장음표시 사용
91쪽
bunt multi, tam cibo quam potu aduersus fungorum strangulantia pericula Laolutarem esse Sanguinem acrCm tanto dacem gignit, proindeque biliosis corporibus obest. Sunt qui caco stomachum asserant, ac ructus ciere dicant, necnon cruditates ii coctrix varius imbecilla fuerit. Qine omnia intelligi debent dena1- modico illius usu, eoque simplici, vel cupauco rerum aliarum cibo . Nam ut hodie estur, eius vires ficile obtudiatur Miratur Claud Galenus quos da cruda raphan radices a corna manducatCS, VtcOctionem iuuent. Quod tametsi, inquit, dicant se compertum habere exper tianullus tamen citra damnum potuit Cos Imitari. Hinc, sane recte poeta Hessus scripsitie mihi videtur,. EI tante cibum qui magis es probent. Decoctio taliorum utilis est contra ob
structiones hepatis, acterti. Vnde prudenter facere mihi videtur, qui in raphan loco brassicae,iuscula condiunt sua, gustu aeque ac sapore ex utrisque admodum iucunda, salubria. Succus radicis vel oleum eiusdem auribus instillata, fla tus sibila dissipant insemen ex vino
ficultates ex Galeuo. Summe notanda et
92쪽
albo tritum percolatum potu, no minus cst essica aduersus venena, quam theriaca Quod inque pestilenii penumero obseruatum vidimus . Idem semen cum aceto lusium, gagrqnis appositum,illas valde mcdat. Et si ex percussisione, vel flagellatione vibices, liuores aut vestigia superfuerint, delebuntur semine raphanicum melle trito, intacto. Si cum aceto radix cratur, initiantes phlegmona iuvabit: S si ii radice nenu- pharis coquatur, vesicae dolores sedabit, ac lotium promouebit emplastri modo pubi admota: praeterea si succo eius caseus sale expertus miscebitur, suggillata obliterabit. Adda quod ex frequeti suraphanorum, lac augetur nec Omittam
Plinium tradere, raphanis acrimonia inesse pro crassitudine corticis ac dentibus nocere,quod illos atterant. Est certe hoc admirabile, raphanisi vitibus odia vi que adeo infensa pernicialia esse, ut si iuxta serantur, ad sensum diffugere videantur, Occulta nescio qua naturarum
Mila dis discordia. Quod si permutatis scrobibus in ira pangantur, nullo modo comprehendet:
' Aphq quo,contra ebrietatem,medicina sila
93쪽
raphantina scripserunt Graeci illum cum brassica, ut in nostris hortorum Secretis
adnotauimus, confundentes, iotraria
facultate quod ad vina attinet) dotan tes Nam si in dolium corrupti ac vitiati vini immittatur, paulo post eximatur illud eme dare fertur, vitium in se con trahere. Quμd contrario fit modo a bras sica,quq vino immersa,illud vitiate corrumpit, tantum abest, ut emendet ac re paret Petrus Crescentius ne quid hic dissimule quod legerim, audiueram, velo seruata erini tradam ex raphano acetum heri medicatu hoc modo . Radices rapha Quem doni siccata in puluerem edicito deinde
in vas quod visu habeat, infundito, mi T. I
iccto, ac dies aliquot quiescere sinito, sic ' Caacetum comparabis raphanatum, ad renum calculos atteredos, deturbandos, aliaq; multa, summa opere utile. Pauca re'
stat. Fuit apud priscos in lato honore raphanus, ut Moschion Graecus de ei lauadibus integrum scripserit volumen In quo illum caeteris cibis in Graecia usque adeo praelatum fuisse tradit, ut Delphis an templo Apollinis ex auro dicaretur, beta ex argento , hapum ex plumbo.
