Pedanii Dioscoridis Anarzabei De medica materia libri sex, Ioanne Ruellio Suessionensi interprete, postremum ab ipso Ruellio recogniti & suo nitori restituiti. His accessit, praeter pharmacorum simplicium catalogum, copiosus omnium ferè medelarum siu

발행: 1542년

분량: 679페이지

출처: archive.org

분류: 약학

11쪽

IN DIosco RIDEM

procul eum esse oporter,qui naturam interpretatur, quam qui longissime potest abesse. Hoc au rem loco significandum fuit omnibus studiosis.

nihil in toro Dioscoride immutatum,demptum, additum, emendatumve fuisse, quod no certa ration aut iudicio certe aliquo a nobis factum sit.

confulta plerunt ad id rerum, de quibus agebatur, natura oc effigiet quae uel oculis subieeta, agnitas, saepenumero optimam picturae quaesitae te ducem exilibuit: no neglectis ii terim, qua multa licuit interuisere, exemplaribus: ex qui bus si qua nobis consentanea uisa sunt,ea in rem

nostram comunem puertere non piguit, tum millis uarias aliquot leotiones seligere, si qua legentes queant ad res sanius intelligendas illicere. Quicquid igitur est in hac noua Dioscoridis facie, ranquam persona, uel laboris uel industris mea: id torum, purpuratorum antistitum splendor ac decus, tibi dico dc nuncupo: uti aequi boni P consulas, etiam ait etiam rogo dc obtestor: lectorest itidem omnes ut faciant obsecro, se Nnon paruam gratiam a nobis inituros existi inclisa non grauentur aeditione hac cum caeteris collata, uel graeco potius exemplari,si ita lubet, rem propius nosse: quae dc qualis ea sit, prius experi ri,quam de nobis sententiam ferre. Quod ut facias,si forte tibi per reipublicae occupationes nolicet, urit multu occupato in ista Gallia Lugdunensi, ubi Christianissimi regis legatus regni florentissimi habenas moderaris, domi habes qui id possint, cum Hieronymii Fundullum uirum utraq; perornatu lingua, rum Ioannem BruΥ rum Campegium medicum tibi fidelissimii, cura ill

12쪽

. PRAEFATIO. Ne pualetudinis tuae addietissim utqui ut harum

rerum est aequus aeuimator dc iudex, omniumυ philosoplitae partium bene prudens, ita morum suauitate nobis cum primis charus dc tanquam coplectendus. Ipse denti Ruellius noster qliodsit initus epistolae appendix e uiginti uolumini bus complurium autorum,qui apud Graecos de agricultura scripserunt,decem in latinum sermonem couertere iam occeperat:qui libri, quia nulla dum ipsius lima expoliti essent,sed quibusdam tantum uelut orationis lineis adumbrati,ea conditione ad me uenerunt, ut nostro quidem labo re emcdatiores laeti, Ruellii ured interpretis nominem publicum exeant: tum qui ex toto opere τῶν γεωπeνμων λεγομενων alteri decem supersunt uer

tendi latinos ipse laciam,posthumis p illis primribus comites addam, ut cunisti simul habeatur chiridii instar, tantum adhuc omniu uotis eias agitati. quibus sane interpretandis metum a cinetum iri certum est, simulati haec tibi no in grata fuisse sensero. Hoc autem ut comodius, ut alacrius,ut diutius sacere licea tua mihi Mecc nas humanissime,noua beneficetia opus est, uel certe suffragatione apud principem cum liberalissimii, tum uero literarum amantissimii, apud quem autoritate polles cum primis in aula prae potentium. utrum autem cum ipse praestare potastis,si in animum induxeris plus tamen alterutro petere uel postularepotius, uerecundia mea non sinit,male hactenus dc exigue de facultatib. meis merita, quae ut sint per te mihi ad uiuendum satis, tamen ad opus literarium, quod paro, nonnihil desiderare uidentur. Consentiunt huic di-

