장음표시 사용
351쪽
mortuos pertinere, quod coronam vir-clute partam , δι ei qui peperisset, & ejus parenti sine fraude esse Lex imposita jubet. Quinimo si quis non virtutς, sed pecunia aut pactione coronam acquisiverat; is 6 usque pecunia Legi Decemvirali
arguebatur. QUI CORONAM FACIT, ait Lex , IDIE PE cuNIAQUE EINS UIRTu-TIS ERGO ARGuITωR , ubi virtutis ergo
arguitur, qui virtuti fraudem fecit. Ita enim Legem istam apud Plinium tib. 2I. c. r. Jacob. Ralvardus emendat, ablutus ita conclamatus, sive de eius efferebatur; veluti ad sepulturam processurus. Nam, ut Plin.auctor est: ritu naturae hominem
capite gigni mos est ; pedibus . cfferri. . Hinc Persianum illud
DPortam rigidas culces extendit i Elatum autem ex aedihus cadaver eadem
Decemviralis Lex erat in Urbe sepeliri aut uri. HoMiNEM MORTuura ait in in nrine sepelito, neve urito. Hoc, pro- pter ignis periculum ,ait Cicero:illud, ne sacra Civitatis funestentur, ut Paulus putavit i. Sentent. aI aut quod perinde duco,ne sanctum municipiorum jus polluatur l. Mormo um. M. C.draeligio e umor. funerapel, ne Urbanum c Eltimi cedo cadaverum odore Lisectum , pestem civibus, qui spiritum ex eo ducerent,inferret..Itaq;moris fuit,ut pyrae cupresso circumdarentur, propter gravem ustrinae od rem, ne populi circumstantis corona offenderetur: sicuti Hotomannus recte adnotavit. Qu' pertinet illud Senecae, Non defunctorum causa , sed vivorum inven-.tam esses epulturam scribentis: ut corpor &visu & odore foedaamoverentur.lo. I Reaneu fortun.Ideoque.&JCto cautum fuit,ne quis in urbe sepelit etvr.Hinc mos invaluit, ut in continentibus urbis humatio fieret.Ovidius
Infisuburbano membra sepulta solo. Ac cum Sconsultum illud penitus an-
tiquatum esset, Divus Hadrianusud re-
Itemque ejus successor Antoninus Pius teste Spartiano, ut videre best apud Pau-
. tum libro. I .sentent. At. ultim. s.
sed cum leges illae conculcarentur, & Ο-mnes inter Ecclesias &urbes sepeliri vel lent, id Imperatores Christiani vetuetunt. Lo. Cmneod, epulis. violat. σ Lmortuorum D.C. de reb&ιosorsumpton. quod postea refixitLeo sapiensi lovest y
permittens. cuique tam intra civitatem quam extra mortuos sepesire. Priori aut Nibis. 'loco LexSepulturam ponit, tanquam ue - -tnu . tulliorem ustione: quae tum demum fuit instituta, cum hostilis immanitas etiam in Mortuos faruiret , cadaveraque eru rentur. i Docet id Plinius libro I. cap. I..his verbis: Ipsium cremari, inquit, apud Romanos non fuit veteris instituti. te ro condebantur. at postquam longinquis bellis obrutos erui cognovere, tunc institutum. Caeterum in utroque hoc Genere Decemviri, sumptus & lamenta .rum intiones, funeris, ex olonis lege minuen funeris eo. dos voluerunt : & hoc ampliuS etiam ercit-. ita interdixerunt : NEFAcITO Ro- GuM AscIA NE POLITO. Vult agitur XI I. tabularum LeX., incompositis impolitisque lignis , sine arte simul congestis Rogum fieri: Asciam adhiberi Ap. .
