장음표시 사용
11쪽
rit is tam copiose accuratissimeque id pras stat , ut ipsam Pauli mentem in ejus scriptis
spirantem admiremur 3 modo praeclarissimum illud opus de Civitate DA auro contra non carum dum elucubrat , Christianam Religi ne adversus Paganorum dementias adeo er dite vindicat , ut in illis exortas etiam ho idiedum recentium incredulorum amentias tanto ante expugnasse videatur. Quid enim trantrospiciendane divinorum eloquiorum altitu
do , cujus superficies parvulis blandituro sublimi acutissimoque , quo pollebat , ingenio
introspexit Subolescentium Manichaeorum ni malique principium refutandum Strenue resutavit , atque ab radicibus imis avulsit . Arianorum insolentia comprimenda me Trinitate graviter sapienterque, pro maxima rei dignitate ac summa ad omnium captum felicitate scribens , in uno prostrato Maximiano, herculea illam virtute superavit atque compressit omnia Pyrrhoniorum argumenta , quae nonnullam ipsi mo Lstiam sacessebant tum maxime, quum veritatem aliquando suisset adsecutus ,rtiter diluenda i Scriptis in Academicos libris adeo strenue excellenterque diluit , ut etiam , quae hac tempestate restis cataraceerici effrenes recoquunt , Augustinus
enodaverit . Legibusne Dei obsequium, rebus idivinis religi , templis cultus , vitio dedecus , Uirtuti dignitas adserenda' Haec ut
ra citius perfecit, quam diceres, tum pro re,2 ex tempore conscriptis sermonibus , cumdatis Epistolis ad politissimos Viros cum eo
12쪽
studiis eisdem, unam vetustate amicitiae coniniunctos . Ad me quod adtinet , fateor equidem , uditores , mirum in modum in his perleoendis scriptionibus, voluptate, stupore assie . Mihi quidem inauditum plane ac
incredibile videtur , unum hominem , eumque quamplurimis Christianae reipublicae eootiis implicitum , tot atque tantis conscribenclis libris, tum numero, tum enere admirabilibus atque ingentibus suffectile is quod brevi tempore simul a se meditata inchoaverit, scri-ἶserit, perstceritque. Quis enim umquam ariaitraretur, quae ab Omnibus sapientibus pertractari agique postulabant, ab uno ugustino, uno tempore strenue felicissimeque sic ense disputat , nihil ut adjici praeterea posse
videatur Quamquam , ut id, quod est maxime admirandum 'ugustini scriptionibus, aperiam
n l ' illis stidiosum , nihil praeposterum'
nihil hiulcum omnia rationibus vi oravissimis aguntur, omnia miro inter se connectu tu artificio , denique omnia eo magis probanda, quo dissiciles sane res, quam silicissime explicantur. Potitulis quibusdam hominibus quos vel una commovet Vocula latinam granditatem non resonans , Augustini oratio incomta acuta videatur. Atqui curent politioris Latii verba ut in Adimantum p metheatus Λugustinus aiebat rerum profanarum scriptores idque , ut dedecens, neoligant. quibus Catholicae doctrinae mundities ac firmitas cordi est , quae ita in ejus libris resplen a
13쪽
splendet , ut merito ob eam , tum divinae Veritatis Doctor , tum Religionis acerrimus vindex, dicatur ac celebretur . Prosecto, Avis ditores , neminem vestrum adeo Ecclesiae in rebus hospitem puto , quem lateat, Augustinianam doctrinam instar argente fluvii , quem ex Dei solio scaturientem , ac sanctam Ierusalem laetificantem , inter pocalipseos mysteria a)Johannes vidit, amplissimo turgentem atque exundantem alveo , non modo eos, qui utramque ripam incolunt, perlueres; sed etiam reolones omnes , qua eruditissimorum convenis tuum ubertate , qua sapientum frequentiam bilitatas aquarum opibus plenissime saecvnis dare is vero ignoratis, Academias, Ponti. fices , Concilia , Theologos , totamque cinclesiam ab hoc inexhausto χnte, cum humatanae, tum etiam divinae sapientiae doctrinam haurire autem erroribus immunem ac Sanctarum Scripturarum auctoritati concordem, illisque constantem omnes lateria Quod si qui intemperantiore obtrectandi cupidine obeaeeati talparum in Orem , quae caprearum cum Ios contemnunt, huic adversari studeant an quidpiam de ejus praestantia detractum ituros arbitraminia Vel sic victrix eadem semis per perstat, nullis procellarum turbinibus vel minimum concussa aeternum superstes erit duratura, ut plane mihi incertum videatur, utrum hostes magis eam pugnantes timuerint, an victi dilexerint. Itaque ut plura non di,
14쪽
Cam , neque aliorum exemplis confirmem quantum Augustini doctrina valeat, ab illo haeresibus tam infesto Tridentino Concilio, a quo Fidei summa pendebat, exempla suman
tur quod , quo tempore tum errore a uintherianis, Se Calvinianis lacunis emersos sempiternis diris devovebat . cum , pro prisca Patrum disciplina, adversus temporum corrupi iam summo ardore ae spiritu sanctissimas morirum leges sanciebat, tantum reverentiae illi deintulit, quantum ea doctrina mereri potuisset,
