Higinius de stellis

81쪽

Entaurus. Dic ita figuratur: ut in aniartico circulo iubti pedibus: humeris bremalem sustulere videatui capite prope caudam bydrc coiungens:hostiam dextra manu tenens supinam: quc pedibus 7 extremo ore circulubremalem tangit uiter eum et antarticu in orbem collocatam. Cciutauri autem crura a reliquo corpore diuidit circulus qui lacteus apbellatur. Dic spectans ad ortus signorum:totus occidit aquario et Piscibus exortis.Exoritur autem cum scorpione et sagittario. IIJabet aute3 stellas supra caput tres obsturas. In utrisq3 humeris singulas claras. In cubito sinistro viam. In manu unam. 9n mcdio Pectore equino uua I u prioribus poplitibus utrisq3 singulas.s ninterscapillo quatruor. Iu veliti e duas claras. In cauda tres. hi lumbo equino una3.Iuge lubus posterioribus singulas.In poplitibus singulas.O innitio sunt. exilia. 7 Dostia aute babet in cauda duas.sia pede deposteriorib' primo una3.3n viri' pedib'una. interscapilio una clara: z in priore parte pedit unam.snsa 49tera.In capite tres dispositas o mutuo sunt numero. e.

82쪽

put.Scorpionis caudam elaremam collocatur.o ccidens Arietis exortu :exoriens cum Capricorno. D cu habet in semino cacumine circuli ubi formatur stellas duas:ς in imo alteras.Et ita est omnino stellarum quattuor.

83쪽

y dra triti signop logitudine occupas Cancri abeonis

et Uirgulionter sinoctiale circulii et bremalo collocatur.Ita in vi caput ei tendes ad signit id qd procroii vocati toti'st dr Ppriecti ta pars inter sitiuu et caenoctiale circulu videar. Cauda aut extrema pene cetauri caput te/gens:sustinet in dorso Coruit: stro corp'eius tangente et toro corpore ad cratere aedente:ς satis logo dissidente interuallo.ppe inter xeone et Uirgine pstitutus vides iclinatior ad caput stridita q occidit Aquario et visci exortis.o rit aut cu bis signis de sib' su pra diximus. Dabet aut in capite stellas tres.In prima a capitis curuatura sex. sed eap tiouissima3 clara.3n scda curuatura tres.1in tertia qttuor.In qrta duas.In unia usi. ad caudam octo:oes ob scurassia fiui numero vigintilex. Coru'aut m in gutture stelli una.In pennis duasainfra pena cauda 'sius duasan utrisq3 pedibus singulas.oino sunt septe. Supra prima curuatura Crater posit' b3 in labris stellas duas. Infra aut ansas duas ob scuras.An medio cratere duas.ad fundu duas O ino sunt octo.

84쪽

Istis autem qui Notus bicitur illis bremalo et antarticum circulum media regione collocatus spectare ad exortum videtur inter Capricornum et Aquarium ore excipiens aquam qu funditur ab Aquario. UDicoctcidit oriente Cancro. Exoritur autem cum piscibus. Sed in stelis rum omnino duodecim.

Piscis o M ad figurationem siderunt pertine iit:ad bunc finem nobis

bis erunt dicta.Reliqua protinus dicemus.

85쪽

CCLARISS. VIRI HIGINII DE INO VE CIRCI LORUM INTER CORPORA CAELESTIA NOTAT IONE:ET PLANETIS/LIBER VARTUS ET ULTIMUS.

quomodo est scerentur ostedimus necd eos corpore iiderum uinotauimus: r sit duo nouissimi nihil ad so/is cuisuὴ pertinet:hoc est arcticose at articos de mediis dicemus.lib.

Sed quonia Aiatus quattuor cir ullo sp ram plurimum valere dicit:nN3 eop aperte queq3 denarat: polutat nosmi aptius olidemus. Et queadmodu3 in initio secimus a boreo polo sumemus exordiu.ebit sitiuu circulii unu deqttuoree dicemus:q tberiuos tropicos vocat:quo circulo sitate pfici demolirauimus. etsi no nemo dubitat:qre no viri. circuli boc est citiuus let bremalis uno note appellennio q3 que nos stiuit diximus nonullis hyemalis fiat: r quo circulo breme pfici diximus: eo circulo aliis stas fit.Eid si voluerint itelligere id ad nostras colla/

bis antipodes diarficili ad laram accesserit volutate.Si γM.vo/luerit eo* quos alipodas dixit nus:stiseriore a nobis circulo pstitu/ti viar sipi rasacere: no interito laru3 bveniale sibi sitiuu circulii finxerit. Aut si sis scriptop eop metione faciens obsture voluerit antipodas denarare: r dixerit sit,'i capricornoestas suma: aut in crecro hyems matria fiatmo imperita rone acutillime dixisse videbit.Q d/cuM.tunsis circulis prium dixerit:id illis erit rectu. Sed ne lociore sermone prster psiuetudine piamur:ad inceptu reuertamur. estiuo circulo de quo primu3 dicere instituimus hcc signa nue partes eorum perspiciunitur. Capita geminoruaurigς genu utrunque vel sinistrum 'Iberiei crus humo a rus sinister.Andromeda autem a pectore sed manu sini ni a dissidit.r AtqS ita essedit ut caput eids cum toto pectore 7 ma