non vult: qua abrorum materiariorum dolabra ess& instrumenti genus , non solum poliendis lenis , sed etiam coim struendis aeonnectisque aptum : quo in calcis macerationeVeteres etiam u1os fuisse testatur Vitruvius tib.7. de Architecf. e.2. Sed& tribus riciniis , & vinculis purpurae , & decem tibicinibus funeris sumptus fuit extenuatus. Nam si Tullio creta dimus,voluerunt D ecemviri, UT MOR. Tu I TRI Bus RICINIIs, ET VIN-cu LIs Pu RPuRAE DEcEMQu ET IEI cINI Bus EFFERRENTUR. V u 1 .8dca '
352쪽
Rica Festo erat vestimentum quadratum, fimbriatum,purpureum. Inde Ricinium, quod &ipsum quadratum fuisse ait.quaquam XII. labb. interpretes virilem ducant togam,qua Mulieres utebantur,prq- textam clavo purpureo.Per tria igiturR cinia, & vincula purpurae, tres viriles to gae,tribus clavis purpureis praetextae intelliguntur:quasi noluerint,Decemviri plures in funere quam tres duntaxat foeminas tribus Riciniis esse indutas. Atque ea quidem Ricinia una cum cadavere licuis se concremari, ex Liv. lis 3 .Hotomamnus collegit , & cx Plutarcho quom con firmat, qui Solonem vetuisse scribit, plures tribus illis vestib. in sepulchrum cor di cum mortuo. Nec enim infrequens fuit, ut quaecunque defunctus in deliciis habuerat,etiamsi preciosissima rent, in ignem una cum ipse coniicerentvi quod postea Lex, in immensum praesertim fuisneris sumptibus exercscentibus, ad certum st 'endam modum restrinxit: quem
admodum&Jure civisi postea diligenter cautum videmus, ut sumptus illi pro faculiatibus&dignitate defuncti praestitu
antur: Item ne ornamenta cum corpoFi
bus condanturiquod homines inquit Ulpianus)simpli iores faciunt is quis Ias i. i. ro j id derelisessium' funerNeste tamen cadavera tegebantur, ut ex Cia. cerone /. de legib. constat, Et Matronis quidem fecundis honoratior quaedam vestis, ψ am iis quae nunquam pepererant, in funere concedebatur ut ex illo Properiti lib o. Elig. a. Et tamen emerui genero os vesis honores. Recte colligit Adr. Turneb. lib. o. AL verserjc.7. vcstimenta illa, quibus cadavera defunctorum vestita in sepulchro conduntur,Apescius feralia amictiti notaminat lib. Io Miles Scribit praeterea Pluistarch. in problemat. mortui corpus albis
quippe color albus, solus sincerus ac pet rus minimeque infectus est. Sic & defunctus videtur esse factus quiddam simplex& purum,omniq; mixtura secretum. Ut de & in luctu mulieres albis vestib. anteibant, ut Beroaldum ad illum Apuldi locum notavit. Hinc etiam est, quod cum Γ infinito Tibicinum numero funera gravarentur,Decemviri plures in funere Tibicines , quam decem , prohibuerint. Quo respexisse videtur Ovidius o. Easto s
Cantabat sanis , cantasat Zibia ludis
Cantabat moestis tabi unebribuου.
Adde quod filii , pompa qui I nxero
Artificessolos iussera esse decem. Atque ii quidem Tibicines idcirco adhibebantur , ut ad funebres eorum tibias quas Flamini audire nefas erat naenias mortui hominis laudandi causa caneremtusi, auctore Festo. Sed & Praeficas quasdam Mulieres,a praeficiendo sic dictas,id- p a b eo conduet is fuisse,ut ante domum Mor- Muliam tui laudes ejus canerent, varrobbris. δε ting. Latina testatus e1t, citans illud Nasui I Haec quidem hercle, opinor, praeficaesi;nam mortuos collaudat. Nec vero ad laudcs defundit dumagat decantandas ;sed ad planctum & fictas lachrumas con ducebantur Praeficae quae,ut est apud P pinium in Epiced,patruis Pharios sicta pietate dolores, 'gdoniosique colunt, oeno uafuneis
Et his quidem peculiare fuisse carmen ,
commune omnibus funeribus; quod pria vatum sacerent mutati; nominibus deis functorum,atque familiarum, Jul. Caesar Scali docet lik . poet. c. II. Solebant etiam Praeficae mulieres, cum magnum immularent luctum suis quoque geni. rasiis c -,ti sanguinem elicere.Sic enim SerViu. ad il i. ii M
353쪽
Moris, inquit,fuerat,ut ante rogos humanus sanguis effunderetur vel captivorum, vel gladiatorum : quoi um si forte copia non fui siet, laniantes genas suum effundebant cruorem ut rogis illa imago restituerctur. Sed muliebres illas tragoedias&
vi exprcsias lacnsumas ac lamentationes Lex illa sustulit: MvOERES εENAS NE
AEβγ' ERGO HABENTO. Quo loci Radere idem erat, quod unguibus cruentare, digitisve conterercLelium aurem Laelius apudCi- . ceronem interpretatur quasi lugubrem ejulationem. idque vel eb magis,quod γjulatum & lamentationem ejusmodi Solonis Lex ibidem vetet. DcSolone enim ita sci ibit Plutarchus : LacerationeS caedentium se,& dulationes, alienisq; in se pulchris Lametationcs iustulit,&c. Et sane testem huic rei satis idoneu habemus ipsum Plautsi, quem Latinae linguae primcipem dicebat Gellius. Sic igitur in Truculento seri bit. ael. . h. a.
