Nuclei historiae universalis, cum sacrae, tum prophanae ad dies, annosque relatae, auctarium ... Per R.P.F. Gabrielem Bucelinum .. Pars 2

41쪽

m De Distincti Temporis.

Romani Veteres anno Luni persecto a Numa Pompilio promulgato, ad usque Iulium Caesarem suae, sicut, & Athenienses.

Annin Lunaris Cipitis Imperfectus.

Duplex est: Unus Novilunijs certis ad Lunae cursum destriptus, ex veteri more Graecorum adhuc rudiam, alter, numerum dierum anni Luna Us serὰ non adaequans, quo anno Romani anta aumam Pompilium usi sunt.

Mensis opilis est certus dierum numerus, pro nationis cujusque seu ut bis instituto. Estq; duplex item, Solaris & Lunaris. Mensi, civilis So. Iaris est, qui aequaliter suis diebus distributus est.

Hunc usurpatum Orientales, qui & Solarem annum imperfectum. Mensis Lunaris est, qui Vesa Luaa: cam sole conjunctione, vel a prima L

nae apparitio de numeratur.

Priore usi Athenienses sunt, posteriore IIebraei alijque Orientales. Et si Iudaei ante captivitatem aliter liuos menses, quam post nominarent, ijdem mensem in . hebdomades partiebantur, ita, ueri. solum dies haberet, quantum est spacium Lu nae primo apparentis, & evanescentis. Iulianus

inensis, ex Solati & Lunari quasi mixtus est, habetque interdum so . dies, tuterdum 3I. semel aia mihis versibus habes. Triginta Aprilis Iunius septemq; novem , o plas reliqui, viginti Februus octo.

42쪽

De Mensium appellatione parte prima Nuclei jam satis dictum est, distinctionem autem in no aera Idus & Calendas tres versiculi habenti. rex Nonas Majus October, Iulius & Mars Quatuor est reliqui, dabitIdus quilibet octo. Iade dies reliquos omnes dic esse calendar,

Caeterum Nonae dictae, eum nova Luna appaveret, inciduntque in diem Mensis quintum vel

sextum

adusa prisco Iduo, quod est dimiduo, Pleniluvium vocabant, quod tum Mensis in duo aequalia spatia divideretur, & inciduat in diem 13. I . vel

Galendae, quasi clamientae, cumLuna radijs t eha solaribus clam se haberet, dicebantur. AEgyptij Syri Peisaeque numero dierum cum Mense Romano planὰ conveniunt. Et haec decΘvili Mense dicha lassiciant. Dies civilis est determinatio quaedam diei, no-dhisque naturalis ex usu diversarum Nationum. iachoata a diverso principio. rade Romani, quos Zc nos hodie sequimaridia iacipiebant a media nocte finiebant. Iudaei atque Athenienses , quos hodie Itali, morisRomani veteris negligentes ullio guae,im tantur, ab occas olis ordiebantur & termina bant. Chaldaei in ortuo Arabes atque .AEgyptij in meridie. Caeterum qui 24. diei horas aliter quam a meridie sire media nocte oriuntur . dicte ulter

43쪽

admodum & Canonicarum horarum, & ipsius Meridiei, & mediae noctis puncta cognoscunt,cugo incremento decrementoque lucis, sive diei rictae sumptae, Meridies a momento solis occubitu recedat, & toto anno variabilis erret, eo quod a variabili in dies principio incipiatur, α nunc Meridies in horam II. nunc in I9. incidat, α sic toto anni tempore varietur, imo modico locorum intervallo, in montosis maxime regioni hui, Idibus Sol, alijs una hora citius, aliis tardius abscoditur, ingens necesse est totius diei & horarum variatio & diversitas oriatur. Ut taceam aquanti errores in dirigendis Horologijs, quando caelo nubilo occasus Solis minus perfecte cogno scitur, enascantur.Placet pro meliori .variationis antelligentia, Tabellam Metidiei vatiantis, quaia Italia usi sumus, apponere. Vides proin, quam dissiculter, absque rabulas coelo inprimis nubilo, Meridici punctum aguOvscas, imo quod vix continuo anni cursa, certam cuique negotio horam assignare possis, ut si V speras Sacer Homo, tertia Hora post viridiem recitare pro more velit, debeat juxta Horologium Italicum decima octava, i exempli gratia, Maii, horam, a8. observare, cujus minuto O. t e tia pomeridiana apud nos audiretur, decima octava vero Decembris, tertiae pomeridianae nostrae, hora Italica vigesima prima, minutum insa per que. responsebit, Ue sic de omnibus alijs horis liceat ominati, ex quo plutima, summopere inordinata contingere animadvertimus, & ingeniosissimos, caetero qnin homines non advertere. certὰ non curare admirati sumus. Ijsdem dissicultatibus laborassie Chaldaeos facile patet, cum

45쪽

ortus solis non minus quam occasius, quotidi τtoto anno variet. Sed que reliqua sunt. Dici ex pediamus.