13쪽

meo quorundam grauium uirorum opiniones,qui id uitio propemodii mihi uertant,quod ego malim animo philoiulco tribui,qui paucis

contentus esse nouit 3c assuevit. uerum quando ita res tulit, dc eo argumentu huius epistolae me nec opinantem deduxit, comonefactu te uolui, alias res agentem, praesertim in ista ut splendida prouincia,sic solicitudinis plena eas me disciplinas auspic is tuis colere dcexercere,quae mentem totam sibi poscunt,eami seriatam a cura rei fa

miliaris,lodicis 3 parandae securam, ut inquit Satyricus: cum eo quo F quod instrumento opus est nostrae philologiae uario 8 multiplici,nec modo sumptuoso,sed saepe uitae compositae dispen diois: quod ominari mihi uereor uel solius no minis tui existimatione, qui iam inde ab initio amplissimae istius fortunae tuae in clientelam tua, nec loco,nec munere quolibet allectus sum. ntum igitur facito,iaborum ut meorum ratio ali qua mihi constet: ego uero ipse operam dabo ne te collati in nos,uel in literas potius beneficq aut subsidii unquam poeniteat. his etenim studiis potius immori mihi certum est,quam tuae expedia/tioni pro uirili mea n5 respondere.Vale o huius aeui dc literaru decus dc praesidium meum,et mo nasterio tuo sancti Germani a pratis ad Lutetiam quarto Idus Decembris,

14쪽

VARIAE ALIQUOT IN DIOSCo

ride lectiones, ξ diuersis exemplaribus colle iae. Primus numeruS pagi nam, secundus uersum denotat. Pag. .uosi .Pedanius Dio corides,no PedaciusJano Losari dictus cst semper hic autor, quod ita habere uetustifimum graecum exemplar assiiscreti hunc igitur sequi Ructum norire

maluit quam carieram codicum turbam. q. s. bis anno. alias toto anno, ut est Altior in D incisa quot. s. s. Flores ὰ caule .c. uidetur etiam posse legi, Flores alternis Isimper cauliculis infera.Ibid. is . amaro. at ferrii . 7. 26. esto.aliis aniso. I 2. 6. minoribus. noluilli, Uroribus. Ibi d. s. Cauliculos habet

angulosos,alycros er molles superfuit haec clausula. Ibid. 18. Italiae Iust misi agro nox Iustiniensi uidetur addititia:quonia hic ager Iullimcnssis a Iustino quodam Casare dictus csὶ miatdphis h. ec Dioscorides crinissa. est tamen apud hunc auto

rem iterum atq; tertio id uerbi reperire. Ibid. et .maioribus. Iia minoribus. i .ii. aph u.ludam Uyphemu leguntias. s. odor nutar aut cairdamomo proximus.hoc addititiam uidetur

Ero i. ab Aodori,ut Paulo. et . . Thessalus ipsum. alty b. bent Thessali ipsum uolunt e .Ibid.ra. subamarum. quidam subri Om,ut Hermolat eodex. 29. 3.Semodius.intellige exocuco choenicas duos,id qh sextarios tres, siue heminas sex, ut admen uram restratur. Nam charnix ad pondus relatus, centum .

Odoginta irachmas pendet vitrum Plinius pro decem chartui

15쪽

VARI AE L rc TION Esliis motum uertit, cum debuisset dicere, modium cum sextaris. Haec Gorio Agricolis aecepta restras. Itaque quot ita apud Dioscoridem aut alium quemvis chaenix erit, tres heminae siue sesquisextarius intelligenturimodius ueta alia mensura est.3I.

