Jacobi Cappelli Vindiciae pro Isaaco Casaubono : continentes examen praecipuarum controversiarum, quas adversus Casaubonum moverunt Heribertus Ros-VVeydus, Andreas Eudaemon-Johannis, Jul. Caes. Bulengerus

3쪽

IAC. CAPPELLIVI NDICIA

4쪽

IACOBUS CAPPELLUS

Ihil mirum si plerique Romanae Sedis ordi

neS tuae, Ros-VVEYDE, societatis accessum reformident, cum videant, eam,ubicunquz

tandem pedem figit, non tantum primas o tinere velle, sed , aliis leges ferre. Quam legum ferendarum cupida sit,uel ex tuarum adversus Cafaubonum diatribarum titulo quis colligat Nam cum in iis vel quidquam edisseras eorum, quae divinae vel humanae leges a nobis postulant,sed observatium culas aliquot maximam partem Grammaticas, tu tameniis hunc titulum praefixisti: LEx T ALIO NIs XII. IABu-LARu M. Sed vide, ne tuae societatis tam invisum fiat nomen, tam brevis sit authoritas, quam olim Decemvirorum fuit, qui XII tabulas Condiderunt, Vide ne Decem virorum nulli potius quam Appio sis comparandus tam iniquo quam violento, regnandique Cupido, dumque sponte caecutiens adversius Deum insurgens tandem in miseriorem Appiana caecitatem incidas. Statim initio tuae praefationis gloriaris, quod nemo nostrorum responderit libro, quo persuadere conaris falso sedem Rom. perfidiae damnari, quum suis hostibus,quos haereticos credi vult, fidem servandam negat. Jam non est, quod desilentio nostro queraris, cum tuis strophis ante biennium responderim statim initio libri, quem de Babylonis elogiis scripsi. Sed ut es scribendi, vel viros illustres impu

5쪽

gnandi pidus,vixdum in lucem prodierant exercitatiores Baronii, cum in illum XII tabularum talionis legem condidisti, futurus scilicet Herculis Baronii defensor ad

versus P grai m Casaubonum. Cafaubonianarum certe exercitationum brevitatem cum Baronianorum Annalium mole si compares, habebis sorte cur alterum

alterum Herculem Voces.

Sed sive Latinae, si ve Graecae, sive Hebraicae linguae cognitionem consideres, tuum Herculem Pygmaeus noster multis parasangis antevertit. Quod eundem etiam Scota pium indigitas, facis id pro Caetera tua modestia. Lege talionis non agam, par pari non referam. Vindicias scribo, Non Satyram. Quem tu Scorpium vocas, is mihi semper visius est 5c pius &humanus, nisi sorte diu provocata tan

dem in nervum erumperet bilis. Furor fit tisa Dius

tientia. Vix ullum est tam Cand j dum, tam benignum pectus,qui virulentis calumniis exulceratus non tandem exasperetur. Si quid igitur acerbius in tuam societatem scripsit Casaubonus, memineris quot modis,&quam indignis fuerit lacessitus. Sed enim, inquis, Cum Baron μγ ibebat, ubi tum eras dCum scribere crepit Baronius, junior erat Casaubo

nus,quam ut manum cum tanto veterano consereret, dc

humanioribus literis exornandis potius quam polemicis scriptis adornandis incumbebat. 1ed ex quo Lutetiam delatus sensit ad disputandum saepe se provocari,quietum hominis ingenium eo perpulistis, ut cogeretur pola mica

vestrorum, nostrorumque scripta in manus sumere. Sed

Baronium imprimis ut a priore stiorum studiorum instituto minus discedentem. Nam ad historiam Augustamquam exornarat quam proxime accedit Ecclasiastica, in

6쪽

qua non esset tyro,docuit A. D. i so'. libro singulari de libertate Ecclesiastica,cuius jam paginaea .typis erant editae, cum Rex Henricus IV. Augustae memoriae compositis jam venetorum cum P. R. Controversiis vetuit ultra progredi, & hoc ipsum, quod fuerat inchoatum, supprimi

Voluit, ut eius pauca nunc extent exemplaria. Eo fere tempore, cum magnus ille Rex Cafaubonum rogaret,

quid sentiret de Baronio, de Bellar mino, respondit ab his se plurimum confirmari. Qui tandem, 'ebat Rex, quia nihil non tueri volunt, respondit Cafaubonus: Tum Rex

Pessimum in it factum, sted ut de his quid sienti in cripto

tesseris, id non fert rerum mearum flatus. Haec a Casiau- bono mihi tum narrata triennio circiter ante Regis mortem mihi testis est Deus. Tu si mihi non credis,scias multo minus me credere, quod ais an excidit tibi, Casaubone, quam saepe de fidei rebus controversiis cum Ist. ' Cardianale Perronio egeris, ut gravi mis eius convictas dissutationibus fidem dederis fore, ut proximis feriis Penteco es anni A1 DG X. haresin ejurares 2 Sed execrandum Regis Christianissimi parricidium consilia tua inter

venit.

