Deliberatio sapientissima de constitvenda optima forma reipvblicae, habita post obitum Cambysis in senatu principum electorum regni Persici, ex tertio historiæ Herodoteæ libro Latine conuersa, interprete Nicolao Cornapaeo

발행: 1582년

분량: 20페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

GENEROSO AC Oi5BILI VI RO, H CELLENTI VI K.

TVTE ERUDITIONE SAPIENTIA, ET AMtoritate illi stri, D. HENRICO RANT OVI Equiti

Isisuto serenis imi regis Duniae circ. In ducatibusHolotiae, Elepuici, Dithmarsia praeferito ais consiliario Domino

in redeuberita c. Domino crPatrono seu honorando. S. D.

Votum moment habeant sipienterscriptaei, ortae,adi fruendamvitam humanam insigni-

biu variorum confidiorum euentum exem

plis a mulis, nobili me D. HE RICE, cum pristis temporibm , tum no ro aevo, sapientissimis τι sanimaduersum est. Cum enim duae res mi , quae omnia hominum sanorum consilia actiones pr.ecipue gubernent, domina videlicetis praecepta in philosephiaese legibus h ne spropos ita, ilis ia omnium officiorum exempla is tquidem exphilosephorum libras, haec vero ex Egenti hi oriarum lectione depromenda erint i es consectiora fere sunt exempla, in si is sita monumento, efficacius m uent animos rudiorum, quam nuda regendae vitae praerepta. uare sapienter Diodoris Siculiis Hi nam bene micem communis scietat is hominum appesiauit, cumsine mori, rum lumine, o temporum descriptione, omnes in ignes in periorum mutationes, omnes sapienter in tutas deliberati nes, omnia raeclara virtutum acvitiorum exempla, se pacis ais belli artes in tenebris iacere, se prorsus ignorari necessum

foret. Id cum intelligerent vir sapientes se indu s non isse modo, qui iterarum di, stolosse tradidi en dr oes etiam es principes fortunae dignitatis ampli imae om- nibus

12쪽

mb eculis hi oriam cognitionem plurimi fecere. Nam Phidippum uiatinum principem sepientisimum tanto cognscendarum hi oriarum studio flagrasse accepimm, ut si do hum Agricotim, excelgent ingenio ac ruduone vIrum, multa ibi crux Graecis hiolari, vertere, es integram Monarchiarum seriem ex mon mentis Ebraeis, Graecis es Latinis contexere voluerit ut memoria comple Zi tempora mundi, o praecipuorum imperiorum sedes ac successiones velut inta-hesia depicZas contemplaru et i cssimilia exempla multa recitari, en magnorum regum, principum G Monarch rum, qui γ' Ni hisiori 1 scri erunt, oriarum peritos in summo semper honore habuerunt, eosAb ampli imis mun ribtris es praemidis affecerunt. Certum es autem, post monumenta Prophetica, in quibus continua annorum series ab exordio mundi, ad LP sicam Gnarchia ingulari DEI beneficio conseruata extat, primum es praecipuum historicum, qui diligenti lectione euoluendu sit, esse Herodotum Halicam eum, cui tantum tribuit vetusto , ut parentem hi oriae Graecae appes uerit. IXam in eo ipso momento fere, ubi nises historiae Propheticae, suam exorditur, τί ad decimum annum Xerxis se m morabile pristium ad fataeas, continuaserae annorum Io, deducit. multa interim optimo suauissimos orationis genere narrat, quae cum hi orijs Ziblicis prorsius congruunt, e res multis in locis mirifice si frant. Deinde abundat m, randis exemplis mutationum in imperi, regnispraecipuis, in AE nptio, Medico, Persico, Lydio A Ionico, ct multa, citatpolitica confinio deliberationes graui imari quae nerui sunt bonae se Iesicis gubernationis. Multa etiam exempla continet virtutum vicorum insignia, ac simul celerumpanas narrat, ut lectorem de iudicio diuino commonefactat,

