장음표시 사용
91쪽
SATIRA VIII. 55 Incertaeque rei, Phalaris licet imperet ut sis Falsus et admoto dictet periuria tauro,
Summum crede nefas animam praeferre pudori Et propter vitam vivendi perdere causas. Dignus morte perit, Oenet ieet Ostrea centum 6 Gaurana et cosmi tot mergatur aeno. Exspeotata dia tandem provincia quum te Rectorem accipiet, pone irae frena modumque,
Pone et avaritiae, miserere inopum sociorum: Ossa Vides rerum vacuis exsucta medullis. 90
Respice, quid moneant leges, quid curia mandet, Praemia quanta bonos maneant, quam sulmine iusto Et Capito et Numitor ruerint, damnante senatu, Piratae Cilicum. Sed quid damnatio conseri ΤPraeconem, Chaerippe, tuis circumspice annis, bouum Pansa eripiat, quidquid tibi Natta reliquit,
Iamque tace: furor est post Omnia perdere naulum. Non idem gemitus lim neque vulnus erat par Damnorum, sociis florentibus et modo victis. Plena domus tunc omnis, et ingens stabat acervus tuo
Nummorum, Spartana chlamys, conchylia coa, Et cum Parrhasii tabulis signisque Myronis Phidiacum vivebat ebur, nec non Polycliti Multus ubique labor rarae sine Mentore mensae. Inde Dolabellae atque hinc Antonius, inde m Sacrilegus Verres referebant navibus altis occulta spolia et plures de pace triumphos. Nunc sociis iuga pauca boum, grex parvus equarum Et pater armenti capto eripiatur agello, Ipsi deinde Lares si quod spectabile signum, 110Si quis in aedicula deus unicus haec etenim sunt Pro summis, nam sunt haec maxima. Despicias tu Forsitan imbelles Rhodios notamque corinthon: Despicias merito quid resinata iuventus cruraque totius satient tibi levia gentis I 15 Horrida vitanda est Hispania, Gallicus axis Illyricumque latus parce et messoribus illis,
Qui saturant urbem circo scenaeque Vacantem.
92쪽
56 D. IUN. IUVENALIS Quanta autem inde feres tam dirae praemia culpae, Quum tenues nuper Marius discinxerit Afros tuo curandum in primis, ne magna iniuria fiat Fortibus et miseris Iollas licet omne quod usquam est Auri atque argenti, scutum gladiumque relinques Et iaculum et galeam spoliatis arma supersunt. Quod modo proposui, non est sententia verum est 125 credite me vobis solium recitare Sibyllae. Si tibi saneta cohors comitum, si n'mo tribunal Vendit acersecomes, si nullum in coniuge crimen, Nec per Onyentus et cuncta per oppida curvis Unguibus ire parat nummos raptura celaeno 130 Tu licet a Pico numeres gehus, altaque si te Nomina delectant, omnem Titanida pugnam Inter maiores ipsumque Promethea ponas: De quocumque Voles proavum tibi sumito libro.
Quod si praecipitem rapit ambitio atque libido, 35
Si frangis virgas sociorum in sanguine, si te Delectant hebetes lasso lictore secures: Incipit ipsorum contra te stare parentum Nobilitas claramque sacem praeferre pudendis. Omne animi vitium tant conspectius in se lis crimen habet, quanto maior qui peceat habetur. Quo mihi te solitum salsas signare tabellas In templis, quae secit avus, statuamque parentis Ante triumphalem quo, si nocturnus adulter Tempora antonico velas adoperta cucullo I 5 Praeter maiorum cineres atque ossa volucri carpent rapitur pinguis Lateranus, et ipse, Ipse rotam astringit multo sufflamine consul, Nocte quidem sed luna videt, sed sidera testes Intendunt oculos. Finitum tempus honoris 160 Quum fuerit, clara Lateranus luce flagellum Sume et Occursum numquam trepidabit amici Iam senis, ac virga prior annuet atque maniplos Solvet et infundet iumentis hordea lassis. Interea, dum lanatas robumque iuvencum 155 More Numae caedit Iovis ante altaria iurat
93쪽
SATIRA VIII. TSolam Eponam et acies olida ad praesepia pietas. Sed quum pervigiles placet instaurare popinas, obvius assiduo Syrophoenix udus amomo currit Idumaeae Syrophoenix incola portae 6o
Hospitis affectu dominum regemque salutat, Et cum venali Cyane succincta Bigona. Defensor culpae dicet mihi Fecimus et nos Haec iuvenes. - Esto desisti nempe, ne ultra Fovisti errorem Breve sit, quod turpiter audes l65 Quaedam cum prima resecentur crimina barba: Indulge veniam pueris Lateranus ad illos Thermarum calices inscriptaque lintea vadit Naturus bello Armeniae Syriaeque tuendis Amnibus et Rheno atque Istro praestare Neronem 170 Securum valet haec aetas mitte Ostia, caesar, Mitte, sed in magna legatum quaere popina: Invenies aliquo cum percussore iacentem, Permixtum nautis et furibus ac fugitivis, Inter carnifices et labros sandapilarum 175 Et resupinati cessantia 3mpana galli. Aequa ibi libertas, communia pocula, lectus
Non alius cuiquam, nec mensa remotior ulli.