Qui fiata infecta facere verbispostulas.
Lamentando usum fecit filio Quassi dicat Plautus Lamentis, gemitus foemineo ululatu filium de vii Ihetu;& tamen suis illa lachrumis, quod factum erat,infectum reddere non potuit. Sic e nim locum istum accipiendum este evi. dente intib. de Anima docet Tertulli nus 1 Plane, inquit, stygias paludes poeta tradit mortem diluentes. Sed &Thetis filium planxit., Idque & Taubi nannus ibi adnotavit. Mirum tamen est, Solonem iapsem,qui Lessum, hoc est, Lamentatio nem julationem &pla notum istum tam to studio innubuerat,mor i turum , ja somge aliter sensis h. Nam ejus, quantumvis sapientis hanc fuisse orationem,Cic. M. I.
Mors mea ne careat lachrum Μ: linqua
Moerorem, ut celebrent funera co
Enn ius in hoc longe fortior, qui tale sibi consci ipsit Elogium.
Nemo me lachrumis decore neque ἀner afletum Aaxit. rὸ volito vivuHer ora Virum
merito ille quidem. Si enim felices sunt mortui, injuria sit eorum mortem deflere. si mi seri, quid fletus illis prodes Θut ex
Cicer. a. δε ib. argutatur Stephan. For catulus isb. de Gallor. Impero Philo fol. 932.Ingemiscere nonnunquam dicebat Cicero lib. r. Tusculan. viro concessum est, idq; raro, ejulare ne mulieri quidem. Hinc Illa non virilisnulatio, apud Horat. Epod. Io. Signate autem ne Uaefuneraselum per se , quod vitiosum antea scriptum erat, neque funera seiu, autoritate Maligeri reposui. Nam facere funera fletu, non est Latinum. At funera nominativus est sceminini, pro muliere funerea. Funereae enim olim dictae,ad quas fimus pertinebat,ut mater,filius,so ror,socrus, idque ad it Iud Virgilii
-- nec te tua funera mater Produxi, pressive oculos, nec- Servius notavit, & ex eo Scaliger ac Becis mannos noster in originibus, Opere elaboratissimo, quos ego in re literaria non Antesignanos dicam , sed duces longe maximos intrepide secutus. Eodemque sensu accipio: illud Strogar patris lib. q. Erot. EM. de amica irata. Elatum A thorospecula pro pectat ab alta. Cum fristas lachrymas funera turba
Ibi enim funera turbavi unereamaruseste ponitur: QuidqubdJustinianus Mu- Iustinian Lliebre lessum in funere,convertit incan
354쪽
tuit In vess. . enim meminit mulierun i feretrum praecedentiunt psallentium.In pandectis nulla hujusRomani moris supersunt vestigia: sed marito mortuos annus ad lugendun, Mulieri viduae solum praescribitur,& ante nubere alteri prohibetur non tam ob luctum tamen, quam propter periculum turbandi sanguinis. non recte igitur faciet nec in Domino,ut cum c Milo dicam, nubet vidua, si,antequam eluYerit,alii nubat. Valebit,fateor,
matrimonium: sed legis civilis poenam dabit interea.Idq; quia impune est ; multae ante paratum. viro tumulum, alterius sibi thalamum parant,aut potius jam tum illo vivo pararunt. Raro enim absunt a sua
spicione stupri aut veneficii festinate istq& nimium properatae viduarum nuptiae.