13쪽

H Digitur de causis equens asina hi oriae Hero-

doleae Geon ab omnibm, qui in aliquo eruditorum numero censeri cupiunt, suscipienda es t c ut de me priuatimccam, fateor equidem me immortales gratias de Dere, L. V. D. Dauidi strae pneceptori meo obseruando, quem cum ante annos sex in celeberrima Academia o ouiens nud, rem Chronicon Carionis Philippicum erudit firme enarrantem,

simul Herodoti nomen creberrimis ijsn valde honor cis sermonibm serpantem per ec Tum hac ratione fuit; t mir, c quodam cognoscendae hi ori Herodoteae desedera accenderer,eam se ex Ego tempore quantum quidem in hac ingeni, hecis itate , se per aliorum sucorum occupationes licuit

mediocri digentia euolueram, non tantum propic rerum

cognisionem multiplicem, verian etiampropter Graecisermonas natiuam quandam elegantiam se facilitatem, cui uiome aliciquam aetatis partem impendi e non dissiteor. Extant autem an hi ori Herodoti, inter alia multa

ista ria omnium humanorum ossiciorum exempli, duas pientissimae grauissimi ei deliberationes , diuersis temporibus in Senatu regni Erstrum habitae in quarum una, sub lib. .pag. Xerxe in ituta, de hesio Graeciae inferendo, in altera et erode et . forma gubernationis es optimo ac sic 'b seriteritia con lib. . pag.

feruntur: utras sane omnium eruditorum ac sapientum 1Σ.

admiratione Pictiones dignissima Vt enim des eriorat inrism dicam hoc tempore cum tressint formae regiminum, aut enim penes unum summa imperi pote a m au enes optimates , aut penes populum accurati sim sane in scetribus contrariis orationibus singuia examinantur, earum vitia se morbi,seu vi Ar oteles vocat παῖεκCασEc Jῶν sθῶν lib.3. polis. πολ ρῶν velut in s eculo conficiendaproponsetur p Otanes, quiprimiussa nuntiam dicit, reprehensa tyran

14쪽

a populari, stκοκφαllit laudat Darius vero μοναῖχιαν eLImblicae utili simam fore censet, cuius sententiae caeter quos cnDuntur.

Cum itaque haec sapiens se grauis de beratio omnibus, qui magistratu gerunt, lecta se Iuli ima atque iucum disiimas it inera eam tibi, nobili ime . HE RICE, superioribu debiu latinitate a me donatam, pausi ut sero dilucidim o παῖα psαροικίJ sci/, quam habet vetus verso reuerenteres sιbmisi oro, vi hoc quicqui est mimeris tenui simum enim si ipsemet agnoseo, cum propter te poris anguinam, alia se impedimenta plurima, alteram quae in Atimo extat deliberationem adiungere, uti volebam, nonpotuerim. benignes cipi in se voluntatem declarandi meam erga te obseruantiam boni consulas. Dabo enim op ram, conatu pios adiuuante domino, ut si hoc ossit solum no-srumgratum tibi accidio intesiexero, maiora aliquandosub ampli imi nominis tuipatrocinio appareant, se huius munus uti tenuitatem apud quos simatores recompensent Aene feliciter ale is nobili Ome. Inscript m a lenae Camis no GD ID LXXXV Nicolaus Cornapaeus. Po

sor asin a

15쪽

SAPIENTISSIMA DELIBE.

ratio de constituenda optima forma Reiputa E tertio Herodoti libro

Latine conuersa.

Ostquam Cambyses Cyri filius, secundus Per His sarum ona cha, qui multa nefanda scelera in M a ritu conssiliario suos, in germanum fra istisi. li

em mei clua, a sororem, in sacerdotes ac Lia

Ueos Plo crudelissime perpetrauit, ex vulnere forte Proprio gladio foemori inflicto, cum ex gypto in Per ham reuersurus esset, supremum diem ob si et: agi, qui regiae arcis custodiendae causa domi relicti erant, imperium Persiis fraudulentis artibus ad se transferre conati sunt. Nam viatis illorum merdita Cambysiis fratrem, de Cuius caede nihildum Persis constabat, sese mentiebatur, quod non solum eodem nomine, sed etiam externi lineamentis oris ipsum proxime referret: sub hac ementita persona menses iam septem imperium tenuerat. Sed fraude tandem per aliquot indicia detecta, ipse enim praeterquam quod

