장음표시 사용
41쪽
VIR NOBILISSIME, ex quo innotescere mihi coepit cum Profunda Tua Eruditio, tum speciatim curiosissimum cui totus incumbis Rei Naturalis ludium fatis id quidem longum est ac spatiosum; in illud tantummodo cogitatione resumo, e quo intimius Te noscere, notusque pariter Tibi est coepi, brevius illud e contrario est atque arctio- ribus inclusum cancellis. Quemadmodum Uerolonga illa d generalior Tui notitia me jam ab e tem pore obligatum Tibi tenuit, ut in decus&laudes Tuas profusissime cum Erudito orbe ferrer, qui Te Amatorem Restauratorem Rei Naturalis nullis non en- comit ornaverat; ita arctior licet, sed familiarior Tui cognitio me Tibi multum fecit devinctiorem, catenasque vel adamantinas quae tamen mihi captivita gratiTima amoriS, amiCiti e ac obserVantiae injecit. Certe etenim non Vulgaria isto tempori Jucundissimo tractu amoris ui testimonia sumpsit Praeclara sunt illa atque ampla, Ut nesciam plane qua celebrem mea Vota lyri quas solvere grates sufficiam non si pariter mihi vertice laeto
42쪽
-- g is nectat adoratas&Smirna dc Mantua laurus digna loquar. Quapropter si tribus multa verba complecti licet, quae effusissimam laetitiam, qua in hunc diem per- fruor exulto, describant, fati dictum puto, Amictim me invenisse phoeniciS instar rarissimum aVem, adeoqite thesaurum nullis alii boni comparandum, d ex cujus pretiosi possessione non possunt non omnia omnis jucunditatis genera in me quam largissime redundare. Unicam ut inter multas alias nunc laude prosequar, Vel solum me omni gaudio perfundit commercium literarum Tecum initum, quod procul dubio omnes inter alios Amicitis honesti Timos pariter ac jucundissimos fructu praeeminet 4X- cessit: quantum lenta solent inter viburna cupressi. Quemadmodum enim illud vera Eruditi vita vocari
meretur; sic d ego tum demum Vitam agere mihi videbar, quando praesen pariter Tecum admiranda in Naturae Regni miracula, quae ad amussim exhibet Musaeum Tuum curiosissimum, mirari Z quod ultro
sequitur, stupendam Nostri SUMMI NUMINIS Potentiam ac Sapientiam admirari, absens vero etiam de iis verba Tecum commutare potui.
43쪽
Novis limum quod in hac sparta favoris uidedisti Symbolum est nuperrima transmissi Succini Indici, quod uti gratum mihi valde fuit, sic tarnen multo gratius visum est postmodiim, quod a me Experimenta emagitas Mationes, qua in parte conveniaut ita, quid repentium Succino nostro Boru o. Quo in ossicio mihi oblato, cum qualem qualem etiam satisfactionem Tibi non ingratam futuram praeViderem,hinc avidius Voluntati Tuae assurrexi id tamen Zntea quam solennissime abs e petens, ut dum Te Prae sente judico,atque inutiliterSoli lucem aut mari a Uam addere videor, perspectam illam Tuam Humanitatem Praesentem mihi istas, quae dicenti animum addat
atque alear, erranti Vero etiam viam monstret.
Atque ut a linea incipiam, locumque iantalem indagem de illo quidem disquirere copiosiuS, Vel e na indagare non est animus; siquidem cum ad oraSBenynense Guineae Terrae proximas in copia colligatur, terram illam hoc bitumine etam&gravidam, quemadmodum nostram BorusL1cam ultro agnosca- mu Oportet quanquam nec illis contrariis fuero, qui deficiente praesertim oculari inspectione foetum hune magis egetabilem atque ex arboribu proVenientem seu stillantem asseverant. Perinde enim est
44쪽
Parentes ignorasse, modo Virtutes desideratae respondeant spei. Satius est in conspectum producere glebam, ut quae primo intuitu faciem offert fulgore splendore satis superbientem crystallique Vel adamantis instar splendescentem, si vel rudite saltem crusta eminentior illi detrahatur. Nec tamen soliis hic glebae, vel semper color est ac splendor, qui aemulus esse undulato M. nostro Succino mihi videtur; sed invenias alias etiam glebaS, quae aut qtiadAm aut tota sui parte nebulis conspersis Offenduntur, quakinde ad obscura Sc nebulosa b succina referre in comparatione ad nostra aeque bene mihi placuit. De hinc contenta variad inter illa praecipue diversia animalcula tum insectis nostris similia, tum terrae
illi propria inclusa servat peregrina gleba, quorum splendida sepulchra jucundo spectacula visuntur, si nempe puri gleba est: Nam pari fere abundantia
impuras VideaS contentisque terret pila minus mixtas, quaSinde ad impurorum c Succinorum genera referre m)n erubui, inter qua quoque tale reperiuntur, quarum laminae sibi invicem superimpositae
cernuntur X quo aeque Ac de nostro succino concludas, materiam eju antequam induruerat fuisse liqui
45쪽
dam. Tandem odorem levi manuum attrectatione
d frictione pargit, salis volatilis subtiliori testem,
quem accensi gleba magi magiSque manifestat, quanquam i quidem ad gratiam nostrorum liccinorum non Accedat, sed tamen optimi mastichis odorem aemuletur, ni superet. Ino, quod mireris, ut gemmae cuncta attributa scias dum polita est gleba, Virtute attrahendi, qua nostra multum praedμcdiatur, aeque est praedita.