Contra, si quid tale promisisset Casiaubonus,ea mors

promissionis executionem accelerare, non comperendinare, nedum intervertere debui siet. Tum enim nostro

rum plerique tam sibi metuendum putabant, quam se tutos sub Regis tanti tutela viderant. Interim non nego tantam esse Perronii Cardinalis eloquentiam, acumen, memoriam, ut potuerit hominem in hujusmodi dispu

tationibus minus versatum nonnunquam commoVere,

& ad quaedam incautius fatenda adigere,quae postea comperiebat esse falsissima. Casiauboni filium a Georgio

7쪽

Strachano Mathematicis disciplinis Pontificiae doctrinae corruptelas admiscente in praeceps datum facile crediderim. Sed quod Strachanus gloriatur id se Patris precibus ac consilio fecisse, quam id sit falsiim, scio, qui viderim, quam huiusmodi rumores inique ferret, quam altis siuspiriis filii casim lugeret etiam biennio post,

cum in eius rei forte mentionem Londini me praesente incidisset

8쪽

Vindiciarum Is Casaub. Lib. I.

Abularum tuarum XII,

prima Casaubonum damnas, quod improbet quaedam secus dia Clemente, Justiano, Iobio, cum Z uin-glium durius locutum silentio transmittat. Atqui nondtam lavit Casiaubonus aliquem e nostris in eundem lapidem impegisse, sed eius nomini pepercit. Zumgiu mensem ut capias, memineris eum de vera & falsa religione Francisco I. Galliarum Regi scribentem Α.D. I323. dicere fol. I 67. Abdicat Geneseos 6. Dein hominem ut degenerem,quod

caro sudivi sitio . Quid igitur quasio cogitat, quam qua carnis siunt Ibidem fol. 168. fatetur Ethnicos omnia gloria cupiditate facere solitos. Idem cum A. D. Is 3 3. fidei conses.sionem eidem Regi dicaret, Videbis, inquit f. 369. Abeten: , II mchum, O Herculem, Theseum, Socratem, Aristidem, Antigonum,ῖ mam,Camillum, Catones, Scipiones, his antecesseres tuos, ct quotquot in fide hinc in arunt, majores tuos videbis. Has postremas voces O quotquot insidet,dcc. non debueras C- mittere. Ex his enim colligi posse videtur, Zuinglium in facti quaestione potius, quam in quaestione juris errasse, uod sibi persuadeat, Herculem,Thesbiam, S c. tam vera fide, quam heroica quadam for titudine fuisse praeditos,non secus ac Gr-d conem, Samionem, David em : vel 11 Tuinglius hic etiam in quaestione juris erravit, hic eius fuisse videtur error, eos omnes, quos De US xtraordinaria quadam fortitudine sapientia,virtute donat, etiam vera fide ratione quadam arcana donari. Ut ut sir, cum socios erroris habeat Zuinc itus Vivcm Hispanum & Andradium

A Lusianum, ut veteres omittam , cum Zuinglium in hoc nostrorum nemo, quod sciam, secutus sit, nec tu nostris Ecclesiis. Deque nos Romanae debemus hunc errorem imputare.

Jobium quod conaris excusare, facis humane. Sed nihil inhumanum facis Casaubonus, qui putat, Jobium hum nitus aliquid passum, nec satis solidὰratiocinatum, quod & innuit Photius,cuius beneficio supersunt aliqua Iobii fra-B gmenta. Solide quidem eoque consta ter i multis Patribus dicitur, Christum,

cum sit λογ , omnibus άλογα x nostrae

morbis mederi posse. Sed si quaeris, cur Filius potius si Pater aut Spiritus S.Caro factus sit, respondere cum Jobio,quia ca

αότω νομίζε- , quaestionis huius hanc solutionem esse putat, quod certe de iis dici solet, C quae subtilitis quam selidius dicuntur.

