Camilli Plautii Paezonis ... Commentaria ad rub. De verborum obligationib

131쪽

ad inlitentem sunt serenda. e. . qu.atem praesupponunt promissorem aliquid ager ει moliri a qua actione debeat temperare Oc abstine 6,is cohibere se:Hm enim significat verbum cohihere:quod asoqui dicimus refrenare re continere. han An t 184.Nisi i inquit,illi us furentis im petaerudelissimosque conatus cohibuisset. Idem Cicer in Antorio Giuonquit, furorem ne alpium qinde muro cohibere possemus.Et pro Milo.ris Ni inqua inqui ille a coiugibus vestris effrenat s libidi s suas cohibere potuisset:Et alibi saepe se aecipi t ver/hum cohibere,ut praesupponat eum aliquid aget oc moliri,qui refrenadus,re cohibendus est . 14 H sensu recepto,fateri oportet accipi in d&.i.dς pr0missore ipso,qui experiebaturo agebat tontraeuiir,cui pactum,sorte de non petendo,Vel aliud si. in le,fecera quo non obstante, intendebat tam ε Mictionem aduersus fidem datam 8c pergebat in exacti me. Sub icit cano,auod nisi is qui sic paetus est cohibuerit se.i .continuerit se a conatu, & ab actio/ke intentata,aedestiterit ab agendo, ecclesiasticam sentietdisciplinam.. Et ita intellectia illa constitu tio loquitur de paetis custodiendis per exceptione. Quod nota,quia nemo sic declarat. Et,ut puto, n5 esst contemnenda interpretatio, qus conuenit Verabis,oc leges non abrogat, quibus sic explicitis, ochac opinione contra comm unem retenta,ad ea quς in contrarium adducta fuerunt, sequenti capite m spondebo.

132쪽

pollicitatio uire canonico non parit Obi attonim 'tae fideiussὸr ex pacto nudo non obligatur ecundum tuis '

Pactum nudum in contractibus lamminatis non parit

ON obstat rex.in c. qualiter, eo de . pactis,quem insolubilem ' est Fel in d.c.i .col.ih.in fi.Vbi ait ad N mine fuisse sublatum illud ob stati Responderi in potest exb.Promiti iatur de quo in d.ca qualiter, intellio oportere de promissionibus vestitis qualis est mpulati realialimGi,Vt accipiatur in potentiorignificatu. ffs ager ve ' Et sic depromissione

caci.Accedat, Verb. Promitto, magis accedit adilaturam stipulationis,quam nudae conuentionis. si striptum,Insti.de Verborum Obli . . - α Dentin ne inducat legum corresstio,aut restrin Q da sunt Verba ad promissione Vestitam, aut intes υ indum est ea quaeΓmittunt opere esse inipledat 3xta tradita,in c.i. .lit hoc est i qui se no cohibu rit ecclesiastica sentiat disciplinam, Vt alterii ab aedero declaret.l non est nouit,ff. dele .l. sedet posteriores,eo.ti.aut interpretadum est tumissa opere coepleantur varas in remediis hoc est,nuda per excep. vestita, actione re exceptione uxta te linums

133쪽

3 . 'Mihi magis Plac I ,Vt cogamur per ecclessasticam discipliriam: Quia ius pontificiu nihil aliud cogitathisiva animas peceatorii maculis purgatas reddat Deo:qug. pculdubio no ii 'orib.aut rem iudicat Beexecutione ed salubri cesurae ecclesiasticae remedio sanant. Ideo de ecclesiastica celara acci piendii puto. Eade in distin scio ad litheda est,q l'cu lis in Gi.riti. ut Vestita.sad Vcdu,nuda prosint ad excipi edum. Nec quicqj refert in dispo de qua in d c: quast,sit ge . neraliter,& indefinitὸ plata.Rndeo,q, Verbii mala recipit interpretatione quae necessaria est l.hf. his legib.de orig.iu.Bar.in l.oes ppri,col .pe.de Iust. Oc tu. de quavide Cagn.inl.i. nu.4.&s L .nu.8 . 5 8nd. ii de oriratur.Et sic Verbia, imittuntur, de quo I d. x

ctΦintelligi multis patet argumentis. Nam fatetur oes pollicitatione in constitutione illiano copreti D, di: q, si verbi significatione sequeremur proculd Bio et pollicitatio coprehenderer, qus promissionis appellatione continetd.sciendus dictiv.ff.de edi ed. q.passim.E.de pollici t. Quod aut pollicitatio non pariat acitionem, nec ex ea possit agi authoritate tu si otific trad.Abb.in cicu inter Universas in fin. de eleest et .in d .ca .cOl.iiη.in fi.nu.7. de paci. oc hoc loco Get coiter ide probant.Scdo pactum nudusi ire ca,etiam fm prscepta i uris Pontificia assitione no, parit:Vt scribi t Bal .in i petes prope fi.C.de paci.iste 43Manl.de diuisione,in ii.C.fam .erc. Fel. in d. c.i.col. vl .cirea 6.nu.Inde passit.Veluti si promisero tibi x. dare,nec Vlla subsit ca dandi,inutilis est promissio, di titispectoi ure canon.Q emadmodu stipib si,. ca 'fetiarnm iura ciuiliai efficax est.l.hs.circa.E de ex; op dou .gnaliter,&ibi glosin Vericam.C.de no nu.

