Antonii Mariae Gratiani Ad cardinalem Joannem Franciscum Commendonum de Julio Pogiano atque ejus Latinis litteris epistola ab Hieronymo Lagomarsinio e Societate Jesu adnotationibus illustrata

4쪽

GRATIANI

AD CARDINAL ΕΜ

IOANNEM FRANCISCUM COMMENDONUM. DE

AT UE EJUS LATINIS LITTERIS

6쪽

GENEROSUS SALOΜONIUS

TYPO GRAPHUS ROMANUS

LITTERATIS HOMINIBUS

SALUTEM ET LITTERATURAE ACCESSIONEM . UM latinae , numquam antehac editae , Julii Po-

giani , doctissimi elegantissimique sacculo xv I. scriptoris, litterae , partim suo , partim cardinalium Rot,erti Nobilii , Hieronymi Dandinii , Othonis Truchsesii, Hyppolyti Atestii, Alphonsi Carassae , Caroli Borromaei , . Guilhelmi Sirleti , Micliaelis Bonelli , ac summorum pontificum Pii IV. 2 Pii U. nomine , de plurimis maximisque rebus , praesertim ad sacruinconcilium tridentinum pertinentibus , seriptae , meis typis , quattuor aut fortasse etiam qu laque voluminibus in/4. comprehensae , excuduntur , visum est nonnullis , quorum plurimum apud me valere judicium atque auctoritas debet , e re cum eruditorum publica, tum privata mea fore, si hanc epistolam , quae universi operis tamquam praefatio postea futura est, nunc separatim emitterem ; quo & Pogiani, hominis quam

vulgo ignoti , tam hominum cognitione dignissimi , praestat tia, laudatissimi viri Antonii Mariae Gratiani commendatione prius νDisitigod by GOrale

7쪽

prius , quam ex suis ipsius scriptis , innotesceret, & studiosi

qui sunt eruditionis atque elegantiae , eorum , ubi edita fuerint , cognoscendorum cupiditate jam nunc ante editionem incenderentur : quae quidem scripta exspectationem tamen ipsam. vel si summa fuerit , superatura , qui ea viderunt , homines talium rerum peritissimi , non dubitanter assirmant . Habe igitur hoc a me interim , humanissime Lector , egregii operis tamquam specimen , ct integrum ipsum opus quamprimum proditurum exspecta . Vale . Romae -- αλ. Kal. febr.

an. M. DEC. LVI.

8쪽

ANTONIUS MARIA

IO. FRANCISCO CARD. COMMENDONO a) S. P. D.

si in Pogiani 3 ea vis ingenii, ea eruditio fuit , ut

huic saeculo veterem eloquentiae Iaudem relaturus suis. se videatur , si aut diutius , aut suo , non semper alleis no , arbitrio vixisset , ac si per otium incumbere studiis, non ca usque accommodare aliorum rationi ac tempori necelle lim. a huisici Gratiani Vita in Ianus Niciua

Erythraeus in suam Pillaeothecam intulit . eamdem nos , nostris adnotationibus illustratam , ipsius Gratiani operi Descriptis invita Minerνa, Florentiae

gato, praefiximus. Natus in urbe Burgo Sancti Sepulcri die a I. oe . an. II. obiit Ameriae die I. mari. an. I 6 Maejus civitatis episcopus .ca) Cardinalis Ioannis Francisci Commendoni Vita, ab ipso mei Gratiano latine atque eleganter conscripta, primum Lutetiae Parisiorum anno 1669. apud Sebastianum Mambre-Cramoisy, deinde Patavit, anno I 68 s. apud Petrum Mariam Frambo itum edita est. Natus Venetiis die I g. mari. an. Isa 4. Patavii die as .dec. an. Is 84. obiit. Nullius autem alterius ordinalis Vitam Gratianus scripsi t: quamquam Iustus Fontaninius in sua Eloquentia Italica classe II. cap. I. ita in quadam adnotatione scriptum reliquerit: u nuncio epol card

aeale Prospero S. croce, di cui ferisse Ia

Graniani ere. Quod quidem intercae

tera memoriae peccata, quibus ille Fontaninii Iiber abundat, sine ulla dubitatione reterendum est : idque mendum ab eruditissimo illo fontaniniani operis eastigatore Apostolo Tenio animadversum in ejusdem operis veneta novissima anni ars 3.editione non suisse , demiror .

