris Baronii ad an IV. s. . sed . h. . causam ignorat Henr. NORIsiviis cenotaph. f. disi. αια πιι o c. . . licet ipse XV annum exactum tueatur, plenior&τοῦ - curatior aliis tamen ultimo dolet miraturque Romano. N. rum opiniones diuersas in re tantopere uulgari. Vnde uiri. Samuel PITISCUS u. toga uirilis, stat quidem, licet errore manifesto pro XVIII anno incepto; sed tamen su cinit illi ueri: Elige cui dicas, tu mihist places. Egone uero his omnibus sapientior aut oculatior, qui omnem hic tollere queat dissicultatem, soluere nodum Risit f. in extricare Tentabo. Veritas utut dissicilis inventu; nutuo . cognitu est racilis. Mysterium rei pandam quod est εὐρ- hoc Romani, antequam hoc lege definiuimet aliter Iustulauus pr. Inst quib. modi tutela uitur, inpubertate aestimanda, sequuti sunt doctrinam Risci. Ipse hoc dicit his uerbis pubertatem ueteres quidem non opus est,
ut reponatur qui nynonsolum ex anni, scilicet opus quidem
16쪽
INCHOANDA ET FINIENDA TUTELA, quidem fuerat his XIV. aut XII numeris; sed hi non fuerant satis, nisi dc accesserit legibus natura:) sedetiam ex
habitu corporis aesimare uolebant. Vides nunc, quam, in re clarissima coeci fuerint uiri doctissimi. Fuerat enim hoc Romae institutum ut ante nemo haberetur pubes, poneretque praetextam, nisi annus natus esset XIV. licet forte citius, X. aut XI annis, quae naturae portenta, adpareret lanugo in ore pubis. Talem enim homunculum in toga uiriti comparere τι πρόπω aduersum habuit
Latium. Inde praetextam nemo, nisi forte principum filii, ob spem imperii, anteuerterunt. Et tamen non annis Rium opus fuerat ad pubertatis ingrestim sed etiam sanguine dessemine uterino ac uirili. Hoc cum siepe adpareret tardius aut sit adparuisset, a parentibus aut tutoribus parum attenderetur ideo tempus ponendae praetextae dilatum multoties. Nunc ad XU. nunc ad XVL aut XVII imo XVIII usaue aetatis annum. Ut adeo in toga uirili sumenda, ponenciaque praeteXta, non possent non uariare in annnis exempla rationes, iura. Id quod docere debueram uiros doAissimos. g. 16. Num uero ideo etiam ita mobile desincertum opati afuerat tempus finiendae tutelae ante Iuu mianum Ita T
omnino puto fidenterque hoc adfirmo idque auctoritate ita:
Iustiniani ipsius. Qui dissidia CAss H, PROCULI 'PRISCI eooxis ernon in titulo de nuptiis recitat; sed impr. Insit. quih. mod. V in tui. Ast urges, nullum eius rei in legibus uestigium. Do hoc. Nam expunxit merito eius generis loca omnia Tribonianus, aduersa iurisprudentiae Iustiniaueae, stabili hoc passii. Non igitur ante Iustinianum tutelae semper finitae in pueris XIV annorum Si enim tum pubem non, neque lanuginem habuit tutelae finis prolatus in aliquot annos,eo Lilicet usque, quo illa adparerent. Fateor, esse haec iuris paradoxa omnino Inaudita&unorata interpretibus iuris, etiam humilmssimis:
17쪽
1D CAP. I. HISTORIA IVR ROM IN PUBERTATE Aui. g. 7. Igitur illud quoque uerum est Ronuinos mi6 ante Iustinianum piaras GV minorum non liberauisse
..., tutela sed eo reliquisse sub ea lam, usque uel ostenta
filiosa re se pubes uel hac adparente, . ille tutorem recutiret. --. Porro uel ipse tutor ere esse crederet sua aut pupilli, ponere praetextam d. indui eum tunicain toga uirili. Atque ideo iactum esse multoties iudicio PRIsCI, utcontinuaretur tutela ad plenam pubertatem usque, id est, XVIII annos aetatis inchoatos quidem, non impletos. Atque hoc idem fuerat illud, quod lege quondam statuerat Seruius Tullius. Quod cum saepius euenisset, e emplorum multitudo fefellit doctissimos uiros, ut crederent, timum togam, id est, tempus, iniendae reuelae, demum uenisse sub exitum XVII dc ingressum XVIII. an.
