De Hermolai Barbari vita atque ingenio dossertationem

11쪽

DE HERMOLAI BARBARI

Sunt qui de re publica Venetorum, cum prudentiam astutiam splendorem diuitia mirantur artificesque et pictore celebrare Solent , tarnen queruntur quod parum in litteri profuerit neque Saeculo illo quinto decimo, quo aliae Italiae ciuitates in Graecorum haererent Romanorumque antiquitate, haec quicquam sere nisi mercaturam in gloriosa fecerit. Quod fortasse absolutius est dictum . Fuerunt enim et aliae ciuitate quae in congerendi pecunij maxime ualuerunt Florentino dico, neque eo magi a Studiorum sublimitate ita uidentur sui S Se remoti, quin et eiu generi opera quidam nonnulla prae Se errent. An potius ipsi rei publicae Venetorum Specie Cati AS attribuenda S 3 quae ut in commune optume Semper et feliciter consulebat, Sic in priuato Su Spicio Sa atque male

totum et quasi in altius impetum dirimeret. Neque aliud quid sit sentio licet praeterire. In optumatibus totam eam

e S Soe ciuitatem noti SSimum S quorum siquis bonas

12쪽

artes paullo ultra prosequeretur, hoc in secundo loco soluin et qua Si luden agebat, tempti uire Squo in republica administranda et necessitate et Sponte sua laboriosus collocabat . Iuro igitur magna dico res suis socim podimonia Veneth ne quis in litteris studijsque acul- talos et in philo Sophia mentem Xerceret. Tamen et alias ij quibus ueritatis sui desiderium, non ita pariter cui Sia Semper seli et planum iter. Spo sortes sufficitu oritatis proserre nomen, et ludibrijs fortunae deorum- quo odio atque hominum boni opponere Con Scientiam. Νulla obstacula nullae dissicultate propositum non solum non mutaro Sed ne infirmare quidem ualueriant. Et quidem nonnulla et Venetij pro litteris acta sunt. Saeculo ineunte cum Flas io Aiondo Fortiensis in quodam opore urbem laudibu pro Sectatu erat, PS a re SpU-blica fautorem ita habuit arum ut Padus o Brixij in Scriptoris locum nominatu po Stea a curia ciuitate donatus sit. eo desuerunt publicae scholae. De uniuersitate Paduensi non hic disserendi locus St, quippe cui paullo remotae principe e loco iampridem expulsi βinitium omne et undamentum iecissent. In urbe, dico, ciuibus iam anno 1449 constat philosophiae geometriae modicinae theologis instituta quo Silam publica mercede expoSui S SQ i, et, quo magi omnibu aditum pateret, nullis creatis rectoribus in re publica omni erat administratio ibi quidem uice mutarunt iam mario Pilelso, Gio gi Merula, Giorgi Valla, quorum non nomina Solum eo tempore per totam Italiam notissima, sed in

Vido quae en intendi apud Petrarcham dicit Epist. rer sen. III 1. A declinatione imperii, uide os carini : Della Letteraturi Mene ziana, VeneZia, 854, p. 247. Volgi, p. cit. I p. 430. Romaniti Storia Documentata di Venezia QV4. 49 SQq. .

13쪽

genia et riXo sapientibus torrorem iiij ciebant. Accedit quoci Veneta urbs in impre S Sorum arte sauenda laudes iam tum merebat 7 ollicini pecuniae Suppeditatae, priuilogia artis cibus decreta non enim improui S et extraordinem sed multis praeeuntibu multisque gradatim succo lentibus illi exstiterunt magni Alclo et Gioliti a quibus Venetiarum nomen in terras omnis diffusum stet ad gente perlatum ubicumque di Spersa S. Sed neque scholi et impressores ut notumst Scientiam per Se creare ualent indigenam, ita aduenticios fuisse patet omne quorum nomina SVPra ProtulimUS. Inter Venetos Siquis porro ciuis scientia litteris quo in lustri re Cogno Scat, primum sui S Se quo Silam comperiet

qui e Graecis assidue uentitantibus quos in supellectili tulissent codice auidi Soope et acuti merent. Talis Marco Lippomano, Leonardo iustiniani Francesco arbaro' Tum uero hi ipsi eorum quo fili Lernardo Giustiniani, Zaccheria Barbaro, Sicut et Derna do embo, cum littoralis uersati etiam inter littoratos adnumerabantur. Giustiniani o patris et iiij praeclarae exstant concione in funeribus eorum dictae qui de patria oris domique bene meruerant nec minia epiStolo gratae, e quibu utrumque actio in latina lingua colligere de quaque re cum aequalibus quid sentiret disputare. De Zaccheria et Lerna reo laudes Florentinorum in scriptis amicorum hic illic do proliendo rolicet. In antiquitate homines uersati multum legati pro re publica urbe perlustrantes docto. frequentabant,

in Venezia. Foscarini, p. cit. P. 1 n. l.