32.myrtum. at , myrrham. 32. et 8.Marcellus heleni 1 mariat. multa aliter quam nostra exemplaria habeat,leg LIbi Lar. intri diu. aliassens . 8. oleat.quidam,corrumpatur. 3a8. triduo.nonmilli,diebus tredecim continuis. 46.12. o M. Met,ut prius,cotrita: sic enim habet exemplaria aliquot ταω. q. s. z. taem hoc caput in quibusdam codicibus non tu nec putatur esse Dioscoridis. q. s. za. tenuis lihalba.47. z. odore.aliti,uiribus ανοσμmατονor. 9.ssaracenicie. quidam, cythicae, tardicae. s3.22. a rictoriam.nonnulli,co P di To. . erythranonata Plinius. graeci codices habent,robethron.71.i .sesamina,aut linea ligna.alij, sycaminin aut spina Indica. 72.i .semina. alias Orum intertriglines. 3.xi. obliliis. quidam,uiis. 7 .s.melle.ali', lacte. 9o. 3 s.cum amylo.a ij addunt, menrba. 9 . . cnico.alias,croco.1 8. 6. uolucrum .ali 1,quadrupedum y lcgunt. ao8. 26. in potu.

hic aliqui addunt, datur iusculum gallime iunioris ad emendanda in homine temperamenti sui uitia, in ardoribus stomachi

simpliciter paratu. ii 2.2i. liquefacta. ali hcremat C cinis.113. 9. uaros abj clauos. II .a . Iuli inta. de hoc ante monuimus. et i . . emolliens.alias,lactis fur facultate praeditum. 1 23. it. leomon. quidam addunt, uis agrestis,camelorum,equorum, ersmilia. 129.i9.equarum. H ,equorum admissariorum. et 33. s. inime uruue e .haec clausiula uperfluit. Ibid i .folli/E.qvidam,cremato. Ibid. 22 collatum. alias,illitum. 134.2.ce ruginis halitum expirat. liter,ceragi faciundae idoneu.a36. et r. decocti. addunt a vi,calentes s illiti lenasar Dunt, inci plantesq; inflammationes omnis itidem issiti irimcnt in rutae de, cocto etiam. et 3 8. a 8 .facile.alias aegre. i 43. i. media calidi

se uidi s natura.Hac non legitur in aliquibus. et q. a. etiamsi ad arbo

16쪽

xa .Caput totum de buxio hic upescit: nam quarto libro id ad Wrbum repretes. i 62.8. pulmonum. quibusdam haec dictiodi citur. et 83.3 supina haec uox Atys non legitur. i53. 8.ssisquet pedalis.Plinius, ensipedalis. i66. 1 .elapho coro&n.i de nunquid apbro coroden hic G cr totum caput legi debeat, ut de allio, de hoc tanquam sylvcstri allio tantum cribatur. et a 3. candidos alij t ucs. et a. .rina passa ali Asaph de agria. 37s. 23. paucioribus, Ab habent,nullis: sed rei ast Eus non multum assentitari et 8a .i6.crafiusculum i Alatia scidum. et 87. s.yxcus codex μασγυάλασ, id est, alas, stibus tubercula in unt,ut rei albessus docet, radicum. Male ingraecis codacibus legitur φυλλαν, cen.:cid nos teleph sterie,sundi radice tubacula habe non auim in soli . et 8 8. 2. Agaricuradix Ireturialiter urectur posse legi, Agaricum siretur radici laserpiti; simile: tanquam Dioscorides agaricum non prorsius ra diem esse foediat:quia subdit,sunt qui radiccm csse plantina 'ment. Galenus tamen Cr Paulus priorem letiioncm siccita sunt,Ioannes Serapio posteriore. zo . 26 perma*: cvω,ita Plin. Ei 1 codices habent μος φ,id cfl limia, quae πω st,aut

17쪽

id cit, plerunque, siue multimi. rs 8.ir. ali' legunt, infammationes. 262.2s. Nasicitur in e .tota haec clausela deeri in castigatioribus codicibus,ri uidetur Diosioris accreuisse. rsi.