Aηt. hisi g. 8 Ex hac doctrina legibus lumen accedit, nulIi--μ intellectis adhuc Principio in I idus at D. quando diesii, iki,i 'egoti cedit, PauIus IC. formulam legati eumpubes erit,vMiscεa habet pro conditione incerta. Instar aliarum, cum magi.τVMer iratam inserit; cum inseris in amiliam. Qui autem IT . hoc potuit ita definire Paulus si pubertas ultimo punctomis infixa XIV annorum. Certe quod stabile dc perpe-Mi. M. D. tuum illud referri nequit in classes incertoeum. Ve-2.iz, una salua Nam eo respexit Paulus; quod ex
sententia communi pubra non fieret, ob numeros aetatis annorum XIV. nisi hoc tempore etiam adparuissethes in uentre ac peniculo. Constaretque ultimum ex corporis habitu. Ita enim deinum incertissimum tempus pubertatis, errantis inter XIV. atque XVIII anno. rum spatia. Sed urges Paulum cum Paulo. Quoniam is tib Iubententitit. . ita definiatrem: testamentum,cere
rosisnt masul post compotum XI eminae pes XII anxiam. Vnde ficile constet conditionem, spubesiactus, . non esie incertam, cum omitum sit certilina. Repono. Paulus
18쪽
INCHOANDA ET FlNlENDA TUTELA Paulus uel respexit ad puerum cum pilis Sc lanugine.
non ad inuestem. Cui satis non erat XIV. antrorum curriculus Vel hic ore locutus est Proculei alio in superiori autem lege calamum acuit coliculae ais atra. Vtrumque ita planum dc incerum Succedat huic is nideamus . D. dein litem iurando. In hac enim vLPIAN vito ris. quitur in tutelari causa iurare non potes pilistus, si 1M M'
pvagi s. Inde paradoxon dari, ex dogmate Vlpiani, pupillos puberes Quis stomachus hanc formulam 'concoquet D Noli eam nauseare. Nam Vlpiani aevo, quod supra ostendi, non satis fuerat ad finiendam
tutelam habitus corporis, nisi ad lanuginem accessisset tempus ac aetas XIV annorum Igitur omnino tum pupilli inuenti puberes, in naturali scilicet significatu; non in ciuili Accedit, quod saepe intela ultra XIV. annos tum producta ad annum usque XVII. si mallet pupillima tutoris iudicio pendere, quam suomet ultra tempus definitum alias. Si horreret, inspici. Nam ante tu- velam finita misy rasos esse pueros omnes, stultum est, cre dere Certe post XVII l. annos inspectus est nemo atque .
ideo eousque continuata tutela. Do istissimus PINELLvs IV. Hinterpretat ur. c. . F. IX. hoc lumine indiget licet praeferre uideatur facem. Neque alio fine PAPINIAN, sin I. IOI. t. M.'
