장음표시 사용
91쪽
Inter species t jus generi numeroSissima , paucae sunt quae non succo turgeant lacte , acrici sed in quibusdam e arnosis, caeliformibus abundat praesertim , e quibus extractu concretusque servatur
sub nomine grammi EDPhorbii, de quo hic primum agetur.
Forma ejus, assulae irregulares, friabiles, saepius perforatam color extus pallide luteus aut rusescens, intus albus odor nullus ; sapormo pungens rensque nec tuto Xploratus. Elementa , resinae partesio, olei volatilis et aquae M. caeterae , mala tum calcis et potasSae , ceraeque et lignosi Aqua pauciSsimas solvit, at co0 plurimas
Euphorbi nociva vis pluribus exemplis patet quam ut omnia hic reserantur vid. Murr. 4. 88). Ex hoc deglutit atrocissima ventris
tormina , hypercartharses cum vomitionibus frequentissimis , singultus, ardor ventriculi et faucium , sudores frigidi , animi deliquia, mors Saepe , consecUta Sunt. Cum cuti vultum atque imprimis telaenarium mucosae applicatum , phlegma Siae ulcerationesque Superve nere. Hujus semiuncta cani valido ingesta , mox gemitus et ad vomendum Onatus postera die Virium et Sensuum defecti , mors in cadavere, intestina omnia admodum inflammata Euphorbi pulveru lenti drachmἴ I telae cellulari femoris admotae, membri partiumque vicinarum inflammationem lethalem attulere , sed Servato Sensuum motusque Sit, intestinisque et pulmonibus illaesis Euphorbium igitur in animantibus sicut in homine operatur, phlegmasiam localem acerrimam ciet, Unde sequitur sympathica Systematis nervosi perturbatio sed non absorbetur. Ors. 2. 2.)Usus ejus apud veteres , ad catharsim sternutationemque ciendam frequentisSimus , nunc quasi omnino obsolevit et recte quidem plus enim pharmacopaeo paranti nocebat quam proderat aegrotanti. A quibusdam tamen commendatur , Sed topice tantum , seu ad vesicationem in Unguentis epispasticis, ut ominato vulgo dicto des Granieano seu e in carie ossium ad 4eparandam vitiosam par-
92쪽
a lem sive ex liationem ejusdem quam V Oeant perficiendam.
De qua spe te oriatur Euphorbium , ambigitur adhuc forsan queindiscriminatim e pluribus extrahitur, inter qua pr*'cipue inela res-dunt ΠΡΗ0RBI canar sensis scinarum aethiopica, et . anti quoniam indica et arabica , cujus praeterea ex Reed. p. 89 cortex radicis contritus et sumptus cum aqua purgativus est. His addenda forsan . cerctformis africana , cujus e cortice quomodolibet fracto lac viro sum copiose effluit , succusque concretus pro mercimonio
Quaedam species inter alias hic breviter notandae, ut E. virosa, aethiopica. Nomen vim indicat. E. Hormi folia , indica. -- La ejus desumptum vehementem causSat saucium ardorem . . . . Adhibetur ad purgatis ne Velio mentioreS. . . . Oculos tangens, illos quam maxime inflammat et tumidos reddit . .
E. tribraloides, canariensis. Sudorifica. E. tiriacalli, indica. - lacte ejus oculis admoto Ophthalmia vehemens, et interdum caecitas. jusdem cuilibet farinae misti, drachmam singulis diebus sumunt Indi in syphilitide , et inde, nisi morbus
nimium inveteraVerit, saepe curantur, narrante Sonnerat Lac etiam c0etione spissatum , ad catharsim aut emesim ciendam , Servatur Sed
remedii violentia periculum. Encycl.