' Bernardi Iustiniani orationes et pistolae. Venotiis circa 1490 ,

adiiciuntur Leonardi nonnulla.

14쪽

scientiam sibi augebant. In hoc ipSo tamen genero Francesco acile princep et Sua quidem aetato cuilibet aequus . Multae et paene innumerabile eius epistolae ad quem quo sere notatione dignum cum iampridem a Quirini stuclio maximo omnes ut uidebatur conlectae sunt atque editae '', o Stea alij repetentibus aliae comperiuntur neque hodie adhuc mole tota ex omni parte est congesta. Contra dissicili in maloria breuiter unicum iuueni Conscripsit librum, cui De Re Uxori titulum indidit ita ut de auctore mirari licet in ludisti borrimo in litteri parco.

Iuro igitur fatendum erat illos Venoti obiecisSo quod pauca admodum humanitati ut dicitur Italicae profuissent, nisi eius nepos, a Cheriae filius, En nola altera saeculi parte etiam Venetum monstrasset in stud ijs ac doctrina fieri posse inlustrem. otus olim homo. Honore ut patriciu geSSit multo S tris legatione X amplissima Venetorum republiea functu Summo principes ad ij domi in magistratu secundum aetatem suam electus e St. Ab his autem Studio Sus ita occupa

batur, ut Dioscoridem et quod maius est Aristotelem lingua latina donaret, postea Plinianis Casligationibus primi Secundi Stuporem etiam ij iiiij ceret, qui toti in huiusmodi rebus uersarentur. Itaque Ficinis Politianis Picis adnumeratus Emitolao Venetorum qui ad id tempus Sque in linguis antiquis ualuerint acile princeps iudicatu est De quo hic nobis in propositost

nonnulla disserere, ne homo sua quidem potato Clari Α-

' Francisci Barbari et aliorum ad ipsum epistolae Brixias 1 4o. Sabba lini : Cento trent lettere inedite di . . Salei no 1884.3 Potiri Bombi Historia Veneta lib. r. losteriores Saeculo nomen Peruagatum udaeus de Asse Rabelais Pantagrue ΙΙΙ 35.

15쪽

simus nunc etiam, cum tanti laudibu adficiuntur, egeat illo Sui S.

Νon primi nos hominem adgredimur. am ut Sempercuriosi quid aut in omni materia e XStiterunt nec raro sit ut qui roi paullo obscuriori tu incidisso sibi uideatur eandemque tractare Coeperit, o ab alijs comperiat iam diu peractam S se Sic de Veneto nostro siquis do ulla moribusque et Scripti qum Sint cognita tenere uelit, quamquam late di Spei Sa et parum da uitiisque multis latent commixta, tandem Con Sequetur. Ν0 de suorunt qui suscepto laboro et soliciter ad finem pera Cto opus in lucem ediderint '. Quorum e numero it Statim honori S ait Sa et unum in Star omnium principem nominem hi S Apostolo Zeno in libro cui Disse lagioni ossian nomen imposui ldo Hermolao luculente disseruit.

3 go si inici si degii scritiori ueneziani Vonogia 1202 Praef. II p. 22, 129 201 sq. Fr Domino Antonius Gandolpho Gonuensis Dissertatio Historica de CC celeberrimis Augustianis Scriptoribus tu Romae P04 9 1 3. Paullus Iouius logia Basilex l5 1. II p. 3. tiara et Purpura Veneta 13J9-1759, Brixiae 1 61 p. 8. Ioannos Pithemius : De scriptoribus ecclesiasticis Basiloae 149. u. Fabrici Bibl. cc. Andreas Victor ellus id Sq. Cia conus Vita et Res est Pontificum Romanorum Romae 1630, p. 312 Sq. P. Iacobus Philippus Bergoma upρlementum Chronicarum ab ipso mundi exordio, P. 325. Guli linus avo cript sicci Hist. Litter Oxotii 4 43 II i 1680. Niceron nemo ire des Homines Illustres Pari 1 31, XIV, p. 1

Toissior loges des Homines cauans Leydo 1 15, p. 328. Varillas ne dotes de Floren e u iniis toti se secreto docia maisondo Modiois Lamay 1685 p. 24. Roma in Storia documentata di Venetia IV Libro undo imo. Ex his omnibus solus Trithonitu Pol adiumentum uert. sense in 1 52. D H. B. Tom. II p. 348-403 agitur: quem locum abhinc solis littoris otio D indicabimus.