134쪽

in si generalem pactorum, re promissionum significationem attenderem us de quibus in d .c. i. α s.cic qualite Vtil efficacem esse oporteret omne pro missionem,sive habeat causam,sive non habeat. ν Tertio fidei ussor ex pacto nudo no obligat autho ritate iuris pontificii si credimus Bal in d.cii. de pusis,col.pe.Ver. passitum nudu, lx rabidem col.Vlti . verio flava declarati num. .niu interueniente stipulatione l.V. satis acceptio.isde Verχbl.t.blan ius.C.de fidei uti Cuius rei illa adducitur rd, quia.cius ciuile in casu isto sublatum abrogaritve no reperitur.Ergo Sc.c.izde Op. no.nun. m,inquit Fel. eadero.sfidei seruadAVr militare in pacto Π deiussionis. Item Verbu promittuntur,de quo in d. ca. quai. te male est quo fi Vt siue rone spectiermis siue in tueamur Verba, pactum fideiussionis nudum non minus efficax esse deberet,* quod vis aliud, qoeci non sit, facile constat non semper attendi aequitate seruandae fidei contra ius ciuile, sed in casibus tin, in quibus iuri ciuili derogatum est,quamobrem ni. f.quis expresse conuicerit teX.de quo indo. igie na da,esse correctum illud non praesumam. s . . . Quinto in contractibus innomin iis, re integra. sin canonicas saetiones licita est poenitentia,n da sequuto ex aliqua parte implemento aec e ea oric

es c obligatio,nec compulitur quia in ad fidei 'b

135쪽

s Erilis facile costa non simpliciter,nee sine distinue Tetione, ex ipsorum iurispotifici) interpretum hi dicio,oportereaccipi Verbum,pacta; d.c.i.ct Vesb. Promittuntur,in d.c.qualiter. od cum ita selieat iamplius nemo mihi obiiciat gnalc orationis sensu; . . aullatam Verbi significationem.Admitteda est igie . hoc exemplo,interpretatio. Ocrestri filo roiaem. Ita ν non iniuria defendi poterit constitutione hao a indefinite loquentem de pactis seu de promissione. nihil antiqui i uris abrogare , aut tollere: nec repu- χ ans quicu; aut cotrarium inducere . semper.ndie debet in obicuro fieri principalis costitutionis stet, prelatio tiuScoe sequi,&coprobare potius, Videa alia sicli illi contradicere.c.cu expedia de elec. lib. i. Vt ann.ec Io.an.u1.c.dudum de decim.& ibi se Atiimul.Probat Balan Ibonom,col.rae. qui admi tLCui quadrat id quod no. Lin c.innotuit. de ele. Oc Ang.ihl.bene a Zenone. C. de quadrien. pro cri. i

1o ' Nec obst.si dixerit quispiam verba sic esse inter pietasida t aliquid operentur.l.si quado, delega.i. C.si papa,in pri n. de priuil.lib.Vi.& Φ d.c.i.& d. . qualites nidi fateamur ab illis noui aliquid induci,

frustra oceupant membranas. ε r

136쪽

Seesido superflui ta eu et usaem d ispositionis re ipetitio fuctain diuersis titulis toleratur,l.ia. 3.si quid .

to magis in diuersis libri hoc in diuerso i uris me admittenda esLImmo nous costitutionis dispo sema ita fieri debet,ut cocordet cum i ure cGi,arrat .si qu.

specialis iussio de paetis obseruadis facta usi ne alio iqui neglectra videretur, Oc hoc casu non drs flua, . sed comendaturit.apud labeonem.I.ait praetor.Η .de i. inivr.oc ibi gl sc cogrui t tex.in l.is. supradictus igitur.De emend.Ius Od.Vbi repetita prsiectio lauda . t .Et haec specialis expssio effici qui id magis atauuersum intelligatae.si ad.de haerae. q;.xNih.dis iam. Secundo respon.Alex.in daeonsi.xxxiiij.num. o. DQuod dicitur Verba sic accipi oportere, Ut aliquid , operentur,id locum non habere,quando ex Verbisse intellectis resultat sensus i uri communi contra .rius, per text.in c.causam,de rescrip. tradit Gemon .si papa, ly.in c.qualiter oc quando, colum.Q, . Versic.secundo limit.de accusa.

Itaq; constitutio ista,quae ressithob opinionii Va rietatem incerta re mbigua potest censeti, Vtin. . . cum quibus in prima coniti tu.Cod.Oc Bariin l.i:C. de ps a iud.qui male i udic. interpretanda est, Vt si Pr hoc est i sit conformis i uri ciuili:& per conse, mens sim ius antiquum interpretanda,ecdistingue da est , Ut saepe dixi,& vi concordet ius ciuile cum

137쪽

u Et Iex noua intelligenda,est sm distini'.lestis antid

CAP. I I I LND N peccat qui legis authoritate tutus est . r.