In Euphorbiis plurimis caule teret nec carnos , e quibus Ultae herbaces in regione plus minus a tropicis remota habitant, suceu Sexstat, multo quidem minus acer et copiosus, sed ejusdem naturae. Hinc vis illis semper stimulans, variis autem modis manifestata, prout in variis seu speciebus , seu ejusdem speciei partibus, exploratur. Nunc enim saepissime purgati etiam nimia , nunc Vomitus nunc sudor movetur his ingestis , vel iisdem applicatis , phlogosis aut vesicatio. Inter multas quaedam tantum hic memorandae E lathyris, herba europaeana , vulgo surge. - Semina, quae ulgo Catapulta minoris dicuntur, vi rastica Valent, quae experi
93쪽
mento et in animalibus confirmatur et in homine. Unum enim aut alterum rustici Saepi is, ad alvum Solvendam , mulieres plura , ad prOVOeandum abortu in Sumere narrantur. Vid. Murr. . oo.)Foliorum ejus succi unciae 8 cani valido ingestae , conatus ad vomendum primo , alvi dejectiones , debilitatem posterii die convul-Siones et mortem attulere. Pulmones in cadavere lividi , sanguine congesto densi , intestinum rectum maculis quibusdam rubentibus notatum sors. 2. 54. Ejusdem granis o feli exhibitis , succussio capitis , tussis, sternutamenta, tremor et motus totius corporis con- Vulsivi, mox dejectiones , aegra et sibilans respirati , vani ad vomen dum Onatus , corpus immobile, culi clausi denique , post vomitum Oncitatum, curatio. Sprogei XP. Circ. Venen. 2.)Cortex radicis cauliumque in pulverem redactus et Osi granorum Ib-5 sumptus , cartharsim ciet , cui Vomitus quoque , sed rarioles
E. vlias, herba europaeana. Mulieri tertiana laboranti grana uora dicis ejus in pulverem redacti ingesta fuere, et sine nausea : inde dejectiones tres , absque colicis. Lois Dest. In Alsati in medicinam recipitur, ejusque corte in hydrope drachmae pondere propinatur. mali. p. O.)E. Pit rasa , frutex europaeanus australis. in adicis cortex in pul-Verem tritus aegris triginta et sex purgandis propinatur. Hinc alvi dejectiones pilis minus copiosin in omnibus, in quibusdam praeterea Vomitus , sed multo rarior. Lois. Dest.)E. VDatica herba europaeana. - Radicis caulisve pars corticalis trita , saepius catharsim , interdum mmitum , non raro utrumque ciet. Lois. Dest.)E. iborna herba europaeana. - . Adeo acris dicitur, ut etiam manu comprehenSa alvum ducat a Uall. s. 8.)E jociaciaanhin, Suffrutex ex America boreali. marum regionum medici cortice ejiis utuntur , non Sectis ae speciebus Rubiacearum Violacearumque emeticis A. Rich. E. gerar flaram, herba europaeana. .Radicis cortex aegris viginti
94쪽
et duo sub forma pulverulenta exhibitus, catharsim, simulque emesim fere toties civit. Lois. Dest. E. Parissias , herba europaeana quae Gula minor ossi c. - ΗujUS succi unctis 5 cani modico ingestis , dejectiones nonnulla', eQUnda
ac tertia diu major ac major tristitia usu tamen sensuum et mollium adhuc servato, denique mors uacula tantum quaedam rubente in intestino recto observantur , caeteris Organis illaesis sors. v. b. In homine , ah hujus remedii usu , delapsa et renovata culi f. ciei, et Oculus inflammatus , caecitasque secuta est, cum ad clausi oculi palpebras succus admotus fuisset foemina a sumpta radice intra