16쪽

Diri tamon tractatio cum non sit continua, Sed par fit ut sub specie ut in titulo Si si iunt e Osse Ua-zioni l ossi h ' confusa iacent omnia, latina cum italici S, errore cum emendationibu S, bona Cum mali quod serendum esset, nisi et Zeno quod in tanto uiro

notare ingratumst ut homo Cilicet non raro S SQ prolapSUS. Saeculus no Stor nouarum tradio Sia ueritatum et ceteri et Hermolao prosuit ' Quare Zenonis non obliti ultro progrediemur. Aliast nobis caussa quare rem utilem ager CredamUS.

Inest in illa ipsa disputatione quod iam pridem admirrationem mouerit uirorum doctorum, ea Cilicet uerba

quibus Zeno Barbari pistolarum codices sibi duo in manibus uersari significat quo eo tempore abhinc nomini uidere contigit ' Tunc Veneths, ut dicit illo, apud sumiliam an in quam Barbara Stirps paullo ante de

omnibus uenditis dispersisque codicum ne e Stigia quidem Veneth uel alia Sese quaerentibu Osserebant. Credebantu rem peractam, cum sorte sciscitantibus nobis Bibliothecae antistes Lucoonsis codicem Barbari diu absconsum illis ipsis repperis Se diebus diceret. Quom Florentiam Italiana missum urbanitate in Speximus utque de Scriberetur curauimuS. Quaeritur utrum Νanianorum Sit alter necne Zeno quidem altero Sus

est solo querit littera A Signatum e quinque constitisse libris apparet, tum epi Stolarum Hermola quin quo omnino in oditos dicit ex Si Stero libro quare alterum

36 o libro agitur cui G. I. Vos si De Historicis Latinis Libri III titulumst Lugd. Bat. 162 2.37 Quod praccipii do alipteri Annalibus dicitur, quos in Archiuio Storico Italiano vo VII impressi sunt Mero nomine alipi eri utemur. 8 si os carini quido in codice uidit u. Leiter Venez. p. 252 Π. 1 della Leiter della Nobilia Venez. p. 605 Vonenia 1854)

17쪽

codicem de quo ne uerbuni quidem facit alia tio nulla littera Signatum, tamen cetera priori similliinum suis soconcludere licet. Qui nostri locu est; et quidem re eo probabilior sit, quod Zeno praestanti Ori codicem Sti e S Seputandus est, in nostro autem miri errores insunt et uerba a Coca plerumque omiSSa, pope ita XScripta ut

scribam linguae sone imperitum suisse dicas. Sed do hoc satis. Quin quo illos deperditos tenes Hermolai epistolarum libros in quibus pleraque ut si ori solet

merae niagdo, nonnulla autem de auctore ipso, de hominibus illustribus, do rebus Venetis Italicisque Hopo Sola studiorum interos Se nobis uisa sunt et in lucem pro uirili parte edenda. Pro terea Opi Stola non ero illas solum quo in codice seruntur Sed etiam cetera Subicumque disper Sa in quendam redigere ordinem numero ille alto in notare Curauimus qua omni si post dissertationem nostram legeri S hominem possidebis ut

Speramia tot iam.

Gons inlustris. Iam in modi aeui nocte atque caligine, ut apud Veneto non raro sit, nomen Si peruagntiam, postea honoribus adsecta ampli SSimi gens Sque ad XVIII saeculum uiguit Nobis quidem notissimus et nomini opinor ignotu Marcanionio ' exstitit qui in Galliam apud Cathori nam Medicem et ad Sullanum Constantinopoli legatus, deinde S. Marci Procurator Salisque Proue litor, tum Pauli Veronensis, Alexandri Vltori se Andreae Palladi sautor atque amicti S. Vniuersitatisque Padum Reio maior qua Si perfectum est habendus atque Xpre S Sum Patrici Veneti specimen Tamen

18쪽

inlustriores antiqui io Zacchoria iam supra in idit

montio Porro Franciscus non minia militiae splendoreo nituit quam litterarum, omnibu Sque e ijS notus Si quae Brixiae dosonsor ' in maximo rerum di Scrimine pro patria egerit. Quid denique Marcum antiquum et pone heroem a C patremfamilio commemoremus one iij enim in Filium Ducalium muris pulchra illius res ge Sta pictura quam uidimu omnes celebratur ' item inuetere historia Venetorum nullius nomen Certita Clariusve perhibetur. Hermolaus noster anno MCCCCLIII natus est in Zac

chorim ut diximus filius Francisci magni nepos lator Andreae Vondramini Ducis in filia . Fuit et alius

