장음표시 사용
71쪽
catur. Dimidius homo est, calpeS,manus, oculus, aut prqciput partis corporis usus deest. Patis proportionis ratio incorporibus aut inutilioribus partibus observatur. Verum ista compenserioratius fit, quod non statim, flagratiq; ut aiunt delicto, pocsunt una sisti reus & affines. Pupillis, mutis, linguaq; impedita hominibus succurrit praetor in rebus pro conditione aestimandis. morte itaq; aut mulcta reum illorum nomine mulctat. Ariopagitarum ut erat maxima in iudieando diligentia & sedulitas, rarius id muneris infrequentiusque subibant. Singulis enim mensibus tribus tantum diebus
udicabant, quinto, quarto, tertio Κat cuiussibet: qui dies ita
Graece dicti sunt, Taetbpeta ruc, ebboveto c. Ret e id est, quarta, tertia, secunda decrescentis & iam finientis
72쪽
ATRE N iENS Iu M. s m ensis.nam G r cos Talendis carere vel parcemia docet. Praeterea non coibant, nisi ob rerunecessitatem fieret v oh ohet'c Ev-
, indictivum consilium rconditio, quod ad magni uti uerum attinit, non est absimilis magnisVenetorum comia iis, singulis octonis diebus se- anel ad magistratus deligendos rei solitis, De holtisq; aliis, cum Ron Ilis tum Atticis, scripsit trium; linguae instauratae lumen G. Budaeus in annota primis in Pandect. l. ultima de senat . cuius sentetitiam, etsi ex ipsis unde illa desumpsit authoribus posse in adscribere, ne quidpraetermisisse videar, paucis adferam. Ait itaq;ex Luciani verbis,iudicia nocta& silentio in Ariopago tractari solita: prim si ne dicentis ratio
73쪽
personarum ratione audire vel lent: alterum,ne interruptioni, bus inter disputandum fieri solitis se interpellarent, atq; seά- tentia dimoverent. Inde nata est
Ariopagita subricentior, dici solita de prudentibus& taciturmis viris. Nec vero una tantum fuit taciturnitatis ratio. nam &Teum p rq terea attentius respondentem audiebant,& iudiciorum secreta nunquam evulgare solebant: tabellaresque edebant sententias , ne ex maioris au alioritatis,qtatis aut eruditionis
viri, qui prior sententiam dixi set, praeiudicio ab opinione sua discederent, aut(quod multiso-Ient hodie ide ad idem responderet. Cum illis in tabellari sententia covenit fere omnibusVenetis magistratibus, ea de caussa quam supra attuli: cum x- viris autem capitalibus, ne prodean tin
74쪽
creta iudiciorum: utriusq; optrum o iureiane. Illorii aut horitas enim mnquam potestam minui, dum aresta illoru nunquam rescindi aut calumniari contem- nive ab caeteris magistratibus, aut etiam a plebeiis possunt; quare qumin rep. pestis oriri deterior possit , non video: omnia enim pessum eunt, quum semel aut negligi legum & magistratuum vis coeperit , sensimque iugum infringi coeptum excutitur. Itaque meo iudicio non deberent illi magistratus a quibus non est pro vocatio, tam temere evulgare sentetias, ne arbitrio vitilitigatorii illicanii nomis pleraque reperiantur .Post Grqcorum sententias videdum quid Latini de Ariopagitis scripserint.Valerius Maximus de illis ita scriptum reliquit. Eiusdem urbis c de Atheniensibus proximo capite
75쪽
silium Ariopagus, quid quisque
Atheniensium ageret, aut quonam quaestu sustentaretur, dilitentiis me inquirere solebat: ut
omines honestatem, memores vitae rationem reddendam esse, sequeretur. Eadem bonos cives corona decorandi primo cosuetudinem introduxit. nam & virtuti suberrimum alimentum est honos,&c. Quum istud ita habere it scriptoribus compertu, credendum est, quo tempore n6 iudicabant, id perquirere solitos. Ut ut sit, certum est, insigni quadam prudentia & pene divina fuisse, quod Cicero acerrimi iudicii homo illum senatu cum
mundi rectore Deo potius compararum voluerit, quam Romanu. Ait enim: Negare hunc mu-