Quid facias talem sortitus, Pontice, servum ΤNempe in Lucanos aut Tusca ergastula mittas. .l80 A vos, Troiugenae, vobis ignoscitis et, quae Turpia cerdoni, Volesos Brutumque decebunt. Quid, si numquam adeo laedis adeoque pudendis stimur exemplis, ut non peiora supersint 7 Consumptis opibus vocem, Damasippe, locasti 185 Sipario, clamosum ageres ut Phasma catulli. Laureolum velox etiam bene Lentulus egit, Iudice me dignus vera cruce. Nec tamen ipsi Ignoscas populo populi hon durior huius, Qui sedet et spectat triscurria patriciorum, 19o Planipedes audit Fabios, ridere potest qui Mamercorum alapas. Quanti sua funera vendant, Quid resert vendunt nullo cogente Nerone, Nec dubitant celsi praetoris vendere ludis.
94쪽
Finge tamen gladios inde atque hino pulpita poni I95 Quid satius mortem si quisquam exhorruit, ut sit Zelotypus Thymeles, stupidi collega corinthi 'Res haud mira tamen, itharoedo principe, mimus Nobilis. Haec ultra quid erit nisi ludus et Ille
Dedecus urbis habes, ne mirmillonis in armis, mo eo clipeo Gracchum pugnantem aut falce supina: Damnat enim tales habitus, et damnat et odit, Nec galea faciem abscondit: movet ecce tridentem et, Postquam vibrata pendentia retia dextra Nequiquam effudit, nudum ad spectacula vultum 205 Erigit et tota fugit agnoscendus arena. credamus tunicae, de faucibus aurea quum se Porrigat et longo laetetur spira galeror Ergo ignominiam graviorem pertulit omni Vulnere cum Graccho iussus pugnare secutor. 10 Libera si dentur populo suffragia, quis tam Perditus, ut dubitet Senecam praeserre Neroni, , cuius supplici non debuit una parari
Simia nec serpens unus nec culleus unus 7
Par Agamemnonidae crimen, sed causa facit rem IIbDissimilem quippe ille deis auctoribus ultor Patris erat caesi media inter poeula sed nec Electrae iugulo se polluit aut Spartani Sanguine coniugii, nullis aconita propinquis Miscuit, in scena numquam cantavit restes, is Troica non scripsit. Quid enim Verginius armis Debuit ulcisci magis, aut eum Vindice Galba, Quod Nero tam saeva crudaque tyrannide fecit 'Haec opera atque hae sunt generosi principis artes, Gaudentis laedo peregrina ad pulpita cantu IN Prostitui Graiaeque apium meruisse coronae. Maiorum effigies habeant insignia voeis: Ante pedes Domiti longum tu pone Thyestae Syrma vel Antigones aut personam Menalippes, Et de marmoreo citharam suspende colosso. 230Quid, Catilina, ni natalibus atque cethegi Inveniet quisquam sublimius arma tamen vos
95쪽
SATIRA VIII. 59Noeturna et gammas domibus templisque paratis, Ut braccatorum pueri Senonumque minores, Ausi quod liceat tunica punire molesta. 235 Sod vigilat consul vexillaque vestra coercet: Hi novus Arpinas, ignobilis et modo Romae Municipalis eques, galeatum ponit ubique Praesidium attonitis et in omni monte laborat. Tantum igitur muros intra toga contulit illi 240 Nominis ac tituli, quantum vix Leucade, quantum Thessaliae campis Octavius abstulit udo caedilius assiduis gladio sed Roma parentem, Roma patrem patriae Ciceronem libera dixit. Arpinas alius Volscorum in monte solebat 45
Poscere mercedes, alieno lassus aratro:
Nodosam post haec frangebat vertice vitem, Si lentus pigra muniret castra dolabra: Hic tamen et imbros et summa pericula rerum Excipit, et solus trepidantem protegit urbem; 250 Atque ideo, postquam ad imbros stragemque volabant, Qui numquam attigerant maiora cadavera, corvi, Nobilis ornatur lanr collega secunda. Plebeiae Deciorum animae, plebeia fuerunt Nomina pro totis legionibus hi tamen et pro 255 Omnibus auxiliis atque omni pube Latina Sufficiunt dis infernis terraeque parenti; Pluris enim Decii, quam quae servantur ab illis. Ancilla natus trabeam et diadema Quirini Et fasces meruit regum ultimus ille bonorum: IMProdita laxabant portarum claustra Frannis Exulibus iuvenes ipsius consulis et quos Magnum aliquid dubia pro libertate deceret, Quod miraretur cum coclite Mucius et quae Imperii fines Tiberinum virgo natavit. 2650cculta ad patres produxit crimina servus, Matronis lugendus at illos verbera iustis Afficiunt poenis et legum prima securis. Malo pater tibi sit Thersites, dummodo tu sis Aeacidae similis Vulcaniaque arma capessas, 270
96쪽
Quam te Thersita similem producat Achilles. Et tamen, ut longe repetas longeque revolvas Nomen, ab infami gentem deducis Vlo: Maiorum primus, quisquis sui ille, tuorum Aut pastor luit aut illud quod dioere nolo. 275
incire velim, quare toties mihi, Naevole, tristis Occurras fronte obducta, ceu Marsra Victus.