paeter D. de condit s demo ir patri indulsit formulam in to
fideicommissis: S tutelam n annuinius Iugesseris filii mei. Quoniam saepe euenerat, ut tutela continuaretur eousque. Quam tamen ultra continuare, fuerat nefas. Quod regia iura uellent, ut postea puer euaderet adolescens politaque praetexta indueret togam uirilem. Visi . f. s. Et iam illud est falsiissimum, quod commi-ως, Onniscitur Sam. PETiTus lib. II. Obseruat. c. . insitutiam Iu priistis mstiniani esse quoplena pubertatis terminum XVIII annorum definiuer t. mam hoc uerum non esse docere poterat, discipulusVlpiani, Herennam MODESTINVS in I ad TATEM
19쪽
civi quis adoriatu Harrogat, munis debet esset Mopitiin. E inique PLENA OBERTATis, id es, Eminet croannis eum praece.erediset. Sed tamen ipse minus in Livi dia D dae Him ait: sed rinnenia pubertatem GEN RALITER non des raα- Quae uerba iterum non assi quuntur interpretes. Nostro lumine sensus clare patet. Variauit Latium in pubertatis finibus inter XIV. XVIII aetatis annos. Ob hominum nunc cito, nunc tarde pubescentium naturam diuinam. Adeoque generatisrepubertatis terminus, stato tempore, non poterat
definiri. Verum tamen nemo XVIII annum transiliit in uestis. Unde fuerat hoc tempus pubertati satis semper, neque uentris ins ctione porro tum opus, uel alio genito Ilum sipecimine Atque haec pristina regii iuris pubertas fuerat XVII annorum cursu, a Servio Tullio, quod principiidictum, definita. Hoc tantummodo debet attendi: egressum anni XVII. aetatis, ingressum esse anni XVIII. ut adeo utrique numero significatus unus idemque Cetera omnia nunc plana extra aleamin dubitationem sunt idque nostris curis.
I. Io. Firmat nostram coniecturam alio argumentopAvLus tib lutit. ubi dicit: sPADON Eseo tempore testamentumfacereposunt, quo pubescunt plerique, id est, decimo
octauo anno. Cum enim in βιτι nisus Dustra expectaretur protuberan semen neque, ut PRISCUS 3 CASSIANI
iusserant, illud posset prouocari aut diuinari specimine ullo necessarium fuerat, cum in finienda tutela, tum in ceteris nuberum iuribus, in memoriam reducere Seruit Tullii legem, qua anno XVIII ineunte, quilibet adpellatus est ado Pens, sui iuris suaeque tutelae. Ex quo autem Asinianus, neglecta pube fines tutelae statuit in XIV. annis ex eo quaestio domitiana stultaque fuerat, num iisdem numeris uti debeant in dimittendo tutore; condendo testamento; ceterisque etiam spadonesyHinc iterum corrigendi errores, eximendi scopuli
20쪽
INCHOANDA ET FINIENDA TUTELA M.
uat tib. II cap. s. qui fusucatur sententiam hanc non Pauliese, sed adiuta uerba ab aliqtio Iustino iuniori interprete. Quoniam Iustinianus plenae pubertatis fuerit demum auctor Cum tamen hic terminus definitus sit iure La-tii regio, uetustiori XII tabulis. Iacob. OTHOFREDusa l. 17. Eunomiani Badones C. Neod de Baeret . G.
tuetur Paulum; sed Petiti dubio non respondet. Neque in se
et exprobrat, adeo ignarus est, ut crederet, excerpta Pauli iuniora esse aetate Iustiniani. Sed uero quid de Loeunuchr C. qui est acere possint dicendum ubi Constantius, diu ante Iustinianum, rem ita definit Elmuchisticeatfacere resamentimet, componere postremas, exemplo omnium, uoluntates. Scio CuiΑCIuM ad Pauli tib iis tit. Explieatio . g. a. n. a. EXEMPLO OMNIUM, referre eo, quasi Constan- utius uoluerit, ut etiam XIV annos natis spadonibu esset,iss, o testamenti iactio Uerum cum illud sit certissimum, an se iacium. Iustinianum opus misi uel emersione pubis uel annis X Ulli soli enim Proetiliani acquisivere sola XIV. annorum aetate, quod nos docuit supra cum Vlpianus; tum Iustinianus ideo uerba exemplo omnium, non debent trahi temere ad limites aetatis. Potius illa ad indulgentiam speetat, eunuchis factam, quibus testamenta nunc negata sunt iterumque indulta Quod ipse CuiACIus docet lib. XVII oberti. e. .. Et sane ad legem co rigendam maiori opus est luculentia quam deprehendi tur in his uerbis ambiguis. Praesertim cum eunuchis de parte tantum bonorum licuerit testari quam his potuit explere Constitntius. st opus non sit, euertere mgillatim ea, quae scimus fide Pauli. s. s. His moribus incertae pubertatim finium Vη τε