Agapea, sive Dies festi Agapes martyris apud ClarensesMorcellus

11쪽

sanctae Agapes Dento, quem separatim in thecam argenteam inclusit ad eorum solatium, qui hic supplicantes exosculari vellent, omnia item anulo suo obsignavit, litterisque pu-hlicis testatus est, tantum illum thesaurum ex Callisti Coe- meterio Prodiisse, atque ad nos esse transml Ssum . nec multo post arca cum lapide sepulcrali in eapsam ingentem conclusa est, essedumque inventum , quo ad nos longo per Apenninum itinere, ac deinde ab Ancone por mare usque ad Padi ostia, demum per Padum ipsum Ferraria tenus deveheretur. inde secum Navicularii Pontivi censes per OlΙium traduce rodebebant: qui tamen recusarunt, Veriti nimirum, ne sacra illa arca, quam Roma integram intactamque adlatam eo usque videbant, incuria ipsorum aut periculo aliquo detrimentum saceret.

Ergo hinc Andreius Canonicus Ferrariam ipsam sibi cum delectis viris properandum existimavit, ut venerabile illud divinae liberalitatis pignus, tamdiu ab omnibus ex Ptatum, ad nos quam primum ipse perferret. Pridie nonas Ianuar. Βα-

ni M . DCC . Lx xxxv I . Profectus negotium strenue consecit,

et sacro Corpore per Padum Mautumn deducto, inde nuncios misit, propediem se adsuturum. hic vero re apud omnea pervulgata, quum omnia Parata eSSent, templumque maximum omni Cultu ornatuque niteret; supplicatio statim in triduum indicta est, quae caepit xv I' Kal ' Februarias. Postridie sub occasum solis in via Brixiana currus apparuit fieri cis aulaeis insignis, quo Hospitae sanctissimae illustres exsuviaci advehebantur in triumphi morem, multis hinc inde plaudentibus, et Agapen numerose inclamantibus, Agapen modulate canentibus . nam pueri in primis ad plura milliaria obviam Processerant, Vexillum quisque suum geStantes, ut

Agapen primi salutarent. quo spectant Hendecasyllabi, quos hic iuvat adscribi:

12쪽

Ite iam, pueri, obviam: Patrona Caelestis venit ipsa ab urbe Roma, Clarensisquo Agapc sutura gentis

Spes ingens, columenque civitatis. Iam vexilla, agito, obviam explicate e Vos primum Domina appetit videris Bonos, innocuos, Pios, PuSillos, Ipsa quos avet educare Caelo , Rectis moribus et pudore dignos. Currum ne adspicitis novum , rubentem Sancta adest AgapE invocate San Ctam, Nulla vox sileat: venit magistra Virtutis, venit optima edueatrix, Quae totam regat ut parens juventam. Grandaevos meminisso vos iuvabit, Pacem quod Dominae advenae Precati Cohors dixeritis prior Salutem. Currus autem ad aedes Praepositi constitit . qui tantam ΗοSPitam venerabundus in domum suam recepit, et in aula locaVit, arca mensae illustri imposita, supra quam insulae Purpureae ab alto Pendebant, et cereis ante eam accensis, qui in noctem collucerent. interea quum aera de turri re boantia Popnium admonuissent. civibus undique ad visendam Martyrem cons ventibus patuit accessus, . eoque frequent Postero quoque die semel multi atque iterum advenere.

Die eodem sub noctem Brixia adsuit Ioannes Nanius EpiscoPus, quem Praepositus hospitio accepit. I3 is Porro , quum jam populus expleta desiderii sui expectatione deflu-

13) decessit Dir hie summus x . Kal . NOMembres an .

M . DCCC mi . mutiis clarus Dirtutibus , constantia

in primis , qua res adMersas magno animo perculit.

13쪽

xisset, in aulam ipse quoque descendit, ut arcae signa re in cognosceret: quae ubi omnia integra et intacta deprehendit,

Martyrem flexis genibus supplicans invoca it, uti populo Clarensi et sibi propitia foret. lum jejunium ut pere adieesset, indixit. die autem TmI ' Kal. Ian . Postquam ad vesperum Clerus omnis ad eum convenis et, ac Preces idem sollemnes incohasset, arca Clausa eSt, Pompa instituta, ac Per Praepositum Patresque Canonicos, fulcro supposito, ad aedem Bochianam in suburbium delata est, Episcopo Pro sequente et populo frequentissimo comitante, quum viae jam lucernarum multitudine Collucerent. illic detecta rursum arca est, et Pervigilium ita coepit in crastinum, ut hora quidem prima Vespertini psalmi Episcopo praeeunte deeantati si citrium Matutinos Clerus universus prosequutus sit. reliquum noctis spatium vigilarunt sodales Albati, et qui his successere Atrati, demum Russati, donec illucesceret, eaque aedes Perpetuo cantu Personavit. quarum vigiliarum memoria ibidem Postea Saxo consignata est:

ab aurora ingens populi multitudo undique adfluxit, quae usqua ad horam Translationis supplicationem iIIam iacit

celebratiorem. tot inter adfuit et muliercula ex agro, quae domi insantem filium coecutientem ex febri modo reliquerat. haec vero quum magnum animo dolorem CoePisset, Puerum ibi sanctae Martyri enixe commendavit: mox domum reversa