86쪽

nu dextra videat re inter stiuu et squinoctialem cireulu3:reliquum

aut iter citiuu et arcticii finem. Ibrcterea in eode estiuo circulo pe deo cq pegasi videns positu et caput a reliquo corpe diuidit oloris: et ais sinistrioris ut volatis ps no magna.o phiulc' humeris ut circulii sustinere videt. Uirgo Ppe huc pringes a capite inter hunc etc qnoctiale circulos collocata est ut fulges ad austrii. eo a pecto/re ad lumbos diuidit vi caput esset coryis styiora crurib'po: inter huc et arcticu circulii videat. serior aut pars inter sil tuu et estnoctiale circulu.Cdcer aut sic dissidis medi'': ut iter duos oculos eius circulus traieci'existimet. I ia bis signis et hoc utati di ciniscircu/lo cu vehit Bl:euenit nobis: si hac inclinatio e mundi utimurivi sint diei de ptibus.vi .ptes.v.noctis aut tres. Ressi ita tu ut ex horologiis s3 ex siphys rone. Cub. n. sphera ita pstitueris ut circulus bis qarcticus vocat stiras appareat. nunc8 aut an tartic' exoria Laissi ita sphira est pstituta .si voles circulii sitivii diuidere in partes octo: ehis iuenies pies.v.in sphera apparere.tres aut ista rast, subterraee. Est alisis dixerit cur sphys circulos diuidamus in ptes.vid. potius Φ.xi .aut quot libuerit alias partes: hic no spbsia 6 se fallere hac ratione iueniet porro arbitror. Si.n.ita secerit ex qstiuo circuloptes.xq. ex bis piesreh.et dimidiu partis apparere. qttuor aut et dimidi ii sub terra luetet G.Itassi euenit ut oe ad.viy.ptes addita dumidia sit:simili rone ad pies qttuor accedat pars dimidia: et fiat sit pra terra ptes.vη.et dimidiu piis.reliquu aut sub terra qdeptes qttuor et dimidiu. igit op3 itelligere ut no i minutis pit' et dimidi s fiat: p, certis numeris cossiciat ut euenit in ptib'vig. ab sterea qin sphera diuisa in ptes. de r. euenit ut abestiuo ad bremale sint ptes. viij.iaim certe eos circulos diuidem'i ptes.viis. Ibysterea qm ab stiuo circulo ad estnoctiale sent ptes.iiij. de.xxx. Et rursiis ab eq/noctiali circulo ad brem ain de ptib olde.ptes.iiij.et ita iubilomin' sqnoctialis ipse p se circulus medi'diuidis:vt dimidia ps ei' sit subterra de ptib'.viij.partes qttuor et totide supra:et tota ro ad octaua parte pileiat:no dubiu e an recte diuidat i ptes.vih. IIbκterea cuselphos circulos curres iter anuli pficerevideat abolu3 signora octava pie vi posterilaicem'icipiat exoriri:vt ad aliud signit ira siremem ulla alia ple signi viat recte ipsi uiam circuli diuidunt i pari es.viii. p reterea cu .vij.sidera ad elide statu reuertans:qbusdam placuit ut cuiusmodi dies hodierit' sueriti selis aut tunc tepestate: eiusdem

87쪽

eiusdo modi octauo anno sit futurus:vere siph in quom diuidet in

partes octo. Aterea cu videamus octauo quom die eiusde side/ris bora prima aut quelib3 deiu. esse ut cuius hodie fuerit bina prima eiusde octava quo. futura:perissimii est ipsam quom spb ramunde bors semunt diuidun partes oeto.Sed ne reliqua prermitta mus in hoc occupati. ad propositum reuertamur. l Ecudus ab stitio estnoctialis est circulus in quo hec signa et partes cop psipici possunt. Aries totus olb' pe dibus uilicus viaef. Duc aut Aratus otii3 sidep celei dirimu esse demonstrat et nutiore arcto :quq breui spacio vertis pitare: id q6 velit esse sic poterimus vel facillime intelligere. Cu sitin.maximus circulus inuinoctialis in Ob ra in eoq3 aries vrastheus videas:quocussi fuerint figure corpo* collocatς ut ad eun dem circulii puenianime esse est siemel verti sipi ra3.ch ocu fiat:et aries in maximo circulo et eode s pe ad locu quo sidera reliq perue/matmecesse est eu celerrimu dici.sed nos ad circuli effectione venicimus:et rei' dicenarum eode tauri genua ut fixa pspiciunt.et si no/nulli ita finxere ut uno genu hoc est dextro nixus: sinisti oppe pedeptingere videat :De boc ut medio relinquemus. Sed in eode circulo 3ona S rionis ut ipso circulo pcinctus existinaef. mydra stexu a

capite pino ut ceruicibus erectis cancru ptingere videariet ex instinriore corpe bydiri crater cu coruo velut fixus esse circulo psipicitur.