Tum sanguioὶs contur batio fuit incertitudoque prolis fugienda me alienus filius secuudo marito supponeretur. Sic et imfit ut non sui patris non j ustus sit haei es,&veri patris haereditas defraudet Vr , quam ipsi jus natu ae &gentium dςkiebat. Quae gravis est Francisci Connani sententiatib. I.comment. jur. ινιειρο p. in . Sed annum istum luci is decem duntaxat me-sibus terminari, Jac. Raevardus docet lib. I riar. c. ao. De Mnlierem autem continentia,& Viduitatis laude elogat er stri- psitJoh. Coras. aureos illos Vn gilii versus laudans.quibusDidonem ita introducit loquentem. Ille meosprimus, 'ui mesibi amores
Abstulit , ille habeat secum servetque ρ-
Porro ad cohibendos funeris. sumptus diluctum pertinet etiam illa Decemviralis
ΑΥ. Vult enim Lex , ut pusteaquam crematum corpus est,Ossa e cinetibus lega tur statimq; loco proximo in terramcon
dantur. Quod ideo fuit institutum, ne si
alium in locuse epςliendi causa depoM-rentur, ibiq;juita iterum fierent,&luctuet dupli caretur α sumptus Quanquam hoc sensu hominis potius,quamhomini lecta intelligerentur:ex subtili quorundam distinctiope quibus hominis mortui ossa lege dicuntur, cum quae dispersa sunt di
non cohaerenti ut colligunturAEtMor tuo homini leguntur ossa, cum ejυs cadaveri aliqua ossa adimuntur, quod fit, vel cum digitus, quod membrum est dEobur aut tribus ossibus coustans,alicui abs inditur. . Hinc Festus Membrum abscin ii mortuo dicebatur, inquit, quum digitua ejus decidebatur, ad quod servatum j staherent reliquo corpore combusto.Finge aliquem peregre vel in militia mortuum, ei digitum ademptui &justissuneribus in patria faciendis adservatii Fi; reliquum. Corpus apud peregrinos combustum fu- is Lecta illi fuisse ossa, nemo negabit,
Rec tamen contr/ Legem id admissum di-: CeS. Eiccrone enirn interprete, Bellica &Peregrina Mors excipitur , ut sensus sit:. . Homini mortuo ossa legenda non esse ,
tur casu ossa ci adimi releg1 potuerunt, 'μ t quo post sonus fiat. Credo, quia mole -
stum esset, ad eum locum amicos exςqui arum causa evocare ubi quis bello occubuisset,vel ubi Civis Rom. inter peregrinos mortem obiisset. Pertinet etiam adsumptus minuendos alia XII. labb. Lex r
Sublata igitur est Uuctura, sed scrVili. st a. .
tantum. Nam& inservorum demortuo se mi. tum funera impensas faetas Ulpianu, innuit,rn l. Iulian. II. si prater ea 2 ad deas. empi.Non sublata autem erit Liberorum Unctura: una & in Pandectis eoru sumptuum probatam videamus rationem, qui in ungueto proMortui corpore compar
355쪽
parato sunt iacti funeris. .f. de mul- bus obiri. Eademque semistum constrinos sum fune Ait Lex: Omnis1cim gendorum ratione prohibitum videmuS,
neque omnes invitarentur. Virgil, -- Illi agmine longo
ubi per Dapes Servius ait Episum intellia gi, quod Si licernium dicebatur, quasi Sili. cenium,si per silicem scilicet positum. Etsi autem Hotomannus Gmne Circum potationem sublatam putat; probabilius tamen est, ut illa legis verba ob conneYitarem de Servili duntaxat epulo seu potatione prohibita cum Raevardo accipiaiamus. Vetuit etiam Lex: UT 1 Na SuMaPTuos A RESPERSIO, FIERST , NEVE Mui RATA POTIO MORTUO lNDEREMTuR: NEVE L NGE CORON F, NEVE ACERRAE ADHIBERENTu R. Solebat enim cadaver S rogus preciosis liquorib, perfundi;& inter hos vino quoque mursato, Murtatum igitur vinum tanquam sumtuosam potionem Decemviri prohibent. Caetero vino adspersionem fieri non vetant Unde Virgil. Postquam costapsi cmrres quii fuisti facilitatum , Syllae exemplo comprobatur , qui Lectorum sex millia ha- Locti. buisse di itur. Et Augustus ostea in
honorem Marcelli Sororis suae Octaviae Falii, sc Ecentos lectos intrare civitatem jussit. Nam,ut Servius tradit, apud Majores gloriosum fuerat, quam plurimis lecti afferri: Ac tenuis qu1dem fortunae homines capulis, five feretris efferebam turἱpotentiores autem ectis. Sed in ea Lege additum fuisse Cicero testatur:
tudo, qua Morientibus annuli detrahe tantur: quam obiter attingit Plinius lib. y ora r. Excipitur tamen Aurum, quo nonnulli dentes sibi' eburneos devinciunt: qualis illa fuit AEgle, dequa Ma 'tialis: Sic deditara tibi videtur Olis Emptis ossibus, Indicoque comu
Miliquiis, vino, O bibulamiavere 'vili Atq; hinc perspicuu fit, Romanos in re,
Iam , bus ad sacra i religionem pertinentibus, Per Longas autem coronas Raevardus' quales Deoru Maniumnierunt , mirabi-imelligit, non quidem lemniscatas illas, i liter anaeios & summam superstitionem quae& ip rotundae esse poterant , sed fuisse, ut ab Hotomanno recte hoc loco quibus busta, sepulchra, sellae curules,
theatra , & currus triumphales exornari consueverunt.Non vult etiam Lexinera
fuit observatum: apud quem,ut &Jacobum Raevardum, plura de Exequiarum ritu &jure poterunt videri. Inde enim pleraq;.haee collegimus. Qui b. adde quaeram desinitAram,quae ante moriuum p de Purgatione seribitVaeonius de Vacu ni solebat,in qua odores incendebantu m, Sumtionem id genus vocatum asse- susio, ut ita vetet Lex, Aras,quae proiXme sepul- tens,lib. Declarat c ιδ. nu.7. De hac illud
rvi adhiberi. Id Festus explicat qui serta n desit
356쪽
Idem ter socios pura circumtulit unda, jus ad finem Tituli nostri Auctor mem Spargens rore levi,st ramo foeticis oliva. nit,videaturHerodian .lib. bubi ceremo . a.is iis . De aquila vero e rogo volante,& defun- nire in Imperatorum funeribυs adhibite νουο υοω. cti animam in coelum simul efferente,cu- singulariter & copiose describuntur.
DE NOMEN CLATORIBUS TIT. LXu I.
Non erit extrapropossum, antiquam hoae locoson uetuinem referre. Habe- Nomentu- bant enim Romani Servos quosdam, qui se ingulos Cives Romanos disserent ρ eognoscere, o horum nomina memoria te..ere,qua prout quisque obviussis
bat, DominisIuis Candidatis tu Magistratum aliquem ambientibin Scrui istisuggerebant, ut suo quemque nomine compestare possent Domini, atque
ita benevolemiam obviantium captarena. , am, ut Plutarchus ait, maiori υAuptate a citur,quisiuose nomine compeliari audit; ejuss anim- ρο pestanti magis conciliatur. Servi isti Nomei latores nuncupabantur: quorum Cicero in Oratione pro Murena meminit, dami sum quoque M. Catonem ait Nomenclatorem habuisse, qui ovium ob via actorum nomiana 'si infusurrarit. Idenim uerequenti in usu erat Candidatu Magistratam ambientibus: qui ,posteaquam eram Designari, muliosalutabani negligen
V Etus sane institutum Romae fuit, ut
diebus comitialibus, qui vela Consule,vel stomagistratu, cui tum Comitia habendi jus erat, edicto promulgabantur,Popul Romanus in Campum Mamtium conveniret: ubi qui Magistratum Midati. Petebant,Candidati a toga candida , quae gestamen erat Petitorum, dicti , Tribus circumbant, singulosque praehenaantes,& suffiagia precibus temporiaq; observantia emerebantur, unoquoque plebe-jorum ac popularium benigne & nomiia Nomencla- natim appellato. Quam ad rem facilius a-ςρr . gendam Nomenclatores inventi sunt;qui singulorum nominatenebant, Candid iisque suggerebant, ut quisque obvius rat. os quidem Nomenclatores, etiam Nomenculatores video di ctos in l. sui iurisiurandi r. 6.dabitur de operiberi. 5c in t ult. LUn.delibor.causEOsFestiasPο- pejus ub. 6. etiam Fartores dictos scribit, Euffisi quod clam veluti infarcirent nomina sa tutandorum in autem candidati; cujus etiam latus quandoque sodicabant.ut ex iulo Horatii
Meremur servum, Mi diues Nomina- Qui fodicet latus colligitur. Si autem nomen non succurreret, obvium honoris causa dominum appellabat. Docet hoc Seneca in s. a mcullum istola,ubi obvios scribit,salutari a nobis Dominos, si nomen non su curreret. Ex quo doctis quibusdam videtur sensus Martialis cum scribit lib. ι. Ep.rU. ad scum, Cum te non nossem Dominum Regem
Cu bene se novi am mihi Pristus tiris. Et bb. , Epig. 18.ad Cinnam. cum voco te Domnum, nolo tibi Cinna placere Sape etiam servumsic resaluto meum.
357쪽
Quod Tranq*llus adnotavit ad Alexan.