triginta minuta Occisa. mali. p. 8 Refert quoque Lamoite clysma ex hac herba paratum lethi serum fuisse. - Quidam tamen ea minus infeliciter usi sunt. Scribit enim Murra 4. io . radicem ejus a granis 6 ad uo in pulvere , im a scrupulo uno ad drachmam, alvi
fortius movendi causa , concessam fuisse , usitatamque hoc sine olim apud rusticos , unde nomen Rhabarbari riasticorian acceperit. Eam dem praeterea doctor Loiseleur-Dest Onchamps in morbis viginti exploravit, sed prudentius dos gran. 4 oh et in plerisque vomitus
simulque alvi dejectiones , has tamen illis frequentiores, Observavit. E. aliastris, frutex europaeanus , qui Sula maior ossi c. - is, usus, dosisque , perinde ac praecedentis. In Russi autem succus ejus recens ingeritur pondere circiter 5 drachmarum , et hujus defectu, radix sicca ad idem pondus, cui aqua calida insus , ut alvum purget. Violentius quidem hoc efficit, et plerumque vomitum
mitem ciet, nunquam autem tormina creat , et esse et Um Suum,
uno qUasi impetu, absolvit a Murr. . to 5 ex Pallas. E. helios via, herba europaeana. - Sub nomine Esulco et eadem de causa in Suecia petitur. 4 Succus ejus corrosi vuS, X ulcerans instar cantharidum. . . . Editur ab ovibus , sed facit diarrhaeam a L. l. Suec. E. Sula herba europaeana. - Iulier radicis ejus granis 5 deglu- litis , post Semi-horam obiit , teste Scopoli , qui vidit etiam , sulta abdomini imprudenter appli ata, gangraenam mortemqUeMOX equi.
95쪽
sicut et ophthalmiam caecitatemque , chim ejus lacte palpebra oculi clausi illita fuisset sors. 2. 56.
E. verrucOS , herba europa ana. - Ηae et Reussi et rustici nostri alpistola ad catharsim ciendam utuntur. Vili Daupli pres. 6. Memorantur praeterea Seu Venenos ἴ Seu purgatrices species , inter indigenas E. Platyρ llos , E characias , E amy GDides , E. xi gram inter exoticas , E. malaritanica , . PortulacOidcts , E. retusa set . canescens ab Hispanis infusa in aqua adversus syphi litidem adhibetur. Verum adeo constans est et indubitata specierum generis hujusvis , ut cuncta quae valere ea dicuntur referre fiat Omnino supervacaneum, quoniam si Omnes , ut tu dicam , forent enumerandae. Nonnullί quidem sunt quἴ innoxiae videantur, Sed temperata tantum, non plane sublata acritudine , ut exempli gratia, E dulcis: quae quin nomen mereatur multum abest, caeteri tamen paulo mitior, ideoque
tutius adhibenda , indicante Giliberi. Narrat oureir soli cujusdam Euphorbiae quam ideo specifico nomine dulis distinguit, pro Oleribus apud Coch in chinenses in usu esse. Quid a Utem mirum cum praecipua vis in principio volatili existere videatur, et cum eo dissipari coctionis calore debeat pQuod confirmat gyptiorum usus memoratus a Forshal, quo teste , caules Euphorbiae antiquorum succo tam exitiali catentes , in terra tamen concoctas pabulum equis suppeditant.