Diem distinxerunt,tens quaeq; & natio, variδ' admodum, pro ratione vel Sacrorum, vel Iudiciorum, aliarumq; Solemnium actionum. Apud Romanos dies alius erat Festus, alius Profestus, alius Nefastus, &AterkDies Festus Dijs dicatus in tres partes distinguebatur:prima erat sacrificiorum, z. 1pularum, s. Ludorum. Profestus dicebatur, qui nominibus dicatus erat. Nefastus. quo nihil licebat agere in judicio. Atei erat: quo insignem aliquam cladem Romani olim accepissint, eoq; vir quidquam, quod magni momenti esse ancipiebazur.

De Distinctione Temporis orta.

Hoc est

De Ochis, Intercalationibus Cyclis o Bia

dictionibus. Dicitur haec temporis Distinctio orta, seu composta, eo, quod ex simplicibus illis,& primis

temporum intervallis combinetur, eorum, circum Volutionem contineat. Estque vel Docha. vel Insertio, sive Intercalatio, veldenique Peris Osa acha est relatio annorum, ad certum aliquod principium, unde anni numerantur, quod principium anni etiam Aera, Arabrico vocabulo dicitus

Estque Vel Viijpersa lis vel Particularis.

46쪽

ypocha Vulpestis est, qua intrae nationes utuntur, estque vel Sacra vel Profana.&ιcra est Christianorum, vel Ecclesiae simul et . . synagogae. Si basi rursem vel Primaria est, vel Secumdaria. ii Epocha Christianorum primarii est, ab anssis, , verbi Incarnari Secvndaria est, a Passione Chri-

. ni, minus tamen usurpata. σ- Epocha Christianorum simul & Iudaeorum, est Primus velminm Frincepso Primeps est ab Orbe condito.Minus Princeps a Diluvio universen sive ab exitu Israelis. A condito Salomonis Tem plo. A destructione ultima merosolyma, qua Epocha plerumque hodie Iudaei utuntur, eri alia ter annos numerent, quam Christiani. Docta Profana, quae maxime sit in usu; eat vel Graecoram vel Romanor m. Gracoram Dacha est ab initio Olyndiqiadum Dicitur haec a Ludis in honorem Iovis Olympii institutis, qui quinto quo is anno celebrabantur. ideoque spacium erato annorum, ijque primum . instituti ab Hercule sunt anno O. C. 28 9. in quo tamen diversa diversi sentium t numerant pie nonnulli ab annis Iphiri Restituetvis eosdε. Dccha Romanorum est ab Uibe condita, cuius annus primus fuit, Orbis Conditi 33ΟΣ. ,s' Particularis Docha est , qm particulatim a raratur Papae, Caesares,Beges,Vibes singulae, &c. illis ab inito Imperio, hic ab eo anno, qu* primum sunt exstructat, numerantibu , Iintemta .

47쪽

m Distinctisve Temporis.

Intercalatio prisca appellatione,& Astronomis usitata, est temporis minoras, in tempus majus insertio. Didem vel Princeps est, vel min usPrin ceps. latercalatio Princeps est vel Bissextilis, v et E- pactarum.

Interealatio 'Ri sextii est . qua quarto quoque

anno dies una Februario mensi, ex causis supra allatis adiicitur.

Vocatur autem Vissextilli', quia dies satus

Calendarum Mariij, bis numeratur. acta sunt dies undecim, quibus annus Solaria Lunari est major. Cum autem hic dierum excetasus, cum annis,tempore cumulatus in immensum excresceret, nisi terminus constitueretur, ultra quem Spactae non extenderentur, ideo cautum est, ne Epactarum numerus dies 3 o. excederet. Cum enim Epactae inventae sint, ut Aureo num t - ro non monstrante Novilunia& Plenilunia atq; aetates Lunae, ipse hunc usum praestent, nulla a - tem aetas Lunae 3 . dies excedae, ideo, neq; Ep- .ctae excedere hos dies debebant. Quando pro- in ad numerum dierum 3 o. pervenitur, Int rcalatio instituitur, & Annus Embolismalis sive Ir sitius fit ID Lunarium mensium, ut ita Lunaria' annus Solari con enlar, quod autem ultra 3 o. Epactas residuum est, id relervatur, & sequentis anni Epactis adjungitur. Minus Princeps Intercalatio est, quae fit pressi es Epasomenas. Hae dicuatur ear ipta, quas' explendis deficia entibus id

salla

48쪽

s entibus annorum spaciis , quaecunque gentes ca js iendario Lao adiecere. Piris lus est cireum volutio aliqua multorum Τ annorum vetur in eirculum re dieas. Est Prθi' maria veI Se. lindaria.' 'nes se e ltra Issi

Io: ru

cursus aequenturω

Perrorius Haec est veI respectu Solis, vel Lunie. Respectu solis est, vel quoad annos solares persectos, vel quoad Solares imperfectos. Quoad annos solares perfectos , nimirum Julianos Cyclus sive revolutio est, vel major vel minor. Cyclus major salaris,est circum volutio anno rum ni Cyclus minor solaris , est revolatio annorum2g. quibus nimirum litterae Domiaicalis mutatio in circulum redit.

