D. Junii Juvenalis Aquinatis Satyrae

241쪽

Harum cereris. Ad quid eloquium ciceronis, aut nemosthenis, efflagitatur, si uterque periit eloquio 3 Ad quid tropaea humanis creduntur majora bonis, scilla peritura sint , si mora saxis cineribusque a niat, si exitus tantorum dueum prorsus amantabilis esse vidoatur, qualis Annibalis, Alexandri, e Nis; quibus cum totus non sufficeret orbis, sarcophago contenti sunt. Ad quid Iovem spatium vitae&longos annos expostulamus. s longa sone tua omnibus fermo malis reserta si , si senes deformos, quibus pollis pro cuia rugae in vultu, vox, ipsamque trementia membra, laeve caput, madidi insa tia nasi, edentuli, surdi, coeci, manet, febri culosi , uxoribus, iberis, ipsisque suis captaioribus

gravos, omni morborum onera circumsepti , dementes, obliviosi, quae omnia etsi iis non acciderent, tamen sinera gnatorum , conjugis, fratrum

amicorum ducenda ossent. Sic Nestor Antilochum, Peleua Achillem, Priamus Hectorem extulerunt. Nec tantis malis circumventi fuissent libridates ,

croesus, artus, Pompeiu , si juvones exstincti, ut Lentulus, etheius, catilina. Ad quid o

242쪽

m BREVIARIUM

niam pueris iuellis matres exoptandi, si corpori agresti filius trepidos semper habeat parentes, cura raram sectant mixturam forma, pudicitia et ii triranni nussos exsecent loripedes, strumosos gibbosos adde adulterorum poenas imo formoses, quamqvis cauos, sua poen: manet. Quod claro in Hi polyto, Bellerophonte, Crio Sili cui essalinil nupsit, ςuique, si paruimet, sue nou semper moeriendum fuisset Unde cum vera bona, atque illiddiversa hoininas dignospar neqveant; nil optare debere, sed numinibus, quge illis onvenientia sint, φκpendenda permittere concludit aut, si quid posisant, orent , ut sit mens sana in corpore sano animum fortem, mortis impavidum, laboris patientem, minime iraςundum, nihil cupidum Ἀκρ'stulent; sic eniim tranquilla ni vitam ducere poterunt , Nulli semita per virtutem unica patet, adversus quam nil potast fortuna, aiς' eam inter deos coelo loca

243쪽

Lauta Urobamus convivia, a rς probamus SYN QPSIS . crispino convivae promisi Ro- .aRnprum intolerandam nMrη consuetudinem , quibus viri patricii si e tuli reges , quantumvis dis- fluentes luxui dediti, lautio bantur: medioqςris contra sortunae homines , qui e dem secerint, dementes, ubique locorum cachinno excepti. Quδmvse ut plurimum condiendis gulosis fictilibus. ceterisque impens coenarum reguli illi omnia su sonsumserint, ni animis preci obstantibus, cura solum eos iuvet, quod pluris emitur; imo tanto aere obruti alieno, ut creditoribus multoti elusi verter solatii cogantur, ne majori afficiantur pudore, uim soro spe iuvi, quam si frequenti populos Suburra migrvent Esquilias attam' qua to quisque miserrimus , tanto egregius, lautiu coenat, donec ad mendicitatem redacti , jam mori habent iii citis. Ejusmodi etenim decoctoribus Α-piciis & nepotibus altis morte mulio magis se-aiectus metuenda. Hos autem merito despicit, ut