Quid tibi cum vultu, qualem deprensus habebat Ravola, dum Rhodopes uda terit inguina barbar
Nos colaphum incutimus lambenti crustula servo. Non erat hac lacte miserabilior repereius Pollio, qui triplicem usuram praestare paratus circumit et fatuos non invenit. inde repente
Tot rugae certe modico contentus agebas Vernam equitem, conviva ioco mordente acetus o Et salibus vehemens intra pomoeria natis. 0mnia nunc contra vultus gravis, horrida siccae Silva comae, nullus tota nitor in cute, qualem
Bruttia praestabat calidi tibi fascia visci, Sed fruticante pilo neglecta et squalida crura. 15 Quid macies aegri veteris, quem tempore longo Torret quarta dies olimque domestica labris I Deprendas animi tormenta latentis in aegro corpore, deprendas et gaudia sumit utrumque Inde habitum facies. Igitur flexisse videris mPropositum et vitae contrarius ire priori. Nuper enim, ut repeto, sanum Isidis et Ganymedem Pacis et advectae secreta palatia Matris Et cererem nam quo non prostat semina templor Notior Aufidio oeehus scelerare solebas, 25 Quodque taces, ipsos etiam inclinare maritos. Utile et hoc multis vitae genus at mihi nullum Inde operae pretium. lingues aliquando lacernas,
97쪽
SATIRA IX. 61 Munimenta togae, duri erassique coloris, Et male percussas textoris pectine Galli MAccipimus, tenue argentum Venaeque secundae.
Fata regunt homines fatum est et partibus illis, Quas sinus abscondit Nam, si tibi sidera cessant, Nil faciet longi mensura insignita nervi, Quamvis te nudum spumanti Virro labello 35Viderit et blandae assidue densaeque tabellae
Sollicitent αυτὰς γαρ ἐφέλκεται ανδρα ἁναιδος. Quod tamen ulterius 'nstrum, quam mollis avarus Haec tribui, deinde illa dedi, mox plura tulisti: computat ac cevet. Ponatur calculus, adsint ocum tabula pueri numera sestertia quinque 0mnibus in rebus, numerentur deinde labores. An facile et pronum est ager intra viscera penem Legitimum atque illic hesternae occurrere coenae 3 Servus erit minus ille miser, qui oderit agrum 45 Quam dominum. Sed tu sane tenerum et uprum te
Et pulchrum et dignum cyatho coeloque putabas: Vos uir ili asseculae, vos indulgebitis umquam cultori, iam nec morbo donare parati' En cui tu viridem umbellam, cui succina mittas 50 Grandia, natalis quoties redit aut madidum ver Incipit et strata positus longaque cathedra Munera semineis tractat secreta kalendis lDio, passer, cui tot montes, tot praedia servas Appula, tot milvos intra tua pascua lassos , 55 Te Trifolinus ager fecundis vitibus implet Suspectumque iugum Cumis et Gaurus inanis Nam quis plura linit victur dolia musto' Quantum erat exhausti lumbos donare clientis Iugeribus paucis meliusne hic rustieus insans o
Cum matre et casulis et conlusore catello
cymbala pulsantis legatum fiet amici'
Improbus es, quum poscis, ait. - Sed pensi clamat Posce se appellat puer unicus, ut Polyphemi Lata acies, per quam sollers evasit Ulixes. 65 Alter emendus erit, namque hi non sufficit, ambo
98쪽
Pascendi. Quid agam bruma spirante quid, oro,
Quid dicam scapulis puerorum aquilone Decembri Et pedibus taurate atque exspectate cieadas' Verum, ut dissimules, ut mittas cetera, quant To etiris pretio, quod, ni tibi deditus essem . Devotusque cliens, uxor tu virgo maneret ΤScis certe, quibus ista modis, quam saepe rogaris Et quae pollicitus. Fugientem saepe puellam Amplexu rapui tabulas quoque ruperat et iam 5 Signabat tota vix hoc ego nocte redemi, Te plorante laris: Iestis mihi lectulus et tu, Ad quem perirent lecti sonus et dominae vox. Instabile ac dirimi coeptum et iam paene solutum coniugium in multis domibus servavit adulter. Quo te circumagas quae prima aut ultima ponas ΤNullum ergo meritum est, ingrate ac perfide, nullum, Quod