T. Liuii Patauini Historiarum ab vrbe condita decadis quintae libri quinque, nunc primum excusi

171쪽

LIBER' UINTUS. si etiam victo Paulus auro purpuraq; sulpes. Nam duobus E filiis, quos duobus datis in adoptione ablos nominis sacro amitisq;

heredes retinuerat domi, minor se e XII annos natus,quinq; dicbus ante triumphum, maior XIIII anno6 triduo post triuphum de illi,quos praetextatos curru uchi cum patre sibi ipsos similμspra destinuisis triumphos oportuerat. Paucis post dicbtis data a l.Antonio tribuno plebis concione, cu de suis rebus stis more caeterois imperatorum disseruisset, memorabilis eius oratio digna Romano principe fuit auanu Hieliciter rempu/blicam administrauerim,ri quod duo fulmina domum meam Phos dies perculerint,non morare vos Quirites arbitror,cit in spe aculo vobis nunc tramplius meus, nunc funera libero' meoru fuerint: tamen paucis quaeso sinatis me cum publica felicitate coparare eo quo dcbeo animo priuatam meam fortunam. Profectus ex Italia classem a brundisiio sole orto solui, nona diei hora cum omnibus meIS navibus Corcyra tenui. Inde quinto die Delphis

Apollini pro me exercitibusq; dc classibus lustra sacrificavi A Delphis quinto die in castra perueni: ubi Qxercitu accepto , mutaris quibusdam,quae magna impedimenta victoriae erant, progressus quia inexpumabilia castra hostium erant neque cogi pugnare poterat rea, Inter praesidia eius saltum ad Petram euasia adpu/ nam rege coacto acie vici: Macedoniam inpotcstatem populi Romani res i. v quod bellum per quadriennium quatuor ante me consules ita gellaunt, ut semper successori traderent grauius, id ego quindecim diebus perfeci.Aliam deinde secundarii micruvelat prouentuSsecutus: civitates omnes Macedoniae se dedide runt: gaza regia in potestatem venit: rex ipse tradentibus prope ipsis diis, in templo Samothracum cum liberis est captus Mihi quoque ipsi nimia iam fortuna mea videri eoq; suspecta esse Ma/tis pericula timere coepi in tanta pecunia regia iii Italia traiiciera, dare victore exercitu riansportando. Postu omnia secundon, uium cnssu in Italici micrumerunt,neque crat quod ultra preca/rer, illud optaul,Vt cum summo retro Volui fortuna conluesset, mutationem eluidomu Smea potiuS, quam respublica sentiret. Itaque defunctam ella fortunam publicam mea tam insigni crulamitate spero, quod tritiphus meus velut ad ludibrium casuum humanorum duobus functibus liberorum meorum est interpo/situs. Et cum ego&Peficus nunc nobilia maxime sortis mori, in C. L

172쪽

hum exempla spectemur, ille qui ante se captiuos caprums ipse duci liberos vidit . incolumes tamen eos habet ego qui de illo triumphaui, ab alterius funere filii currum ex Capitolio prope iam expirantem venulam ex tanta stirpe liberum superest qui Lu/cii inita Pauli nomen erat. Duos enim tanquam ex magna progenie liberorum in adoptionem datos Cornelias Fabia gens habent Pauli in domo praeter se nemo superest.Sed hanc cladem domus meae, vestra felicitas resecunda sortuna publica consola/tur. Haec tanto dicta animo magis confundere audientium ani/mos, quam si miserabiliter orbitatem suam defledo locutus esset. Cn. ctauius Calend. Decembribus de rege Perseo naualem mu/phum egit. Is triumphus sine captiuis fuit sine spoliis. Dedit so/cus naualibus in singulos denarios septuagenos quindue,stuberα natoribus qui in nauibus fuerant duplex, magistris nauium uxdruplex enatus deinde habitus est patres censueruntvtauinutus Cassius Persea regem cum Alexandro filio Albam in custodia duceret, comites pecuniam argentum instrumentum quod haberet Bitis regis Thracum filius cum obsidibus in custodiam Car/seolos est missus aeteros captiuos, qui in triumpho ducti erant, in carcerem condi placuit Paucos post dies quam haec acta,lestae r ab Cotye rege Thracum venerunt, pecuniam ad redimendum nlium aliosq; obsides adportantes. Et in senatum introductis &id ipsum argumenti praetendentibus orationis, non sua volun tale Cotyn bello iuvisse Persea, quod Osibdes dare coactus esset: orantibus ut eos pretio quantum ipsi statuissent patres redunt paterentutiresponsum ex autoritate senatus est: populum Roma num meminisse amicitiae luc cum Cotye maioribusq; eius regente Thracum fuisset obsides datos crimen non criminis desen honem esse, cum Thracum genti ne quietus quidem Perseus, ne/dum bello Romano occupatus, timendus fuerit. Caeterum etsi Cotys Persei gratiam praetulisset amicitiae populi Romani: ma