Festus : Honoris ambitus dici coeptus est, inquit, a circumeundo supplicand que. Est enim Ambire, supplicare. Ambibant autem Romani, aut captantes populi suifragia, aut Judicesm implorantes misericordiam.Ideoque tam hi, qui favorem& gratiam Judicum, quam illi,qu agistratum captabant,appellari solent ambitiosi. Unde & ambitiosa dicuntur decreta,vel ambitiosii j ussus, tam qui gratis, quam qui accepta mercede contra jus &aequum in alicujus favorem aJudicibus
Et quidem quantum etiam ad Magistratus Ambitus attinet: sciendum est, hunc in Oratione illa coni Sallustiti, duplicem constitui: tun popularem, con cestum quidem atque etiam laudatum, cum aliquis Magistratum aut Curatio Ram petendo. , suam operam osteri i-
Uiblicae; judiciumque de se faciendum
populo permittit absque dolo malo.Hoc genus Ambitionis nullis legibus prohibetur,sed approbatum semper,&a maXimis praestantissimisq; Viris exercitum est. Alterum aute Ambitus genus infame est,& Legum severitate notatum; quod aliquando vi, aliquando dolo committitur,& unde caedes, largitiones,&variae corruptelae nascuntur. De hujusmodi crimine variis temporibus variae Leges latae sunt. Prim' in anno ab Urbe condita 397. Leae, Petilia: qua non largitiones, paupere tum civitate ; sed praepostera ambiendi ratio coercebatur: cum novi quidam homines, praeter morem nundinas & conciliabula agerent, & favorem hominum sibi conciliantes, suffragia peterent. LiviuS lib. I. Deinde Lex Calphurnia, anno ab U. C.
puna magnitudine aucta; quaLege praeter alias poenas,pecuniaria quoq; adjecta fuit,autho .Pediao. Huic successit LeX Tul- 1 et lilia lia, M.Tullio Cos ex Senatus decreto la- ta, quando cautum est, praeter alia multa, Ne quis pradia vulgo daret: alioquin Legis Calphurniae reus haberetur. Adjecta
etiam asperior poena,quam antea,nempe . Exilium nam antea damnati in Civitate remanebant. Fuit praeterea Lex Pompeja. de ambitu severissima: quaeCaesare in Ial--lii res maximas gerente,tum lata est, cum, Candidatis in Urbe insanietibus,sic Ambitus arderet. , ut populus invaria studia scinderetur, ferroque dimicaretur atque igni: &propterea, teste Appiano , octo, mensibus Respublica Magistratibus c tuerit. In quibus procellis & fluctibus , suadente Catone, tolus C. Pompeius II s. Consul ab Interrege creatus est: qui Am- . bitum in C ampo Martio, sontibus punitis, non sine magna laude pepulit, quemadmodum ex Plinio refert Cl. Prevotius, De Magistrat. Roman. Trajanum Quoq; υ lego apud Plinium repressisse Ambitum. 'φ' ' candidatis tertiam patrimonii partem in ea,quae solo continentur, conferre jussis: ut similiter SC tofoeneratores jubentura ον. duas partes patrimonii in solo collocare; . &confiscantur, qui dimidiam rei familiaris in pecunia habent, apud Suetonium ruAugusto. Post aute adinstar L Juliae Ambitus coerceri coepit in Municipiis , ubi Duumviri & Sacerdotes provinciarum, creantur decreto populi vecuriae,& creabantur etiam Episcopi &Presbyteri:l . ρ.C. Theodo de decret quorum Ambitio coercetur l. siquemquam de Episcop. 9Cleric Jacob.Cujac.ad L Iu deAmbitu. LI. dein Coa. Porro Legem Juliam de Ambitu Ambitu. hodie in urbe cessareModestinus ait;quia ad curam PrincipisMagistratuum creatio
pertinet; non ad populi favorem. l. 1 f.ad L. Lucri Ambitu. Quae Modestini verba
358쪽
ita inteIligit sudatus, non ut ambitus L sem Romae abrogatam esse dicat sed Ambitus judicium exerceri desiis e: quia PopuluS honores mandare desierat sub Principibus tyrannis, aut ad Regum simia Iitudinem omnia arbitratu suo admis strantibus omnibus propemodum vestigiis antiquae Reipubluublatis. Sic Iuvenalis, de Pop. Romano Α-nam qui dabat olim impcrrii, Fas es, Legiones, omnia;nunc se Continet, ali cluas tantie res anxim optae