Requisita pene multa quibus beneficiis ob aequalitatem ad nostra succina referri, laudibuSque suis constare posset peregrina gleba, qua Mego idem olim profusissime attribuere non sum dedignatus. Sed videndum illius explorandum est, quid rigidiori examine tentata gleba possit, dc quid ferre humeri ejus valeant, quid recusent. Quemadmodum Uero praecipuum Succinorum requisitum est, quod illis inter lapides, d consequenter gemma locum permittit, durities, nec ullius nisi plane VulgariS usu essent, nisi artificis manu tractari possent hinc in hocce Indico artifex ipse posthabitis, vel in alia tempora translatis aliis circumstantiis, inquisitionem saltem agere debui, quomodo se ad hos labores artificum, in quibus certe cardo rei vertitur, c omni prora ac Puppis consistit,
46쪽
speciatim ad tractationem ultri, Serrae, limae, torn tionis, politurae, imo denique igniygerat. Inclarescet ita facilius Virtus ejus, nudabiturque, si quae illi adest infamia. Atque cultro quidem obediens est, sed plus justo. Siquidem vel unguium exploratione, quam tamen facilius uni, dissicilius paulo alteri adhibeas, friabilitas ejus minuSque solidior compage manifestatur. Id quod vili ejus laude quin potiti magno naevo dicitur; quandoquidem vel indigena succina friabiliora
minusque dura suis vituperii non carent, resiniMPΟ-tiu quam succini annumeranda, quorum laus gloria Praecipua est, si quam maxime duritie aciei cultri resistunt. In peregrina certe glebaeVenit, Ut,
dum tornationi subjicitur, cultro priori, d quo eminentiae rudioreS separantur, facile obediat ast dum huic levigantem cultrum o addis, quo via sternitur Politurae, tum eminentiae illae, quae resistere quodammodo cultro huic debebant, usque dum interjecta spatiola levigatam cum illi faciem acquirant, non Q-lum non obliterantur, sed potius cultro hocce lenis sime licet Iuspensia manu adhibito novae crispatu
47쪽
rae producuntur. Atque ita vel nulla politura fieri Potest, ut quae levigato corpori demum faVet, vel si quam intendis, imperfectam eam acquiris spatiosis scilicet creth, aut terra tripoli repletiS; nisi, quod remedio quodammodo est, cultro priori limam subtiliorem levi manu extra quidem tornationis actum adhibeas, qua facilius eminentiae ipse dictae detergum tur,uid deinceps cultrum levigantem S polituram. sed tamen cum summa cautione adornare possiS: Ct ju Operationis totiusque laboris testimonium esse potest globulus ille, quem non ita pridem Tuae Excellantissimae obilitati tradendum Curavi. Faciliorem inde, Vel me non monente, polituram conjicias, ubi absque tornatione cultrum secantem subsequitur lima, praesertim si grandiores glebas manu tractas, ubi nec rupturae nec fractUrse ullus est metuS. Sic namque acquiras licet glebam glacie instar perspicuam fulgentemque hac solum adhibita cautione, ne n mium strenue ducatur lima, cum crebra tractione
mollior gleba fieri potestin levigatio subsequens cpolitura inhiberi. Qualis operatio cum non succes su suo fat felici destituatur, nec leviter etiam oculos
pascat plendor glebae oculos jucunde ferientis; sic dolendum tamen valde est laborem huncce ad oper Fla tioneS
48쪽
tiones artis seque nullo modo applicari posse. Namque si grandiores hasce egregie splendentes glebas serra dividere cupiS, ut lamellas aequiraS, quibus arculae, specula, aut alia aliaque utenssilia superinducantur, quemadmodum cum nostris succinis fieri vides, tum
certe aerem VerberaS; quandoquidem nec serrae motus crebra illius incalescentia continuari Valent, nec