qua Divida tam affinis, tamque conjuncta
Jam vero quod nomen unquam in orbe terrarum clarius uita cujus res gestae pare id quo sapiente vos, id quod maxime facie nominis auctoritatem , tanta tam praeclara iudicia secistis r An vero ullam usquam essa oram tam exteram putatis , ubi clarissimum Augustini nomen non depraedicetur An ul- δε regionem , quo hujus divina atque incredibilis virtus , perpetuaque in Christianam rempublicam merita non commendentur totisque , ut omnes intelligant, venerandam seculorum antiquitatem Augustini nomini tantum impertire laudisin aestimationis, quantum sorti haeresum debellatori sapientissimo viro debeatur e dico, qui illum vix de nomine n rant, datis ad eum litteris , festinatos ipsi honores esse gratulatos 3 qui autem interius perspiciebant , propius ejus auctoritatem esse demiratos . Satis opinor hoc esse laudis, at maximae 'uditores , si intellig*tis , omne ci
15쪽
quotquot in Ecclesiae aurea aetate non an ctitate modo, sed literis, eloquentia claru re, magnis Augustinum nominibus insignire quae tanta sunt istis magnitudine,, multitudine me plane obruant. Eius libri ubique terrarum sic admirantur, ut Paulinus divinia itus dictatos credat mi letificari instruique Hesychius desideret eosque ut perlegant, Hin marum Pardulum Prudentius Trecensis Episcopus admoneat, atque obtestetur , ne tant1 scriptoris siligini suum sursurem audeant comparare. Quid Z Idem ipse homo πολυγρα να-ς, ut ceteros omittam , Christianorum omnium
sapientissimus Hieronymus, ut Augustini scripturas in Pelagianos vidit, legitque, sibi s persedendum esse censuit . ne illud Horatii ipsi obiiceretur a in Dinam ne ligna foras aut enim eadem se dicturum ait, quae Augustinus, ex superfluo aut si nova, iam a clarissimo ingenio occupata esse meliora Nunc agite, Auditores , quoniam dictum breviter est de ingenio, doctrina is auctoritate, considerate , quam Augustinus meruerie loriam, quemque pertulerit laborem, quum
criptiones suas omnes ad examen reVocare
animo destinaverit , ut, si quid in eis, aut aliorum , aut suum offenderet judicium , cum quadam judiciaria accuratione, partim reprehendendo , partim defendendo id ad incudem revocaret, ac censorio veluti stilo denotaret. At qui
16쪽
Re quidem nisi hoc ita magnum esse nune
fatear , ut id vix cuiusluam mens aut Nintatio capere possit, amens sim. Quis impe territo id audeat animo r Quis provinciam hanc vel sapientissimo cuique timorem iniecturam subeat' Satis, lateor Auditores , decerne re nequeo quin desperarem prosccto ni pra
sto, glorioso incepto perficiundi, ipse ademe
Augustinus , qui senio tandem consectus iterum ad examen quae scripserat, ut sub omnium oculis ipse se reprehenderet , sedulor vocavit . An fortassis illi ingenium an tiones Dan caussae Dan aureum deerat orationis flumen , quo ea , quae in sua scriptamrtuito aut sine consilio irrepserant, mendi, pro Ver probareta Sed vir praeclarissimus ac sanctissimus in se suaque sudicis munere uncturus, Sapientum omnium primus, cautissima retractatione suae mentis lapsus immortalitatera navit. Non sacerdotii decus , non clarorum Palma certaminum , non dicacium sales , non animicorum convicia, non gloriae libido, non denique labor ipse quae omnia ceteros remo rari selent, ut subdole versuteque errata Oc
culant ac superbius promoveantra illum ab instituto cursu devocarunt aut retardarunt invirum sane , supra quam a nobis vel duci vel cogitari potest admirabilem o sapie
tum maximum is strenuum erroris debellat rem Ecquae tam ingratae literae , quaa de tuis laudibus conticetcant Decqua tam stupida posteritas , quae tuarum Retractὶtionum
libros non suspicia r ecqua sutura est tam
17쪽
b inara aut tam longumua regio , quae tuum nomen , tuamque sapientiam non admiretur rsed , ut hoc iam institutum Augustini
laudum argumentum quam late pateat Λuditores, consideremus , innumeras ab eo partas haereticorum victorias ad memoriam rein vocemus . Domuit Pelagianos, vicit Donat,
stas, perfregit Manicheos, prostravit Arianos, deque aliis ex inseris emeriis tacendis potius, quam recensendis haeresum monstris strenuo triumphavit sed tamen ea vicit, quae ia-turam conditionem, ut vinci possent, habebant. Nullus est enim tam summus error
qui non veritate dispelli frangique possit. Α-nimum vincere, aestimationis cupiditatem cohibere, praeposteram scriptis inclarescendi libidinem superare, M se deceptum non modo ingenue lateri , sed etiam errores diserte lit ris consignarer haec qui iacit, hunc non ego cum summis viris comparo , sed invidiam,