arce nunqUam egrederetur, ne procere regni in colloquium admitteret, etiam auribus carere deprehensus erat,

a re caspe agum regnare, non merdita Cyri filium, publice proclamatum fuerat. Conspirarunt in necem eius septem e primoribus Persarum, in libertatem vindicaturi regnum Persicum, videlicet Otanes, Aspathines, Obryas, Intaphernes, egabyzus Hydarnes Marius. Recitam sapienter deliberata, cum in arcem hi Septem viri peruenis .sent, quidem in illud ipsum conclave, in quo agi morabantur, facto acerrimo conflictu, utrum i Magum interfecerunt, mox reliquis Persis, ostentantes agorum Capita, rem Omnem Yposuere. Quibus adeo approbatum est hoc praeclarum Septem virorum facinus, ut pisi

etiam

16쪽

etiam arreptis pugionibus, in obuios quosq; ago impe

tum facientes, quotquot possent confoderent: dc nisi noκ superueniens illorum retardasset vehementiam, ne nUS quidem agus superstes remansisset. Et hunc quidem esipii Persae prae caeteris omnibus solenniter colinat, in eo ingens Festum, cui a caede Μagorum μαγοφονίαc nomen est, publice celebrant quo die nulli agorum in publicum prodire fas est, sed domi se continent agi, donec is transactus fuerit. Elapsis autem diebus quini, cum resedisset tumultus, in deliberationem illi Septem viri, qui agos Oppres erant, rem Omnem vocavere e C dictae sunt Orationes, quae elisi parum fidei apud nonnullos Graecos habeant, dictae tamen fuerunt. Otanes quidem hortabatur, in medium ut Persis rerum summam deponerent, in hanc sententiam e ba faciens.

Vt iu poserum tempus, nus e nobis solus e. rumpotiatur, non videtur mihi consultum, quod nec iucundum illud it, ne alutare. Vid is enim ipsi, quos extulerit immanis improbitis Cambysis, agi improbitatem experti sis in quomodo quaeso vel ieri post is, Ptia Monarchia res bene sint compositae, in qua quincung. collibitum sit, impuneticet agere sius res rutrum etiam optimum in hauc

nactussit domiuandipotesatem, a consuetis animiseris

sis mouerit: siquidem bona quibus circumfuit, in flentem ipsum iniuriosum Ociunt, e inuidentia mero a prima iam origine homini innata es. His autem duobtusi quis laboret itys, nihil ipsi adom

lans

ii ig

17쪽

: ita sine nem malitiam idetur deesse partim namg evin. solentii, satur rerum omnium , multa improbe de, signat, partim ex in idia cum tamen pirum prDDcipem, ut cui omnium bonorum copia suppetat, nisuidiae morbo laborare minime oporteret. Vertim accidit 'lerum , t ille contrario modo se erga ciues suos inerat. Nam cs optimis quibusq inuidet, quam.

diu sterstites illi huius lucis isset afruuntur, es deis testatur pes is Calumni, quinimo aures prae herepatulo, res ipsi optima videtur. Et quod Ononium es maxisne inconcinnum, si mediocri eum bis fruantia prosequaris, molesefert, quod non impense colatur: situ impense quis eum colat, itidem moleste fert entationis concepta sufficione. Ac t in

tandem quaegrauissim urit, dicendo exequar, leges c saluta a maioribu s accepta mutat, mulieribus

vim affert, quos ipsi collibuerit , indidi causea dam,

nat Cum autem mestitudo dominatur, primum quidem nomen onmium pulcerrimum habet, 'pidelicet iuris expraescripto legum aequabilitatem deinde vel ὀnihil perpetrat eorum, quae Monarcha. Nam fortit magistratu gerit, o rerum a se adminis, a. tarum rationem reddit consistationes omnes incommune refert quamobrem ego hanc finientiam dico, repudiato uius dominatis, multitudinem nos evecturos se, in hac enim insint pniuersa.