Dieitur autem Cyelus sol aris, non quod mο- tum Solis indicet , sed litteram diei D ominicae, quae dies Solis dicitur. Periodus anni solatis impersecti est vel .Xg ptiaca vel Hebraea, AEgyptiaca est annorum rιεο:ae' lium x qua nempe periodo anni AEgyptiaci

primus Mensis ad ortum Caniculae revertebatur unde α Annus Cynicus Magnus dicitur. Periodus Hebraeorum est annorum Iro . post quos mensem unum interos labant, & ad principium testirimu revocabant, seculum appellantes. Periodus Lunaris est,set in annis Solatibus rem spectu Lunae, vel respectu ipsorum annorum Lunarium. Estque persecta vel imperfecta.

49쪽

Cyclus Lunaris Perfectus est ves Graecus, vel Arabicus . Graecorum cyclus est revolutio Perioqica an- istorum 19. qua Novilunia, Plenilunia & quadraturae ad sua principa redeunt . Dicitur hic cycluraureuS numerus eo quod in Craecorum Calendario, Mexin Iuliano auro scriptus esset. Iu Ec-ulesia quoq; aureus numeri hujus usus fuit cum per hunc cyclum omnia Festa Mobilia dirigere nis

r. Caeterum etsi veteres crederent omnium LGnationum diversitatem spacio isto I s. annorum sedire an circulum, aetas tamen posterior animum vertIt, intra annos istas I . Lunationes hunc cy-vium antevertere hora inregra cum so: minuris . Periodus Arabica est revolutio 3 o. annorum Mnarium,in qua revolutione sunt i P. anni interealares. Est: haec valde perfecta, quam ideo Gre gorius XIII. in reformatione Calendarij abjecto rasu A urei numeri,adhibuir, numeros Epactalesso. ad Novilunia, imitatione Acabum, indagan-ila adhibens. Period'Mi Lunaris perfecti apud Graecos rein usu fuit. Estive LTertrareris .vel octoeteris: Tetraeteris, e si spacium annorum Graecorum inter duas sonivnhiones Lunares interjectum. D ctoeteris. est spacium 8. annorum. Graecorum. Secundaria Poriodus,Indictio appellatur, quae est ister vallum annorum quindecim ..Huius eum frequens admodum apud' vetere usus sit, in Diplomatibus & Scripturis publicis, ea de cause parte prima Nuclei Historici, ali quorsabellarum contextu, eandem publieo usui proposuimus, ne longa per numeros indagatione ,ia.

50쪽

quia paucis est cognitu , de nomine,& pruna Didictionis iastitutionealiquid dicamus. H Indictionis periodum primus Augustus Caesit

cla excogitavit, in dicium nimirum ut lubditis esset, is, quando tribata di qualia ipsis essent persolvendo it, nam tertio ante Christuci annoe isdictione Tr ita bu torum B cta, ita ut is primus Indictionis annusit, esset,constituit, ut primis quinque annis aurum tu Romam adferretur, sub finem secundi , alterius tu nempe quinquennij, argentum, sub finem tertit, diti quintidecim nimirsi anni ars di ferrΞ,ad reparanda ima adferretur Ita quinque anni:, ter reperiti, is i indictio tantuam Tribuni Romani Indictio ap

ta pellabantur

Verum quia in hoe ipse variὸ vatillentiunt, α

ei multi veteres, solidiore rei cognitione desti ti, ivili iubinde era vium errorum reos iaciunt,&eosdem quod estgravissimum falsificatarum litterarum' arguunt , qaod nimii um in nctanda Indictione, iiij eodem anno , , alij ab alij diversi sint,sciendus, est, practerquam quod ignorantercipe a nonnia , iii lis erratum sitit J alios Indicti ines ab Augusto ict Imperat ore, , alios a Constantino Magno & fine G Coociiij Nicem, alios a 2 . septialios a prima, lannarij computare. mae pro majore luce Histo

φ riae monenda censuimus, nec modicum momen ti, ut& ea, quae huc que retulimus,afferte exi . stimamus.