Euthymium vero cum fateatur Maldonatus habere nonnulla Pelagianam haeresim sapientia, quid Casaubono succenses Euthymium ita reprehendenti, ut tam

men quaerat tecum rationem eius excu

sandi 3 De Clemente, Iustino respondemus Eudaemon-Johanni lib. I. c. I.

TAb II. Omnes calumniae kses adesse jubes, tuque tuarumquh naenia-1um sedulus recitator Eudaemon-Johannes t. a. c. I. p. Ιq s. quas Casaubonum insignitae calumniae manifestum habeas. R aonius dixerat apparatus art. 8Ο. Mirati ἀχnv, vehen eriter, Eusebium hist. f. . cI. ad confir=vandam Evangelicam veritatem de

9쪽

I cap. I. Loca

ω conscrip&m in dubium revocari' necesse. Haec Baronii verba cum optima fide descripserit Casaubonus exercit. I. g. 28. calumniator dici non potest. An autem horum verborum mimis benignus interpres fuerit Calaubonus,lectoris esto judiacium. In eo certe Baronius Eudaemon-Johannes&tu fallimini, quoA assirmatis Eusebium hallucinari, ejiciendum omnino Josephum, ut Lucae diserte contradicentem , cum contra Josephus facem ac

Συώας Κυοηνίου. Josephus, inquam,docet, haec verba sic intelligenda: Hac descriptis suit earum prima, qua Quirino Syriam regente facta sunt. Phares videlicet descriptiones sub Quirino factae sunt, nempe tres,si totum ac continuum decennium Syriae prPfuit. Sub prima natus est Christus anno V. C. 731. Secundae Cuto & Saturnino

flat actas sub Augusto tum in Iudaeam per Sentium Saturninum, apud quos Ionis elud requis rere potuissent. q. L Ut demus anno 732.

Christi nomen, ut forte nondum nati cum actuarii Bethlehemum venerunt non inscriptum tabulis censualibus, censu certo proxime sequente comperietis,& nomen& genus eius inscriptum tabulis publicis-Τertiam memorat Iosephus anno 7 6 2. post Archelau in Galliam relegatum. Indidem' discimus quinquennalem fuit Iedescriptionem, cuius meminit Lucas,eoque nihil mirum, si speciatim eius Ethniacus nullus meminerit. Jam Baron ui apparatus . Mirum,

inquit, in modum obstupv vi ad Novato umpasaniam, dum Iosepho Iudaeo plus tribuunt, quam Evange 'io a Luca cansir o. Tu fateris Begam designari. Sed multiplex hic latet faus. I. quod numero multitudinis utitur Baronius, unum tantum habeat, quem desi-

A gnet. a. quod cum errorem ipse situm emendarit Beza, Baronius ita scribit, ac si

patienter ferres, si quis hinc colligeret a Baronio Paulum in falsi su*icionem adduci 3 Cur igitur Baronius, cur tu colli gis a Beaa plus tribui Josepho quam Locae, quod aliquando siis catus sit, Lucae 2, I. 2 . mendum aliquod latere 3 E B rasse tamen Begam ultro fatemur: quod erravit, humanum est: quod errorem agnovit dc emendavit, id Christianum eta Caput III. iSTA Tu E PANEADI s. f4 Ab. III. Casaubon inreprehendis

quod dicat Exercit. I 3. 9, 38. quOGdam abuti historiae,quam refert Eusebius L 7. c. I . de duabus statuis aeneis, quarum altera dicebatur esse Christi,alte- C ra foeminae cuiusdam, quam ab haemorrhoide liberaverat Deus. Hic tu : Quisnam, inquis, abutitur illa historia 3 Nicena II. Synodus, Hadrianus I. Baronius, tu, Habes, in quis ,saeminam coram statua βnli-rem. Cur ct cuivis Christiano non liceat coram

Christr imasne genu flectere ' At Deus de

quavis rei cujusvis imagine , sculptilive,

Exod.2O,S. Deut.3,9.dixit: Non incurvabae te coram eu,n. 1 strvies eis, vel ,ut habet vetus interpres, nadorabis e neseoles. Cul- D tum igitur vetat,non minus quam adorationem. Quod autem in arpit acipii aD sumis hanc fuisse .hristi statuam,id E

sebius non a firmat, sed tantum ait: ελεγον, dicebant. Quasi vero non potueri t falsus esse rumor iste. Ne id quidem con-st at, an a Christianis factae sint hastatuae, vel quam bene divinis praeceptis imbuti fuerint ii, qui statuas illas erigendas eur runt. Eusebius ait factum id ἐθνικῆ Tu vertis adgentilis conseverarinta quam proxime accedentes- Verb orum