14쪽

eum ineolumem reperit. itaque iacti hujus caussa votum in hypogeo PrOStat.

Hactenus ea, quae nosse intererat, quieumque narrationem hane nostram lecturi sint, quam de Agaphis sive de Festis sanctissimae Martyris instituturi sumus.

15쪽

DE FESTO TRANSLATIONI g

r. Dies xiI. Kal . Febr. qui jamdiu a nobis anniversaria

memoria et eommuni studio quotannis colitur, Primum ce- Iebratus est anno M . Dcc . cxxxxv I . iuilio ejus a vespero diei

Praecedentis ductor hora anim tertia post meridiem incohata Translatio est sacri Corporis ab aede Bochiana in Basilicam rei pompa hoc ordine instituta proceSSit. Primi Proserum. argenteis. scipionibus subnixi tanquam Designatores Praeibant, qui incessum . Statumque moderarentur: Pone quOSMagistri doctrinae Christianae tradendae gradiebantur cum insignibus suis, et cereum quisque accensum Praeserebat. eodem modo succedebant Sodales Russali, hosque Atrati consequebantur, Albati demum Primum agmen claudebant. proximi jam sub Phonaseo ibant tibicines omnis generifi, quorum Concentia omnium aures mulcebantur, nisi quod fragor identidem audiebatur tympanorum. magna SubindEBPParuit caterva puerorum , qui Caelestium habitu incedebant, Specie atque ipso amictu oculos Spectantium caPientes.

inde illa, quorumdam facete dicta, Num claro aligeram cohors Olympo Isthaec, quae Patulis resulget alis, Et ostro nitet, insitaque gemma, Huc nisu celeri advolavit ad nos priae venere citi, Advenae libenter Plaudentes Agaper hospitemque gaudent

Nobis perpetuam fore atque ei em. Nam norunt sociam Polo receptam

Caelestes Agapen, amautque cuncti,

16쪽

. Ex quo sidereas adivit arces, Pario et pulcrior adstitit triumpho. Enimvero progressi , Protinus sub labaro viti religiosissimi Franeiscales Patres, tum Clerus universus, Canonici nempe Mariales et Collegium Faustinianum, ingensque numerus Sacerdotum advenarum, quem Archipresbyteri etiam e vi-vinia quatuordecim auxere. post hos Diaeoni demum se obtulere rubras , induti Dalmaticas, et odoratas faces Prae. iurentes r ministri item octo sollemnibus penulis amplissimiSque spectabiles. ipsum vero sanctae Martyris Corpus inter ardentes faces sub ingenti tentorio auratisque velis insigni esserebatur, Praeposito senioribusque Canonicis sum Collantibus, quos sequebatur Episcopus, Particulam a Reliquiis Martyris in theca argentea Praegrandi Portans, . ministris duobus Iatera legentibus. r Postremi Magistratus

orant et Decuriones, lurma quoquo Equitum Venetorum et

plebs universa.

I t Viam autem ab aede Bochiana ad Basilicam cives

ineolaeque proximi certatim ornarant totam , niveisque velis protexerant: milites longo ordine utrinque spectatores cohibebant e lormentorum bellicorum tonitru ab area audiebatur frequens, aeraque turrium Pulsala undique reboabant. post horam ventum est ad Basilicam, quo maturius matronae convenerant, et Ionga gerie hi partito perstabant, faces ac-Censas gestantes, ut tantam Hospitem laetae susciperent,

sibique et domui suae propitiam haberent. in medio autem templo stetit paullisper arca, dum vetera Martyrum Lipsana, ij hi fuere Iosephus Bellonius Arch*resbter te li ma- ximi Brixiani, et Angelus riglia Comes, abbas

PonteDicensis , qui Ecclesiae nostrae perdiu Prae o- situs fuerat.