Pannum est Greensen Notatautem Domitiam tempora:de quiabus loques Fabius tib. o. ita inquit,in m lioneorationis pro Murena: Hoc genus nostris temporibus totum pene sublatum est : cum omnia tutelae curaeque unius ii nixa periclitari nillis judisii exitu possint-His adde quaedem bitti, itemque Legibus udicio & Poenis adversiis id crimen conuisutis,luc utenter scrip sitriber Decianus in praκ1cximinali tib δ. cap. 2I. Urseauentili
die pugnaυιιbus inter se Romanu es Sabiuis, Mulieres se inteν arma intule r ι, o inesta dirempta acie,paeem conciliarimo Ideos fessus iliti ha ba tur is dies maximis tumeisibeb atm homost utiribus ut Iaven Iis ait , Vmbeaea virlaeis , magna Accini copia, o asta dona iis mittebanetum uor pisiem l C. Pomponiuo, Si vir Uxori Calendis Martiis, cui natati die munin dedissit; valere donationem ais, dummodo munus id immodicum
non fuisset. Natali autem δι quos morabin a Martiis donatum semes,
Iuvenalis restatur,su versiam En cui tu viridem UmbeIIam , cui succina miti Grandia,Natalis quoties redi t aut medium Vec Incipit, & strata positus Iongaque cathedra, Munera tamineis tractas secreta Catendi R. Festis Saturnalibus dabamur etiam Vixis munι - GI rabamur auitem Saturnalia M. Decembris e qui dies se Dialis est, ut Macrobius, refertob. I- Sara nai. c. 2. Idem primo anni die , boni Prisca aflebat. Vnde Sueton Mincribit ,. Omnes ordines Kalendis Ianuariis Strenam Augustiis etiam absenti in Opitolio contulisse. Sed quaa Mosisse ivlmesprotendeba ur dies, interd/xit Tiberiin ,,prater Mundas Ianuariis nae darentur acciperenturve. Et Caligula edicto cavit, ut Ego dea quolibet ben- αςciperet. At mosisse a veterib. quidem sublatis , nihilominis fame adhuc observatur. NOTAE , SIVE COMME; Nam genus esse Donum Labeo putat, a TARII. donando dictum; mnus speciem l. in-n.... in I Mer Donum & Munus hoc interest ter donum se dever. lam*.Definiri a I Ulpiano, quod inter genus & speciem. tem Donum in genere Potes liba litau
359쪽
I ΙT. LXIV. exanimi benignitate proficiscens, alicri
collat concessa. l. douari. Istri aonat. I donar .Jatae gyur. Davidi vero in absolutum seu merum s & modo quodam factima,hoc cis, non memmaeosnsum Ua. Code doatiquesub Modialluid proprie ac in specie donum: Hoc in aliud nomen transiens, Munus, quasi donum relatum appellari .lomunus δ. de verborsionis car. Nec enim ratum est, ut generis nomen
speciei significationem, quasi propriam
uim - induat6.3.2sbi Dd Instit. de Aipt. Pro- situ b, prae de absolute donumest, quod nullo M Ilio intuitu donatur, quam propter meetam & absolutam liberalitatem ac beni- itatem.arg. r. f. de donat Donum mo- do quodamiae 2um, quod recte Mun vocamus, illud erit, quod donatur respe- ctu alicujus causae vel reusicut quod res at onern habet,nec meram respicit liber litatem , sed causam, aut quod onditionem vel modum secum trahit. d.L /.5 t de dona Quae divis oplanciuvatur Martiani responsoc munus. II . de versor i nis
Munus proprie est, inquit,quod necessario obimus lege, more, imperiove ejus, quia ubendi habet potestatem. Dona autem proprie sunt, quae nullanecessitate juris, cii sed sponte praestantur: quae si non praestentur,reprehensio est:& si prae stentutiplerunque laus inest. Sedin summa in hoc ventum est,ut non quodcunq; munus,id & donum accipiatur : at quod donum fuerit , id munus recte dicatur Doniliri us relati exemplum est in dou
sa donation. & in ordinatione propter nuptias, quam Sponsus facit sponsae in dotis
mella. ιθonsalit Iargit. Mus etiam gene- ' ii, in Donum nuptatiuum,quod Nupti rum caussa patrono dederit Libertus , &
t Iulianus f. de bonis tibertor. Tenentius
m herilem silium ejus duxisse audio
Item Natalitium, quod puerperis dum lecto jacent,datur. Inde Alciatus Cimetium id dictum putat lib. ρ furer c. 7. adducens in hunc sensum illud Plauti, m
Non audes aliqκod mihi munus dare
Cimetium ΘLucrum herese video acere mihi, ninluptas mea
quod recens natis infantibus offertur. Terentius ut Phor-rane: Ferietur alio munere, ubi hera pepererΨs.