suique ipsius vi rem judico 3 cum etiam ipsius victoriae conditio visque ab hoc uno devicta sit. Itaque illustria Augustini tropaea
celebrabuntur illa quidem , non solum nostris, sed pene omnium gentium literis atque limguisci neque ulla unquam aetas de his conticescet . Nam quod errores aut suo seculo pullulantes . aut deinceps , nescio quo dicam sinistro infaustoque Ecclesiae sat erupturos suis libris contriverit 3 cum multisci commune habet , qui etiam grassantes haereses exterminarunt is ver hujus gloriae, quam pro
18쪽
eo suis Retractationibus nactus est , socium
bet neminem . Totum hoc , quantumcumque est , quod certe maximum est, totum est inquam Augustini . Nam hujus insignis acti ipse idem est, dux, comes quod quidem
tantum est, ut tropaeis illius monumentisque nulla allatura sit finem aetas Verumenimvero tantam tamque praeclaram Retractationum gloriam, an ex ejus Gn- sessionum libris diminutam arbitramini t. Sed quem latet , eos , qui animum jam scientiis devoverunt, voluntatis peccata potius , quam mentis errores lateri consuevissera Cum enim Peccare humanum sit, errare vero jnsipientiae tribuatur, malumus communi hominum ignominia notari, quam ignorantiae pudore affici. Quadere , magnum licet ac decorum sit non ea solum gesta , quae hominum oculis subjici potuissent, sed etiam , quae, Deo solum conscio, in intimis Augustinus agitaverat , tum
bona , tum mala αγ-Lem commemorare longe tamen omnium maximum praeclarissimumque , ea , quae nemo sapientum ausus unquam reprehendere, iterum iterumque incudi reddere , atque ingenii errata aeternae steritatis memoriae ad persectum unguem decies castigata committere. Quibus de rebus tantis hunc es hominem ad miraculum usque Sapientia instructum, totque luculentissimorum ornamentis honorum , gloriae monumentis , laudumquainsignibus decoratum, per quam celebri Aquialae illi a qua splendidissimum divinae lo-
19쪽
mae currum convehi a Sanctus recluel V1dit , non temere comparare mihi posse videor. Ac bene est , quod ut Aquilam pullos suos probare perhibent , quum eos suo u gue suspensos propius Solis radiis opponit, ut qui firme Solem contemplati suerint , filios
agnoscat, qui vero acie palpitaverint, elue degeneres ab ungue dimittat et ita Patrum Sapientissimus Augustinus eximios praestantissimati suae mentis Metus examinaturus, Aquilae in morem sublimius sese gerentis , eos sapientiae fulgoribus objecit is qui tantum periculum sustinuerunt, adprobavit rejecit autem quos debiles ac infirmos reperit. gedum , Auditores, ut olim Davidis serrum , caesi ac prostrati gigantis sanguine decorum, pro Omnipotentis Dei aris uspensum a victore suisse serunt, ne ulla unquam aetas tam opimae Victoriae memoriam obliteraret sic Retractationum libri . velut Λugustini immortale tropaeum , ob oculos mortalium ubique dependeant, ut sapientissimi Viri laudEs vigeane Praeconio seculorum omnium, tamdiu quidem certe , quamdiu monumentum hoc sera posteritas intuebitur . Ego interim cui dicentii stra humanitate hactenus impense civistis; quadere gratias habeo qui immanem exundantium laudum ceanum reformidans , vix leviori tantum remige litora sinusque perlegisse satissum arbitratus , orationis meae vela contraham. Quid enim multis opus est i quum ita
20쪽
prorsus se res habeat , quemadmodum initio anstitui dicere. Itaque pro eo ac debeo incredibilem hanc inauditamque Augustini Vict xiam , a Veritatis , quam unice semper de- Periit , perenne testimonium , admiror atque deosculor ac certo certius mihi ipsi spondeo . non defore , qui tantum triumphum donec terrae stabunt in terris celebrent atque depraedicent . go superest, adsis precor maximum sapientum omnium, nostri praesdium , Augustine , gaude isto tuo tam exiscellenti honore, ac ruere tanta gloria , quam tuo nomini Retractationes uberrimam pepererunt . Tum denique porro beatissime ac sanctissime Pater , perse modo ut lacis nostram
xem literariam tueri ac ornate e cumque per
clarismum ac ruditissimum sis Virum suminis iuxta infimisque plaudentibus haec a nobis modo suscepta studia meliora nomini
tuo sacra esse velimus , lac ea magis ac magis augeantur , planeque perficiantur. Fallitne animus 'uditore. Jam Augustino vindice ac patrono spes aliqua meliorum temporum nobis assulget iam noυus ordo se- α B es R. angelis ab Iesu, Marias supremo nostrae Conregationis regimine Antecessior m eruditione ac modesta eleberrimus t iasanto onarum artium bono , quacumque potuit -- nasicis sudiis iteras elegantiores infundere aggressus es et quod . pro virili euratum ab eo fuit sudiorum Collegiis, Aposolico mandato , insitutis amuespprobatis