17쪽

quae in altari ad Iaevam ingredientium quiescunt, ex iα-

proviso detegerentur, et AgaPen advenam quodammodo salutarent. Subinde usque ad aream templi 1upremam ultra altare maximum sublata est, ac su Pra subselliarium sublimi Ioco proposita, ubi aedi eula exstructa fuerat auro argentoque fulgens, et faces circum Plurimae collucebant: quontique spectaculo nihil iucundius Populo universo esse Potuit. matronae vero PoSt Supplicationem, quos Secum ipsae adtulerant cereos, honori Martyris donum dedere. at post haee Episcopus, oblato de more thymiamate, Vespertinos Psa mos de throno suo incohavit , quos Ieetissimi musicornm miro concentu decantavere, Populo ad occasum solis ad

stante.

xiI. Postero die, qui Feria quinta fuit, clara item lemPestate, ut poSses dieere, cum Populi vultu diem Convenisse, vix valvae templi apertae fuerant, i quum frequentissima Praeter municipes ex omni pago plebs adesse visa, multaque

pietatis publicae indicia apparuere. in Primis ad Sacerdotum

tribunalia, qui non anteverterant, Plerique RcceSSere , ut abes animi rite expiarente ceteri, dum saera serent, nexis genibus Deo supplicabant, nec ante quisquam discedebat, quam opem Martyris enixe implorasset,'uti se suasque res eaelesti Ρatrocinio tueretur. a solis ortu adfuit Episcopus, ut ipse quoque sacrum ad altare maximum saceret. jamque Sodalitates in templum venerant Sanctae Synaxeos Caussae ubi sodales ante mensas bifariam in longum Productas, quantum Basilica Porrigitur, summa religione procabumant, divinum donum expectantes: quos Episcopus de ipso Sacrificio omnes manu sua pavit: ministris ejus subinde Aiugulos nomismate

sacro donantibus, in quo Martyris effigies eminebat. reliquie populo in cella Eucharisti ea Synaxin Peregere , PerPetuo ultra meridiem accessu. indulgentia esim Pii vI. datum

18쪽

Quique no erant, ut eo Pacto, admissorum Poena onmideleta , domum exhilarati redirent. IHI. Interea sacrum sollemne ineobatum est Episcopo amstante, magnusque muSicorum concentus et fidium, tibiarum, tympanorum concorS sonus Populum tenuit. sed prolato Evangelio silentium factum', Praepositusque e Pegmate COn-

Cionem adloquutus est ea oratione, quam deinde Andreius Canonicus edendam curavit. a ) sacro demum absoluto . haud lamen templum vel a meridie supplicantibus caruit rqui Martyrem seduIo contemplantes mirifice ad pietatem excitabantur. at Episcopo sociisque in Praepositi domum ad prandium regressis, duodecim e grege egenorum oblati sunt, qui jam mensae accumbentes Iaute epulabantur, Primoribus Procerum ministrautibus ita aula ipsa , in qua

Corpus Martyris requie erat et uti ne, ubi Agape fuerat. Agape Christiana deesset. 3 quam in rem epigramma eo ditum est hujusmodi: Prima ubi te votis, Agape, suscepit oVantem Caelesti dives Pignore facta Domus, Bissent plebe ad mensam de Paupere Iaute

Aeeepti heic hilares accubuere senes.

Quippe tuum admonuit nomen nos Hospitis, haud fas Posthabita hunc Agape praeteriisse diem. Hora vero secunda post meridiem Clerus omnis praeeunte Episcopo ad psalmos vespertinos rediit in Basilicam: quos musicorum chorus multiplici varietate cecinit. sollemuibus demum precibus persolutis, Episcopus tantae celebritatis Iaelitiam gaudiumque Praeseserens, quum Cler Populoque

sublatis.

19쪽

hene precatufi esset, Brixiam VerSus diScessit, Praepositumque vice sua fungi jussit. enimvero quum jam advesperasceret, area Martyris demissa, rursum iustituta Pompa est, ut ad paratam sedem sepulcrumque deduceretur. idem autem

fuit pompae ordo, qui pridie fuerat, nisi quod aream qua

tuor Cationi ei portabant, Praepositus cum ministris sequebatur. itum est a porta Basilicae dextrorsum, inde in viam latam, ac in Hypogoum tandem descensum est, ubi omnia floribus ac luminibus renidebant. quum ad altare pervenisset arca. in latus ejus sinistrum deflexa se sub ipsum denique , animis omnium interea suspensis, introducta est, et ostium clausum. quibus peractis gratiae sollemni ritu Deo actae. laetitiaeque publicae Signa ex arCe Prodita atque turri maxima. plerique Vero e Populo uou ante digressi, quam Parvulam Martyris thecam osculati essent. ipsius porro Tean

lationis historiam paucis designat Inseriptio ad dexteram altaris insculpta, cui et VetuS Martyris epitaphium suh-