gis quid se dignum esset, quam quid merito eius fieri posset, aesti/maturum filium atque obsides ei remissurum. Beneficia stratuita est populi Romani pretium eorum malle relinquere in accipientium animiS, quam praesens Sigere Legati nominati, T. Quin/rius Flaminius, C. Licinius Nerva, M. Caninius Rebilus, qui obsides in Thraciam reducerent:&Thracibus munera data insingulos binum milium aeris. Ditis cum Wrictis obsidibus a Carseo

173쪽

lis aecessitus , ad patrem cum legatis missus Naues restiae captae de Macedonibus inusitatae ante magnitudinis, in campo Mar/tio si isti sunt Haerente adhuc non in animis modo, sed pene in oculis memoria Macedonici triumphi. Anicius Quirinali/bus triumphauit de rege Gentio Illyriisq;. Similia omnia a gis visa hominibus quam paria: minor ipse imp. 5 nobilitate

Anicius cum Emilio, dure imperii Pr.cum Cos collatus: non Gentius Perseo non Illyrii Macedonibus, non spolia spoliiS,non pecunia Macedonicae,non dona donis comparari poterant. Itaq;

sicutinctulgebat huic triumphus reccias: ita apparebat ipsum

per se intuentibus nequaquam esse contemnendum Perdomue rat intra paucos dies terra maniferocem locisq; munitis fretam

gentem Illyriorum regem regiatq; Onancis stirpis c perantranstulit mitiumphum multa militaria signa spolia cilia supellecti/lem regiam auri pondo XX QVII, argenti IX onydo: denarium tria milia, in X milia Illyrici arynti Ante currum ducti Gentius rex cum coniugeri liberis,& Caravantius stater regis Maliquot nobiles Illyrii. De proeda militibus in lingulos quadragenos quinos denarios,duplex centurioni triplo equiri ociis nominis Latini quantum ciuibus,, sociis naualibus dedit quantum militibus Laetior huc mumphum est secutus inbles,multisq; dux ipse carminibus celebratus. H ducenties ex ea praeda redactum citHautor est Antias, praeter aurum argentumq; quod in rarium sit latum,quod quia unde redigi potuerit non apparebat,autorem pro re 'posui. Rex Gentius cum liberis do iυ iuge fratre Spoletium in custodiam ex senatuscosulto ductus: caeteri captiui Omae In carcerem conlecti recusantibusq; custodiam Spoletinis Igituririum reges traducti. Reliquum ex Illyrico

praede C C X X lembi erant:de Gentio rege captos eos Core rei, Apolloniatibus 5 Dyrracinis Q. Cassius ex senatus Aulto tribuit.Consules eo anno agro tantum Ligurum populato cuhostes exercitus nunquam eduxissent, nulla re nacmorabili gesta, Romam ad magistratus subrogandos edierunt, v primo combtiali die consules earunt, M. Claudium Marcellum C. Sulpiscium Gallum.Deinde praetores postero die,L Iulium, L. Apuleiii Saluminum, A. Licinium Neruam P. R utiliuni Caluum, P. Quintilium Varum, MFonteium. His praetoribus duae urbanaepto uinciis sunt decretae due Hispaniae, Sicilia ac Sardinia. Inter L I