tibi filiolus vel filia nascitur ex me ΤTollis enim et libris aetorum spargere gaudes Argumenta viri inoribus suspende coronas, IIam pater es dedimus, quod famae opponere possis; Iura parentis habes, propter me scriberis heres, Legatum omne capis, nec non et dulce caducum. Commoda praeterea iungentur multa caducis, Si numerum, si tres implevero. Iusta doloris, o Naevole, causa tui contra tamen ille quid affert 7 Neglegit atque alium bipedem sibi quaerit asellum. Hae soli commissa tibi elare memento, Et tacitus nostras intra te fige querellas: Nam res mortifera est inimicus pumice levis. 95 Qui modo secretum commiserat, ardet et odit, Tamquam prodiderim, quidquid scio. Sumere serruni, Fuste aperire caput, candelam apponere alvis Non dubitat; nec contemnas aut despicias, quod His opibus numquam cara est annona Veneni. Ergo occulta teges, ut curia Martis Athenis. M Corrdon, corydon, secretum divitis ullum Esse putas servi ut taceant, iumenta loquentur, Et canis et postes et marmoraci claude fenestras,
99쪽
SATIRA IX. 63Vela tegant rimas, iunge lata, tollite lumen, ME medio ae eant omnes, prope nemo recumbat: Quod tamen ad cantum galli facit ille secundi, Proximus ante diem aup sciet audiet et quae Finxerunt pariter librarius, archimagiri, carptores Quod enim dubitant componere rime IIo In dominos, quoties rumoribus ulciscuntur Baltea nec deerit, qui te per compita quaerat
lentem et miseram vinosus inebriet aurem.
Illos ergo roges, quidquid paulo ante petebas novis taceant illi sed prodere malunt 115 Arcanum, quam subrepti potare Falerniri populo faciens quantum Saufeia bibebat.
Vivendum recte est, quum propter plurima, tum Vel Idcirco ut possis linguam contemnere seret. Praecipue cave sis, ut linguas. mancipiorum 120 contemnas; nam lingua mali pars pessima servi;
Deterior tamen hic, qui liber non erit illis,
ovorum animas et farre suo custodit et aere.
Utile consilium modo, sed commune, dedisti: Nunc mihi quid suades post damnum temporis et spes 125 Deceptas festinat enim decurrere velox Flosculus angustae miseraeque brevissima vitae Portio dum bibimus, dum serta, unguenta, puellas Poscimus, obrepit non intellecta senectus. Ne trepida numquam pathicus tibi deerit amicus, ID Stantibus et salvis his collitas undique ad illos convenient et carpentis et navibus omnes, Qui digit sculpunt uno caput. Altera maior Spes superest tu tantum erucis imprime dentem. Haec exempla para elicibus at mea Clotho M Et Lachesis gaudent, si pascitur inguine Venter. parvi nostrique Lares, quos ture minuto
Aut farre et tenui soleo exorare corona,
Quando ego figam aliquid, quo sit mihi tuta senectus tegete et baculo viginti milia denus HoPigneribus positis, argent vascula puri, Sed quae Fabricius censor notet, et duo sortes
100쪽
64 D. IUN. IUVENALIS De grege Moesorum, qui me cervice locata Secitrum iubeant clamos insistere circo. Sit mihi praeterea curvus caelator et alter, 145 Qui multas facies pingit cito sufficiunt haec, Quando ego pauper ero Votum miserabile, ne spes His saltem nam quum pro me Fortuna rogatur, Affixit ceras illa de nave petitas, Quae Siculos cantus effugit remige surdo. - 150
Omnibus in terris, quae sunt a Gadibus usque Auroram et Gangen , pauci dinoscere possunt Vera bona atque illis multum diversa, remota Erroris nebula. Quid enim ratione timemus Aut cupimus quid tam dextro pede concipis, ut te Iconatus non poeniteat votique peracti ΤEvertere domos totas plantibus ipsis Di faciles nocitura toga, nocitura petuntur Militia torrens dicendi copii multis Et sua mortifera est lacundia viribus ille Ioconfisus periit admirandisque lacertis.
Sed plures nimia congesta pecunia cura Strangulat et cuncta exsuperans patrimonia census,