dum providentia regi, idem est ac si quis dicat Athenas sine Axiopagitis regi cosilio. Quod ait Plinius
76쪽
plinius naturalis historiae septimo, primum capitis iudicium
actum in Ariopago, mihi non videtur rationi consentaneum. Ex omnibus enim Graecis authoribus liquet, Solone hunc magistratu instituisse ( quod iam docuit quasi ad severitatis ephetanmoderationem. Atqui Draconem, qui hos instituerat, longe Solonem praecessisse constat, taque severas leges in improbos statuisse , ut pinna capitali vel quodlibet holusculi furtum plecteretur: unde dici vulgo solebat, Dracone non atrameto sed laguine humano leges scripsisse. At quis credat fiere posse sub tali legu sevelitate, tanto tempore tot improbis in repub. perpetuo agetibus, ut omnibus seculis sit verum dictum poetae, x. parocma, deteriora vincunt,ineminem improbitatis dedisse poenas Fieri sane non potest. Quod si quis
77쪽
ιo Da Ra Pu Axica contendat, Plinium intelligere in Ariopago, id est, Athenis, auri
suprema litterarum memoria et primum quidem esse verum vix poterit, quum ante ullum Grq-corum imperium, iam florentissimae res Persarum, Assyriorum, Indorum , AEgyptiorum, syrorumque ipsa vetustate collapsae fuissent, quq sine facinorosorum poena retgnare tandiu no potuislent. Alterum non arguit verum
fuisse, etsi scripserit nemo, cuius saltem extent scripta. Quanuis enim literae ipsae praeclarorum
facinorum iuxta hominum memoriam sint conservatrices, tamen non statim est crededum, si quid aut nulla hominu memoria , aut nullis literarum monumentis est celebratum, id protinus non fuisse: nec si quid ignoxas, id propterea minus in rerum est natura: nec, ut inquit Lyrb
78쪽
comptos arsit adulteri Crines Helena. -
Et paulo post, Vixere fortes ante Agameni Multi. Paulloque mox, Paullum sepulta
Itaque nulla in parte versentanea dixisse videtur Plinius: quod etsi illi in hoc loco inque multis aliis contigerit, non est mirandum, quum vir senatorne dignitatis, inque Reip. muneribus occupatus, succisi vis horis vix posset quot excerpsi t destribere. Hanc vero sententiam lectori excutiendam relinquens, ad alia traseo. De huius senatus dignitate sunt omnia apud autho res plena: verum una oratio Demosthenis in Aristo cratem hunc satis aperiet: quq quia amplissime quae iam tradidi explicat, ad illam lectorem remitto,
79쪽
plura Grces dignitatum genera intelligunt: quae mihi prius
aperi enda videntur, quam ad rede qua sum dicturus , veniam. Tres olim nomothetas apud Athenienses fuisse authore Suida reperio: Draconem, Solonem,
Aschylon , non quidem illum poesi celebrem, se a quendam
lium Athenis natum, non usq; ad eoapud authores celebratum-Secudo ,.Mod V legissatores quicunque sunt. Verum ut ad rem Facit vocabulum, pr cipue intelligebant Athenienses unum ad mille sesectos cives quibus legum antiquandarum fiebat potestas quum no viderentur amplius ex Reiprasu, ac praeterea illarum' fit
80쪽
aut demum sanciendae viderentur. Est enim legibus humano consilio natii, quemadmodum& rebus naturalibus, etsi paullo obscurior, nostraeq; mortalitati minus cognita, vetustas: quam ubi sensere, usus consuetudine aut desuetudine aut abrogandae aut emendandae sunt: quod ipsusnisi ubi iure scripto,ut vocat, id est,ccsareo sive civili utuntur in civili Romanorum paret. Nam bona parsdeservitutibus, de servis, noxa, iure personaru, hqt ditatis varia distributione,&in finitis aliis tractationibus a it, quae in Gallia subi praecipue ius civile, quod consuetudines vocant , atque regia & curiarum placita locum habent ut parum est in usu, nisi ut a simili iudicando, ita partim explodedam censerem, ut tempus illud quod stu