E. gallochari arbor ex indicis insulis. - Si fructus ore manducentur, primo nullum notabilem exhibent saporem , sed demum Parum X Urunt. . . . Si incidatur arbor copiosum fundit lac albi
lis , si illos adtingat, quos adeo inflammat, talique dolore tumidos reddit, ut illorum usum quis amitteret, ni cito auxilio illis succure reretiar. Hoc nautae OStrales experti Saepius fuere cum Sta damno, qui emissi ad lignum caedendum pro foco, ac in littore has ar-
96쪽
. bores obvias videntes , securibus suis sortiter incidebant. Sed nox prosiliente lacte oculi ipsorum ita infestabantur, ut lanquam suri bundi per littus de eurrerent quorum et quidam Visum suum penitus perdiderunt. Rumph. 9. 2o8. Hinc arbori excaecanti , generique Excaecariae nomen inditum. Ligni ejusdem, cum uritur , sumus nocet. Exaeschen aul mss. E. timettia , arbor indica. - Lignum et radix incisa succum aerom lacteum fundunt. Ex arboris foliis in aqua coctis balneum conficitur anti-arthriticum. Eodem decocto , si ulcera antiqua et
Verminosa laVentur, Vermes necantur, a ulcera potenter munda D
H. mancinella , arbor antillana et uianensis. - Arboris hujus exitialis magna tam . dissentientibus tamen de periculi magnitudinenarratoribus u Ota arbor in omnibus suis partibus lacte scatet can- didissimo , copiosissimo valdeque ea ustico , hinc Venenatissimo. Guttula ejus uti manus imposita volam excipi brevi eamdem . ignis instar vivi , in vesicam lympha plenam attollit a Jacq. Amer ubi. Quod quidem expertus est D. I ussa , qui de hac arbore disseruit Johar bot. 8 i5. i. I9 guttae nonnullae hujus
succi manui admotae ampulla moverunt, quas consecuta sunt acerba pertinaciaque ulcera , quae non nisi mensibus aliquot elapsis sanata fuere. Nigritae qui ramulum tantum Manc an illa siderat facies manusque quaSi ustae intumuerunt teste Castera. Memoratur denique agittas hoc veneno insicere soliti olim esse Americani. Eodem succo abundat integumentum carnosum fructus, qui Olore et odore pomum 'arvulum europaeum referente nescio in Vitat.
Arbitratur autem Jaequin loc. cit. plures nunquam comedi pOSSe. Obstante nucis interioris asperrima superficie et monente faucium ardore proni piissimo. Sed ipsi contra dicunt quaedam exempla , eademqlle vim Hippomanis non tam formidolosam testari videntur. Dicitur, verbi gratia , miles quidam , plurimis horum fructuum comestis , una hora
97쪽
elapsa , in grave periculum incidisse Venter admodum tumefactus erat, servor intestinorum urens , standi impotentia mox etiam labrorum , Succi contactu . Ulceratio sudorque gelidus. Foliorum Ricini decoctum aquosum emes in catharsimque OVil. in symptomata paulatim mitior . dolorque , post horas viginti quatuor, quasi omnino desierat. Narrat idem auctor Peyssone L mulierem gravidam tros hujus arboris comedisse ructus qui vi nocuerunt.
Umbram ipsam Hippomanis et aquam pluviatilem ex ipsa defluentem lethi seras plerique memoraverunt negat autem aequin stoc cit. st Per tri hortum inquit, ipsi mihi periculum cum sociis acienti nihil mali evenit. 1 iam etiam pluviam trans hanc
arborem cadentem corpore que nudo XCeptam, innocuam Um X-
pertus. Noxia fortasse fuit, ubi rupti ventis vel imbribus rami soliave lac simul distillaverint pluvia immistum.
Huic experiment , ex quo tributum umbrἴ Hippomanis venesicium mera fabula videatur , non tamen omnino sides adhibenda. Namque isti vapores maligni, si revera existunt, a principi volatili deriventur necesse est. Itaque secundum variam Coeli temperiem manare aut deesse poterunt secundum varios venti nutus, huc aut illuc ferri ita ut idem sub arbore nunc impune nunc periculoSerecubet aut hinc sedens nihil mali , inde etiam ultra umbra insitus multum mali , experiatur. Nonne pariter aqua trans arborem stillans , secundum calidiorem frigidioremve ipsius temperiem, Venenata aut innoxia esse poterit
H. Cr itans, arbor americana. - Stillat ex hujus cortice succus lacteu aeris, qui Oculis admotus , Ophthalmiam concitare queat, unde Cae cita per aliquot dies consequatur. - Narrat ubi et 885)Seminibus vim rasti eam inesse , quam ob causam amand a Urger CS erroquet Vulgo nuncupentur quumque quidam imprudentius semina haec unum aut duo in emulsione servi migritis
98쪽
ad ipsos purgandos , 0rreXis Sent , miseros a Vitae periculo non procul abfuisse.