O Pogiani patriam Carolus a Basi-l iea-Petri uos docet in suo opere, quod inscripsit: Abdiaria , feti de ecclesia novariensi libri duo, primur de locis, auerde episcopis , Carola υVcopo novarie auctore et qui libri editi sunt Novatiae

apud Hieronymum Sepallum Μ. DC. XII. Duoniam vero , inquit pag. I 6 .detans

hie dicimus, etiam Iulii Posianiμηe sis inentio recte habebitur . idie. Eit a uinte in Suna oppidulum ad Uerbanum lacum, quinquaginta passuum millibus Mediolano , triginta Novaria distans . ad novariensem dioecesin pertinens . qua ex re factum esse existimare debemus , ut Pogianus in elogio, quod Romae In aede S. Petri in Ianiculo , eius tumulo, ante sacellum S.Ioannis Baptistae sito , inscriptum est , novarien siedicatur. In lucem editus ei die xii Iseptembr. an. y22. id quod ex ipso illo elogio intelligi inus , quod est hujusmodi:

D. S.

9쪽

it ' ANTONII MARIAE GRATIANIbuisset . nam, Julio tertio s pontifice max. quo tempore in urbem venit 6 , Roberto Nobilio politiano , shm mae indolis

dolescenti, regendo instituendoque est datus 8 ; cum eum pontifeX ,

Id ipsum plurim Is suarum ep

stolarum locis Posianus queritur . In ea quidem , quae est ad Paullum Manutium Venetia a Roma die go. iun. n. Is 6o. data, Nec vero, inquit, θη-tio , quid me , non omnias langueπtem otio, stit, quando etiam ita Pis, uomstardum ingenio , magnopere ἐκ studio πηρuois adjuverit Dei hujus opportunitas 2 contra potiua , quantuin mihi Ro- a obfuerit, inteIIIIo. nais, cuicunque hic operam dederim , ea adhuc o eii conditione dedi, ut ejus, apud quem essem , nou mes arbitrio , cdi studere erscribere coterer . Ruseris , quae fit haec in urbe ratio scriptionis-Iectionis ineae λ Horrida, ineuua, orylone

ri honore versaris . In litteris vero ad eard. Comnwndonum die s. apris an . I 16S. datis , Non exe abs , inquit, multi icer occupo ioves tum Hier rum,

quae mihi quotidie scribendae sunt erproprie Borroinaei Caroli eard. J , recommuniter ejusdem , undecmque cardinalium nomine , quos sibi poηtifex e Pius IV. tu consilium adhibuit ad explicσHσα , abI optis fit, tridentin

conciIii featentiam, tum rationis cu- fiam ex eo cilii auctoritate erudiendi christianos b inises ad fatui em dise ρIiussis, romanique BreviarII: ad quod tanquam aedificium Me qas fabrum una ex parte ipsi operis architecti adbIbendum putaveruat.

s) Iulius III c antea Ioannes Mariae

de Monte ) ponti sex max. renunciatus die s.febria au. Is so. obiit die as. martia

ε) Gratiano assentiri hoc Ioco non possit in , nisi a Pogiano dissentire velim, qui litteris ad Stani laum Hosium die ax. decembr. an. I 16 I. datis , Intra fenfectis, inquit, cundis, quibuI urbem caui, niθII eo In genere rectiur, aut magis ordine Io Iuis exillimo, quam te cardinatim renuneiatum. Qui extrem anno Is6 I. scribens, sexdecim annos coluisse se urbem testificatur , is pro secto in urbem venerat duobus tribu ve ante Iulii III. pontificatum annis, hoc est anno is 4r aut a 148. Paullo III. Pontifice max. qui ad quartum idus novembris anni Is s. pontificatum gessit.