10쪽

prosus ethni , nec majores suos eos vocat Eusebius, ut tu vertis, sed χαλα , veteres. Igi tur,ut demus hanc statuam hiisse Christi, quisquis eam erexit id didicit ab Ethnica Satanae Synagoga, non ab Ecclesia

Dei. Nec fi mihi licet pingere, quo gestu

procubuerit aliquis coram vivente Christo, continuo licebit etiam homini vivo procumbere coram imagine mortua. Herbam autem illam panaceam neque se vidisse dicit Eusebius, nedum quenquam ab ea fanatum, neq; dicit se vidisse quenquam,qui testatus sit id sbi compertum. Tu ex po pularis famae rumoribus argumenta sumes adversas diserta Dei mandata 3 Scivit vero Casau bonus Joh. Damascenum pervicacissimum idololatriae patronum ruis se, eoque Baronio gratissimum, sed cum ad eius propugnationem Malalae, cusus dam narratiunculas adhibuisset, laudat Casaubonus Baronium, quod ingenue fateatur has uarrationes scatere mendaciis. Non Damasianum, inquis,serit Baronii censiura,std Malalam. Imo ferit 3c Damascenum 3c Malalam, cum Malalae mendaciis ad suae sententiae propugnationem abutatur Damascenus. Interim quae plus satis verbose declamas, eadem reparabilis a nat Echo,tuus,inquam, EudvmOn Johannes L 2. c. q. p. I 9.

Caput IV.FONTEs ACIDI. TAb IV. Casaubonum culpas, quasi

nec Epiphanium,nec Baronium, nec Plinium de quibusdam fontibus agentes intellexerit. Observatu praecipue digna sunt ea, quae scripsit Epiphanius,

cuius tum Graeca, tum Latina Verba refers. Circa ipsam, inquit, undecimam diem mensis Tybi, hoc est,Januarii sextam poItannos triginta, sιtitum est primum ignum in Cana Gauis, quando aqua facta est pinum.

Fontes acidi. II

A Quapropter etiam in mustis locis usi in hunc diem hoc fit quod tunc factum est, dirinum s-gnum in testimonium incredulis, relati testantur in multis locu fontes 2 furii in vinum convers. Hinc colligere possumus, quam Veteribus fuerit persuasum Ianuarii sexto factam hanc aquae conversionem in vinum

a Christo. cib res quidem urbis Caria fons, qua hora hauserunt ministri, ct ipsi dixit: Date

architriclino. Testatur 2 in Gerasa Arabia fons 3 smiliter. Nos bibimus e c ib res fonte , starres vero nostri de eo, qui e I in Gerasa , in Mamprum templo. Sed se multi in Ofra pro de a Tito hoc testantur. Quare in undecima Tybi apud Ag ptios, omnes baziriunt aquam ct reponunt, tum in ipse Ae 'pio, tum in multis regionibus. Hic Casau bonus. Non dubitamin virum sant Iismis ea retulis in literas, qua sibi certa fide essent comperta. At hunc, inquis Cafati bono alibi aseris levibus audiatiunculis nesilo unde acceptis facile nimis a C quanto silera habuisse. Et nunc unde certa ψωρhanio siles asseritur ea in re, cuiu3 nullust et rum meminit ' Nempe nec hic, nec alibi mendacii Epiphanium insimulat Casau- bonus, sed credulitatis. Credulitatis ublium in optimos & sanctissimos viros aliquando cadit. Epiphanium hoc vitio nonnunquam laborasse vel hinc colligas, quod variis locis varia laudat acta, quae Pilati dicebantur. Neutra vocat in falsi

suspicionem, di tamen utraque vera non

D possunt esse,utiaque falsa esse possunt,&si quid sentio, utraque sunt falsi manifesta. Sed nunc id non agimus. Hic quod ait: Nos bibimus e cibres sunte quidni credam 3 Bibit, inquam, vinum, quod dicebatur Tybi siexto e Cibyres fonte haustiisti. Sed seipsum hausisse non dicit. Fratres, inquit, nostri biberunt de alio fonte. Biberunt & illi vinum, quod eadem die dicebatur haustum a fonte. Seipsos hausisse no dixerunt. Nec quenquam refert Epiphanius, qui sedulo cavisse se testatus sit. ne sibi fraus hac in re fieret. Omnes,inqlli