N. globosa arbor apensis. - Lamber refert fructum ejus colligi redigique in pulverem quo Spargantur vinae carnes , quibUS CO-mestis, hyaenae interimuntur , Ut in nostris urbibus a nuce vomica
I. anthoi, laute americanus. - Radi ejus tuberosa, magnae molis , quippe qua libras Usque triginta pendens , succo lacte turget venenalissimo. 4 Otatus enim vehementer instat corpus , Ventri culum assicit dolore, cum ructu, nausea et tenesmo hinc mox Oculi obfuscantur vertigines perpetuique dolores capitis accedunt; tandemque extremorum frigus , antini deliquium et ipSa OrS Uc
De succi hujus vi memorantur doctoris Fermin experimentaqUaedam in animalibus, quae ante emi horam , dos modica hausta , expiravere Symptomata autem erant ad vomendum conatus , anxieta S, convulsi vi motus , salivae Urinaeque et secium copiosa excretio Chim
ejusdem stillatitii guttae 5 servo, capite propter veneficii crimen damnato ingestae fuissent, subiti ululatus , violentae corporis distorsiones , dejectiones, post decimam tantum horde partem, mors : nulla in intestinis instam mationis Signa. Cum autem in hae radice maxima pars amyli misceatur principi isti nocivo , hoc autem admodum volatile, vel ferventis aquae calore dissipetur , inter stirpes alimentarias homini utilissimas adnumer3tur, frumentoque aequiparari potest. Itaque adula redigitur in pulverem , qui , prelo subjectus , cribro deinde succernitur, et aqua lotus imponitur laminae ferreae , cui subjicitur ignis. Farina Sic parata mani Vocatur , aut, si ex agglutinata placentae stant, pani cassaui Aqua autem qua pulvis lavatur seculam deponit purissimam, quae vulgo tuto a minuta hujus fabricae descriptio, variae-
99쪽
que artes tum parandi manthoi, tum servandi paratum, eoque aut in cibis, aut in potibus , aut in medicamentis utendi legi possunt in di-
Fersis operibus, ut Marcgravio si , , Pisone 5 s), ubi et Suppl. 5)
et variis de agri cultura aut de clientia tracintibus : verum hic , utpote minus ad argumentum nostrum spectante , praetermittentur.
I. Curcas, arbor ex merica calidiore Osricave boreali. - Semen , quod ignon 'Inde , niax arba densis seu amoricana vulgo nunCUpantur, valde aere et venenosum Ex analysi hemica Pelletieret CaVent On JOurn pharm. 8i8. ESS. anal surda gratiae du ledic inter calliariique praeter alia nonnulla , Oleum et quoddam peculiare acidum continet. Ρeri Spermum lenius videtur, embryo admodum nocivus , idque
principi volatili tribuendum, ut in multis Euphorbiacei quod jampridem constabat Piso enim de hoc seminera et ali de purgant tres
aut quatuor nuclei comesti , et quidem nimis , si pellicula interiore non separetur; ideoque semper adimenda , Et infra Nuces purgatrices nonnihil ante torrendae sunt , ut leniti operentur. Seminis autem perispermo non destituti in recentioribus experimentis comprobavit doctor Orsila s. 7). In canibus quibus ingestae
sunt hujus sarinae i-5 drachmae, Observabantur primo ad vomendum conat US , et interdum qMerelae mox standi et etiam sentiendi impotentiari postque mortem, decem circiter elapsis horis , supervenientem, canalis digestivus intus et exlus inflammatus , calorque membransse ejusmUCOS ae interdum atro- rubens. Ejusdem drachma canis femori pellespoli it applicatar, necem postera tantiam die , sen Sibu quoque antea extinctis , attulere huic canalis digestivi inflammatio nulla , sed magna femoris spoliati vicinique abdominis. Unde patet semen hujus Jatrophae admodum exitiale esse, quod non absorptioni debeatur, sed intensae inflammationi quae contactum ejus consequit Ur, et SymPathicae nervosi systematis perturbationici vehementiti autem operaristomacho quam telae cellulari admotum.