18쪽

Et hane quidem sententiam otanes in meduim proponebat Megabyzus autem, ut paucorum poteli Mi limina rerum permitteretur, hac oratione hortatus cst.

quae de abolenda prauuide dixit stanes, eadem ex a me dicta sunto qu)d autem multitudo; tu timperaum deferre, in eosane ab optima futentia ab. errauit. Nihil enim inepta multitudine solidius es, nihil insolentius. Et res er minime toleranda Vt, dum tyranni insolentiam fugimus, tu effrenatae I Lbis uos incursuros proterviam. Id enim siquid committat, intelligens hoc facit sed plebi ne quisdem ut intelligat, contingit quomodo enim intelli, gat, qui nec do Ectio est, nec nouit quin honestunt

ictum, ne domesticum quidem ' qui sine ratione irruens, instar minis hyberni satum ejub per. turba, quare si qui mali consultum Persis cupisunt, illi popularem statum introducant Nos autem collegium pirorum optimatium deligenius, quibus imperium committam rus, inter eos enim et ipsi locum habebit O. Coissentaneum est autem, optimorum virorum optima existere consilia

Aio haec sententia a egabyzo in medium est allatae post quem Darius tertiam proposuit, ad hunc modum.

Mihi eryquae Megabyz dixit, quatentis ea

satum popularem sectant, re Ie ille quidem dixi

videtur qua autem parte nos ad constrinandum do, minatum paucorum hortatus es, nou item. i. enim

tres

19쪽

tio satus bis proponamus, eos septimos Omnes

fingamus, nimirum G pDbem optimam, cir pauco. rum imperium optimum dominationem unius optimam affirmo tamen, hunc satum caeteris sinisgissime antecellere. Ne enim uno 'piro, qui optismus sit, quicquam ideatur prisabilius quando, quidem ille, si hac mente praeditumsit, sue pila reprehensione multitudinem gubernare potes C consublationes ea ratione ad inimicos vel maxime reticeria celari queunt insatu per paucorum, cum multi

studeant optimepromereri des pub solent inde acer. rima odia priuata inter eos cooriri. Cum enim qui, libet illorum praecipuus esse, it in dicendis sententi spabnam obtinere cupiat, ingentibus tandem odiis in se mutu deflagraui ex odi, autem ditiones oriuntur, ex seditionibus caedes a Gedibiis ad unituimperium deuenitur. Atg ita etiam inde patet,

quanto .ec si c. eteris formis 'rumpub pr.esam tior. rssim cum plebs dominatur, fieri non potest, quin malitia exoriatur, quae simia at in Oub peruasit, non quidem odia inter improbos existunt, sed magu. conspirationes qui enim existium Dipub moliuutur, occulte illud faciunt, id eou fg, donec aliquis plebi praepositus, tales homines

compescat qui etiam ac de causa admirationem apud plebem consequitur, amiconfecutus iam timc B a Monar.

20쪽

Monarcha uidetur esse, deriuraus hoc modo etiam ipse. Monarchiam optimum imperium esse. fg ut Ῥn uerbo comprehendam omnia, unde quae nobis G cuius beneficio libertis acquisita est Dium a Dbe,

aut statu paucorum , an uero ab illo quislus rerum potiretur quamobrem sic scutit, cum per 'pnum virum in libertatem mmmmdicati, nos talemguber. irationisformam retenturos esse , non abolentespraete. rea leges patriata, qude bonae sunt. Id enim nullo mo, d consultum nobi uerit.

Hae igitur tres sententiae propositae fuerunt, quartim ultimae reliqui quatuor e Septem viris assenserunt. Otanes autem, qui iuris aequabilitatem apud Persas studebat introducere, Cum caeterorum Calculis sua uicta esset sententia, liliace verbis, in medium procedens, eos allocutu est.

quandoquidem apparet , Viri coniuratures,

oportere 'prium aliquem e nobis regem fleri , sineserti.

t eum elegerimum, siue mi titudini Persariιm libenam electionem permiserim rus ue alia quac g natione no/lim equidem in certamen I)obiscum descendere. Nam nec impenare polo ire aliorum imperio subiacere sed

hac conditione detur imperi, cedo , quὰd nolim a quo. quam ex 'pobis nes mihi, nes posteris meis in inlinis tum impetrari Ilaee eum dixisset Otanes, reliqui

s viri orationi eius acquievere, ipse autem e medio surgens, in certamen cum illis de regio diademate non venit.

SEARCH

MENU NAVIGATION