Leges diuinc. num.1. Leges inforo consilentiaeservandae. nu. I.

Lex peccati nutritiua non feruanda in foro ςoscis . nrua O bligatur nemo ultra consensium.nud. mens in contructibus potius,quam uerba in picitur. m.3mens ex natura actus i geritur eprehenditur . m. .

Actus isse praesumiturfactus, cui couenit forma data. i. Αctus secundum seges intelligitur factus.nud. Wrba distonentissecundum iuris di pone regulatur'.

138쪽

iv I

ss. Dei verborum Ob . In Nos disponentis praesumitur conformis legibus.DI. 6.

pactum nudum contrahens,exceptioni tantum consentit, non actioni pro tanti.nμ. 7. Limitatus cosiensis limitatum producit effectum. m. neonsieno cessante non obligatur quis ex iurameto. mι. 8.conficientiae uinculam non inqcitur issi quem natura non

V P E R T s T vi ad ea respondeatquἴ de peccato vi t2doψbiiciunt , peccatenim qui fidem nJ seruat, qσVt Vi/tetur sancitio canoni ca,paestu efficax esse Voluit,vistipradicitum est. Ad hoc rndetur, sorte defendi posse, non peccare eum, qui legis authoritate tutus est:I. Gracchis.C.de adul .l .sancimus.C de admi .iut.L nemo danum .sfde reg. ivr.c.qui peccat.xxii q. V. Alexan.in conss.lo.col.id .circa med.nu.rs lib.Vi .leges enim sunt donu Dei.Ui.isde legib.oc diuinitds. per ora principum promulgat .l.Vlt.& ibi glo.in Verb. diuino.C.de praescrip.lang. temp.Lis sed neq;.C.de vetiture enucl.&6.praeterea,in auth. de fide instrv.ec qui od praecipiunt sanctum est, re ob id in soro coscientiete sunt sequendae,Vt per Alex.in consi.lxix.libro.iq.&non solum fm ius canon.sed etiam fim ciuile regulanda est conscientia,Corn. in consi. cxxxiq. lib.h.5c conss.cci.eod.libro. Quod si quispiam dixerit,id non habere locu,quieta est peccati nutriti ua:Vt trad.Bal.in c.in Oi,de te Mp0st prin.ec Fel.in c.ecclesiam.S. Mariae, co..ij. versi.Item per hanc limitationem, extra de constitam .in d.consi.lxix col.ih.nu.is.lib.th. Rnderi potr tenta opinione, nude coventiones iuregentium u5 suerintefficaces eum no peccare,qui nem i ure ci

139쪽

ulli,nem auri Haetivi tate obstrictus est, esse debet adtiersarius,exceptione, luam sibi solam comparauit,& imputet sibi, tui potuit eaut stighm

Accedat, qui pacto nudo promitti hoc agi Cexcepti Oe tm Obligeturaeum scia ex eo qSagit, eaeceptionem tm nasci. vlteritis no consentit. Igit non idinet amplius. uriusve obligari, ut senserit.LnIola re ibi Do .Esi cer.pet.l.semper in stipulationi

a 2xxviii .lib.' .Et in dubio ex natura actus, qui quae t ritur,mes cotrahentis deprehenditur,re illi consor imis intelligitur,etiam n6 habita r5ne Verborii, ut iest expressum in i promittedo in prin. st deiu.do.I. i

140쪽

iure illi ri R. de testa.&hdotis fructus in sinaeum humus: au; et dot Bar in l: si quis subconditione spe nnEdecopd insti quem sequitur Alex inconii. xiiii l p n litavi.&Cur in conss.lx.in Sί Verba enim disponentis regulantur fmiuria di,

7 .: Cum ita praes ponam us contrahi pactum dum:& ex eo=na iura non obliget promissor nili eaten 'Vt per exceptionem excludi possit: intelliget hactenus consensis' Vt mens&eius intentio sit c 3 formis legibus,ste actu per cum contracto loquentibus,re ob id facile patet limitatuingi se consensum

ad exceptionem parandam: limitat m igitur Pro. ducet ericium,S limi tata obligationem l.in agris, de acq. rum dom .l.cancellauerat.ss: de his quae in testa.des.l cum seruo,in prin.&ibi Bal.ff. de conetrali. p.I.η.α ibi Bal.isde seri por.l.in rone I.Vitiind l.sal .i ta ait in prin.de admi.tu.l.filius a pse, ,excerta.ffde lib.&posth.Ideo Soc scripsit ex limirata promissionis,limitatu produci estectu.in c5s.xlviij.col. 3.lib.iij.Tiraq.ca cessante,par.i.nu. I s Ux limitar igitur,consensu limitata nasci obibnem defendemus propterea Vlterius non tenebit, neci quidem in foro conscientis:quia nec et eα iurei urado quis obligat cessante consensu, omnes Vulgo enim tradi m MIIuramento non suppleri consem