qui uti ni mori pector fixerint illud coelo lapsuri

244쪽

γνωθι σεαυτον, quo monemur, in minimis iammisquἄau,stris actionibus nosmet cognoscere, nostriquae mensuram indagare. At, ut experiatur crispinus, num Poota praestet re moribus haec pulcerrima dictu, coenam, ad quam eum pridem vocavit, suppellectile , iuistris , cibi , secundis mensis, ludis instructam, qualis futura est, describit. Primum- qua monsam non citream, sed domi natam non fulcrum eburneum, ut cui nulla suppetat uncia b ris, ipsaque cultellorum manubria osse sint non gemmatos calices, sed pleboios, paucis assibus emtos non ministros Phrygas , aut Lycios, aut a mangone petitos , on structores; sed vernulas, tirunculos, qui nec latus avis Afra subducere no-Tunt: non vinum transmarinum , sed Tiburtinum: non pro , pygargos phoenicopteros , sed hoed tum, gallinas , ova, asparagos, uvas, quale in

vitibus, servatas, signina pyra, Syriaque, mala Picenis aemula, eaqua omnia in emta, in villa Tiburtina nata habere dicit. Non denique Gadit

nas mulieres prurire canoro choro, nec laseiva

'bscoena verba proferre sua in coena , sed legi 2-

245쪽

illa Homeri altisoni mronis carmina. um , ut omnem deponat solicitudinem , monet dum ludis circensibus Roma occupata est, quamvis hora supersit, ad sextam subire balnea non erubescat; aliquando enim genio indulgendum et, quae fastidia movent iis , qui cohviviis continuo indulgent, ipsos delaetabunt. Voluptates enim com ndat rarior usus.

Arruit hae avidos nimium, nimiumque rapaees. SYNops Is Obraditum catulli amici, medio in mari horrenda passi, fereque naufragi, ni contra sui temporis hominum consuetudinem , quibus ipsa carior vita pecunia, propter quam unam vivunt,

castora imitatus, qui se eunuchum ipse facit, vesΗ-um, preciosaeque supellestilis acturam iacimat, iactenui fragilique ligno , quo quatuor aut septem digitis a morte remotus, Iunoni agnam niveam, par que vellus Μinervae, Jovi vitulum, majores hostias, si res ampla domi, similisque affectibus esset, immolaturus Poeta pueros suos hortatur, ut linguis

246쪽

animisque faveant ,- cetera, quae ad tutustum ta-crificium necessaria, peragant. Quod quidem nonus , cur haec suspicetur corvinus, captandae hae rediistis aratia istiusmodi sacrificium Tuscepisse, eum ares habeat haeredes catullus hullusquo sit Iam demens captator' qui patribus is rae gram quidem ' gallinam impendes valit Ionia autem secus in orbis , qui si vel minimum calorem senserint, ubique vota assκa, hic hecatomben , illo, si permivas, greges servorum, imo aliquisNovius aut Ρacuvius, captatores celeberrimi,pr priam filiam altaribus daturi sunt, quod mutatis haas: iis, si aeghi Libitinam vaserint, Tolos soriosa haaredes Parant. uita de re indignatus mafilo I vanalis jusinodi captatosibus Nestoris vitam, a

, Oos montes optat, ea lege, ut ne amant quen quam , nec amentur ab ullo.

Moi s crucia, pravos sapiens fert damna modeste. DYNo prius Depositum sibi amico intercali-him, calvinum queianiam consolari nititui; tum,

247쪽

quod non sit adeo tenuis fortunae ut tantillae iacturae ipsum mergat onus tum quod inulti fimiles, imo multo majores summas eadem fraude deper dant, haecque Saturno hegnante stupεnda fuisse, eu-jus aevo improbitas fuit admirabilis non ausam hac aetate, qua fouea mi ito pejor est , a nullo me--Ilo nomen habens, in qua numerus bonorum ita

Exiguus est , ut uictotidem sint boni quot Thaharum portau, aut divitis ostia Nili ubi omnia vi-

tiorum genera regnant, quae tanta constantia vultus a facinorosis denegantur ut per omnes deos audacissimo pejerent. Quod quidam faciunt, quod

nullo rectore moveri mundum, sed omnia fortuna. nutu agi credant. Alii providentiam deorum Tatentur, poenamque crimina secutui ain, Tad nummos ipsis , quantumvis gravibus, suppliciis praeponunt, ipsamque iram deorum, ut poenam, ita lentam arbitrantur, nec si velint, omnes punire faci norosos coelestes tam cito ad illos perventuso, edolad sibi numina sore κorabilia persuadent, cum illis ignoscere sculiare sit: multique diverso fato eadem committinit crimina, ita, ut, qui unum ident-