culo a reliquo diuidunt. Hilla situsteriore pelia pene eu ptuages fi/gurata est.Eodem circulo caput pegasi cum ceruicibus iittit. Discorporibus signo*cstnoctialis circulus finit. Quo sol cu puenerit bis uno anno pficit quuiscitu:boc est ut ariete et chelic. ii hac.n parte ip bers et per c au tutius 2fici existimas. ita ut per sit in ariete autunus in priore parte scorpioisrao signu3 nonulli libra d verut: per nunc circulii trafiens sol ab ariete ad cbelas: esticit sex mensiti die bis locis Q inti a arcticii videns orbe: Inocte aut his et antarii/co circulo sunt clausi.Quare magis bis locis nemo pol durare. sit rursius ab autuno usim ad veriboc est a chelis v'3 ad ariete perue/ines efficit bis locis sita messib' perpetuis die ui qb'ante nocte domostrauimus. Ecotrario aut nocte bis qui boreo polo sunt irimi Sed de boc ante diximus. Rem.n.mirii est bac collatio.*bere id euenire. Erecto.n. boreo polo item unq3 occidente euenit:vt co od gimus in

88쪽

ra ciet q ei pxima sunt circulo sero occidere videant.Id ex hoc stellurere licebit.Ciu i bis piib' sp bere babitetaq pars e abestiuo circulo ad orbe st arcticos vocat. et de arctico circulo hoc e de duab' ursiis et dracoe: caput draconio maxime niti ipso circulo videatnta viis u engonasin vocat inter civiuu3 et arcticu locat': caput draconis

pinei cintelligat:qcussi ut an diximus adiri caput draconis habitantula logo die viviis ut eis ne tertia side bore pars ut unaqua. nocte bis oblitigat. Ita. Aratus ait.

Ite Cicero dicit. q5 caput hicpaulum seste subito/m recodit.ori'ubi atq3 obit' pie admiscens in una. De D Domeru uom in odissea ita breue nocte, ee dicit:vt pastores cu aiss exigant alii reducat pecus:possint ali' aliti audire:cu via' Ppter nocte pe reducat:alter Opter luce exigat:s, nos ad ypolitii euertam, tr. A: 1 Erti' ab estiuo circulo q hyemalis vocat. dis corpono et eox partib' finit Ina mediu capricornu diuides:7 pedes aquariup cauda3 pistricis ut traieci' vides. iuidit et lepore fugiente a crurib' et qda pie corpis:et canis i uetis pedes:7 nauisipsius puppiscetaurique ceruices a reliq cor

Dore diuidit.Scorpiois extrema cauda ap acumen vocataeode, circulo piungit.Sagittarib arcus eode3 orbe deformat.Duius orbis infra terra sunt de partibus octo/partes quinqysupra terra autem tres. fitam it breuior dies nocte ut ante demonstrauimus. lartu circulii odiacuee Aratus denarat:de quo ante diximus et posteri' dicemus.S, arat no vi relistaurologi ab ariete.xq.signa demrat:hoc est vere incipisi . ,

a cancro hoc est ipsa sitate. Nos aut . ab ariete i crupimusata .ptin' dicemus.In hoc.n.circulo sic.xg. sisna figurans. Eries Laurus Oemini.bn his trib'ignis ver de nostrat. esto

Sed sol incipit a virgine iam traiire ad eqnoctiu autunale . C sScorpitis Sagittarius.In histi 'signis autunus cfficit:et sino