Robertus , Vincentii Nobilii, RMagdalenae de Monte Acuto filius, natus est in urbe Monte Politiano die quinto septembris an. Is r. De mortia tempore infra dicemus is

8 Ciaceonius , sive potius oldoinius in card. Nobilii Vita sic ait rAsuos non ptas , eusis decem , natur graecae Iatinaeque linguae pene ad mi ramum peritus evasti , praeea tibus viris doctis, quos erudiendae ejus adolescentiae summo deIesu pater adhibuerat 2 quorum alter fuit Pulius Pugianus, a Paulo Manutio ob praestantem

nere aestinae apud S. Perru in Isadaviteιoquenti me . Alter fuit Hierovisus Po tius, qui eum perfecta liberalium disciflinaruis euntrione silibatam vitae inorumque integritatem conjunxerat. Tertium Nobilii doctotem video commemorari a Latiuo Latinio in litteris ad Andream Nasum die 16. mari. a. Iss4. datis ait enim: Pater Octa ius e Pantagathus impruber cardiaalicustos inoderatorque additu I, qmod in rime uisquam veravit, ternas quotidie aut quaternas Brax id aetatis boino iIII operais dare cogitur . Etsi autem non nisi custodem inoderatoreisque impuber ea inali, id est Nobilio , tertium- decimum aetatis annum tum agenti , addit uis Latinius dicat , tamen quotidiana illa trium aut quattuor horarum ab hom ne impensa opera perspicuam disciplinae traditaeque doctrinaci mihi habere significationem videtur 4

10쪽

AD CARD. COMMENDO NUM EPIST.

nalem creasset : qui quidem adolescens ea specimina animi dejit. ut gravitate morum , ct studiis pietatis praestanti Isimos patrum aemularetur ri), magnum amplis limi ordinis luinen aliquando futurus, nisi, intra XX. i ab annum aetatis, acerbiis ma morte er a a plus

In IlIum vero NobIlii InstItuendi quo te , Iulii sorore germana , natus est.

notissimum tempore Pogianus , quo Vincentius Nobilius , qui Roberium ex Item finem fecerit, nondum equidem Magdalena de Monte Acuto uc re su-Ita certa ratioue constituere potui, ut scepit o quae propterea, noli Iulii ne me non alio atque alio eoniectura mea piis, sed Iulii sororis nurui dicenda a ducat . Non despero tamen , fore , ut, Gratiano fuit. re amplius etiamnum diligentiusque Immo non nisi XIII.Natus enim. considerata , aliquid explorati de ea ac ut supra dictum est, dic s.sept. n. t 3 4 i. certi afferam , ubi ad epistolas , a Po- cardi ualis renunc Iatus eth die xx. de-gia no partim ad Nobilium , partim N Cembr. an. s 3 3. hilii nomine scriptas, recensendas atque co) De praestanti Roberti virtute Illui randas venero . Interea illud unum vide Oldoinium in ejus Vita apud Ciae- mihi videor prope certo assirmare pnsse, conium , itemque italicum commenta- ante malum anni 1 33. Operam disci- rium . Urbini editum anno x 18. hoc

pulo suo dare Poplanum coepi me , post titulor Compendio di vita deI venera- maj:im anni I ss s. dare desiisse . bile fervo di Dia ca1dinaIe Roberto M-cy Si ex latinorum praescripto vo- bai , Eibiis ecario deIIa S. V.C Pronecem vepre interpretemur, ex Iulii III. pote des Dinino pontesice Gulio te νεν, di ilio aliquo aut filia Roberti Nobilii nuo vo corretia ed avtiata da Maus

matrem genitam intelligemus ; sin ex guor Beruardino Nar o, Suretario de Italica lingua utentium consuetudine , is fisera covre sdiane dei 1,urn rover- qui fratris aut sororis filios S filias ae- no , e Votante di Segnatura GO'σαω potes & uesties vocant, tum Robertum cra) rri enuio l nei rem,quam qua i ex eiusdem Iulii II s. fratris aut sororis ta fuit, Roberti vitam Gratianus facit filia genitum credemus. Atqui ne Exstat R mae in aede S.Petri in Ianicu-trum verum est. Roberti enim mater , lo Roberti sepulcrum , ejusque hoe

ea , quam supra diximus , Iulii III. elogium marmori incisum , a me dili- neque filii aut filiae , neque fratris aut gentissime inde descriptum et sororis filia fuit . ex Ludovica de Noa