Hormolaus ali Zaccheris filius' quom Cave ne Cum

nostro ut uulgo sit confunda S. Hic nim cum Protonarius osset Apostolicus, tum Triuigianus o Stea VerΟ-nen Si Epi Scopia S, On Cione Sacra aliaque eiu generi Sconscribebat quod a nostro Sali alienum, nec Sine magna Commutatione alter alterius doctrinam sibi conscisceret. En tibi stemma ex quo et aliorum eiu Silenas a miliae consanguinitatem sacile inspicia :

'oriarte p. cit. p. 3, P. Volgi, p. cit. I. P. 29. a Boedoelior Itali Septentrionale, . l . pr Dchivi di Stato Balla d Oro ad dio 26 Sept. 14 1. Zacche Pia Ssilium adducens qui Magno Consilio adnumeretur SQ cundum legem ei consuetudinem iurauit si esse elatis annorum XVIII complectorum . Tamen Hermolaus in epistola n. 58 Cal. Iun. 485 data hunc annum sibi alterum set trigosimum ess dicit et Themistium impr. anno 1480 Se anno et XXV edidisse Ros o sperata Zeno aliique Zaccherim

iusiurandum nesciento Hermolaum 1454 natum S Se Statuunt. - Dedi non con Stat, Sed uide qui ' O morte dicamus.

19쪽

- 15

Candiano Francesco, 398-1454

Zacchoria

Daniolo 1513-1570 altri Marcantonio 1518-1595

Iam bona puerum indole praeditum Zacchoria pater Voronam misit ut Studus Matteo BoSSO canonico Curante ob Sequeretur. Quod ne qui miretur, e magi Stro ipSouerba quaedam hic describemus Deuerterant enime State, Cum Cepi OS DOSSe, pater et paruulus laxandi animi causa Veronam, ducentes apud hospitalem EpiSCopum mermolaum dicit multo cum plausu liberalique laetitia uitam Ascondebant et simul interdum ad amoena o beati montis nostri admiranda Spectacula ubi primu eram qui ei occurerem eo Sque de dia Cerem. Qui, mulcebantur interdum auium Cantia grata Sub cuiuspiam frondosae arboris umbra. Ibi puer Carminatum pro Sam iuSSus erat Canere et re Citare quod Uerili uocula et artificiosa hypocrisi uerecunde Cum faceret, Omne quidem cum risu et admiratione tenebat Sod ne Ue XII etur improbe nimis atque durius tarn mollis et tenera aetas, illum ego ad cursum et altum Sui Cum P Ueri et aequalibus summouebam a patri latere it

20쪽

Episcopi sinus '. Illinc cum notas didicisset octauum agen annuin Romam delatu S, ut Pomponium Lolum audiret nouello academio nouum principem, sui nimio antiquitatis ardore et cupidine perculsus non litteras

solum sed etiam respublica more Sque Romanoria in lGrpocorum redintegraro conaretur '. Furiosum ibi sit Hormolaum sed Solo philologi po amore actum S Soipsius natura satis declarat tamen Pomponium per decem anno S iat sertur ' audiuisso uix credibile os t. Ad uiro docto qui tum Romiae commorarentur in dubios requenter confugit Rauennam ' Neapolim uisit: Thoodorum agam dijs . Qui Venetum nostrum Rompo ut Noa poli ' admiratus domo sontoni iam dixisse sortiar

sicut iuuenem P quale Supera SSet, ita Senem en SSuperaturum ' Octauodecimo anno nec inuentulo taraba

tu nec locis amoenissimis allectus De mlibatu libros

duo pueriliter ut ipse dicit conscripsit. Quo deper

dito e S So eo minia dolendum est, quo materiam MPO pedestri in epistolis sermone ' et uorsibus J tractauit inque eadem Semper hae Sit opinione Studio Sum qui MXO- rem ducat hominem Curi motibus perturbationibus Ser Mait o Bosso, Familiares et Secundae M. B. pistolae Mantu: et 198. p. 34 ad inclitum Io Picum Mirandulam. ' Volgi. p. cit. II, p. 232. δ' ono I V. x Mancinolli in si Melollo Badio η i. e. Hermolao Barbaro oratione Fortasse Roma laureatus suit. Vide Lancetti Memori in torno a poeti laureati Milano 18 39, p. 168. δ ono V. x. Baptista uarini carmino. 32 p. 54, . . 3 Vbi tum aga commoratus sit dubitatur. Vide Volgi, p. cit. II, p. 146.3; ndi'oas Pontius Patauinus, Hippocrates de InsomnijS. p.