Porro ausAute,ubi erit preero natalis dies, Vbi imitabunti omne koc Aratera eret; Puer causa era mittundi.
di quod patrono,stem viro & uxori in die natali aut ni principio mittitur. Etsi enim alioquin donatio inter conjuges est
prohibita, t.t. s.ct dedon intietur UTu- reor. ex ea fortassis ratione, qua supra adsignavimusT t de bula. Si tame vir uxori munus Kal. Martiis , aut Natali die de disset: valeredonationemillam Pompon. respondii. Psed vir. 3t. 9 si vir uxori. I. f. de donat. int. vir. ct uxor.Kal. Martiis
ait; quiatiae eminis solennes erant, in quibus Munera iis missitari solebaim. In de 3 foemineae dictae Juvenal LMunera foemineis tractinsecreta sedis Sic apud Plaut. in Milite: Da mihi,quod Kalendis mittam, Martiar cum venerint. N. Wrri Si Tibullus solicuus est, quondamNeaerae,Speratae suae Kal.Martiis, quae novum inchoabant annum, munus mittat dum ita canit:
Martis Romanifeste venere Calendae, oriens nostris hipfuit Mnma-
360쪽
Et vagae nune certa obseurrunt undique pompa Pergi vias 'bis munera pert domos Dicite Pierides, quonam donetur honore Seu mea iseufallor cara Neaera tamen . . Quo ex loco etiam 1llud colligitur, pri-
& A rcadio Imperatoribus: quib. ex mulitis jam retroastis seculis introducta consuetudine Strenae, ut & natalitia munera i solebant mitti: sicuti ex Suetonio Auctor noster recte observavit. Non indiligcter cum ex jure nostro, tum ex optimis qui-mo, anni die,pro feliciori scilicet ipsius busq; auctoribus explicavit filius is Difauspicio, passim quoque amicis munera i sertat juridico pol tica de natabl.veterum 2 . fuisse oblata.HincSymmachus Kalendas ritu Porro quemadmodum Martiae Ka- et anni auspices, quibus mensium recursus tendae foeminis sacrae; ita& Decembres, ta Γω ...isi Veritur , , impertiendis Strenis dicavit z quae alio etiam nomine Saturnales dice--ico. antiquitas.lik.Ιο eps Eo. Strenarum vero in bantur, Viris erant dicatae:atque his Apo- originem Sc notatione idem postea sub-
licis arboris exlucoStrentae,anni novi au-phoreta iis mittebantur.Inde & Saturna- lia haec munera Martialis vocat. . Saturnali a divitem Sabestum Aecerunt,merito rumet Sabel, a
Unde Suetonius in Vespasiano, cap spices primus accepit. Nome indicio est, Sicut Saturnalibus dabat viris Apsph*-Viris strenuis haec covenire ob virtuteim: reta ; ita & Kalendis Martiis , staminis . atq; ideo vosis DD. Jmperatores hujus - Quae autem proprie Apophoreta illa fue- modi insigne deberi, quorum divinus a- - rint ex Domitio Calderino ad Martia i nimus magis testimonium vigilantiae, , lem, usto Lipsio lib.LSamrnalium, quam omen exspectat. Insi ripta autem i capite Io. rectius cogno. est epistola illa Valentiniano, Traeodosios stes .
DE HORlS ET CLEPSYDRIS, TIT. LXV .
Diversketiam veterum Hora erant a nostris. Duodecim enim illi diei hor, ---m rabant longas ct breves, p/o diei se noritis longitudine aut Previtate. Posteaquam merre iuventu3 fuit Campana - , divisierunt Diem se Noctem in horas XXIV. In hunc finem constitu sa babebant Solaria: ct si nubilum UFirmium Clepsydra utebiamur : quoaeaqueum erat Horologium , adhunc
fere modum fastum. Cupiebant vas quoddam Vorsum, in cum fundo an gustum foramen erat. auro circumdatum ne ab aqua consumeretur: Multera: sis Limparte linea νecta, XII. horas in scriptabbabens,erat ductio Postea vasaqua implebunt, quaper exlyumforamen istud guttasim emitteba
rar : ipsis etiam quae suber immittebant , cui bassula stu mirgula erat in M: qua vice se extremiialesia primam; ooxemisse sensim se guttatim q