89쪽

, 'L lana per q res oes significant.xij.volueriit esse. Ed qm septe circulis ii si benito.ppositis:de qttuor circulis metione fecim'ne septe, exordie denaratis:alista a nobis obscurius ocinvideat :de septe stipant.r .arcii cos:atarticos et ille q aeacteus vocat .s lassi de bis di cere icipiemus.Arcticon igit orbe sustinet caput draconis cu i eliqcorpis pie. phelaut pectore siuo circulii fungit. eode orbe nitunse pedes maioriam sedile cassiopin cupedib nutit ipsi circulo: z de dextro pede genuae silmitro 7 pedis potibus digitis eius et eligonasin vocat:et mali' isinistraboetio exteriori parte circuli puenit siuncta.Ad antartico aut circulusumit extrema ita uis Argo:pedes, cetauri posteriores aduigunt. 'striores aut O ne stigere. Et ara ur Ope amica:Eridaim flumis extrema sigilo. - Eliqim est nobis diffinire que supra zacteu orbem de mostrauimus. Ipstent diuidit vloris rema sinistras penna:qui extra citiuu peruenit fine. Preterea transit -manu dextra3 persei et ab humero sinistro Aurige p/ueniens sub manu eius dextra:Et geminop genua et pedes eius si/gni qs procvon vocat. Dic diuides equinoctiale et ςltivii circuli 2: tangit extremii fine3 mali:qui in argo naue defixus videt. Deindcrursus reuertens genua centauri diuidit a reliquo corpore et extre/mam caudam terminat Scorpiolus:et arcum mediu Sagittarii: et aquile dimidia parte per eius transiens pennas. Uonia dehisce rebus exposuimus ordine naudiron :et queatimodu moueat ptinus dicemus:7 in. ch. signorum exortu q deide corpora consequant:z q perueniat ad OG

-- casium. Conuenit nobis mundumab exortu ad occasum.

onuerti. ydeo op videmus stellas exorientes ad occidente in cori uerti. Sic enim primu poterimus scire qd fit exortus:z q occasus. Si sis eni ni u3 alisis astiterit pira exoriente sole3 necesse est arctos a nobis asinistris piibvsse. Cu id ita fiatullud quodi necesse est ut ora e dextris piib' exortanti sinistris occidere videant de quo et an diximus.ygis cu videamus stellas exoriri et occideremecesse e murdu quoq3 cu3 stellis verti.Sed nonulli alui nihilominus id euenire posse:ot sistantemudo stelle exoriant et occidat: q6 fieri no pol. Si enim stellς page serunt mem mundus ipse voluiturnio possinit cor/pora stellis figurata incolumia et certa permanere.Illud eniri vide/

90쪽

inuo in toto ritudo stellas erraticas esse.v. item boro cursum ques posse diuinire. Aratu ipinquo. negare se disticiles cou cursus in terpretari posse.quo igit cu.v.stellas nemo possit obseris are: tot milia ilici, possit puideremisi si pinittat boc:cursus stellap posse esse et

iubitonam' figuras corpopymanere:qd si no est: tota spopa ad ii ritum reuocabis .Quicussiai.spi, ram feceritato poterit esticere vispi, ra state iubilominus stelle versensa liud et videmus in extre/ma cauda dracois stella esse:cl in se vertas et in eode loco pitet.Q.6si oes itelie yage ferunt:bac quom loco moueri necesse est: s non euenita git necesse est naudit quo. ito stellas vertiuauonia ondi/mus inudu cu stellis 6 poti'stellas p se vertimuc reliq dicemus.

--Π Um mi traditu sit nobis prius nocte3 43 diem fieri no/cte dicemus umbra terrς esse eam obstare lumini solis. Et si nonulli dixerunt in solis cursu euenire:pi cu peruel nerit ad eum locum ubi occidere dicaturabi montiu magnitudinem a nobis lumen auerti solis: et ita noctes videri . Quod

si ita siluuinii u eclypsim solis verius Q noctem dixerimus.Sed aliter esse ex ip sa spbcra licebit intelligere. Ri3on.n.diuidens ea q vident:et q no apparentata diffunit sipheram: ut semp siex signa de.xi . in themisphssio vudeans supra terra3. siex aut signa sint infra sub terra. Igit

cum in v no eop sol nixus ferri videat: ab eo circulo si oris 3onvoca exori Stam incipit lucere.Cum iubilominus ipse mundus vertat cu relisis signis:Sed quo facili' uelligas ponamus se/le esse in ariete a quo.xi .signa instituimus niterarea git cu sol sit in Esriete exoriete dies est:q cu vertete se mundo puenit ad eu circulust me sembrinos vocat:esticit diei Parte dimidia. Sed sic et facilius itelligiis rursius ab eodem ariete icipiemus. Cu aries est exortus: pter eri signa sunt in sepiore hemisphsrio.*isces Aquari' Capri cornus Sagittari 'scorpio.Do cita tria signa occiderint: hoc est Scorpi' Bagittari'Capricornυxorta sunt tria q Ariete sequuti

tur hoc est Taurus Gemini Cancerauni fieri dualidiu die necesse est: et ariete puenire ad eu: que mesembruiti esse circulum supra diximus. Cu aut cu relisis signis ipse Aries occidit: r exortus est Teo Virgo sit chele exormiit in supiore hemisphcrio ariete occidete vehulit.Que cu occiderit:rursus aries exortlasticietluce. S3 nem dubiu veniat:cu3 ariete occidete dixerim'chelas exorirus d de i clu