etiam quies hujus aliqualis prohibere potest, quom nus, frigus pristinum licet contracta gleba, cum fractura lamellarum frustraneum laborem tuum impense doleas. Et si vel maxime remedium hic adhibeas, quod succinis nostris adhibetur, quando crebra perforatione Minde producta incalescentia qua tamen nullo modo, ut haec peregrina mollescunt rupturae metum faciunt, quale inter alia est, ut aquae frigidae immergantur tum haec Indica doloroso experimento rumpi videas, quod dum periraVi, dum secui non una Vice sum expertuS. Adhaec levi quoque esset lamellarum harum ad applicationem arti hujus usus,
siquidem in hoc Indico tanta colorum arietas, ac in nostro non reperitur, quae ero ad commendationem illiuS perquam necessaria requiri Videtur. Sed ut propius ad ignem accedami per eundem facta experimenta Xplorem, tempta est, nisi
49쪽
quod jam fere factum timeo, epistolae limite transcendere Pelim Et hic itidem, num indurationem aliq iam in hisce peregris at promoverem, quemddmodum noverRm, nostra coctione in oleo raparum multum firmari, eam ipsam quo ille experiri coepi
Sed vered proprie in hoc opere Oleum Operam perdidisse me conspeXi. Quippe ViX incaluit oleum, cum glebulas quasdam non solum ruptas, sed S in majorem molem elata vidi, cavitatibus quibusdam internis relictis, faviS apum leviter compresti non dist milibus, qualis forma in coctione nostrorum succinorum quandoque apparet, quae inde quoque teneriora iriabiliora, adeoque resina magis fui epraesumiliatur Caeterae, quae restabant glebae utut minuMessent ruptae, minu tamen etiam, quZntum AnimadVertere potui, durioreS evaserant. Nec leviorem
mihique familiariorem hujus Experimenti faciendi
ViRm negleXi, nempe ut calori candelae ardentis subjicerem glebam,inquisiturus simul obiter, num flexuram pateretur lamella, ut Vel hoc in passu aptabilior ad artem videri possit. Sed statim illa vix vis ac modico
calore tentata fumum emissit, rupturaSque in eXteriori sui parte multas, sed minore ostendit; deterum Vero, Utut Promte, imo promtiUS,a e nostro Paralde laminae flexori obedivit, nullo modo tamen vel hac etiam probatione facta duritiem majorem acquisiVit. Quae omnia sequa judicii lance perpendenS, cum F adeo
50쪽
46 adeo parvum d vilem succini hujus Indici, ut vocatur, tisum in Operationibus artificialibus viderem, sensim animum despondi, nec ultra faces adeo magnas, ut antea quidem faciebam eidem accendi. Quin potius ex operationibu experimentisque factis, Pseudosuccinum hocce resinam potius esse judicavi, cui tarne magna gummati Porti esset adjuncta, quae firmitati liditati eju noceret magnopere, Agno alioquin pretio aestimandam, si duritiem eidem vel natura dedisset, vel adhuc dum ars donare Posset, ut innumerum succinorum Verorum quod tum quidem fieri posset referri mereretur. Cui asserto comprobando cum plurima Xperimenta militare possent, eadem tamen aut studio hic taceo, aut quia imperfecta sunt, dc me ipsum latent, non produco, eruturuS
forsan eadem e tenebriS cum DEO Sc die, ubi, iisdem faventibus, majori quiete frui licebit. Unum tamen huc faciens neque infimi subsellii nunc reticendum non est. Nempe solutionem hujus Pseudosuccinicum spiritu vini tartaris at institui, ecce adeo promte spatio unius horae, forti licet digestione solvebatur Saturato ita menstruo, cum illud nihil ultra solveret, absumta scilicet jam dimidia succini, vel potius resinae parte, post decantationem liquoris infundo mellaginem gummossem reperi, quae 3nNbus distrahi flectique quaqua Versum poterat, nec etiam seu frigori, seu calori exposita veterem duritiem