. longis. nonnulli,paruis. 262. . ramulos curifolys ex uino. alius codex habet,succum exuetno. 26 .ro . Radicta cortex. maej radicis succus. a G. at .alty chorion, ae j cbomurpityn. hoc dictiones superfluunt. 26 . s. Radix cino decocta Cra. Fore usque ad capitis mem non leguntur in recens aedito Diosiori degraeco. 273. 6. fores lutes. Hic ali1 addunt,rutaceissimi tes: sed herbae agestus, er codices vetusti,dilburgere uoculassus duassuaserunt. 2 74. i.Min. hic aliqui addunt,iri deses male,ri res inamongrat. 278. et s. nasturtio.alia cardam ino: qui fatalis error est in hoc autore. 279. Upenuli ulphu

a 34. s. ea quoque folia. quidam, tricena quoque foliascdu

rem tricena expunximus, quod superuacanea idebatur. 28s. . ros acri momento. prima aeditio habet,nardo. Ibiebri .caulis est rectus, cubitatis,aut ni docilaeanis. uerba haec no habetoaeeus codex recens aeditus. 286. et s. Prouenit e . nu hane elausulam habet. 28 .i . Aethiopici. alias, Epiri. 289.28. recenti.ali , uetere. Ibid. ro .reprimunt. aliqui,reprimit: reliqua singi lari numero legunt,ut ad herbam restratur. 29O. et 8. Μemphis in ali s codicibus, aeneus:ut etiam Plinio.Ibid.

23 .Hyacinthus.adde,Romani vaccinium uocant. 292.2O. tor

facto. quilam expungint hanc uocem, et pro inli legunt iis,

18쪽

o molliendum: neque illas habet Serapion. Ibid. ai. uulsis. δν legunt, laxatis. 299. 23. forbis. prior codex Aldi, ouo ram luteis. 3ol. 9. multifariam: πολυωχῶ . sed Marcet uia λωκωr magis placet,quod in in testudinis modum. Ibid. et .pau.alias, polenta. 3o2. . Huingenera sunt tria. uxum,Pontuntur uenatores:alia duo in usium uum uertere medici e quibus tertium,quod Ponticum nominatio . omnia haec non leguntur in nouo Dioscoridoneque ea agnoscit vinardus.Ibrd. o.

montibus Iustinis. Iullini montes aut ager iam tertio his leg-tur,ut supra nobis notatum est. 3o3.ai. paeniissic φ idem Pli

bus. 3 s. 23 .uarius.ὐjs,praesensius: ut in priore aeditione edim ius nobis magis arrisit. 3i8. .raberi. lus,musco, ut Μ celli codex ultushu. scd no mestu probo, 3 et p. 8. nascitur Ora M' Verba co simile. haec non levotur in recens aedito Diosc. sed ex Plin. huc accita uidentur. 3ro. a. lanosioreflocco Athle

aeti .hic additu erat, Di questicis,admodum exilibus: sed id a no bis circundu uim est, qui afupra folia coriandrisimiliascit, ut

alterutrum superfluas. 322.2s. Bromus herba G c. haec usque ad capitis mem in quabusdam non liguntur. 33 o. et 8. erui cuneris p plenum,γεμον. sed Marcellus ιίση lcv id ess,enii Aneris colore medium.isside utra lectio melius quiaret. 3 3 et .a τἀqicindecim. alias, cem aut quindecim. 338 .uos penesticapitulis nonnulli leg in soli'. 32 o. S. Drara. uetus codex addi triapi pro ea. 3 3. 6. tenuiora. hic aliqui addunt,dens. Ibid. 1 GSyri, ilia Euboci. 3 s. rq .hastulae regiae.quidam 'hondylis, 3 s 2.1. Caput hoc totum de cynocrambe uidetur addititium esse: nam si nomen spectes, eadem erit cum apocyno prius tr dura : si uires, eadem cum mercit i. 3s r. ia. candidior

19쪽

V A RI AE L rc TION etsPInim tamen libro et 3 .cap. i .est uuas in vinaceis ferratas sto michion insistare,ut alterutro in scriptore esse mendum neces se sit. si. 18.ad annum.ῶi,post annum. 363. 6. conferti . literibibere,ποιῶν, t πιεῖν. Ibid. ir. 29,γλυκυ. quid si id est, uauis,legas: quia sequitur, nullius omnino qualitatis . particeps.unde Galemu νικαρ ἄπριω dixit. 367. s .mente captis.απηλιθιωμενou. Η olaus,lapide percusis, tanqua ἀπεlegerit. Marcellus, resentibus in uesica calculis:

quasi aliud etiam φ hoc scriptu in uo codice habuerit. sed uide

utres recte intellexerit, 3 3. a. qualuorsextarios. λοινικα, Aaenuemquam menseram fessissextarium implere, ante diu, 1nus. 38o. et s. triginta.Hermolaus legi decem. 386. 24.te ruit imiάlias,candidipima. 3 8 7. 2. inter medicamenta numeratior quis leniter crustas obducunt. haec clausula superfuit,quorundam exemplariusis. 388.et .sordes emergaraodices gyrazci habent,splendor eluceat stabis no male. 89.26. quod μυdit.ita cones graeci stre tabis: Dunus Serapio, quod emersit

cis exemplaribus corruptus est, sed ex Plinio itidetvrsic posse

rellita ut nunc te is. τοτ .ri. remisiora fiunt.alias,dissoluun tur. o 8. et .glandis es opallidum. haec no leguntur in recens aedito Dioscoride. io.rt.brificae foli1s.quidam legis. brificor acco. ii. 3. accomodantiar. Ibid. q. . illiniitur. ita est in graecis aliquot.aliqui tamen,accomodatur,or illinitur ierat. ut ad post, emu aluminis genus relisantis haec uerba. Ibid. 2ς melleaethys,mynta. q. 13. .serpentium. aliqui,uiperara. Ibid.

mo. teredines. nonnulli lcgunccrabrones. i . ro.quae albandi cupissigratia Elias, pilos ex palpebris suaciter detrahit.

et 8. 3. Cappadocia.aliqui, Galatia. r . ver siet. spectaculin attiHermolaus,tbeatris, at neficio P recte. 62s. et O.

liniam noctu G. Miata hic Plinio restituta unisul lege ut prius,

20쪽

est quot rincitorices habent. Ibid. iter uli. Iurem deprehendit e . H. G,ut uperstitionis aliquid habentia, Mareellus no apposuit haud tamen usum ζὶ ubmouere,quddirae G exemplaria sic b. oeunt,quotquot uidimus. 4r 7. i a. scor s .aliqui habent, interdiu, ut καθ' ί εραν legatur, non Q

facta.alias,tepefiita, P/xo εντα, lici Arigo ra. ψ . iso uncia.quidam, ac alcgunt. Gai. poli sinendi erc. aliqui legunt,pyi quiescant,ut uinum concoquatur. 44T. 21. stupidi , D ιιν Δ aliqui attoniti, tu tabefacti interpretantur. 48. . lacte, aut resina terebinthina. in aliquot exemplaribus, lacte superfuit, abiegna pro terebinthina legitur.Ibid.

et 8. cum hordei decocto. hoc vacat A lanardo,Valys quibus dam. Eli; legunt, cum iiij dccocto. q. v. io .lapiis censIbid. Mersi . ubi duratur in lapidem. MDμεν;ista Pauli codex sμέ-,id es contritum, habet. Ib d. 23. distentione. aestas, con-Mulpione. q. so . . folia. φυλλα quidem ut Parili liber habet,sed HV legunt,femina. Ibid. is .exiano. alias, aceto. Ibid. 23. urinam supprimit. Ibid. 26. myrrhae drachmae octo, absinthium, hyssopum,api semen. nihil horum habri graecus recens ordiatus Dioscorides,licet Hermolaus, Marcellus, hic norier icterarint. 4s i. v. facilem lubricam aluum. ali leguint, sisAr, ut ad uomitum rostratur. Asa. ro. iniecta lupinorum farina. Hermolaus Cr recens aeditus codex babent,descendendum in in solium calefactum. 4s; . 4. ndit glacies. Dao haec uabaaliqui omittunt, i uppossititia. q. m. i7. languore quadam. Ophἀπυίαr,id H, ignoratione, quod familiares non agno cat. ἀν απορροίας hoc cli macie,q: dilatim scilicet maciletusfartier sis,macie di pluit uertunt. q. 68.14.hrone cit. aliis,mbe

SEARCH

MENU NAVIGATION