94쪽
rulit, a d Quod hisce quatuor versiculis docte cor ph '' ilexus est Eobanus Hessus, sic de rapti no loquens,
Fadula narratu acros ab Apolline Delphos O mnibud hunc alitis praeposuisse cibis:
Ex auro traphanumsacrarent, podere betans Aro enti,plumbum, afuisses erunt. Nephreiici, Priusquam manum de hac historia tolla, qu-i'A secretum aphaninu multis experimen-
is mihi probatum, confirmatum cOtra
nephreticos cruciat secolicos a calculis vel flatibus obortos, necno disclitarias, candidis lectoribus, candide, ut omnia, hic proponam: quod tam praecauendo, curando summopere efficax, salutare inueni, ac pecunia oblata multis recusa-ui sic itaque habet Accipe corticu acerrimi raphani unc.unam: ossium mei pilorum drach duas blande coquassata macerentur horis octo in vini albi generosivnc quatuor, deinde percolata uino dice calentia propinentur in egressu lectuli, eiusde ingressu itereturque potio, si opus fuerit, dosim eius augedo vel minuendo pro corporum mi tatum modulo Non deeriit qui pro tam salutari munere mihi summa sint habituri gratiam.
95쪽
Sed scitu etiam iucundum erit, quod raphan ebora perbelle expolire feruntur: salis cumulos quantumuis ingentCS, in aqueam salsuginem alico trasmutare' at illis consepeliantur: sis vino immergantur, foetorem eius contrahere Verum haec extra medicum nostrum institum esse videntur sequor itaque reliqua.
tas accipiens, XI arcoli S. Saluia hortensis, , medica eius auxilia.
N x x i,vel saltem perpauci, rCperiuntur horti, tam urbani quam rustici, in quibus frutex iste non spectetur de quo nec temere,nec inepte mihi videtur scripsisse herbularius poeta,
Cur morietur homo cui Saluia crescit in horto, salutaris enim est planta unde illi fortas sisDia,uie nomen, ut ille idem poeta innuisse vita his taro. detur, hoc senariolo rythmologico, Saluiasaluatrix naturae conciliatrix, c.
Ad foecunditatem imprimis, summet utilis cessetur ex quo Agrippa, illam sacram
96쪽
non temere appellauit: tradiditque Leq-Fora ta , qu rere simanducare ad partus
et te facilitatem Nec omisit Aetius quod grauidae mulieres, si fluido laxaeque sint, illa utilissime vesci possunt: nam concepturo retinet, ac vitalem reddit Simulic sucoci plantae huius heminam cum modico sale, quarto a secubitu die potauerit, deinde viro post horae quadrante isese commiscuerit, proculdubio concipiet, si non sunt mendaces priscorii libri Hinc aiunt
in Copto AEgypti post arua pestilentias
ab his qui sup erfuerunt, ad eius succum bibendum mulieres coactas fuisse, pluri- Idensi,m' i nosque foetus inde productos Medici tradunt salutae suisitu, menses immode-2 Oma rate fluentes, omne muliebre proflu- η ' uisi sisti, ac neruos omnes roborari: quod etiam contingit potu eiusdem nam humiditates valde exiccat, quibus illi rela-
Xantur.EX quo manuum tremoribus au
xiliari fertur. His addimus si potui imposita eius prauitatem, malitiam, si quae insit, emendant. Quod vulgato hoc versiculo etiam iactari solet, Saluia cum ruta,faciunt tibipocula tuta. Eadetrita venenatis morsibus super-
97쪽
posita illis auxilio esse traditur,ac uinc Norpus rum cruorem retinere. Et si cum vino succus eius tepidus hauriatur, veterem et tussim lateris dolorem compescit Bi ur,d si
bita vel supposita matrice purgat,&se et, et
cudas a partu remoratas educit, necnon cunctantes tatus excludit. Potatur insuper salutari laustu cu absinthio addysenteriam serturq; mortuos partus adposita extrahere,, vermes aurium ducere, necnon exoleo attrita, contra ser
pentes prodesse Capillum denigrat, ac m