174쪽

ealatum eo anno: postridie Ter minalia intercalares fuerunt. AujRure anno mortuus est C. Claudius in ciuS locum augures t

Rerunt .Quintium Flaminium ire flamen Quirinalis mortuus M.Fabius Pictor. anno rex Prusia venit Romam cum filio Niscomede Is mapno comitatu urbem ingressus, ad forum a porta tribunalq, Q. Cassii praetoris perrexit: concursuq vndiu facto, deos qui urbem Romam incolerent,senatum sue populum Ro/manum salutarum se dixit venisse:& gratulatum quod Persea Gentiumq; reges vicissent, lacedonibus , Illyriis in ditionem redactis auxissent imperium. Cum praetor senatum ei, si velit, eo die daturum dixisset, biduum petiit, quo templa deum Vr bemq; c hospites amicosq; viseret.Datus qui circunduceret eum

L. Cornelius Scipio quaestor, qui MCapuam ei obuiam misysus fuerat:&aedes, quae ipsum comitesq; eius benigne reciperent, conductae. Tertio post die senatum adit, gratulatus victoriam est:merita sua in eo bello commemorauit:petiit,ut votum stibi soluere,Romae in Capitolio X maiores hostias. Praeneste unam

Fortunae liceret:ea vota pro victoria populi Romani esse. Et ut societas secum renouaretur: aper sibi de rege Antiocho captus, quem nulli datum a populo Romano Galli possiderent, daretur Vilium postremo Nicomedem senatui conamcndauit. Omnium

qumn Macedonia imperatores fuerant, fauore est adiutus. Ita caetera quae petebat concessa: de agro responsum est, legatos ad rem inspiciendam missuros. Si ager P R fuisset,nec cuiquam da

tu esset, dignissimum eo dono Prusiam habituros esse. Si autem Antiochi non fuisset, eo ne populi quidem Romani factum apiparere:aut si datus Gallisisse gnoscere Prusiam debere, si ex nublius iniuria quidquam ei datum Vellet PR. quod detur qua demiratum esse donum posse, quod eum qui det ubi vellet ablaeturum esse sciat. Facile Nicomcdis commendationem accipere Quanta cura regum amicorum liberos tueatur Pl documento

Ptolemaeum fgypti regem esse. Cum hoc responso Prusias est dimissus . Munera ei ex sestertiis iussa dari, vasorum argenteorupondo L. filio regis Nicomedi ex ea summa munera daricen

luerunt,ex tua Masgabae filio regis Masinista data essent:& ut vi, climae alias quae ad sacrificium pertinerent, seu Romae, seu Pra, ncste immolare velle regi ex publico sicut magistratibus Rona, ni praeberentur: ut eiciasse qua Brundisii cssct naves langae vi

175쪽

LIBER cLUINTVS siginti assignarciatur quibus uteretur: donec ad classem dono da tam ei rexici uenillat, L Cornelius Scipio ne ab eo abscederet, sumptumq; ipsi di comitibus praeberet donec nauem conscendisesct Miret umecea benignitate in se populi Romani regem suis,se,serunt:muncia sibi ipsum emisse: filium uississe donum P R. cipere Haec de Prusia nostri scriptores Polybius cum regem di gnum maiestate nominis tanti tradit: pileatum capite raso ob viam ire legatis solitum, libertum se DR sene, Midco insignia

ordinis eiuS gerere. Romae quoque cum veniret in curiam

summisisse se, Mosculo linam curia contigille:&d sinuatorcs suos senatum appellasse aliamq; Osaπtionem non tam honorificam audientibus, quam sibi deformem habuisse. Mora/tus circa urbem XXX haud amplius dies, in regnuest prosectus.

Omnes sunt quaterni praeteri qui est duemus. VENETIIS IN AEDIBUS LUCAEANTO NIL QvNTAE FLORENTINI M. D. XXXI NON ISA GNI TI.