248쪽

qua omniserit crimen cum alio , diadentate coro natur, alius cruci scissatur. Quae cum ita sint, gemitus deponera admonet, cum viri flagrantior aequo dolor esse non debeat, claudendaque sit anua accepto damno , ne similis videatur iis, qui maiora

tumultu plangunt nummos, quam funera, in qui

bus Iaraque ficta; at in hoc casu ploratur lacrimis amissa pecunia veris; nec tanti criminis ultionem requirere undique, cum semper depositi actura maneret, vindictaque exigui foemineique animi voluptas , non hominis Philosophi, ut videra .st in chrysippo, Thalete, Socrate, qui accusatori Parim accepta cicutae dare noluisset. Satis esse poenarum homini scelerato animum conscium, cuius sola o luntas patitur poenas,' crimen intra se conceptum iacti crimen habeat quanto magis igitur, si conata paregarit. Licet enim a praetor absolutus sit, tamen a judica nemo nocens absolvitur, & prima est

ultio hominis facinorosi, quod primum ipsi pro peium displicet crimen quamvis praeter hanc co scientiae poenam , a diis jam missa gravior poena malos man at, potissimum eos, qui fraude sacrila

249쪽

ν sibi dapositum abn4ant quod probat exhinpli,

αjusdam Glauci Spartani, qui tota cum prole ex stinetiis non solum, quod non eddiderit depositumν sed quod aliquid cogitaverit de eo pon reddendo., unda concludit hunc perfidum perfidiae laerilagas.s udis poenam subiturum, sumque tune istius poena amara gavisuram,' ingenue fassurum, deos neu Mecos, neu surdos G, sed oculosin aures attere cma habore ad ea, quae sunt hominum. i

His dotat examplis nator mala visa parentum. SYNOPs Is cum citius juvenes exempla do enastica corrumpant, patentes hortatur, ut damnan

dia abstineant imprimisque alaam, popinas,' sinini vitiam in servos fugiant, ne suos haerede lusorte popinatores, trepidiqua laris Antiphatas,' Polyphemos videant. Si etenim sanam juvat alea , dis&haeres bullatus; nec exspectandum, ut Larga. adultura pudiea sit filia, cum imitandis turpibus ac pravis ab insentia ipsa dociles simus , lubentius Me aemulamur catilinam, quam aut Brutum , aut

250쪽

Bruti avunculum catonem. Quare imprinu admo- - , ut procul a limine pumtorum sint impassim Meoona verba, Procul puella lonomi uo pueri; si tantam curam impendunt, ut in tam venturis ho*itibus omnia munda & nitida appareant, metatomatis invigilare dabant, ut filii domoasias Molabo, vitioque carento asyleiant. Sic atauim , qua ta-naria ediscuntur, pomotu inhaerent; indo cie suae,' vulturas, quod parentibus amantum, davarum rustis in nido enutriuntur , grandeo lacta ad serpentes' cadavera currunt. Aquilaseontra, generosae illae Iovis ministrae, lepora e proasque insequuntur, quod ibus, caprata a nativitate a mari ibus eductae sin . Sicaodificatorem Matronium imitatae silva, sic, Ii Meum qui nactus in patrum, udaicum servat motuit tua. evoitiones catera id genua vitia sponte imitantur, unia mi tantum avaritiam vel inviti ex cantas cujus oriam reliquo Satyra cursi deseribat. Tanduini quo concludit, monstram census eam si ero, inquantum sitis, famaea, ct frigora pa&unt quisua a non contentis is, croasi, Nascin Porsirum .vo regum gaZas animo uisquam satisfacturas.