ictra Vlcera purgat,&cum vino menses e remorato trahit. Tostium praeterea, et Tvuluq pruritus extingui tam rami quam folia, si eoru decocto foueantur. Quod herbularius poeta his versibus victique expressit, de illa ad hunc scribens modii, Prumus ulvae curat, ii aeque dinlis, Si suras dino, iuerit quo uia coecta. Illimsucco crines ni escere dicunt Sisint hoc docti reeirosub Sole tepenti. Fit vinum ex saluta, salutatum dictu, ad multa utile expetitum de quo in vinis medicatis abunde scripturi sumus, si diuina nobis fauerint numina Haec sint pro colophone huius capitis . Orpheus
98쪽
excreario, at etendia Saluia me. mereati animalibi ob noxia.dare praecipiebat sanguinem Xcreantibus, salutae succumbibendum cum melle, ieiuno stomacho, atque hinc effrenes illius impetus ilico cohibebat. Sunt qui in condimentis,& salsamentis utatur saluta, ut semisopitam appetentiam excitent maxime cum stomachus humoxi bus prauis Ascrudis fuerit imbutus. Nolim ina praesentiarum omissum, quod saluta in hortis comitem ac vicina, ubique habere debet rutam: alioquin asserpentibus ac buffonibus vitiabitur magno escentium periculo qui prope eam stabulari solent. Indicio erunt folia, illoru a flatu in summitate, ceu sideratione quadam, sta ac denigrata Sut alia salutinaedica secreta hactenus inaudita, quorum gustum tibi exhibebimus, cum tempus
Nyssopus, O medica iis auxilia.
Huri mora, s Gallis vel hoc nomine cognita est, quod in usum condimcntarium illis frequenter veniat,& recentibus fabis dum elixantur, aut friguntur, populariter, ac salubriter remisceatur,
99쪽
nam flatuosam illarium humiditatem di scutit Memedat. Cum vino cocta targarissata,anginae medetur bibiturq; tiliter ad suspiria, uventris lumbricos de turbandos . Quadrupedum scabiem ex
oleo curat: cum aqua mellt,fico S ru, ta peripneunionicis, hepaticis suo deo cocto succurrit: necnon tussibus vetustis, orthopnoicis,pleuriticis, destillationi bus obnoxiis, ut interim non omittam quod etiam teinias in ahio necat, ac lumbricos cum fictibus Mad ulcera manatia valde est eficax. Iusculum eius cum actio mulsopropinatum, Ciatore incrassitudines pituita dissecat, ac per inferiora abigit. Ad aquam intercutem&henem tumefactum cum fico, nitro iride eff-caciter illinitur. Cum calete aquaiuggillata emedat maurium inflationes ac tin natus, vaporis sui fusti tu discutit. Dentium excarnificationcs mitescunt, si il- Iius decoctione tepida cumomento acc-ti collitantur maxime si dolor excrucias a causa frigida obortus sit. Vinumdcco ctionis eius, uteri sui cationes laxat, matrice a superfluis humoribus abster
get Singula his versibus nobis expe-
100쪽
diet herbularius poeta, Inpeditus, capitis si de lissatisfiat,
iudi persaepe solet tu sim phthisimque creare, o Prodest hyssopi decoStio,sumpta decenter: Aesicrit costasimvlsint mel sicis quoques icca. Proderit etiam iis de puluis hyssopi cum
melle, in modum eliginatis, aut cu OXymelite. Quod medicamentum etiam flatus abigit, siviscosum phlegma dissecat, redditque ad expulsione facile . Sed pulchrum erit in medium proferre quae de hyssopo scripsit Ioannes Mesue familiae
Arabicae medicus praestantissimus Hyssopus inquit thoracem pul OneS, partesque alias respiratorias pituita, cs, .set humoribus putribus ac pure expurgat: borea, , , tenuando,incidendo ac tergendo pu- si facile reddit Ob haec asthmatit lapi-lepsiae pituitota caeterisque cerebri affectibus humidis salubris est, si decoctum
eius sumatur u oxymolite scillitico Coctionem quoque iuuat, respiratione e uat,& cutis colorem floridum facit.Cum vino decoquitur ad soluendos tumores hepatis,lienis, aliorum viscerum. Quae odore, sapore est acerrimo,pr stantior censetur, quo floret tempore,eo colli